`၁၉၉၆ ခုႏွစ္ `
ေက်ာင္းျပီးစ.. သူငယ္ခ်င္းတေတြ ေက်ာက္ေျမာင္းဖက္မွာ တုိက္ခန္းငွားျပီး စုေပါင္းေနၾကတယ္..။ အလုပ္ရွာသူက ရွာ၊ ႏုိင္ငံျခားထြက္ဖုိ႔ ၾကိဳးစားသူကၾကိဳးစား၊ ဟုိေယာင္ေယာင္ ဒီေယာင္ေယာင္ လုပ္တဲ့ေကာင္က လုပ္ေပါ့..။
၀င္ေငြက မရွိ၊ ေက်ာင္းသားဘ၀ အရွိန္မကုန္ၾကေသးေတာ့.. ငတ္တစ္လွည္႔ ျပတ္တစ္လွည္႔နဲ႔ ရွိတဲ့ေကာင္ထုတ္..။ မရွိ ေခ်းငွား၊ အရပ္ကူပါ လူ၀ုိင္းပါပဲ..။
အလွည္႔က် မႏြ႔ဲစတမ္း.. ကြ်န္ေတာ္လည္း တစ္ရက္သား.. ေအာင္ဆန္းကြင္း ကုိ ခ်ီတက္.. ပုိက္ဆံေခ်းဖုိ႔ တာ၀န္ယူရတယ္..။ ကြ်န္ေတာ္နဲ႔ တစ္ရြာတည္းသား၊ ငယ္ သူငယ္ခ်င္း က အဲဒီအခ်ိန္.. ျမန္မာ့လက္ေရြးစင္ ေဘာ္လီေဘာသမား ..ေအာင္ဆန္းကြင္းမွာ ေနတယ္...။
ေအာင္ဆန္းကြင္း ေရာက္ေရာက္ခ်င္း ပုိက္ဆံက.. ခ်က္ခ်င္းမရ..။ ခမ်ာ့မ်ား.. training လုပ္ေနလုိ႔ ခဏေစာင့္ရေသးတယ္..။
training ျပီးမွ ေမာင္မင္းၾကီးသား ၾကြခ်ီေတာ္ မူလာတယ္..။
အရပ္က ေျခာက္ေပ..။ အထက္ပုိင္း ကုိယ္ဗလာက်င္း။ ၾကြက္သားေတြက အေျမွာင္းအေျမွာင္းထ..။ အဆီပုိရယ္လုိ႔ မရွိ..။ စစ္သားၾကီးလုံးလုံး ဗုိလ္မႈးၾကီးရွဳံးေလာက္ကဲ့ ဟန္ပန္နဲ႔.. အင္မတန္ က်ားက်ားလ်ားလ်ား၊ ကြ်န္ေတာ့္ ငယ္သူငယ္ခ်င္းၾကီး အဲဒီတုံးက အေတာ္ၾကည္႔ေကာင္းသကုိး..။
`၂၀၁၂ ခုႏွစ္ `
ကြ်န္ေတာ့္မိဘမ်ားက ရြာမေရာက္တာ ဆယ့္ငါးႏွစ္ေလာက္ရွိျပီ၊ ျပန္ခ်င္တယ္ငါ့သားရယ္ ဆုိလုိ႔ သူတုိ႔လုိက္ပုိ႔ရင္း ရြာျပန္ျဖစ္ပါတယ္..။
ရြာေရာက္ ေတာ့.. ကြ်န္ေတာ္လည္း ငယ္သူငယ္ခ်င္းေတြ ျပန္ေတြ႔၊ ငယ္က်ိဳးငယ္နာေတြေဖာ္၊ ေရွးေဟာင္းေႏွာင္းျဖစ္ေတြေျပာ.. အေတာ္ေပ်ာ္
ေနၾကတုံး..
`ေမာင္ဦးေရာ..` လုိ႔ တခုတ္တရ ကြ်န္္ေတာ္ေမးမိတယ္..။
အားလုံးရဲ ႔ မ်က္ႏွာေတြမွာ အေပ်ာ္ေတြေပ်ာက္ဆုံး ခ်က္ျခင္းပဲ စိတ္မေကာင္း
ျခင္းေတြနဲ႔ အုပ္ဆုိင္းမႈန္မႈိင္းလုိ႔..
` ေမာင္ဦး ရြာျပင္မွာ ` တဲ့..။ ` မင့္ေကာင္ ေန႔မီးညမီး ဆက္ေသာက္ေနတာ.. လူရုပ္ေတာင္ မေပၚေတာ့ဘူး `..။
သူတုိ႔အေျဖမွာ.. ေၾကကဲြ၀မ္းနည္းယူၾကဳံးမရမႈေတြနဲ႔ ျပည္႔ႏွက္ေနတာ.. ကြ်န္ေတာ္သတိထားမိတယ္..။ ကြ်န္ေတာ္လည္း အေတာ့္ကုိ စိတ္မေကာင္းျခင္းၾကီးစြာ ျဖစ္ရပါတယ္..။
လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ့္ေျခာက္ႏွစ္ေလာက္က.. က်ားက်ားလ်ားလ်ား ႏုိင္ငံဂုဏ္ေဆာင္ အားကစားသမား- အခုေတာ့ ပိန္လွီေျခာက္ကပ္၊ ေဖာသြပ္သြပ္ ပြတတ၊ အရက္သမား ဥပဓိက တကုိယ္လုံး ဖုံးလႊမ္းလုိ႔..။ ရြာျပင္မွာ တဲထိုးေနရတဲ့ ဘ၀ေရာက္သြားခဲ့ျပီ..။
တခ်ိန္က ဖ်တ္လတ္သန္မာတက္ၾကြခဲ့တဲ့ သူ႔ခႏၶာကိုယ္ဟာ.. အခုေတာ့ ယုိင္တုိင္တုိင္၊ နဲ႔တဲ့တဲ႔ ..။ တခ်ိန္က.. ေမာင္ဦးျပန္လာျပီတဲ့ဆုိရင္.. တစ္ရြာလုံး အုံးအုံးၾကြက္ၾကြက္နဲ႔.. အခုေတာ့ ေမာင္ဦးမူးလာတာျမင္ရင္ လမ္းေဘးအိပ္ေနတဲ့ေခြးကေတာင္ အိပ္ေရးပ်က္ခံျပီး ထမေဟာင္ေတာ့ဘူး..။
ကုိယ့္တုိင္းျပည္က ပညာတတ္ေတြ- ေရၾကည္ရာျမက္ႏုရာ ျပည္ပႏုိင္ငံမ်ားဆီ သြားေရာက္အေျခခ် အလုပ္လုပ္ေတာ့.. brain drain- ဦးေႏွာက္ယုိစီးတာ..တဲ့။
ကုိယ့္တုိင္းျပည္ထဲမွာပဲ.. အရက္စိမ္္ထားတဲ့ ပယင္းေရာင္ ဦးေႏွာက္ေတြ အဆမတန္္တုိးပြားလာတာကုိၾကေတာ့.. brain damage- ဦးေႏွာက္မ်ား ပ်က္စီးျခင္းလုိ႔ ေျပာရမယ္ထင္တယ္..။
ယုိစီးသြားတဲ့ ဦးေႏွာက္ေတြဆုိတာ.. အခါအခြင့္သင့္ရင္ အလုိလုိျပန္ဆန္တက္လာမွာျဖစ္ေပမယ့္.. အရက္ေၾကာင့္ ပ်က္စီးသြားတဲ့ ဦးေႏွာက္မ်ားကေတာ့ မျပန္လမ္းကုိ ၾကြျမန္းသြားခဲ့ၾကျပီ..။
သူတုိ႔အေတြး၊ သူတုိ႔အျမင္ထဲမွာ.. အရက္ပဲ ရွိိေတာ့တယ္..။ မနက္အရက္၊ ညေနအရက္၊ ညအရက္.. ကာလသုံးပါးမေရြး အရက္ပဲ..။ တုိင္းေရးျပည္ရာ၊ အမ်ိဳးသားေရး ေ၀းလုိ႔.. မိသားစုအေရး ဆုိတာေတာင္ ထည္႔မတြက္ေတာ့ျပီမုိ႔ လူစြမ္းလူစဆုိတာလည္း zero setting- ပလာနတၳိျပန္ျဖစ္သြားခဲ့ျပီ..။
ေမာင္ဦးလုိ ျဖစ္ရပ္ဟာ.. ျဖစ္ေတာင့္ျဖစ္ခဲ၊ တစ္သိန္းတစ္ေယာက္ ျဖစ္ရပ္မ်ိဳးဆုိလည္း ထားေတာ့..။ အခုဟာက.. အဲသလုိမဟုတ္ဘူး..။ မေတြ႔တာၾကာတဲ့ ငယ္သူငယ္ခ်င္း၊ ရြာျပန္လုိ႔ ေတြ႔တာနဲ႔ အရက္ဖုိး တန္းေတာင္းခံထိတာပဲ..။ အရက္ဖုိးရတာနဲ႔.. ခမ်ာ့မ်ား၊ ႏႈတ္္ေတာင္မဆက္ႏုိင္ဘူး..။ အရက္ဆုိင္ဆီ သုတ္ေျခတင္ေတာ့တာပဲ..။ အဲဒါက.. တစ္ေယာက္လည္းမဟုတ္၊ ႏွစ္ေယာက္လည္းမက ရြာျပန္တုိင္း
ၾကဳံရပါတယ္..။
ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ရြာတင္ပဲလား ဆုိျပန္္ေတာ့လည္း.. မဟုတ္ျပန္ဘူး..။ ျမန္ျပည္တ၀ွမ္း၊ အညာအေၾကမေရြး၊ ေတာင္ေပၚေျမျပန္႔မက်န္ အဲသလုိေတြ ျဖစ္ေနတာပဲ..။
အဆုိးဆုံးကေတာ့ အရက္သမားမ်ိဳးဆက္ ျပတ္မသြားပဲ.. မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြ အင္နဲ႔အားနဲ႔ ဆက္လက္ေပၚထြန္းေနတာပဲ..။ ဒီပုံအတုိင္းသာ ဆက္သြားရင္ ဦးေႏွာက္ယုိစီးတာထက္ အဆမတန္ပုိမုိျပင္းထန္တဲ့ ဦးေႏွာက္ပ်က္စီးမႈ- လူစြမ္းလူစညံ႔ဖ်င္းမႈေတြကြ်န္ေတာ္တုိ႔တုိင္းျပည္ မၾကာခင္မွာ ရင္ဆုိင္ရဖုိ႔ ရွိပါတယ္..။
သမၼတၾကီးက ျပည္ပေရာက္ျမန္မာမ်ား ျပန္လာခဲ့ၾကပါလုိ႔ ဖိတ္ေခၚတယ္..။ ေျခခင္းလက္ခင္းသာတဲ့တစ္ေန႔.. သူတုိ႔တေတြ ကုိယ့္ႏုိင္ငံရွိရာ ျပန္ကုိ ျပန္လာပါလိမ့္မယ္..။ ခမ်ာ့မ်ား ႏုိင္ငံရပ္ျခားမွာ တ၀မ္းတခါး လုပ္ကုိင္စားေသာက္ေနၾကတာဟာ ႏုိင္ငံကုိ မခ်စ္လုိ႔မွ မဟုတ္ဘဲ..။ စံနစ္က.. ႏွင္လႊတ္လုိက္လုိ႔ ဇာတိေျမကုိ သူတုိ႔စြန္႔ခြါခဲ့ၾကရတာ..။ စံနစ္က လက္ကမ္းၾကိဳဆုိတဲ့တစ္ေန႔ သူတုိ႔ ေသခ်ာ ျပန္လာမွာပါ..။ အဲဒါ မတုိင္ခင္ေတာ့.. သိၾကားမင္း ဆင္းလာေတာင္းပန္ေတာင္ သူတုိ႔ျပန္လာမယ္ မထင္ပါ..။
ဆုိေတာ့..
လတ္တေလာ.. အေရးတၾကီးလုပ္ေဆာင္ရမွာက.. ယုိစီးသြားတဲ့ ဦးေႏွာက္ေတြ.. ျပန္ဆယ္ယူဖုိ႔ထက္၊ ျပည္တြင္းကလက္က်န္ ဦးေႏွာက္ေတြ.. အျပစ္အနာအဆာ နည္းနည္းနဲ႔ ေကာင္းမြန္စြာ ဖြံ႔ျဖိဳးေရး ဘက္ေပါင္းစုံက ၾကိဳးစားၾကဖုိ႔ပါပဲ..။
စံနစ္ေၾကာင့္ ညံ႔သြားခဲ့ရတဲ့ ပညာေရး- အခုအစက ျပန္စေနရတယ္..။ နလန္ထဖုိ႔ အေတာ္ၾကာအုံးမယ္..။ စံနစ္ေၾကာင့္ ယုတ္ေလ်ာ့သြားခဲ့ရတဲ့ ကုိယ့္က်င့္တရားေတြ၊ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူကိစၥေတြ- ပေပ်ာက္ေအာင္ ေနာင္ႏွစ္ခ်ီၾကာအုံးမယ္..။ အရက္ေၾကာင့္ ပ်က္စီးသြားတဲ့ ဦးေႏွာက္ေတြ၊ ပ်က္စီးေနဆဲ ဦးေႏွာက္ေတြ၊ ပ်က္စီး လတၱံေသာ ဦးေႏွာက္ေတြကုိေရာ ဘယ္လုိအစီအမံခ် ကာကြယ္ၾကမလဲ..။
ရုရွားသမၼတ ဗလာဒီမာပူတင္က အရက္ဘီယာေၾကာ္ျငာေတြ တီဗီြ-အင္တာနက္ကေန မလႊင့္နဲ႔ေတာ့လုိ႔ မၾကာခင္က အမိန္႔ထုတ္တယ္..။ လမ္းေဘးက ေၾကာ္ျငာဆုိင္းဘုတ္ေတြေတာင္ လက္ရွိသက္တမ္းကုန္
သည္အထိပဲ ခြင့္ျပဳမယ္လုိ႔ ဆုိတယ္..။ အေမရိကားမွာ ဘယ္ျပည္နယ္မဆုိ.. အသက္ႏွစ္ဆယ္မေက်ာ္ရင္ အရက္ေရာင္းခြင့္မရွိဘူး..။
ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ဆီမွာေရာ.. ဘယ္လုိလဲ..။ တီဗီြကေန မေၾကာ္ျငာရေပမယ့္.. ဒီကုန္အမွတ္တံဆိပ္ကုိပဲ.. အကၤ်ီ တံဆိပ္အျဖစ္နဲ႔ မီဒီယာမွာ နားလွည္႔ပါးရုိက္လုပ္-ေၾကာ္ျငာတယ္..။ လမ္းေဘးဆုိင္းဘုတ္လည္း
ထုိနည္းလည္းေကာင္းပဲ..။ တမ်ိဳးသားလုံး က်န္းမာၾကံ႔ခုိင္ေရး ျပယုဂ္ျဖစ္တဲ့ ေဘာလုံးအားကစားကုိ sponsor ေပးတာက.. အရက္ကုမၸဏီျဖစ္ေနတယ္..။ Myanmar Beer က.. Myanmar Casual Wear ဆုိတဲ့ မ်က္ႏွာဖုံးနဲ႔ မီဒီယာေတြမွာ အခန္႔သားေနရာယူထားတယ္..။ Myanmar National League (MNL) ေဘာလုံးျပိဳင္ပဲြက.. Grand Royal MNL တဲ့..။ အရက္မ်ိဳးစုံက ေပးလုိက္တဲ့ ကံစမ္းမဲေတြ ဆုိတာကလည္း.. အုတ္ေအာ္ေသာင္းနင္း တုိင္းျပည္တုန္မတတ္ပဲ..။
အရက္ဆုိင္ေတြကလဲ.. လာသမွ်လူ- သူစိမ္းသူက်က္မေရြး၊ အသက္အရြယ္မေရြး ေရာင္းတာပဲ..။ ေရာင္းသမွ် အရက္ကလဲ.. အရည္အေသြးကညံ႔၊ ခ်င္ခ်င္တူးတူးမူးျပီးေရာေတြက ခပ္မ်ားမ်ား..။
ဆုိေတာ့.. ဒီမုိး-ဒီေလ-ဒီအေရြ ႔ နဲ႔ကေတာ့.. ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ခ်စ္တဲ့ မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြကုိ.. ပယင္းေရာင္ရန္စြယ္က ကာကြယ္ႏုိင္ဖုိ႔ဆုိတာ.. ေရႊငုံးမင္းအျမီးေမွ်ာ္သလုိ ျဖစ္ေနမလားလုိ႔ စုိးရိမ္ေနမိပါေၾကာင္း..။
(စာၾကြင္း.. ေမာင္စမ၊ စာပတီး၊ ထြန္းခုိင္၊ ေဂ်အယ္ တုိ႔ လုိ အရက္၀ံသာႏုမ်ား.. ကြ်ႏု္ပ္ေရးတာဖတ္ျပီး.. ခင္ဗ်ားၾကီးကမ်ား ရာရာစစလုိ႔ ေျပာခ်င္ရင္ေတာ့.. အရက္တုိက္ျပီး ေျပာႏုိင္ပါေၾကာင္း )