Khun Kham shared The Voice Weekly's photo.
..............................
(မွဴးေဇာ္)
နိဒါန္း
.....
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္း အလယ္တြင္ ေရပန္းစား ထင္ရွားလာခဲ့သလို ပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ေျဖေလွ်ာ့ေပးလိုက္သည္ႏွင့္ အမွ် ကူညီေထာက္ပံ့မႈ မ်ားႏွင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ မ်ားသည္လည္း အရွိန္အဟုန္ႏွင့္ ဝင္ေရာက္လာခဲ့သည္။ ကမၻာ့အလယ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ မ်က္ႏွာပန္း လွလာခဲ့သည္ဟု ဆိုက မွားမည္မထင္။
မၾကာေသးခင္ကပင္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကြၽမ္းက်င္သူ တစ္ဦးႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈ အေၾကာင္း ၊ ICG အဖြဲ႕၏ ၂၀၁၂ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလက ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ “မိုးကုတ္စက္ဝိုင္းတြင္ တိမ္မည္းတို႔ ဆင္ေနေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ” ေလ့လာခ်က္စာတမ္းပါ သုံးသပ္ခ်က္မ်ား အေၾကာင္း ေဆြးေႏြးျဖစ္ခဲ့သည္။ ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးသည္ ႏိုင္ငံတကာ ဒီမိုကေရစီ ဖတ္စာအသစ္ ျဖစ္ေန ခဲ့ေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈမွာ ထင္မွတ္မထားရ ေလာက္ေအာင္ ပိုမို၍ Comprehensive သေဘာလည္းေဆာင္၊ မဟာဗ်ဴဟာ သေဘာလည္း ေဆာင္ေနေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ပင္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ ကူးေျပာင္းေရးသည္ ေနာက္ဆုံးေပၚ ဒီမိုကေရစီ ဖတ္စာအသစ္ ျဖစ္လာေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ထည့္သြင္း ေျပာၾကားသြားခဲ့သည္။ စာေရးသူ အေနျဖင့္ Transition ၿပီးေနာက္ ေနာက္တစ္ဆင့္ျဖစ္သည့္ Liberalization ကိုေက်ာ္လြန္ႏိုင္မွသာ ေနာင္မ်ဳိးဆက္မ်ားအထိ ေအးခ်မ္းလုံၿခံဳစြာ ဆက္ခံႏိုင္မည့္ Consilidation အဆင့္သို႔ ဆိုက္ေရာက္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယင္းသို႔ ဆိုက္ေရာက္ႏိုင္ရန္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားအၾကား ခိုင္မာတိက်ေသာ သေဘာတူညီခ်က္ တစ္ရပ္ မရွိမျဖစ္ လိုအပ္ေၾကာင္း၊ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ ခရီးမွာ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးတြင္ Comprehensive ျဖစ္ေနသလို ေတြ႔ႀကံဳ ရင္ဆိုင္လာရေသာ စိန္ေခၚမႈမ်ားသည္လည္း Comprehensive ျဖစ္ေနေၾကာင္း ျပန္လည္ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။
အမ်ဳိးသားေရးစိတ္ဓာတ္ႏွင္႔ ရယ္ဒီကယ္ေထာင္ေခ်ာက္
..............................
ယင္းေနာက္ စာေရးသူအေနျဖင့္ ျပန္ေျပာင္း ဆန္းစစ္မိသည္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား ရင္ထဲမွႏိုးထလာခဲ့ေသာ အမ်ဳိးသားေရးစိတ္ဓာတ္ အေၾကာင္းပင္ျဖစ္သည္။ Miss Myanmar နန္းခင္ေဇယ်ာအား အလုံးအရင္းျဖင့္ ေထာက္ခံမႈေပးခဲ့ျခင္းမ်ား၊ ျမန္မာ့လက္ေ႐ြးစင္ ေဘာလုံး အသင္းအား တစ္ခဲနက္ အားေပးခဲ့မႈမ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ အဆက္ျပတ္ ကင္းကြာခဲ့ရာမွ ကမၻာ့မိသားစုဝင္အျဖစ္ သိကၡာရွိရွိ သြားေရာက္ခဲ့ေသာ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီး၏ ျပည္ပခရီးစဥ္မ်ားမွ အျပန္တြင္ ျပည္သူမ်ား၏ ႀကဳိဆိုခဲ့မႈမ်ား၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုဘယ္ဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ႏိုင္ငံ တကာအလယ္ တင့္တယ္ခဲ့ေသာ ပုံရိပ္မ်ား၊ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာအတြင္း မႀကံဳဖူးလွေသာ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ သန္း ၆၀ Common Ground ေပၚ ရပ္တည္ကာ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈမ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာ ေလ့လာ သုံးသပ္သူ အမ်ားအျပားက အာရွ-ပစိဖိတ္၏ ထြန္းသစ္စႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံအျဖစ္ တစ္ေပး ခန္႔မွန္းလာမႈမ်ား စသည္တို႔ႏွင့္ တစ္ဆက္တည္းမွာပင္ ႏိုင္ငံသား မ်ား၏ ရင္ထဲမွ ျမန္မာႏိုင္ငံဟူေသာ ပုံရိပ္သည္ ပိုမို၍ႀကီးက်ယ္ ျမင့္ျမတ္လာခဲ့သည္။
အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ ေခတ္ေနာက္က်ခဲ့ရေသာ ျမန္မာ ႏိုင္ငံသည္ အိုဘားမား၏ ျမန္မာႏိုင္ငံခရီးစဥ္၊ ႏိုင္ငံတကာ အႀကီးအကဲမ်ား အိမ္ဦးႏွင့္ၾကမ္းျပင္ ဝင္ထြက္လာမႈမ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာ စင္ျမင့္မ်ားတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအား တေလးတစား ေနရာေပးလာမႈမ်ား စသည္ တို႔ေၾကာင့္လည္း ေခါင္းငံု႔မ်က္လႊာခ်ခဲ့ရေသာ ဘဝမွ ဦးေမာ့ရင္ေကာ့လာ ႏိုင္ေသာ အေျခအေနသို႔ ကူးေျပာင္း ေရာက္ရွိလာခဲ့သည္။ တစ္နည္းဆိုရလွ်င္ လြတ္လပ္ေရး ႀကိဳးပမ္းမႈကာလတြင္ လွည္းေနေလွေအာင္း ျမင္းေဇာင္းမက်န္ တူညီစြာ ႐ုန္းကန္ထြက္ေပၚလာခဲ့ေသာ ျမန္မာ့အမ်ဳိးသားေရး စိတ္ဓာတ္သည္
တစ္ေက်ာ့ျပန္ ျပန္လည္ႏိုးထ လာခဲ့ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ တမံက်ဳိး၍
ေလွာင္ပိတ္ထားခဲ့ေသာ ေရမ်ား ဒလေဟာ စီးဆင္းလာခဲ့သလို အျပဳိင္းအ႐ိုင္း ထြက္ေပၚလာေသာ အမ်ဳိးသားေရး စိတ္ဓာတ္သည္ ဒီမိုကေရစီအသြင္ ကူးေျပာင္းေရးအတြက္ ႀကီးမားလွေသာ ေမာင္းႏွင္အားမ်ား ျဖစ္ေနေသာ္လည္း မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရသည္ ပဋိပကၡမ်ားႏွင့္ ထိပ္တိုက္တိုးကာ လက္ယာစြန္းသို႔ ေရာက္ရွိသြားႏိုင္သည့္ အႏၲရာယ္မ်ားလည္း ျဖစ္ေပၚလာ ႏိုင္ေပသည္။ ဤသည္ကို ရယ္ဒီကယ္ေထာင္ေခ်ာက္ဟု ေခၚဆိုႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ ဤေထာင္ေခ်ာက္အတြင္း မသက္ဆင္းမိေစရန္ အားလုံး သတိျပဳရေပမည္။
Social Stability
..................
ႏွစ္ႀကိမ္ႏွစ္ခါ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ရခိုင္ပဋိပကၡသည္ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး အတြက္ ႀကီးမားလွေသာ စိန္ေခၚမႈႀကီးျဖစ္သလို ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီး ကိုယ္တိုင္သည္လည္း ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ား၊ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆုံညႇိႏိႈင္းကာ ၿငိမ္းေအးရာလမ္းကို ေဖာ္ထုတ္ ေလွ်ာက္လွမ္းခဲ့ရသည္။ ႐ႈပ္ေထြးနက္နဲလွေသာ ေနာက္ခံ အေၾကာင္းတရားမ်ား သည္လည္း ခ်က္ခ်င္းလက္ငင္း အေျဖမထြက္ေသာ ပုစၦာ တစ္ပုဒ္သဖြယ္ လိပ္ခဲတည္းလည္း အက်ပ္ အတည္းတစ္ရပ္ကို ဦးတည္ခဲ့သည္။ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကို နဖူးေတြ႔ဒူးေတြ႔ ႀကံဳေတြ႔ ျဖတ္သန္းေနရေသာ ျမန္မာ့လူ႔ေဘာင္ အဖြဲ႕အစည္းႀကီး တစ္ရပ္လုံးသည္လည္း ရယ္ဒီကယ္ ေထာင္ေခ်ာက္ကို ေက်ာ္ျဖတ္ေနရသည္။ အားေကာင္းေမာင္းသန္ Civil Society မ်ား အားနည္းလွေသာ လက္ရွိ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး ကာလတြင္ ရယ္ဒီကယ္ အစြန္းမ်ားမွာ ေစ့ေစ့ေတြး ၾကည့္လွ်င္ ဒီမိုကေရစီအတြက္ အႏၲရာယ္တစ္ရပ္အထိ ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။
မိတၳီလာပဋိပကၡတြင္ အမ်ဳိးသားေရး စိတ္ဓာတ္၏ အစြန္းထြက္ ဆိုးက်ဳိးမ်ားဟု ဆိုႏိုင္ၿပီး Opinion Leader မ်ား၏ ၾသဇာမွာလည္း ေလ်ာ့က်ေနသည္ကို ေတြ႔ရွိႏိုင္သည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ ပဋိပကၡအသြင္ ေဆာင္ေသာ Social Media ေရစီးေၾကာင္းကလည္း မီးေလာင္ရာ ေလပင့္ျဖစ္ေစခဲ့သည္။ မဟာဗ်ဴဟာသေဘာ သက္ဝင္ေသာ ေျဖရွင္းခ်က္မ်ားထက္ လတ္တေလာ ပဋိပကၡ မႀကီးထြားေရးကို ဦးတည္ေဆာင္႐ြက္ ေနရသည္ျဖစ္ရာ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီး ေတာက္ေလွ်ာက္ ေျပာၾကားခဲ့ေသာ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖဳိးတိုးတက္မႈ ဟူသည့္ ျပည္သူမ်ား၏ တူညီေသာ ဆႏၵႏွစ္ရပ္ မွာ ထိပ္တန္းဦးစားေပး လုပ္ငန္းစဥ္ႀကီးမ်ား ျဖစ္ေနသည္။ တစ္ဖန္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈ ဟူသည္ ဖြံ႕ၿဖဳိးတိုးတက္မႈႏွင့္ ရာႏႈန္းျပည့္ ဆက္စပ္လ်က္ ရွိရာ ျမန္မာ့လူ႔ေဘာင္ အဖြဲ႕အစည္း တစ္ရပ္လုံး ျဖတ္သန္းေနၾကရေသာ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ ေရွ႕ခရီးအတြက္ အသက္ေသြးေၾကာပင္ ျဖစ္ေနေလသည္။
Stability တြင္ အမ်ဳိးမ်ဳိးရွိၾကေလရာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ Social Stability ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳၾကရန္ လိုအပ္သည္။ ဒီမိုကေရစီ၊ လြတ္လပ္မႈႏွင့္ အခြင့္အေရး စသည္တို႔ကို အေျခခံေသာ Social Mobilization သည္ ႏိုင္ငံႏွင့္ ႏိုင္ငံသားတို႔၏ အက်ဳိးစီးပြားကို ေရွး႐ႈ ဦးတည္ေသာ၊ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ ခရီးလမ္းႏွင့္ လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္ေသာ၊ အနာဂတ္မ်ဳိးဆက္မ်ား အတြက္ပါ ဘက္စုံအသြင္ မဟာဗ်ဴဟာ သေဘာေဆာင္ေသာ ေရႊ႕ေျပာင္းမႈႀကီးျဖစ္ရန္ လိုအပ္မည္ျဖစ္သည္။ ဤသို႔ေသာ Social Mobilization တြင္ Social Media ကဲ႔သို႔ေသာ Social Effect မ်ားသည္လည္း အခြင့္အလမ္းႏွင့္ စိန္ေခၚမႈ ဒြန္တြဲေနေသာ သာဓကတစ္ရပ္ ဟု ဆိုႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားေသာ Opinion Leader မ်ား၊ Think Tank အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ Civil Society မ်ား၊ မီဒီယာမ်ားအေနျဖင့္ ဤတာဝန္ကို ရယူထမ္းေဆာင္ၾကရမည္ ျဖစ္သည္။
ႏိုင္ငံသားတို႔၏တာဝန္
........................
ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားအရ ႏိုင္ငံသားမ်ား ထမ္းေဆာင္ရမည့္ တာဝန္မ်ား၊ ေက်ပြန္ရမည့္ ဝတၱရားမ်ားႏွင့္ အတူ လူ႔ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္း၏ လူမႈပဋိဉာဥ္ မ်ားလည္း တည္ရွိေနသည္။ “Active Citizenship” ဟူသည္ မိမိတို႔လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ ေကာင္းရာေကာင္းက်ဳိးကို ရည္႐ြယ္သည့္ စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈမ်ား၊ ျပည္သူ႔ေရးရာ လုပ္ငန္းကိစၥမ်ား၊ ပရဟိတ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား စသည္တို႔ ေဆာင္႐ြက္ရမည္ ဟူေသာ အယူအဆတစ္ရပ္ပင္ ျဖစ္သည္။ “Active Citizenship” ဟူသည္ ႏိုင္ငံသားအားလုံး၏ လူေနမႈဘဝမ်ား တိုးတက္ျမင့္မားလာေစရန္ ေဆာင္႐ြက္ၾကကုန္ေသာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ မွန္သမွ်ကို အဓိကဦးတည္ေလ့ ရွိသည္။ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီး၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ မ်ားစသည့္ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား ကိုယ္တိုင္ မၾကာခဏထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကားလ်က္ရွိေသာ Rule of Law Society ျဖစ္ေပၚလာေရးအတြက္ Rule of Law Civil Society မ်ား အားေကာင္းခိုင္မာရန္ လိုအပ္ေနသည္။
ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ၊ တည္ဆဲဥပေဒ တို႔အရ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈကို
တိတိက်က် ျပ႒ာန္းသတ္မွတ္ထားၿပီးျဖစ္ရာ ႏိုင္ငံသားစိတ္ဓာတ္၊ ႏိုင္ငံသား ဟူေသာခံယူခ်က္၊ ႏိုင္ငံသားတို႔၏တာဝန္ စသည္အားျဖင့္ က်ယ္ျပန္႔လွေသာ အဓိပၸာယ္ကို Civil Leader မ်ားက ရွင္းလင္းေပးရန္ လိုအပ္မည္ျဖစ္သည္။ အလားတူ Civil Society မ်ားအေနျဖင့္လည္း ရယ္ဒီကယ္ေထာင္ေခ်ာက္ မ်ားကို သတိထား၍ ေက်ာ္ျဖတ္ႏိုင္ရန္ လိုအပ္မည္ျဖစ္သည္။ Civil Society မ်ား ကိုယ္တိုင္ ရယ္ဒီကယ္ေထာင္ေခ်ာက္ မ်ားကို ေက်ာ္ျဖတ္ႏိုင္ပါမွ ႏိုင္ငံသားမ်ား အေနျဖင့္ ရယ္ဒီကယ္ေထာင္ေခ်ာက္မ်ားကို ေရွာင္ရွားႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ ထိုနည္းတူစြာ ဥပေဒကို လိုက္နာေစာင့္ထိန္းေသာ ႏိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္လာေစရန္ ႀကဳိးပမ္းအား ထုတ္ၾကဖို႔ လိုအပ္သလို ဥပေဒႏွင့္အညီ လုံေလာက္ေသာ ေစာင့္ေရွာက္ ကာကြယ္မႈမ်ားကို တန္းတူရည္တူ ရရွိခံစားပိုင္ခြင့္ ရွိရမည္။ အလားတူ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲတပ္ဖြဲ႕ ကဲ႔သို႔ေသာ Law Enforcement Mechanism မ်ားအေနျဖင့္လည္း ႏိုင္ငံသား တာဝန္ေက်ပြန္ေသာ ႏိုင္ငံသားမ်ားကို ဥပေဒႏွင့္အညီ ေစာင့္ေရွာက္ ကာကြယ္မႈမ်ား ေပးအပ္ရမည္ ျဖစ္သလို ရယ္ဒီကယ္လမ္းကို ေလွ်ာက္လွမ္း ေနၾကေသာ (သို႔မဟုတ္) ရယ္ဒီကယ္လမ္းေပၚသို႔ ျပည္သူမ်ား ေရာက္ရွိလာေစရန္ ဆြဲေခၚေနေသာ ႏိုင္ငံသားမ်ားက ဥပေဒႏွင့္အညီ ထိထိ ေရာက္ေရာက္ အေရးယူ ေဆာင္႐ြက္ရမည္သာျဖစ္သည္။ ယင္းအတြက္ ႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ Opinion Leader မ်ားက ရဲတပ္ဖြဲ႕ကို မွန္ကန္ေသာ ေထာက္ခံအားေပးမႈမ်ား ပံ့ပိုးေပးရန္ လိုအပ္မည္ ျဖစ္သည္။
အသြင္ကူးေျပာင္းေရးႏွင္႔ စိန္ေခၚမႈမ်ား
..............................
လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ Law Enforcement Mechanism မ်ား ကိုယ္တိုင္ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကို ျဖတ္သန္းေနရသည္ ျဖစ္သလို ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခုလုံးမွာ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး လမ္းေၾကာင္းေပၚတြင္ ရွိေနေပသည္။ လက္ရွိျဖတ္သန္းခဲ့ၿပီးေသာ ၂ ႏွစ္တာကာလကို ျပန္ေျပာင္း ေလ့လာၾကည့္လွ်င္ သမိုင္းေၾကာင္း ေနာက္ခံ၊ ျပည္သူမ်ား၏ ေရခ်ိန္၊ ႏိုင္ငံေရးႏိုးၾကားမႈ၊ လူမႈပဋိဥာဥ္ စသည္တို႔အရ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီကို ျမန္မာ့နည္းျမန္မာ့ဟန္ ျဖင့္သာ အေကာင္းဆုံး ထိန္းေက်ာင္းသြားရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း အၾကမ္းဖ်င္း သုံးသပ္ႏိုင္သည္။ ကူးေျပာင္းမႈမွာ အရပ္ရပ္ ဒီမိုကေရစီ ဖတ္စာမ်ားထက္ ပိုမို၍ က႑အစုံအလင္ ပါဝင္ေနသလို ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် ကူးေျပာင္းေနၾကရေသာ ႏိုင္ငံသား အားလုံးသည္လည္း က႑အစုံအလင္ တြင္ ပါဝင္ေနၾကရသည္။
ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီး ကိုယ္တိုင္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခဲ့ေသာ ႏိုင္ငံေရးယဥ္ေက်းမႈ အသစ္ကို ျပန္ေျပာင္း ေလ့လာၾကည့္လွ်င္ “မတူကြဲျပားမႈ မ်ားကို ေဘးဖယ္ထားၿပီး ႏိုင္ငံႏွင့္ျပည္သူမ်ား အက်ဳိးအတြက္ တူညီသည္မ်ားကို ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေသာ မတူတာခြဲ တူတာတြဲ လုပ္ကိုင္ျခင္း အဆင့္” မွသည္ “မတူကြဲျပား သေဘာထား ကြဲလြဲမႈမ်ားကို ႏိုင္ငံေရး စိတ္ရွည္သည္းခံမႈ အရင္းတည္၍ ေဆြးေႏြးညႇိႏိႈင္း အေျဖရွာျခင္း အဆင့္” သို႔ တက္လွမ္း ႏိုင္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ႔ရွိႏိုင္သလို ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ မၾကာခဏဆိုသလို ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးခဲ့ေသာ ျဖစ္ရပ္မ်ားသည္ ဤႏိုင္ငံေရး ယဥ္ေက်းမႈ၏ သာဓကမ်ားပင္ ျဖစ္ေနေလသည္။ ႏိုင္ငံေရး
ေခါင္းေဆာင္မ်ား အေနျဖင့္ ႏိုင္ငံျပဳပုဂၢဳိလ္ Statesman မ်ားအျဖစ္ ရပ္တည္ ေဆာင္႐ြက္ေနၾကသည္ကို အထင္အရွားေတြ႔ ျမင္ေနရၿပီျဖစ္ရာ ႏိုင္ငံသား မ်ားအေနျဖင့္ ႏိုင္ငံျပဳပုဂၢဳိလ္ Statesman မ်ား၏ ဦးေဆာင္လမ္းျပမႈကို အေလးအနက္ခံယူၾကရန္ လိုအပ္မည္ျဖစ္သည္။
ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး၏ အဓိကစိန္ေခၚမႈ ႏွစ္ရပ္မွာ “ရယ္ဒီကယ္ေထာင္ေခ်ာက္ကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္ေရး” ႏွင့္ “အထက္တန္း က်ေသာ အမ်ဳိးသားေရးကို တည္ေဆာက္ႏိုင္ေရး” ပင္ ျဖစ္ေနေလသည္။ အထက္တန္း က်ေသာ အမ်ဳိးသားေရးဟူသည္ ႏိုင္ငံသား အားလုံး၊ တစ္မ်ဳိးသားလုံးႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ အက်ဳိးစီးပြား ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ေရး ပင္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာ ဟူေသာ ကိုယ္စားျပဳမႈသည္ အမ်ဳိးသားေရးျဖစ္သလို ႏိုင္ငံသားအားလုံး ပါဝင္မႈကို ေဖာ္ညႊန္းေနသည္။ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ၊ တည္ဆဲဥပေဒ တို႔ႏွင့္ ညီညြတ္ေသာ ႏိုင္ငံသားအားလုံးသည္ ျမန္မာဟူေသာ National သို႔တည္းမဟုတ္ Citizen မ်ားပင္ျဖစ္ၾကေလရာ ျမန္မာ့အမ်ဳိးသားေရး တည္ေဆာက္ေရး Nation Building ကို ျပန္လည္ ေဆာင္႐ြက္ၾကရမည့္ အေနအထား ျဖစ္ေနေလသည္။
ဤသို႔ ျမန္မာ့အမ်ဳိးသားေရး တည္ေဆာက္ေရးသို႔ ဦးတည္ ေလွ်ာက္လွမ္းၾကရာတြင္ ျမန္မာ့လူ႔ေဘာင္ အဖြဲ႕အစည္း၏ အဂၤါရပ္မ်ား ျဖစ္ၾကေသာ ေမတၱာတရား၊ ကိုယ္ခ်င္းစာတရား၊ လူသားဆန္မႈ တို႔ကို အရင္းခံ ၾကရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ၏ အနက္အဓိပၸာယ္ကို ေလးနက္ မွန္ကန္စြာ သိရွိနားလည္၍ ရယ္ဒီကယ္ေထာင္ေခ်ာက္ မ်ားကို ေက်ာ္လႊားရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ သဟဇာတရွိရွိ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေနထိုင္ခဲ့ၾကေသာ ျမန္မာ့ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ ဂုဏ္သိကၡာကို ႏိုင္ငံသားမ်ား အားလုံး လူမ်ဳိးမေ႐ြး၊ ဘာသာမေ႐ြး ျမႇင့္တင္ေဖာ္ေဆာင္ၾကရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနၿပီျဖစ္သည္။
လက္ရွိႀကံဳေတြ႔ေနရေသာ စိန္ေခၚမႈမ်ားကို ေျဖရွင္း ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ေရး အတြက္ ဥပေဒစိုးမိုးေရးသည္ အသက္ေသြးေၾကာ ျဖစ္ေနသည္ကို ွအေုန့သူိနမ အားလုံးက မွန္မွန္ကန္ကန္ သိျမင္လ်က္ ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ ႏိုင္ငံသားအားလုံး၏ ဖြံ႕ၿဖဳိးတိုးတက္မႈကို ေဆာင္ၾကဥ္းေပးမည့္ တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းမႈကို အျမန္ဆုံး ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ရန္ အတြက္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး အင္အားစုမ်ား ဘက္မွ ခိုင္ခိုင္မာမာ မားမားမတ္မတ္ ေထာက္ခံရပ္တည္ ေပးၾကပါမည့္ အေၾကာင္း အေလးအနက္ထား တိုက္တြန္းေရးသား လိုက္ရေပသည္။
အမ်ဳိးသားေရးစိတ္ဓာတ္ႏွင္႔ ရယ္ဒီကယ္ေထာင္ေခ်ာက္
..............................
ယင္းေနာက္ စာေရးသူအေနျဖင့္ ျပန္ေျပာင္း ဆန္းစစ္မိသည္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား ရင္ထဲမွႏိုးထလာခဲ့ေသာ အမ်ဳိးသားေရးစိတ္ဓာတ္ အေၾကာင္းပင္ျဖစ္သည္။ Miss Myanmar နန္းခင္ေဇယ်ာအား အလုံးအရင္းျဖင့္ ေထာက္ခံမႈေပးခဲ့ျခင္းမ်ား၊ ျမန္မာ့လက္ေ႐ြးစင္ ေဘာလုံး အသင္းအား တစ္ခဲနက္ အားေပးခဲ့မႈမ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ အဆက္ျပတ္ ကင္းကြာခဲ့ရာမွ ကမၻာ့မိသားစုဝင္အျဖစ္ သိကၡာရွိရွိ သြားေရာက္ခဲ့ေသာ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီး၏ ျပည္ပခရီးစဥ္မ်ားမွ အျပန္တြင္ ျပည္သူမ်ား၏ ႀကဳိဆိုခဲ့မႈမ်ား၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုဘယ္ဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ႏိုင္ငံ တကာအလယ္ တင့္တယ္ခဲ့ေသာ ပုံရိပ္မ်ား၊ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာအတြင္း မႀကံဳဖူးလွေသာ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ သန္း ၆၀ Common Ground ေပၚ ရပ္တည္ကာ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈမ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာ ေလ့လာ သုံးသပ္သူ အမ်ားအျပားက အာရွ-ပစိဖိတ္၏ ထြန္းသစ္စႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံအျဖစ္ တစ္ေပး ခန္႔မွန္းလာမႈမ်ား စသည္တို႔ႏွင့္ တစ္ဆက္တည္းမွာပင္ ႏိုင္ငံသား မ်ား၏ ရင္ထဲမွ ျမန္မာႏိုင္ငံဟူေသာ ပုံရိပ္သည္ ပိုမို၍ႀကီးက်ယ္ ျမင့္ျမတ္လာခဲ့သည္။
အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ ေခတ္ေနာက္က်ခဲ့ရေသာ ျမန္မာ ႏိုင္ငံသည္ အိုဘားမား၏ ျမန္မာႏိုင္ငံခရီးစဥ္၊ ႏိုင္ငံတကာ အႀကီးအကဲမ်ား အိမ္ဦးႏွင့္ၾကမ္းျပင္ ဝင္ထြက္လာမႈမ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာ စင္ျမင့္မ်ားတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအား တေလးတစား ေနရာေပးလာမႈမ်ား စသည္ တို႔ေၾကာင့္လည္း ေခါင္းငံု႔မ်က္လႊာခ်ခဲ့ရေသာ ဘဝမွ ဦးေမာ့ရင္ေကာ့လာ ႏိုင္ေသာ အေျခအေနသို႔ ကူးေျပာင္း ေရာက္ရွိလာခဲ့သည္။ တစ္နည္းဆိုရလွ်င္ လြတ္လပ္ေရး ႀကိဳးပမ္းမႈကာလတြင္ လွည္းေနေလွေအာင္း ျမင္းေဇာင္းမက်န္ တူညီစြာ ႐ုန္းကန္ထြက္ေပၚလာခဲ့ေသာ ျမန္မာ့အမ်ဳိးသားေရး စိတ္ဓာတ္သည္
တစ္ေက်ာ့ျပန္ ျပန္လည္ႏိုးထ လာခဲ့ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ တမံက်ဳိး၍
ေလွာင္ပိတ္ထားခဲ့ေသာ ေရမ်ား ဒလေဟာ စီးဆင္းလာခဲ့သလို အျပဳိင္းအ႐ိုင္း ထြက္ေပၚလာေသာ အမ်ဳိးသားေရး စိတ္ဓာတ္သည္ ဒီမိုကေရစီအသြင္ ကူးေျပာင္းေရးအတြက္ ႀကီးမားလွေသာ ေမာင္းႏွင္အားမ်ား ျဖစ္ေနေသာ္လည္း မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရသည္ ပဋိပကၡမ်ားႏွင့္ ထိပ္တိုက္တိုးကာ လက္ယာစြန္းသို႔ ေရာက္ရွိသြားႏိုင္သည့္ အႏၲရာယ္မ်ားလည္း ျဖစ္ေပၚလာ ႏိုင္ေပသည္။ ဤသည္ကို ရယ္ဒီကယ္ေထာင္ေခ်ာက္ဟု ေခၚဆိုႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ ဤေထာင္ေခ်ာက္အတြင္း မသက္ဆင္းမိေစရန္ အားလုံး သတိျပဳရေပမည္။
Social Stability
..................
ႏွစ္ႀကိမ္ႏွစ္ခါ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ရခိုင္ပဋိပကၡသည္ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး အတြက္ ႀကီးမားလွေသာ စိန္ေခၚမႈႀကီးျဖစ္သလို ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီး ကိုယ္တိုင္သည္လည္း ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ား၊ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆုံညႇိႏိႈင္းကာ ၿငိမ္းေအးရာလမ္းကို ေဖာ္ထုတ္ ေလွ်ာက္လွမ္းခဲ့ရသည္။ ႐ႈပ္ေထြးနက္နဲလွေသာ ေနာက္ခံ အေၾကာင္းတရားမ်ား သည္လည္း ခ်က္ခ်င္းလက္ငင္း အေျဖမထြက္ေသာ ပုစၦာ တစ္ပုဒ္သဖြယ္ လိပ္ခဲတည္းလည္း အက်ပ္ အတည္းတစ္ရပ္ကို ဦးတည္ခဲ့သည္။ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကို နဖူးေတြ႔ဒူးေတြ႔ ႀကံဳေတြ႔ ျဖတ္သန္းေနရေသာ ျမန္မာ့လူ႔ေဘာင္ အဖြဲ႕အစည္းႀကီး တစ္ရပ္လုံးသည္လည္း ရယ္ဒီကယ္ ေထာင္ေခ်ာက္ကို ေက်ာ္ျဖတ္ေနရသည္။ အားေကာင္းေမာင္းသန္ Civil Society မ်ား အားနည္းလွေသာ လက္ရွိ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး ကာလတြင္ ရယ္ဒီကယ္ အစြန္းမ်ားမွာ ေစ့ေစ့ေတြး ၾကည့္လွ်င္ ဒီမိုကေရစီအတြက္ အႏၲရာယ္တစ္ရပ္အထိ ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။
မိတၳီလာပဋိပကၡတြင္ အမ်ဳိးသားေရး စိတ္ဓာတ္၏ အစြန္းထြက္ ဆိုးက်ဳိးမ်ားဟု ဆိုႏိုင္ၿပီး Opinion Leader မ်ား၏ ၾသဇာမွာလည္း ေလ်ာ့က်ေနသည္ကို ေတြ႔ရွိႏိုင္သည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ ပဋိပကၡအသြင္ ေဆာင္ေသာ Social Media ေရစီးေၾကာင္းကလည္း မီးေလာင္ရာ ေလပင့္ျဖစ္ေစခဲ့သည္။ မဟာဗ်ဴဟာသေဘာ သက္ဝင္ေသာ ေျဖရွင္းခ်က္မ်ားထက္ လတ္တေလာ ပဋိပကၡ မႀကီးထြားေရးကို ဦးတည္ေဆာင္႐ြက္ ေနရသည္ျဖစ္ရာ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီး ေတာက္ေလွ်ာက္ ေျပာၾကားခဲ့ေသာ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖဳိးတိုးတက္မႈ ဟူသည့္ ျပည္သူမ်ား၏ တူညီေသာ ဆႏၵႏွစ္ရပ္ မွာ ထိပ္တန္းဦးစားေပး လုပ္ငန္းစဥ္ႀကီးမ်ား ျဖစ္ေနသည္။ တစ္ဖန္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈ ဟူသည္ ဖြံ႕ၿဖဳိးတိုးတက္မႈႏွင့္ ရာႏႈန္းျပည့္ ဆက္စပ္လ်က္ ရွိရာ ျမန္မာ့လူ႔ေဘာင္ အဖြဲ႕အစည္း တစ္ရပ္လုံး ျဖတ္သန္းေနၾကရေသာ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ ေရွ႕ခရီးအတြက္ အသက္ေသြးေၾကာပင္ ျဖစ္ေနေလသည္။
Stability တြင္ အမ်ဳိးမ်ဳိးရွိၾကေလရာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ Social Stability ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳၾကရန္ လိုအပ္သည္။ ဒီမိုကေရစီ၊ လြတ္လပ္မႈႏွင့္ အခြင့္အေရး စသည္တို႔ကို အေျခခံေသာ Social Mobilization သည္ ႏိုင္ငံႏွင့္ ႏိုင္ငံသားတို႔၏ အက်ဳိးစီးပြားကို ေရွး႐ႈ ဦးတည္ေသာ၊ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ ခရီးလမ္းႏွင့္ လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္ေသာ၊ အနာဂတ္မ်ဳိးဆက္မ်ား အတြက္ပါ ဘက္စုံအသြင္ မဟာဗ်ဴဟာ သေဘာေဆာင္ေသာ ေရႊ႕ေျပာင္းမႈႀကီးျဖစ္ရန္ လိုအပ္မည္ျဖစ္သည္။ ဤသို႔ေသာ Social Mobilization တြင္ Social Media ကဲ႔သို႔ေသာ Social Effect မ်ားသည္လည္း အခြင့္အလမ္းႏွင့္ စိန္ေခၚမႈ ဒြန္တြဲေနေသာ သာဓကတစ္ရပ္ ဟု ဆိုႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားေသာ Opinion Leader မ်ား၊ Think Tank အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ Civil Society မ်ား၊ မီဒီယာမ်ားအေနျဖင့္ ဤတာဝန္ကို ရယူထမ္းေဆာင္ၾကရမည္ ျဖစ္သည္။
ႏိုင္ငံသားတို႔၏တာဝန္
........................
ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားအရ ႏိုင္ငံသားမ်ား ထမ္းေဆာင္ရမည့္ တာဝန္မ်ား၊ ေက်ပြန္ရမည့္ ဝတၱရားမ်ားႏွင့္ အတူ လူ႔ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္း၏ လူမႈပဋိဉာဥ္ မ်ားလည္း တည္ရွိေနသည္။ “Active Citizenship” ဟူသည္ မိမိတို႔လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ ေကာင္းရာေကာင္းက်ဳိးကို ရည္႐ြယ္သည့္ စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈမ်ား၊ ျပည္သူ႔ေရးရာ လုပ္ငန္းကိစၥမ်ား၊ ပရဟိတ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား စသည္တို႔ ေဆာင္႐ြက္ရမည္ ဟူေသာ အယူအဆတစ္ရပ္ပင္ ျဖစ္သည္။ “Active Citizenship” ဟူသည္ ႏိုင္ငံသားအားလုံး၏ လူေနမႈဘဝမ်ား တိုးတက္ျမင့္မားလာေစရန္ ေဆာင္႐ြက္ၾကကုန္ေသာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ မွန္သမွ်ကို အဓိကဦးတည္ေလ့ ရွိသည္။ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီး၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ မ်ားစသည့္ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား ကိုယ္တိုင္ မၾကာခဏထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကားလ်က္ရွိေသာ Rule of Law Society ျဖစ္ေပၚလာေရးအတြက္ Rule of Law Civil Society မ်ား အားေကာင္းခိုင္မာရန္ လိုအပ္ေနသည္။
ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ၊ တည္ဆဲဥပေဒ တို႔အရ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈကို
တိတိက်က် ျပ႒ာန္းသတ္မွတ္ထားၿပီးျဖစ္ရာ ႏိုင္ငံသားစိတ္ဓာတ္၊ ႏိုင္ငံသား ဟူေသာခံယူခ်က္၊ ႏိုင္ငံသားတို႔၏တာဝန္ စသည္အားျဖင့္ က်ယ္ျပန္႔လွေသာ အဓိပၸာယ္ကို Civil Leader မ်ားက ရွင္းလင္းေပးရန္ လိုအပ္မည္ျဖစ္သည္။ အလားတူ Civil Society မ်ားအေနျဖင့္လည္း ရယ္ဒီကယ္ေထာင္ေခ်ာက္ မ်ားကို သတိထား၍ ေက်ာ္ျဖတ္ႏိုင္ရန္ လိုအပ္မည္ျဖစ္သည္။ Civil Society မ်ား ကိုယ္တိုင္ ရယ္ဒီကယ္ေထာင္ေခ်ာက္ မ်ားကို ေက်ာ္ျဖတ္ႏိုင္ပါမွ ႏိုင္ငံသားမ်ား အေနျဖင့္ ရယ္ဒီကယ္ေထာင္ေခ်ာက္မ်ားကို ေရွာင္ရွားႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ ထိုနည္းတူစြာ ဥပေဒကို လိုက္နာေစာင့္ထိန္းေသာ ႏိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္လာေစရန္ ႀကဳိးပမ္းအား ထုတ္ၾကဖို႔ လိုအပ္သလို ဥပေဒႏွင့္အညီ လုံေလာက္ေသာ ေစာင့္ေရွာက္ ကာကြယ္မႈမ်ားကို တန္းတူရည္တူ ရရွိခံစားပိုင္ခြင့္ ရွိရမည္။ အလားတူ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲတပ္ဖြဲ႕ ကဲ႔သို႔ေသာ Law Enforcement Mechanism မ်ားအေနျဖင့္လည္း ႏိုင္ငံသား တာဝန္ေက်ပြန္ေသာ ႏိုင္ငံသားမ်ားကို ဥပေဒႏွင့္အညီ ေစာင့္ေရွာက္ ကာကြယ္မႈမ်ား ေပးအပ္ရမည္ ျဖစ္သလို ရယ္ဒီကယ္လမ္းကို ေလွ်ာက္လွမ္း ေနၾကေသာ (သို႔မဟုတ္) ရယ္ဒီကယ္လမ္းေပၚသို႔ ျပည္သူမ်ား ေရာက္ရွိလာေစရန္ ဆြဲေခၚေနေသာ ႏိုင္ငံသားမ်ားက ဥပေဒႏွင့္အညီ ထိထိ ေရာက္ေရာက္ အေရးယူ ေဆာင္႐ြက္ရမည္သာျဖစ္သည္။ ယင္းအတြက္ ႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ Opinion Leader မ်ားက ရဲတပ္ဖြဲ႕ကို မွန္ကန္ေသာ ေထာက္ခံအားေပးမႈမ်ား ပံ့ပိုးေပးရန္ လိုအပ္မည္ ျဖစ္သည္။
အသြင္ကူးေျပာင္းေရးႏွင္႔ စိန္ေခၚမႈမ်ား
..............................
လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ Law Enforcement Mechanism မ်ား ကိုယ္တိုင္ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကို ျဖတ္သန္းေနရသည္ ျဖစ္သလို ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခုလုံးမွာ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး လမ္းေၾကာင္းေပၚတြင္ ရွိေနေပသည္။ လက္ရွိျဖတ္သန္းခဲ့ၿပီးေသာ ၂ ႏွစ္တာကာလကို ျပန္ေျပာင္း ေလ့လာၾကည့္လွ်င္ သမိုင္းေၾကာင္း ေနာက္ခံ၊ ျပည္သူမ်ား၏ ေရခ်ိန္၊ ႏိုင္ငံေရးႏိုးၾကားမႈ၊ လူမႈပဋိဥာဥ္ စသည္တို႔အရ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီကို ျမန္မာ့နည္းျမန္မာ့ဟန္ ျဖင့္သာ အေကာင္းဆုံး ထိန္းေက်ာင္းသြားရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း အၾကမ္းဖ်င္း သုံးသပ္ႏိုင္သည္။ ကူးေျပာင္းမႈမွာ အရပ္ရပ္ ဒီမိုကေရစီ ဖတ္စာမ်ားထက္ ပိုမို၍ က႑အစုံအလင္ ပါဝင္ေနသလို ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် ကူးေျပာင္းေနၾကရေသာ ႏိုင္ငံသား အားလုံးသည္လည္း က႑အစုံအလင္ တြင္ ပါဝင္ေနၾကရသည္။
ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီး ကိုယ္တိုင္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခဲ့ေသာ ႏိုင္ငံေရးယဥ္ေက်းမႈ အသစ္ကို ျပန္ေျပာင္း ေလ့လာၾကည့္လွ်င္ “မတူကြဲျပားမႈ မ်ားကို ေဘးဖယ္ထားၿပီး ႏိုင္ငံႏွင့္ျပည္သူမ်ား အက်ဳိးအတြက္ တူညီသည္မ်ားကို ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေသာ မတူတာခြဲ တူတာတြဲ လုပ္ကိုင္ျခင္း အဆင့္” မွသည္ “မတူကြဲျပား သေဘာထား ကြဲလြဲမႈမ်ားကို ႏိုင္ငံေရး စိတ္ရွည္သည္းခံမႈ အရင္းတည္၍ ေဆြးေႏြးညႇိႏိႈင္း အေျဖရွာျခင္း အဆင့္” သို႔ တက္လွမ္း ႏိုင္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ႔ရွိႏိုင္သလို ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ မၾကာခဏဆိုသလို ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးခဲ့ေသာ ျဖစ္ရပ္မ်ားသည္ ဤႏိုင္ငံေရး ယဥ္ေက်းမႈ၏ သာဓကမ်ားပင္ ျဖစ္ေနေလသည္။ ႏိုင္ငံေရး
ေခါင္းေဆာင္မ်ား အေနျဖင့္ ႏိုင္ငံျပဳပုဂၢဳိလ္ Statesman မ်ားအျဖစ္ ရပ္တည္ ေဆာင္႐ြက္ေနၾကသည္ကို အထင္အရွားေတြ႔ ျမင္ေနရၿပီျဖစ္ရာ ႏိုင္ငံသား မ်ားအေနျဖင့္ ႏိုင္ငံျပဳပုဂၢဳိလ္ Statesman မ်ား၏ ဦးေဆာင္လမ္းျပမႈကို အေလးအနက္ခံယူၾကရန္ လိုအပ္မည္ျဖစ္သည္။
ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး၏ အဓိကစိန္ေခၚမႈ ႏွစ္ရပ္မွာ “ရယ္ဒီကယ္ေထာင္ေခ်ာက္ကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္ေရး” ႏွင့္ “အထက္တန္း က်ေသာ အမ်ဳိးသားေရးကို တည္ေဆာက္ႏိုင္ေရး” ပင္ ျဖစ္ေနေလသည္။ အထက္တန္း က်ေသာ အမ်ဳိးသားေရးဟူသည္ ႏိုင္ငံသား အားလုံး၊ တစ္မ်ဳိးသားလုံးႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ အက်ဳိးစီးပြား ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ေရး ပင္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာ ဟူေသာ ကိုယ္စားျပဳမႈသည္ အမ်ဳိးသားေရးျဖစ္သလို ႏိုင္ငံသားအားလုံး ပါဝင္မႈကို ေဖာ္ညႊန္းေနသည္။ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ၊ တည္ဆဲဥပေဒ တို႔ႏွင့္ ညီညြတ္ေသာ ႏိုင္ငံသားအားလုံးသည္ ျမန္မာဟူေသာ National သို႔တည္းမဟုတ္ Citizen မ်ားပင္ျဖစ္ၾကေလရာ ျမန္မာ့အမ်ဳိးသားေရး တည္ေဆာက္ေရး Nation Building ကို ျပန္လည္ ေဆာင္႐ြက္ၾကရမည့္ အေနအထား ျဖစ္ေနေလသည္။
ဤသို႔ ျမန္မာ့အမ်ဳိးသားေရး တည္ေဆာက္ေရးသို႔ ဦးတည္ ေလွ်ာက္လွမ္းၾကရာတြင္ ျမန္မာ့လူ႔ေဘာင္ အဖြဲ႕အစည္း၏ အဂၤါရပ္မ်ား ျဖစ္ၾကေသာ ေမတၱာတရား၊ ကိုယ္ခ်င္းစာတရား၊ လူသားဆန္မႈ တို႔ကို အရင္းခံ ၾကရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ၏ အနက္အဓိပၸာယ္ကို ေလးနက္ မွန္ကန္စြာ သိရွိနားလည္၍ ရယ္ဒီကယ္ေထာင္ေခ်ာက္ မ်ားကို ေက်ာ္လႊားရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ သဟဇာတရွိရွိ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေနထိုင္ခဲ့ၾကေသာ ျမန္မာ့ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ ဂုဏ္သိကၡာကို ႏိုင္ငံသားမ်ား အားလုံး လူမ်ဳိးမေ႐ြး၊ ဘာသာမေ႐ြး ျမႇင့္တင္ေဖာ္ေဆာင္ၾကရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနၿပီျဖစ္သည္။
လက္ရွိႀကံဳေတြ႔ေနရေသာ စိန္ေခၚမႈမ်ားကို ေျဖရွင္း ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ေရး အတြက္ ဥပေဒစိုးမိုးေရးသည္ အသက္ေသြးေၾကာ ျဖစ္ေနသည္ကို ွအေုန့သူိနမ အားလုံးက မွန္မွန္ကန္ကန္ သိျမင္လ်က္ ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ ႏိုင္ငံသားအားလုံး၏ ဖြံ႕ၿဖဳိးတိုးတက္မႈကို ေဆာင္ၾကဥ္းေပးမည့္ တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းမႈကို အျမန္ဆုံး ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ရန္ အတြက္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး အင္အားစုမ်ား ဘက္မွ ခိုင္ခိုင္မာမာ မားမားမတ္မတ္ ေထာက္ခံရပ္တည္ ေပးၾကပါမည့္ အေၾကာင္း အေလးအနက္ထား တိုက္တြန္းေရးသား လိုက္ရေပသည္။