“အေနာက္ေတာင္ဆီက ရြာမလိုဟန္ျပင္ မိုးသက္ေလႏွင္႔ မုန္တိုင္းပင္႔လွ်င္စစ္မ်က္ႏွာဖြင္႔ တိမ္ခိုး၀င္႔ကာႏွင္ မႈိင္းမႈိင္းရိပ္ေရာင္ စြန္ေတာင္ဆင္ ၿပဳိမွာေလလားမိုးရဲ႕ၿငွဳိးေအာင္ခုပင္ အမၺဳန္ေမာင္ ဖန္အားေလတဲ႔အင္။” တဲ႔။
ခါတိုင္းလည္းနားေထာင္ေနက် သီခ်င္းကေလးပါပဲ။ ဒါေပမယ္႔ ဒီေန႔ေတာ႔ ကိုေစာညိမ္း သီခ်င္းေလာက္ ဟတ္ထိတာကိုမရွိေတာ႔ဘူး။ အေနာက္ေတာင္ မုတ္သုန္ေလႀကီးက အားေကာင္းေနလို႔ ဆိုင္ကလုန္း မုန္တိုင္းႀကီးအျဖစ္ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ထဲကို ၀င္လာၿပီဆိုပဲ။ ဧရာမႀကီး ဆင္ေလာက္ႀကီးတာေတာင္ မကဘူး။ နံမယ္႔ကိုကမဟာဆင္တဲ႔။ ေဖ႔စ္ဘုတ္ေပၚက မဟာေၾကာင္ေလာက္ေတာ႔ သနားတယ္။ ဘဂၤလားကို မုတ္သုန္၀င္တာေလာက္ကေတာ႔အဆန္း မဟုတ္ပါဘူး။ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း ဒီလိုအခ်ိန္ဆို ၀င္ေနက်မို႔ အညာမွာ ကေလးေတြဆိုတဲ႔သီခ်င္းေလးေတာင္ မွတ္မိေသး။
“ေလေတြမိုးေတြ လာပါလို႔ ကဆုန္လျပည့္ေက်ာ္။ လူပ်ဳိေလးေတြလာျပန္ေတာ႔ ခုံဖိနပ္နဲ႔ေဆာ္။” တဲ႔။ အိမ္ေျမာက္ဘက္က မန္က်ည္းပင္ႀကီးေတြ သီးမွည့္ေၾကြတဲ႔ေလဦးမိုးဦးလည္း ျဖစ္တယ္။ ေထြးညဳိကေလး မတ္တတ္ေပါက္ရင္း သစ္ကိုင္းပိတာလည္း ဒီအခ်ိန္ပဲ။တေပါင္းတန္ခူး မိုးသားၾကဴးတုန္းကလာတဲ႔ ေလရူးေလေပြမ်ဳိး မဟုတ္ဘူး။ ေလနဲ႔အတူ မိုးပါေခၚလာတဲ႔မိုးသက္ေလျပင္း လို႔ ေခၚတယ္။ ကဆုန္နယုန္ ေဆြ႔ေဆြ႔ခုန္ ဆိုေလာက္ေအာင္ အပူျပင္းဆုံး ဥတုမို႔လို႔မိုးကို ေမွ်ာ္ေနေသာ္ျငားလည္း လာမယ္႔လာေတာ႔ မိုးကလည္း အၿငွဳိးႀကီးနဲ႔ အရြဲ႕တိုက္သလိုရြာတာ။ ဒါေၾကာင္႔မို႔ ေမဦးမိုးဟာ ၀မ္းသာအယ္လဲ ႀကိဳမိေသာ္ျငား စိုးေႏွာင္႔ဗ်ာေပြလည္းမကင္းဘူး။ သည္ႏွစ္ေတာ႔ မုန္တိုင္းသတင္းကို ဟိုးအရင္တုန္းကလို မသိလိုက္မသိဘာသာ ေနလို႔မရေတာ႔ဘူး။ ရခိုင္ဘက္ကို ၀င္မွာတဲ႔ ဆိုရုံနဲ႔တင္ ရခိုင္မွာရွိတဲ႔သူေတြကို သိသိ မသိသိအစိမ္းအက်က္မေရြး စိတ္ပူမိတယ္။ အထူးသျဖင္႔ေတာ႔ အမ္းပတ္လည္ကလူေတြအတြက္ေပါ႔။
ကိုယ္ေနခဲ႔တဲ႔ႏွစ္ႏွစ္အတြင္းမွာေတာ႔ ေတာင္ၾကားထဲမွာ ရွိတဲ႔ အမ္းဟာ ေလကြယ္ မိုးကြယ္ အရပ္မို႔လို႔စစ္ေတြ၊ ေက်ာက္ျဖဴတို႔ေလာက္ ကၽြမ္းသဒၵါလန္ေနေအာင္ မုတ္သုန္ဒဏ္ မခံရပါဘူး။ ဒါေပမယ္႔မိုးကေတာ႔ နင္လားငါလား သည္းသည္းမည္းမည္း ရြာတယ္။ ရန္ကုန္မွာ ေဆာင္းေနက် ေခါက္ထီးလွလွေလးေတြဟာရခိုင္မွာ ဟန္္ျပေလာက္ေတာင္ အသုံးမ၀င္ဘူး။ ေလတစ္ခ်က္အေ၀႔နဲ႔တင္ လန္ထြက္သြားမွာ။ တေ၀ါေ၀ါတ၀ုန္း၀ုန္း ရြာတဲ႔မိုးထဲမွာ ပဒုမၼာေရႊၾကာရိုးကို ထီးလုပ္လို႔မိုးတယ္ဆိုတာ ေပ်ာ္စရာေကာင္းလို႔သက္သက္ပဲ။ ေရကေတာ႔ ဘာနဲ႔ကာကာ တုတ္တုတ္ရႊဲမွာ။ ဒီလို မိုးထဲေလထဲမွာ ဆိုင္ကယ္ကေလးနဲ႔ေက်ာက္ျဖဴအထိ သြားဖူးပါတယ္။ ရႊံ႕ေတြဗြက္ေတြ၊ က်ဳိးေနတဲ႔ တံတားေလးေတြကေန ဆိုင္ကယ္ တဗိုင္းဗိုင္းလဲေအာင္သြားရတာခုခ်ိန္မွာ ျပန္စဥ္းစားၾကည့္ေတာ႔ ေပ်ာ္စရာေကာင္းသလိုပါပဲ။ ရမ္းၿဗဲနဲ႔ ေက်ာက္ျဖဴအၾကားမွာမိုးေလ၀သတိုင္းတာတဲ႔ စခန္းတစ္ခုရွိတယ္။ နွစ္တိုင္း မုန္တိုင္းေတြ ၀င္ေနက်မို႔ ထားေပးတာတဲ႔။ဒါေပမယ္႔ ေတာက္တဲ႔ေဟာတဲ႔ ေဗဒင္လိုပါပဲ မွန္တဲ႔အခါမွန္ၿပီး မမွန္တဲ႔အခါ မမွန္ဘူးတဲ႔။ေခတ္နဲ႔ အမွီမလိုက္ႏိုင္တဲ႔ စက္ကိရိယာပစၥည္းေတြေၾကာင္႔လည္း ပါခ်င္ပါမွာေပါ႔။ မႏွစ္ကတုန္းကလည္းတီဗီသတင္းထဲက မုန္တိုင္းသတိေပးခ်က္ေတြကို ဂရုတစိုက္ လိုက္နားေထာင္ပါတယ္။ ခုလိုပဲ။ ဘူးသီးေတာင္ေမာင္းေတာဘက္ ၀င္သြားမွ သက္ျပင္းသက္မခ်နိုင္တယ္။ တကယ္၀င္တဲ႔အခ်ိန္က ေၾကျငာတဲ႔အခ်ိန္ထက္တစ္ရက္ေစာေနတာတစ္ခုပဲ။ မုန္တိုင္းက ညက ၿပီးသြားၿပီ။ ေနာက္တေန႔မွာ သတိေပးခ်က္ေတြ ဆက္လာေနေတာ႔ထပ္လာဦးမယ္ မၿပီးေသးဘူးမွတ္ေနတာ။ ဘာပဲေျပာေျပာ ေရရွားလို႔ အမ္းေခ်ာင္းထဲဆင္းစိမ္ေနရာကၿပိဳမွာေလလားမိုးရဲ႕ ျဖစ္လာတာမို႔ စိတ္ခ်မ္းသာတာေတာ႔ အမွန္ပါပဲ။ တံစက္ၿမိတ္က ေရတံေလွ်ာက္မွာကေတာ႔ေလးတပ္ၿပီး ပိုက္သြယ္လိုက္ရင္ တိုင္ကီအုတ္ကန္ လွ်ံေနေအာင္ကိုရတယ္။ ၾကည္လင္စိမ္႔ေအးေနတာပဲ။ဖုန္တေသာေသာျမင္ကြင္းကလည္း ဆာဗစ္စင္ကထြက္လာတဲ႔ ကားအသစ္ကေလးလို လန္းလန္းၾကည္ၾကည္ စိမ္းစိမ္းေတာက္ေတာက္သစ္လာတယ္။ ဖား၊ ခရု၊ ပုရစ္၊ ပုဇြန္ေတြ ေပါေတာ႔မယ္။ အိမ္ထဲကို ေတာက္တဲ႔ႀကီးေတြ ၀င္၀င္လာၿပီးသူတို႔အသံေတြ ညံေနေအာင္ ၾကားရေတာ႔မယ္။
မိုးေၾကာင္႔ေျခခင္းလက္ခင္းေတြ ပ်က္သြားတဲ႔အခါ ေဆးရုံကို ေသေကာင္ေပါင္းလဲလူနာေတြက လြဲလို႔ ဘယ္သူမွမလာၾကေတာ႔ဘူး။ ရိုးမေပၚမွာဆို ပိုဆိုးတယ္။ လမ္းေတြ ၿပိဳကုန္ၿပီေလ။ ထမင္းဆိုင္ေတြကေတာင္ေန႔တိုင္း ခ်က္မထားေတာ႔ဘူး။ ကား၀င္မယ္ ဖုန္းဆက္ေတာ႔မွ ကမန္းကတမ္း ခ်က္ျပဳတ္ျပင္ဆင္ေတာ႔တယ္။ကားက ေန႔တိုင္းမွ မ၀င္ႏိုင္ေတာ႔ပဲကိုး။ ရန္ကုန္ စစ္ေတြကို ကားစီးရတဲ႔ခရီးသည္ေတြဘ၀ဟာ သနားစရာလည္းေကာင္း၊ ေပ်ာ္စရာလည္း ေကာင္းပါတယ္။ အမ္းေရာက္ရင္ ေစ်းလည္ေခါင္က ဆိုင္ခုံကေလးေတြေပၚမွာျဖစ္သလိုေက်ာခင္းၿပီး အိပ္ရရွာတယ္။ ထမင္းဆိုင္မွာ ေရမိုးခ်ဳိးလို႔ ရတယ္။ တစ္ခြက္တစ္ဖလားစားစားေသာက္ေသာက္ နဲ႔ ခရီးဆက္ၾကတာေပါ႔။ အနၱရာယ္မ်ားေပမယ္႔လည္း သည္ခရီးကို သည္နည္းနဲ႔ပဲအေရာက္လွမ္းရပါတယ္။ သည္အခ်ိန္ သည္ရာသီဆိုရင္ ရခိုင္မွာ အေၾကာင္းျပခ်က္တစ္ခုတည္းနဲ႔ပဲခရီးသြားလာၾကေတာ႔တယ္။ မျဖစ္မေနမို႔တဲ႔။ အဲဒီအေၾကာင္းျပခ်က္ မရွိပဲနဲ႔ေတာ႔ သူသူကိုယ္ကိုယ္အိုးမကြာ အိမ္မကြာ သာသာယာယာ ေအးေအးေဆးေဆး မိုးစည္းစိမ္စံစားလို႔ ေနၾကတာေပါ႔။
တကယ္ေတာ႔ရခိုင္သူ ရခိုင္သားမွန္ရင္ မိုးေၾကာက္တဲ႔အထဲေတာ႔ မပါပါဘူး။ သူတို႔ဆီမွာ မိုးရာသီဆိုတာတစ္ႏွစ္မွာ ေျခာက္လေလာက္ ရြာေနတာ မဟုတ္လား။ ေျမာက္ဦးက ဘုရားပုထိုးေတြေတာင္ ေလဒဏ္မိုးဒဏ္ၾက့ံၾက့ံခံႏိုင္တယ္။ မုန္တိုင္းဆိုတာကလည္း ႀကီးတာနဲ႔ ေသးတာပဲ ကြာမယ္။ ႏွစ္တိုင္းေတာ႔ၾကဳံေတြ႕ေနက်ပါ။ သြားေရးလာေရးက ကုန္းလမ္းခက္ေပမယ္႔ေရလမ္းက ေျမပုံထဲမွာ ေတြ႕ရသလို ပင္လယ္ျပင္က်ယ္ႀကီးထဲ ထြက္ရတာ မဟုတ္ဘူး။ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚလိုပဲကၽြန္းနုေခ်ာင္း၀ ေရတက္ေရက်နဲ႔ စက္တပ္ေလွကေလးေတြ လူးလာေခါက္တုံ႔ သြားၾကတယ္။ တို႔ဘိုးေတာ္ဘေတာ္မ်ားကသာဒီကေန႔ထိ မီးမထြန္းေပးႏိုင္ေသးတာ။ ေပါက္ေဖာ္ႀကီးေတြ ေက်းဇူးေၾကာင္႔ ဆိုင္ကယ္ေတြလည္းမရွားဘူး။ စက္ေလွကေလးေတြကလည္း လက္မေညာင္းဘူး။ ေဆးရုံမွာလည္း မီးစက္ကေလးေတြ ထြန္းႏိုင္တယ္။တို႔ရြာသားေတြ အားလုံး ေထြလာဂ်ီပဲ စီးၾကတယ္။ ကိုယ္႔အရပ္ မွာ ကိုယ္႔ဇာတ္နဲ႔ စိတ္ညစ္လွတယ္ေတာ႔မရွိပါဘူး။ လွည္းေနေန၊ ေလွေအာင္းေအာင္း၊ ျမင္းေဇာင္းထဲမွာပဲ ေခြေခြ၊ ပိတ္သတ္ႀကီးကေတာ႔အဆင္ေျပပါတယ္ဗ်။ ဓါတ္ေငြ႔ပိုက္ႀကီး တရုတ္ျပည္ေရာက္မွတို႔၊စစ္ေတြေရနက္ဆိပ္ကမ္းႀကီး အိႏၵိယထိ ရထားလမ္းေပါက္မွတို႔ဆိုတာက “ဘုရားငုတ္တို ေရာင္ေတာ္လႊတ္မွပုံေတာ္ဆင္၀တ္ၾကပါစို႔ ေမာင္ႀကီးေရ ေတာ႔” လို႔ပဲ မေရမရာ ေတးထားရတာ။
ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ကရခိုင္လူမ်ဳိး မဟုတ္ေသာ္ျငား ႏိုင္ငံ႔တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ရင္း ရခိုင္မွာ ေနလာဖူးတဲ႔အခါ ရခိုင္ျပည္နယ္ႀကီးနဲ႔ပတ္သက္လာရင္ ပူစရာရွိလည္း ပူတာပဲ။ တိုးတက္ေစခ်င္တဲ႔ ေစတနာလည္း ရွိတာပဲ။ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးနဲ႔ လွ်ပ္စစ္မီးရရွိေရးဆိုတာကေတာ႔ ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် ခံစားဖူးတဲ႔ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္မို႔ေျပာမေနေတာ႔ပါဘူး။ ေျပာလည္း ထူးမွထူးပဲနဲ႔။ သူတို႔လည္း လုပ္ေနရွာသားပဲ။ ရန္ကုန္ စစ္ေတြလမ္းမႀကီးဆိုတာ အစက မရွိဘူး။ အခုလည္း ေဖာက္တုန္း။ မၿပီးေသးဘူး။ စိုင္တင္၊ သူေဌး၊ အမ္းေခ်ာင္းေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းေတြကလည္း တစ္ခုမွသာ မီးမလင္းေသးတာ ဘတ္ဂ်က္ကေလးက်ရင္ ထလုပ္လိုက္၊မပါျပန္ေတာ႔ ရပ္ထားလိုက္နဲ႔ အင္ဂ်င္နီယာကေလးေတြဆို ဘယ္ေလာက္သနားဖို႔ေကာင္းသလဲ။ ေတာထဲေတာင္ထဲငတ္တလွည့္ျပတ္တလွည့္။ ငွက္ဖ်ားက ထူပါဘိ။ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ ေလွ်ာ႔ခ်ေရးအတြက္ ဆိုတာကေတာ႔ကိုယ္ေတြလုပ္ေပးႏိုင္တာဆိုလို႔ အစည္းအေ၀းေတြပဲ ရွိတယ္။ တစ္လတစ္ခါ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ပါးပါးအစည္းအေ၀း ေခၚၾကတာေပါ႔။ ကာဖီေတာင္ မတိုက္နိုင္ပါဘူး။ အစည္းအေ၀းၿပီးမွ ရုံးေရွ႕ လက္ဘက္ရည္ဆိုင္အေမရိကန္လို ေသာက္ၾကတာ။ ေျပာစရာမရွိ အရင္အပတ္က အဆိုျပန္တင္ေလ။ သူလည္း မမွတ္မိ၊ ကိုယ္လည္းမမွတ္မိ။ သည္လူသည္လူေတြ ေတြ႔လိုက္ရင္ မာေၾကာင္းသာေၾကာင္း သိရတာေပါ႔။ အမ္းၿမဳိ႕နယ္မွာအစည္ကားဆုံး ဌာနဆိုင္ရာ သုံးခုေတာ႔ ရွိတယ္။ ေၾကးတိုင္ နဲ႔ ေျမစာရင္းရယ္၊ ေထြ/အုပ္ရယ္၊ေမာင္စံဖားတို႔ ေဆးရုံရယ္။ ေတာင္ယာေတြ အသိမ္းခံရလို႔ ေျမတိုင္းၿပီးရင္ ေလ်ာ္ေၾကးထုတ္မယ္။လက္စနဲ႔ ေအာင္႔ထားသမွ် ေရာဂါေလးေတြ ေဆးရုံ၀င္ျပၾကမယ္။
ခုလိုမုန္တိုင္းသတိေပးထားတဲ႔အခါဆိုရင္ဌာနဆိုင္ရာေတြလည္း ကယ္ဆယ္ေရးအတြက္ အသင္႔ျပင္ထားၾကရတယ္။ ေရႀကီးေရလွ်ံ၊ ဆိုင္ကယ္ေမွာက္။သြပ္မိုးလန္၊ မိုးႀကိဳးပစ္၊ ၀မ္းေရာဂါ၊ ေျမြပါးကင္းပါးေတြခါတိုင္းထက္ ပိုလာတာကိုး။ မိုးထဲေလထဲ ေမြးလူနာမ်ားလည္း အေရာက္ေနာက္က်ေတာ႔မယ္။ ဒီအခ်ိန္ႀကီးက်မွအမ္းေဆးရုံမွာ ရွင္နည္းရာ အဂၢလူထြက္တာ စိတ္မေကာင္းပါဘူး။ ကိုယ္႔ေနရာမွာ အစားမ၀င္ေသးဘူး။ေက်ာက္ျဖဴမွာလည္း ဆာဂ်င္မရွိလို႔ အိုဂ်ီမမေလး မူးေတာင္လဲသတဲ႔။ သူ႔အိမ္ကကိုကို ရင္ထုမနာသာဓုေခၚထားတာ ဖတ္လိုက္ရတယ္။ တကယ္ေတာ႔ ရခိုင္တစ္ျပည္လုံးမွာ အထူးကုရွိတဲ႔ေနရာက စစ္ေတြ၊ေက်ာက္ျဖဴ၊ သံတြဲ၊ အမ္း ၿပီးရင္ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္းေတာပဲ ရွိတယ္။ ဒါက ေနရာေျပာတာ။လူက ေမးစရာမလိုဘူး။ ေဆးခန္းေကာင္းေကာင္း ထိုင္လို႔ရတဲ႔ေနရာဆို ဆရာ၀န္ရွိမယ္။ ရခိုင္ေတြသီခ်င္းဆိုသလို အိပ္စိုက္စား အိပ္စိုက္စား ဆိုတဲ႔ေနရာဆို ဆရာ၀န္ေတြ ေျပးမွာေပါ႔။ ဒီေနရာမ်ဳိးမွာဆရာ၀န္တစ္ေယာက္ရဲ႕ အတၳိပစၥေယာဟာ လူနာေပါင္းမ်ားစြာရဲ႕ အသက္အိုးအိမ္စည္းစိမ္ ျဖစ္မွန္းကိုကိုယ္ကုိယ္တိုင္ေနဖူး ကုဖူးတဲ႔အခါ သိလာပါလိမ္႔မယ္။ ဒီအခ်ိန္ဒီအခါ ေလွဆိပ္ရွိတဲ႔ ကဇုကိုင္း၊ကမ္းေထာင္းႀကီးကေန အမ္းကိုေရာက္ေအာင္လာခ်င္ ကားငွားခခ်ည့္ပဲ ရွစ္ေသာင္းရွိတယ္။ အမ္းေရာက္လို႔ဆရာ၀န္မရွိဘူး။ မေကြးကို သြားပါ ဆိုရင္ ေနာက္ထပ္ ႏွစ္သိန္း ထပ္ကုန္မယ္။ ဆရာ၀န္မ်က္ႏွာမျမင္ရခင္ကတည္းက အိမ္တိုင္ေတြ ကၽြတ္ကုန္ၿပီ။ ဒီစကားကေတာ႔ ကိုယ္႔ဘာသာ အမွတ္ယူခ်င္လို႔ေျပာတဲ႔စကား မဟုတ္ပါဘူး။ ကိုယ္႔လိုပဲ အမ္းမွာ တပိန္ပိန္တလိန္လိန္နဲ႔ မျဖစ္ျဖစ္ေအာင္ေနၿပီး ေဆးကုေနသူ ဘ၀တူဆရာ၀န္ေတြကို အားေပးခ်င္တဲ႔စကားပါ။ အမ္းမွာေနတဲ႔အတြက္ လူနာေတြကလည္းေက်းဇူး သိတတ္ခ်င္မွ သိတတ္ပါလိမ္႔မယ္။ (အခန္႔မသင္႔ရင္ တိုင္ေတာင္တိုင္တတ္ေသး) ၀န္ႀကီးဌာနႀကီးကလည္းအသိအမွတ္ျပဳခ်င္မွ ျပဳပါလိမ္႔မယ္။ (စိတ္သာခ်။ နိုင္ငံျခားလႊတ္ခ်င္ ရန္ကုန္ကလူေတြခ်ည့္ပဲေခၚမွာ။ ခင္ဗ်ားတို႔ သိေတာင္ သိလိုက္ရမယ္ မဟုတ္) ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရအဖြဲ႕ႀကီးကဆိုခင္ဗ်ားတို႔ကို နံမယ္ေတာင္ သိမွာ မဟုတ္ဘူး။ (အမ္းကေန သူတို႔ ရခိုင္ျပည္နယ္အေၾကာင္းစာေရးေနေသာ ဖုတ္ေလသည့္ငပိေတာင္ ရွိတယ္လို႔ မၾကားဖူးၾကဘူး) အမ္းက ျပန္လာရင္ လိုရာဆုေတာင္းေစဆိုတဲ႔အမိန္႔ေတာင္ ေဗကင္စီမရွိရင္ ျပည့္ေသးဘူးဗ်။ သိုက္နန္းရွင္မ်ားလို ကိုယ္႔ေနရာ စေတးဖို႔လူစားမရရင္လည္း ေစာင္႔ရတယ္။ အဲသဟာေတြကို ေမွ်ာ္ျမင္ေနသမွ် ကာလပတ္လုံး မေထြးႏိုင္ မအံႏိုင္စိတ္ဆင္းရဲျခင္းႀကီးစြာရတတ္တယ္။ ဒါေၾကာင္႔ အဲဒါေတြ အကုန္လုံး ေမ႔ထားၿပီး ဒီေနရာ ငါမရွိရင္ေတာ႔သူတို႔ ဒုကၡပါပဲ လို႔သာ သင္႔တင္႔ေလွ်ာက္ပတ္စြာ နွလုံးသြင္းလိုက္ပါ။ ကုသိုလ္ဆိုတာ ေစတနာသာပါပေစ။ဘယ္သူေပးေပး မေပးေပး၊ ဘယ္သူ အသိအမွတ္ျပဳျပဳ မျပဳျပဳ မရမရွိပါဘူး။ ေလာေလာဆယ္လည္း ပီတိစိတ္ကေလးနဲ႔စိတ္၀မ္းၿငိမ္းခ်မ္းသြားတယ္ မဟုတ္လား။
ပထ၀ီသေဘာတရားအရအီေကြတာက ေျမာက္ဘက္ကို ကၽြံ၀င္လာတဲ႔ ေနအပူရွိန္ေၾကာင္႔ အိႏၵိယသမုဒၵရာထဲမွာ ေလဖိအားနည္းရပ္၀န္းေတြျဖစ္ေပၚလာစၿမဲပဲ။ အဲသည္ကမွ မုတ္သုန္ေလေတြ အားေကာင္းလာရင္ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ထဲကို မုန္တိုင္းငယ္ကေလးေတြအျဖစ္၀င္လာတာ။ တခါတရံမွာေတာ႔ အရွိန္အဟုန္ျပင္းတဲ႔ ဆိုင္ကလုန္းမုန္တိုင္းႀကီးေတြ အျဖစ္ ေျပာင္းတဲ႔အခါလည္းေျပာင္းသြားတတ္တာေပါ႔။ ေဖာက္ျပန္လာတဲ႔ ရာသီဥတုေၾကာင္႔ မုန္တိုင္းေတြ အလာစိပ္လာတာလည္းခန္္႔မွန္းထားၿပီးသားပါ။ အဲသည္ မုန္တိုင္းေတြရဲ႕လားရာဟာ အဓိကအားျဖင္႔ ဘဂၤလားနဲ႔ ရခိုင္နယ္စပ္ကနတ္ျမစ္၀ဆီကို ျဖစ္တတ္တယ္ေလ။ ဒါေၾကာင္႔ စစ္တေကာင္းၿမဳိ႕ဟာ ကမာၻေပၚမွာ မိုးေရခ်ိန္လက္မအမ်ားဆုံး ၿမဳိ႕အျဖစ္ စံခ်ိန္တင္ထားဆဲေပါ႔။ စစ္ေတြ၊ ေက်ာက္ျဖဴသားေတြအတြက္ မုန္တိုင္းဆိုတာေနသားက်လာၿပီးသားပါ။ ေလာေလာဆယ္မွာေတာ႔ ေလျပင္းမုန္္တိုင္းထက္စာရင္ လူျပင္းမုန္တိုင္းကိုပဲေၾကာင္႔က်ႀကီးစြာ ေသာကပြားေနၾကရလိမ္႔မယ္ ထင္ပါတယ္။ အစီရင္ခံစာေတြလည္း ထြက္ၿပီးၿပီ။“ပါပလားေဟ႔ ဖိုးေထာင္ေရ႕” ဆိုရင္ ခုထက္ထိ “မပါေသးဘူး ၀ါႏုေရ႕” လို႔ပဲ ေအာ္ရဦးမယ္။အဲသည္လူေတြဟာ ဘဂၤလားႏိုင္ငံမတည္ခင္ကတည္းက သည္မွာဘက္ကမ္းမွာ ေပါက္ဖြားလာတယ္လို႔ ျငင္းခ်င္လည္းျငင္းပါ။ ထားပါေတာ႔။ သူတို႔လည္း မေန႔တေန႔ကအထိ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္းေနေနၾကတယ္ မဟုတ္ဘူးလား။ဘာျဖစ္လို႔ သည္ကေန႔က်ကာမွ ဟႏုမာန္အၿမီး ဓါတ္ဆီဆြတ္ထားသလို ခုန္ဆြခုန္ဆြ ျဖစ္လာရပါသလဲ။သူတို႔ကို အတန္းအစားသတ္မွတ္ခ်က္အရ ဒုကၡသည္ေတြ အျဖစ္ ႏိုင္ငံတကာက အသိအမွတ္ျပဳထားတယ္ဆိုရင္ေတာင္အဲသည္ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ ကူညီေထာက္ပံ႔ေပးရတဲ႔ ပစၥည္းကိရိယာေတြထဲမွာ လက္နက္ႀကီးငယ္ မပါသင္႔ပါဘူး။ကုလသမဂၢ နံမယ္ခံထားရင္ စစ္ျဖစ္ေအာင္ လႈံ႕ေဆာ္တဲ႔ သေဘာထား ရွိစရာလားဗ်။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႔ႀကီးဆို။ဒါေပမယ္႔ အဖြဲ႔အစည္း တံဆိပ္ကပ္ကားႀကီးနဲ႔ လက္နက္ႀကီးငယ္ ျဖန္႔ေ၀လႈံ႕ေဆာ္တဲ႔သူကို အစစ္အေဆးအေမးျမန္းမရွိ၊ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သံတမန္ႀကီးမ်ားေတာင္ ခန္႔ရဦးမယ္ဆိုေတာ႔ အဲဒါ ဘာစကားေျပာတာပါလိမ္႔။ေျပာတဲ႔သူဟာ ကိုယ္႔ေနရာ ကိုယ္႔ရာထူး၊ ကိုယ္႔လုပ္ငန္းရဲ႕ သေဘာသဘာ၀ကိုမွ နားလည္ပါေလစလို႔ သံသယပြားရပါတယ္။ သူလိုလူမ်ဳိးေတြ ရွိေနတဲ႔ အဖြဲ႔အစည္းႀကီး ဘယ္ႏိုင္ငံအၾကားက ပဋိပကၡကိုမွေျဖရွင္းႏိုင္စြမ္း မရွိေတာ႔တာလည္း မအံ႕ၾသေတာ႔ပါဘူး။ မိတ္ေဆြႀကီးတို႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕အနာဂတ္ကိုလည္း လြန္စြာမွပင္ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္မိပါေၾကာင္းဗ်ာ။ သေဗၺသတၱာ အေ၀ရာ ေဟာတု။အဗ်ာပဇၨာ ေဟာတု၊ သုခိအတၳာနံ ပရိဟာရႏၱဳ။ အဲသည္လူႀကီးတစ္ေယာက္ေတာ႔ နည္းနည္းမွ ဟိုဒင္းမျပဳပါေစသတည္း။
ခါတိုင္းလည္းနားေထာင္ေနက် သီခ်င္းကေလးပါပဲ။ ဒါေပမယ္႔ ဒီေန႔ေတာ႔ ကိုေစာညိမ္း သီခ်င္းေလာက္ ဟတ္ထိတာကိုမရွိေတာ႔ဘူး။ အေနာက္ေတာင္ မုတ္သုန္ေလႀကီးက အားေကာင္းေနလို႔ ဆိုင္ကလုန္း မုန္တိုင္းႀကီးအျဖစ္ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ထဲကို ၀င္လာၿပီဆိုပဲ။ ဧရာမႀကီး ဆင္ေလာက္ႀကီးတာေတာင္ မကဘူး။ နံမယ္႔ကိုကမဟာဆင္တဲ႔။ ေဖ႔စ္ဘုတ္ေပၚက မဟာေၾကာင္ေလာက္ေတာ႔ သနားတယ္။ ဘဂၤလားကို မုတ္သုန္၀င္တာေလာက္ကေတာ႔အဆန္း မဟုတ္ပါဘူး။ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း ဒီလိုအခ်ိန္ဆို ၀င္ေနက်မို႔ အညာမွာ ကေလးေတြဆိုတဲ႔သီခ်င္းေလးေတာင္ မွတ္မိေသး။
“ေလေတြမိုးေတြ လာပါလို႔ ကဆုန္လျပည့္ေက်ာ္။ လူပ်ဳိေလးေတြလာျပန္ေတာ႔ ခုံဖိနပ္နဲ႔ေဆာ္။” တဲ႔။ အိမ္ေျမာက္ဘက္က မန္က်ည္းပင္ႀကီးေတြ သီးမွည့္ေၾကြတဲ႔ေလဦးမိုးဦးလည္း ျဖစ္တယ္။ ေထြးညဳိကေလး မတ္တတ္ေပါက္ရင္း သစ္ကိုင္းပိတာလည္း ဒီအခ်ိန္ပဲ။တေပါင္းတန္ခူး မိုးသားၾကဴးတုန္းကလာတဲ႔ ေလရူးေလေပြမ်ဳိး မဟုတ္ဘူး။ ေလနဲ႔အတူ မိုးပါေခၚလာတဲ႔မိုးသက္ေလျပင္း လို႔ ေခၚတယ္။ ကဆုန္နယုန္ ေဆြ႔ေဆြ႔ခုန္ ဆိုေလာက္ေအာင္ အပူျပင္းဆုံး ဥတုမို႔လို႔မိုးကို ေမွ်ာ္ေနေသာ္ျငားလည္း လာမယ္႔လာေတာ႔ မိုးကလည္း အၿငွဳိးႀကီးနဲ႔ အရြဲ႕တိုက္သလိုရြာတာ။ ဒါေၾကာင္႔မို႔ ေမဦးမိုးဟာ ၀မ္းသာအယ္လဲ ႀကိဳမိေသာ္ျငား စိုးေႏွာင္႔ဗ်ာေပြလည္းမကင္းဘူး။ သည္ႏွစ္ေတာ႔ မုန္တိုင္းသတင္းကို ဟိုးအရင္တုန္းကလို မသိလိုက္မသိဘာသာ ေနလို႔မရေတာ႔ဘူး။ ရခိုင္ဘက္ကို ၀င္မွာတဲ႔ ဆိုရုံနဲ႔တင္ ရခိုင္မွာရွိတဲ႔သူေတြကို သိသိ မသိသိအစိမ္းအက်က္မေရြး စိတ္ပူမိတယ္။ အထူးသျဖင္႔ေတာ႔ အမ္းပတ္လည္ကလူေတြအတြက္ေပါ႔။
ကိုယ္ေနခဲ႔တဲ႔ႏွစ္ႏွစ္အတြင္းမွာေတာ႔ ေတာင္ၾကားထဲမွာ ရွိတဲ႔ အမ္းဟာ ေလကြယ္ မိုးကြယ္ အရပ္မို႔လို႔စစ္ေတြ၊ ေက်ာက္ျဖဴတို႔ေလာက္ ကၽြမ္းသဒၵါလန္ေနေအာင္ မုတ္သုန္ဒဏ္ မခံရပါဘူး။ ဒါေပမယ္႔မိုးကေတာ႔ နင္လားငါလား သည္းသည္းမည္းမည္း ရြာတယ္။ ရန္ကုန္မွာ ေဆာင္းေနက် ေခါက္ထီးလွလွေလးေတြဟာရခိုင္မွာ ဟန္္ျပေလာက္ေတာင္ အသုံးမ၀င္ဘူး။ ေလတစ္ခ်က္အေ၀႔နဲ႔တင္ လန္ထြက္သြားမွာ။ တေ၀ါေ၀ါတ၀ုန္း၀ုန္း ရြာတဲ႔မိုးထဲမွာ ပဒုမၼာေရႊၾကာရိုးကို ထီးလုပ္လို႔မိုးတယ္ဆိုတာ ေပ်ာ္စရာေကာင္းလို႔သက္သက္ပဲ။ ေရကေတာ႔ ဘာနဲ႔ကာကာ တုတ္တုတ္ရႊဲမွာ။ ဒီလို မိုးထဲေလထဲမွာ ဆိုင္ကယ္ကေလးနဲ႔ေက်ာက္ျဖဴအထိ သြားဖူးပါတယ္။ ရႊံ႕ေတြဗြက္ေတြ၊ က်ဳိးေနတဲ႔ တံတားေလးေတြကေန ဆိုင္ကယ္ တဗိုင္းဗိုင္းလဲေအာင္သြားရတာခုခ်ိန္မွာ ျပန္စဥ္းစားၾကည့္ေတာ႔ ေပ်ာ္စရာေကာင္းသလိုပါပဲ။ ရမ္းၿဗဲနဲ႔ ေက်ာက္ျဖဴအၾကားမွာမိုးေလ၀သတိုင္းတာတဲ႔ စခန္းတစ္ခုရွိတယ္။ နွစ္တိုင္း မုန္တိုင္းေတြ ၀င္ေနက်မို႔ ထားေပးတာတဲ႔။ဒါေပမယ္႔ ေတာက္တဲ႔ေဟာတဲ႔ ေဗဒင္လိုပါပဲ မွန္တဲ႔အခါမွန္ၿပီး မမွန္တဲ႔အခါ မမွန္ဘူးတဲ႔။ေခတ္နဲ႔ အမွီမလိုက္ႏိုင္တဲ႔ စက္ကိရိယာပစၥည္းေတြေၾကာင္႔လည္း ပါခ်င္ပါမွာေပါ႔။ မႏွစ္ကတုန္းကလည္းတီဗီသတင္းထဲက မုန္တိုင္းသတိေပးခ်က္ေတြကို ဂရုတစိုက္ လိုက္နားေထာင္ပါတယ္။ ခုလိုပဲ။ ဘူးသီးေတာင္ေမာင္းေတာဘက္ ၀င္သြားမွ သက္ျပင္းသက္မခ်နိုင္တယ္။ တကယ္၀င္တဲ႔အခ်ိန္က ေၾကျငာတဲ႔အခ်ိန္ထက္တစ္ရက္ေစာေနတာတစ္ခုပဲ။ မုန္တိုင္းက ညက ၿပီးသြားၿပီ။ ေနာက္တေန႔မွာ သတိေပးခ်က္ေတြ ဆက္လာေနေတာ႔ထပ္လာဦးမယ္ မၿပီးေသးဘူးမွတ္ေနတာ။ ဘာပဲေျပာေျပာ ေရရွားလို႔ အမ္းေခ်ာင္းထဲဆင္းစိမ္ေနရာကၿပိဳမွာေလလားမိုးရဲ႕ ျဖစ္လာတာမို႔ စိတ္ခ်မ္းသာတာေတာ႔ အမွန္ပါပဲ။ တံစက္ၿမိတ္က ေရတံေလွ်ာက္မွာကေတာ႔ေလးတပ္ၿပီး ပိုက္သြယ္လိုက္ရင္ တိုင္ကီအုတ္ကန္ လွ်ံေနေအာင္ကိုရတယ္။ ၾကည္လင္စိမ္႔ေအးေနတာပဲ။ဖုန္တေသာေသာျမင္ကြင္းကလည္း ဆာဗစ္စင္ကထြက္လာတဲ႔ ကားအသစ္ကေလးလို လန္းလန္းၾကည္ၾကည္ စိမ္းစိမ္းေတာက္ေတာက္သစ္လာတယ္။ ဖား၊ ခရု၊ ပုရစ္၊ ပုဇြန္ေတြ ေပါေတာ႔မယ္။ အိမ္ထဲကို ေတာက္တဲ႔ႀကီးေတြ ၀င္၀င္လာၿပီးသူတို႔အသံေတြ ညံေနေအာင္ ၾကားရေတာ႔မယ္။
မိုးေၾကာင္႔ေျခခင္းလက္ခင္းေတြ ပ်က္သြားတဲ႔အခါ ေဆးရုံကို ေသေကာင္ေပါင္းလဲလူနာေတြက လြဲလို႔ ဘယ္သူမွမလာၾကေတာ႔ဘူး။ ရိုးမေပၚမွာဆို ပိုဆိုးတယ္။ လမ္းေတြ ၿပိဳကုန္ၿပီေလ။ ထမင္းဆိုင္ေတြကေတာင္ေန႔တိုင္း ခ်က္မထားေတာ႔ဘူး။ ကား၀င္မယ္ ဖုန္းဆက္ေတာ႔မွ ကမန္းကတမ္း ခ်က္ျပဳတ္ျပင္ဆင္ေတာ႔တယ္။ကားက ေန႔တိုင္းမွ မ၀င္ႏိုင္ေတာ႔ပဲကိုး။ ရန္ကုန္ စစ္ေတြကို ကားစီးရတဲ႔ခရီးသည္ေတြဘ၀ဟာ သနားစရာလည္းေကာင္း၊ ေပ်ာ္စရာလည္း ေကာင္းပါတယ္။ အမ္းေရာက္ရင္ ေစ်းလည္ေခါင္က ဆိုင္ခုံကေလးေတြေပၚမွာျဖစ္သလိုေက်ာခင္းၿပီး အိပ္ရရွာတယ္။ ထမင္းဆိုင္မွာ ေရမိုးခ်ဳိးလို႔ ရတယ္။ တစ္ခြက္တစ္ဖလားစားစားေသာက္ေသာက္ နဲ႔ ခရီးဆက္ၾကတာေပါ႔။ အနၱရာယ္မ်ားေပမယ္႔လည္း သည္ခရီးကို သည္နည္းနဲ႔ပဲအေရာက္လွမ္းရပါတယ္။ သည္အခ်ိန္ သည္ရာသီဆိုရင္ ရခိုင္မွာ အေၾကာင္းျပခ်က္တစ္ခုတည္းနဲ႔ပဲခရီးသြားလာၾကေတာ႔တယ္။ မျဖစ္မေနမို႔တဲ႔။ အဲဒီအေၾကာင္းျပခ်က္ မရွိပဲနဲ႔ေတာ႔ သူသူကိုယ္ကိုယ္အိုးမကြာ အိမ္မကြာ သာသာယာယာ ေအးေအးေဆးေဆး မိုးစည္းစိမ္စံစားလို႔ ေနၾကတာေပါ႔။
တကယ္ေတာ႔ရခိုင္သူ ရခိုင္သားမွန္ရင္ မိုးေၾကာက္တဲ႔အထဲေတာ႔ မပါပါဘူး။ သူတို႔ဆီမွာ မိုးရာသီဆိုတာတစ္ႏွစ္မွာ ေျခာက္လေလာက္ ရြာေနတာ မဟုတ္လား။ ေျမာက္ဦးက ဘုရားပုထိုးေတြေတာင္ ေလဒဏ္မိုးဒဏ္ၾက့ံၾက့ံခံႏိုင္တယ္။ မုန္တိုင္းဆိုတာကလည္း ႀကီးတာနဲ႔ ေသးတာပဲ ကြာမယ္။ ႏွစ္တိုင္းေတာ႔ၾကဳံေတြ႕ေနက်ပါ။ သြားေရးလာေရးက ကုန္းလမ္းခက္ေပမယ္႔ေရလမ္းက ေျမပုံထဲမွာ ေတြ႕ရသလို ပင္လယ္ျပင္က်ယ္ႀကီးထဲ ထြက္ရတာ မဟုတ္ဘူး။ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚလိုပဲကၽြန္းနုေခ်ာင္း၀ ေရတက္ေရက်နဲ႔ စက္တပ္ေလွကေလးေတြ လူးလာေခါက္တုံ႔ သြားၾကတယ္။ တို႔ဘိုးေတာ္ဘေတာ္မ်ားကသာဒီကေန႔ထိ မီးမထြန္းေပးႏိုင္ေသးတာ။ ေပါက္ေဖာ္ႀကီးေတြ ေက်းဇူးေၾကာင္႔ ဆိုင္ကယ္ေတြလည္းမရွားဘူး။ စက္ေလွကေလးေတြကလည္း လက္မေညာင္းဘူး။ ေဆးရုံမွာလည္း မီးစက္ကေလးေတြ ထြန္းႏိုင္တယ္။တို႔ရြာသားေတြ အားလုံး ေထြလာဂ်ီပဲ စီးၾကတယ္။ ကိုယ္႔အရပ္ မွာ ကိုယ္႔ဇာတ္နဲ႔ စိတ္ညစ္လွတယ္ေတာ႔မရွိပါဘူး။ လွည္းေနေန၊ ေလွေအာင္းေအာင္း၊ ျမင္းေဇာင္းထဲမွာပဲ ေခြေခြ၊ ပိတ္သတ္ႀကီးကေတာ႔အဆင္ေျပပါတယ္ဗ်။ ဓါတ္ေငြ႔ပိုက္ႀကီး တရုတ္ျပည္ေရာက္မွတို႔၊စစ္ေတြေရနက္ဆိပ္ကမ္းႀကီး အိႏၵိယထိ ရထားလမ္းေပါက္မွတို႔ဆိုတာက “ဘုရားငုတ္တို ေရာင္ေတာ္လႊတ္မွပုံေတာ္ဆင္၀တ္ၾကပါစို႔ ေမာင္ႀကီးေရ ေတာ႔” လို႔ပဲ မေရမရာ ေတးထားရတာ။
ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ကရခိုင္လူမ်ဳိး မဟုတ္ေသာ္ျငား ႏိုင္ငံ႔တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ရင္း ရခိုင္မွာ ေနလာဖူးတဲ႔အခါ ရခိုင္ျပည္နယ္ႀကီးနဲ႔ပတ္သက္လာရင္ ပူစရာရွိလည္း ပူတာပဲ။ တိုးတက္ေစခ်င္တဲ႔ ေစတနာလည္း ရွိတာပဲ။ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးနဲ႔ လွ်ပ္စစ္မီးရရွိေရးဆိုတာကေတာ႔ ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် ခံစားဖူးတဲ႔ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္မို႔ေျပာမေနေတာ႔ပါဘူး။ ေျပာလည္း ထူးမွထူးပဲနဲ႔။ သူတို႔လည္း လုပ္ေနရွာသားပဲ။ ရန္ကုန္ စစ္ေတြလမ္းမႀကီးဆိုတာ အစက မရွိဘူး။ အခုလည္း ေဖာက္တုန္း။ မၿပီးေသးဘူး။ စိုင္တင္၊ သူေဌး၊ အမ္းေခ်ာင္းေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းေတြကလည္း တစ္ခုမွသာ မီးမလင္းေသးတာ ဘတ္ဂ်က္ကေလးက်ရင္ ထလုပ္လိုက္၊မပါျပန္ေတာ႔ ရပ္ထားလိုက္နဲ႔ အင္ဂ်င္နီယာကေလးေတြဆို ဘယ္ေလာက္သနားဖို႔ေကာင္းသလဲ။ ေတာထဲေတာင္ထဲငတ္တလွည့္ျပတ္တလွည့္။ ငွက္ဖ်ားက ထူပါဘိ။ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ ေလွ်ာ႔ခ်ေရးအတြက္ ဆိုတာကေတာ႔ကိုယ္ေတြလုပ္ေပးႏိုင္တာဆိုလို႔ အစည္းအေ၀းေတြပဲ ရွိတယ္။ တစ္လတစ္ခါ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ပါးပါးအစည္းအေ၀း ေခၚၾကတာေပါ႔။ ကာဖီေတာင္ မတိုက္နိုင္ပါဘူး။ အစည္းအေ၀းၿပီးမွ ရုံးေရွ႕ လက္ဘက္ရည္ဆိုင္အေမရိကန္လို ေသာက္ၾကတာ။ ေျပာစရာမရွိ အရင္အပတ္က အဆိုျပန္တင္ေလ။ သူလည္း မမွတ္မိ၊ ကိုယ္လည္းမမွတ္မိ။ သည္လူသည္လူေတြ ေတြ႔လိုက္ရင္ မာေၾကာင္းသာေၾကာင္း သိရတာေပါ႔။ အမ္းၿမဳိ႕နယ္မွာအစည္ကားဆုံး ဌာနဆိုင္ရာ သုံးခုေတာ႔ ရွိတယ္။ ေၾကးတိုင္ နဲ႔ ေျမစာရင္းရယ္၊ ေထြ/အုပ္ရယ္၊ေမာင္စံဖားတို႔ ေဆးရုံရယ္။ ေတာင္ယာေတြ အသိမ္းခံရလို႔ ေျမတိုင္းၿပီးရင္ ေလ်ာ္ေၾကးထုတ္မယ္။လက္စနဲ႔ ေအာင္႔ထားသမွ် ေရာဂါေလးေတြ ေဆးရုံ၀င္ျပၾကမယ္။
ခုလိုမုန္တိုင္းသတိေပးထားတဲ႔အခါဆိုရင္ဌာနဆိုင္ရာေတြလည္း ကယ္ဆယ္ေရးအတြက္ အသင္႔ျပင္ထားၾကရတယ္။ ေရႀကီးေရလွ်ံ၊ ဆိုင္ကယ္ေမွာက္။သြပ္မိုးလန္၊ မိုးႀကိဳးပစ္၊ ၀မ္းေရာဂါ၊ ေျမြပါးကင္းပါးေတြခါတိုင္းထက္ ပိုလာတာကိုး။ မိုးထဲေလထဲ ေမြးလူနာမ်ားလည္း အေရာက္ေနာက္က်ေတာ႔မယ္။ ဒီအခ်ိန္ႀကီးက်မွအမ္းေဆးရုံမွာ ရွင္နည္းရာ အဂၢလူထြက္တာ စိတ္မေကာင္းပါဘူး။ ကိုယ္႔ေနရာမွာ အစားမ၀င္ေသးဘူး။ေက်ာက္ျဖဴမွာလည္း ဆာဂ်င္မရွိလို႔ အိုဂ်ီမမေလး မူးေတာင္လဲသတဲ႔။ သူ႔အိမ္ကကိုကို ရင္ထုမနာသာဓုေခၚထားတာ ဖတ္လိုက္ရတယ္။ တကယ္ေတာ႔ ရခိုင္တစ္ျပည္လုံးမွာ အထူးကုရွိတဲ႔ေနရာက စစ္ေတြ၊ေက်ာက္ျဖဴ၊ သံတြဲ၊ အမ္း ၿပီးရင္ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္းေတာပဲ ရွိတယ္။ ဒါက ေနရာေျပာတာ။လူက ေမးစရာမလိုဘူး။ ေဆးခန္းေကာင္းေကာင္း ထိုင္လို႔ရတဲ႔ေနရာဆို ဆရာ၀န္ရွိမယ္။ ရခိုင္ေတြသီခ်င္းဆိုသလို အိပ္စိုက္စား အိပ္စိုက္စား ဆိုတဲ႔ေနရာဆို ဆရာ၀န္ေတြ ေျပးမွာေပါ႔။ ဒီေနရာမ်ဳိးမွာဆရာ၀န္တစ္ေယာက္ရဲ႕ အတၳိပစၥေယာဟာ လူနာေပါင္းမ်ားစြာရဲ႕ အသက္အိုးအိမ္စည္းစိမ္ ျဖစ္မွန္းကိုကိုယ္ကုိယ္တိုင္ေနဖူး ကုဖူးတဲ႔အခါ သိလာပါလိမ္႔မယ္။ ဒီအခ်ိန္ဒီအခါ ေလွဆိပ္ရွိတဲ႔ ကဇုကိုင္း၊ကမ္းေထာင္းႀကီးကေန အမ္းကိုေရာက္ေအာင္လာခ်င္ ကားငွားခခ်ည့္ပဲ ရွစ္ေသာင္းရွိတယ္။ အမ္းေရာက္လို႔ဆရာ၀န္မရွိဘူး။ မေကြးကို သြားပါ ဆိုရင္ ေနာက္ထပ္ ႏွစ္သိန္း ထပ္ကုန္မယ္။ ဆရာ၀န္မ်က္ႏွာမျမင္ရခင္ကတည္းက အိမ္တိုင္ေတြ ကၽြတ္ကုန္ၿပီ။ ဒီစကားကေတာ႔ ကိုယ္႔ဘာသာ အမွတ္ယူခ်င္လို႔ေျပာတဲ႔စကား မဟုတ္ပါဘူး။ ကိုယ္႔လိုပဲ အမ္းမွာ တပိန္ပိန္တလိန္လိန္နဲ႔ မျဖစ္ျဖစ္ေအာင္ေနၿပီး ေဆးကုေနသူ ဘ၀တူဆရာ၀န္ေတြကို အားေပးခ်င္တဲ႔စကားပါ။ အမ္းမွာေနတဲ႔အတြက္ လူနာေတြကလည္းေက်းဇူး သိတတ္ခ်င္မွ သိတတ္ပါလိမ္႔မယ္။ (အခန္႔မသင္႔ရင္ တိုင္ေတာင္တိုင္တတ္ေသး) ၀န္ႀကီးဌာနႀကီးကလည္းအသိအမွတ္ျပဳခ်င္မွ ျပဳပါလိမ္႔မယ္။ (စိတ္သာခ်။ နိုင္ငံျခားလႊတ္ခ်င္ ရန္ကုန္ကလူေတြခ်ည့္ပဲေခၚမွာ။ ခင္ဗ်ားတို႔ သိေတာင္ သိလိုက္ရမယ္ မဟုတ္) ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရအဖြဲ႕ႀကီးကဆိုခင္ဗ်ားတို႔ကို နံမယ္ေတာင္ သိမွာ မဟုတ္ဘူး။ (အမ္းကေန သူတို႔ ရခိုင္ျပည္နယ္အေၾကာင္းစာေရးေနေသာ ဖုတ္ေလသည့္ငပိေတာင္ ရွိတယ္လို႔ မၾကားဖူးၾကဘူး) အမ္းက ျပန္လာရင္ လိုရာဆုေတာင္းေစဆိုတဲ႔အမိန္႔ေတာင္ ေဗကင္စီမရွိရင္ ျပည့္ေသးဘူးဗ်။ သိုက္နန္းရွင္မ်ားလို ကိုယ္႔ေနရာ စေတးဖို႔လူစားမရရင္လည္း ေစာင္႔ရတယ္။ အဲသဟာေတြကို ေမွ်ာ္ျမင္ေနသမွ် ကာလပတ္လုံး မေထြးႏိုင္ မအံႏိုင္စိတ္ဆင္းရဲျခင္းႀကီးစြာရတတ္တယ္။ ဒါေၾကာင္႔ အဲဒါေတြ အကုန္လုံး ေမ႔ထားၿပီး ဒီေနရာ ငါမရွိရင္ေတာ႔သူတို႔ ဒုကၡပါပဲ လို႔သာ သင္႔တင္႔ေလွ်ာက္ပတ္စြာ နွလုံးသြင္းလိုက္ပါ။ ကုသိုလ္ဆိုတာ ေစတနာသာပါပေစ။ဘယ္သူေပးေပး မေပးေပး၊ ဘယ္သူ အသိအမွတ္ျပဳျပဳ မျပဳျပဳ မရမရွိပါဘူး။ ေလာေလာဆယ္လည္း ပီတိစိတ္ကေလးနဲ႔စိတ္၀မ္းၿငိမ္းခ်မ္းသြားတယ္ မဟုတ္လား။
ပထ၀ီသေဘာတရားအရအီေကြတာက ေျမာက္ဘက္ကို ကၽြံ၀င္လာတဲ႔ ေနအပူရွိန္ေၾကာင္႔ အိႏၵိယသမုဒၵရာထဲမွာ ေလဖိအားနည္းရပ္၀န္းေတြျဖစ္ေပၚလာစၿမဲပဲ။ အဲသည္ကမွ မုတ္သုန္ေလေတြ အားေကာင္းလာရင္ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ထဲကို မုန္တိုင္းငယ္ကေလးေတြအျဖစ္၀င္လာတာ။ တခါတရံမွာေတာ႔ အရွိန္အဟုန္ျပင္းတဲ႔ ဆိုင္ကလုန္းမုန္တိုင္းႀကီးေတြ အျဖစ္ ေျပာင္းတဲ႔အခါလည္းေျပာင္းသြားတတ္တာေပါ႔။ ေဖာက္ျပန္လာတဲ႔ ရာသီဥတုေၾကာင္႔ မုန္တိုင္းေတြ အလာစိပ္လာတာလည္းခန္္႔မွန္းထားၿပီးသားပါ။ အဲသည္ မုန္တိုင္းေတြရဲ႕လားရာဟာ အဓိကအားျဖင္႔ ဘဂၤလားနဲ႔ ရခိုင္နယ္စပ္ကနတ္ျမစ္၀ဆီကို ျဖစ္တတ္တယ္ေလ။ ဒါေၾကာင္႔ စစ္တေကာင္းၿမဳိ႕ဟာ ကမာၻေပၚမွာ မိုးေရခ်ိန္လက္မအမ်ားဆုံး ၿမဳိ႕အျဖစ္ စံခ်ိန္တင္ထားဆဲေပါ႔။ စစ္ေတြ၊ ေက်ာက္ျဖဴသားေတြအတြက္ မုန္တိုင္းဆိုတာေနသားက်လာၿပီးသားပါ။ ေလာေလာဆယ္မွာေတာ႔ ေလျပင္းမုန္္တိုင္းထက္စာရင္ လူျပင္းမုန္တိုင္းကိုပဲေၾကာင္႔က်ႀကီးစြာ ေသာကပြားေနၾကရလိမ္႔မယ္ ထင္ပါတယ္။ အစီရင္ခံစာေတြလည္း ထြက္ၿပီးၿပီ။“ပါပလားေဟ႔ ဖိုးေထာင္ေရ႕” ဆိုရင္ ခုထက္ထိ “မပါေသးဘူး ၀ါႏုေရ႕” လို႔ပဲ ေအာ္ရဦးမယ္။အဲသည္လူေတြဟာ ဘဂၤလားႏိုင္ငံမတည္ခင္ကတည္းက သည္မွာဘက္ကမ္းမွာ ေပါက္ဖြားလာတယ္လို႔ ျငင္းခ်င္လည္းျငင္းပါ။ ထားပါေတာ႔။ သူတို႔လည္း မေန႔တေန႔ကအထိ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္းေနေနၾကတယ္ မဟုတ္ဘူးလား။ဘာျဖစ္လို႔ သည္ကေန႔က်ကာမွ ဟႏုမာန္အၿမီး ဓါတ္ဆီဆြတ္ထားသလို ခုန္ဆြခုန္ဆြ ျဖစ္လာရပါသလဲ။သူတို႔ကို အတန္းအစားသတ္မွတ္ခ်က္အရ ဒုကၡသည္ေတြ အျဖစ္ ႏိုင္ငံတကာက အသိအမွတ္ျပဳထားတယ္ဆိုရင္ေတာင္အဲသည္ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ ကူညီေထာက္ပံ႔ေပးရတဲ႔ ပစၥည္းကိရိယာေတြထဲမွာ လက္နက္ႀကီးငယ္ မပါသင္႔ပါဘူး။ကုလသမဂၢ နံမယ္ခံထားရင္ စစ္ျဖစ္ေအာင္ လႈံ႕ေဆာ္တဲ႔ သေဘာထား ရွိစရာလားဗ်။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႔ႀကီးဆို။ဒါေပမယ္႔ အဖြဲ႔အစည္း တံဆိပ္ကပ္ကားႀကီးနဲ႔ လက္နက္ႀကီးငယ္ ျဖန္႔ေ၀လႈံ႕ေဆာ္တဲ႔သူကို အစစ္အေဆးအေမးျမန္းမရွိ၊ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သံတမန္ႀကီးမ်ားေတာင္ ခန္႔ရဦးမယ္ဆိုေတာ႔ အဲဒါ ဘာစကားေျပာတာပါလိမ္႔။ေျပာတဲ႔သူဟာ ကိုယ္႔ေနရာ ကိုယ္႔ရာထူး၊ ကိုယ္႔လုပ္ငန္းရဲ႕ သေဘာသဘာ၀ကိုမွ နားလည္ပါေလစလို႔ သံသယပြားရပါတယ္။ သူလိုလူမ်ဳိးေတြ ရွိေနတဲ႔ အဖြဲ႔အစည္းႀကီး ဘယ္ႏိုင္ငံအၾကားက ပဋိပကၡကိုမွေျဖရွင္းႏိုင္စြမ္း မရွိေတာ႔တာလည္း မအံ႕ၾသေတာ႔ပါဘူး။ မိတ္ေဆြႀကီးတို႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕အနာဂတ္ကိုလည္း လြန္စြာမွပင္ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္မိပါေၾကာင္းဗ်ာ။ သေဗၺသတၱာ အေ၀ရာ ေဟာတု။အဗ်ာပဇၨာ ေဟာတု၊ သုခိအတၳာနံ ပရိဟာရႏၱဳ။ အဲသည္လူႀကီးတစ္ေယာက္ေတာ႔ နည္းနည္းမွ ဟိုဒင္းမျပဳပါေစသတည္း။