by Khin Maung Nyo (Notes) on Sunday, June 23, 2013 at 8:53pm
ေမ့ထားလို႔ မျဖစ္တဲ့ လူငယ္မ်ား
ခင္ေမာင္ညိဳ (ေဘာဂေဗဒ)
(၁)
ဒီရက္ပိုင္းမွာ ခရီးသြားတာရယ္၊ ေဆြးေႏြးပြဲ တက္တာေတြရယ္နဲ႔ စာေရးတာ အေတာ္ေလး က်ဲသြားတယ္။ က်ဲသြားတယ္ဆိုတာကလဲ ကိုယ့္အတိုင္းအတာနဲ႔ ကိုယ္သာ ေျပာတာပါ။ တစ္ပတ္ ေလး၊ ငါးပုဒ္ေလာက္ ေရးေနရာက ႏွစ္ပုဒ္၊ သံုးပုဒ္ေလာက္ ျဖစ္သြားတာမ်ိဳးပါ။ ၾကားထဲမွာက ကိုယ္က ေဟာရ၊ ေျပာရ တာေတြကလဲ ရွိေသးတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေခါင္းစဥ္ကလဲ အေသ မဟုတ္၊ ျပင္ရ၊ ဆင္ရတာေတြ ရွိတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ တစ္ႏွစ္ေလာက္ကတည္းက ေရးေနတဲ့ စာတမ္းတစ္ေစာင္ဆို ထပ္ထပ္ျဖည့္ေနရတာနဲ႔ မၿပီးႏိုင္၊ မစီးႏိုင္ ျဖစ္ေနတာကို ခ်ဴလာေလာင္ေကာင္ တကၠသိုလ္က ပါေမာကၡေတြက ခုထိ သည္းခံၿပီး ေတာင္းေနၾကတယ္။
တကယ္ေတာ့ ျပန္ေျပာရ၊ ေရးရေအာင္ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ တက္တာ ျဖစ္ေပမယ့္ တက္တဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ စိတ္လာတ့ဲအခါ မေရးႏိုင္ေတာ့ပဲ ၾကာလာတဲ့အခါ ေမ့ေမ့ေပ်ာက္ေပ်ာက္ ျဖစ္သြားတာလဲ ရွိပါတယ္။ ၾကားထဲမွာ ေတာင္းဆိုၾကတာေတြကို မျဖည့္ဆည္းႏုိင္တာလဲ ရွိရဲ႕။ ကိုယ္ခြဲထားလို႔ ရတဲ့ ကိစၥေတြမွ မဟုတ္တာ။
ေတာင္ငူခရီးစဥ္မွာ ပါလာတဲ့ သမီးငယ္ေတြက ဆရာ စာမသင္ဘူးလား၊ သူတို႔ကို စာသင္ေပးပါလားလုိ႔ ေျပာေတာ့ ဘယ္မွာမွ စာမသင္ေတာ့တဲ့အေၾကာင္း၊ သင္တန္းတခ်ိဳ႕ကို မနည္း သင္ေနရတဲ့ အေၾကာင္း ေျပာရပါတယ္။ ပညာေရး ကြန္ယက္၊ ပညာေရး ညီလာခံမွာ ဆံုတဲ့ သမဂၢေက်ာင္းသားေတြက စာသင္ေပးပါ၊ ေဟာေျပာပြဲ လုပ္ေပးပါ ဆုိေတာ့ ေဟာေျပာပြဲေတာ့ အလ်ဥ္းသင့္တဲ့အခါ လုပ္ေပးပါ့မယ္၊ စာသင္တာေတာ့ ေက်ာင္းက ဆရာ၊ ဆရာမေတြနဲ႔ပဲ သင္၊ ၿပီးေတာ့ စာအုပ္၀ယ္ဖတ္လို႔ ေျပာလိုက္ရတယ္။
ဒီေန႔ CDEC ဆိုတဲ့ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္းေလး တစ္ခုက ၂၀၁၅ အာဆီယံ စီးပြားေရး အ၀န္းအ၀ိုင္းနဲ႔ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းေတြ အေၾကာင္း ေဟာေပးပါ ဆုိေတာ့ ဘယ္ႏွယ့္ ၂၀၁၅ အထိ ေစာင့္ေနၾကတာလဲ၊ အခုကို ေတြ႔ေနရ၊ ရင္ဆုိင္ေနရၿပီ ဆုိၿပီး ေျပာျဖစ္ပါတယ္။ ေဟာေျပာပြဲအၿပီး ေဆြးေႏြးမိတဲ့ အခ်က္ တစ္ခ်က္၊ ႏွစ္ခ်က္က အေတာ္ေလး လန္႔စရာ ျဖစ္သြားပါတယ္။ ဘယ္ႏွယ့္ ႏိုင္ငံေရးအရ ပြင့္လင္းလာတဲ့ ေခတ္က်မွ ဒီလို ျဖစ္ရတာပါလိမ့္လို႔ စဥ္းစားစရာ ျဖစ္သြားတယ္။
ပထမေဆြးေႏြးတာက အခုလူငယ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေဟာေျပာပြဲေတြ အေတာ္နည္းသြားတယ္ ဆုိတာနဲ႔ နည္းနည္း လန္႔သြားတယ္။
ဒုတိယ ေဆြးေႏြးခ်က္က ေဟာေျပာပြဲသာ နည္းသြားတာ မဟုတ္၊ လူငယ္ေတြ ဖတ္စရာ စာအုပ္လဲ သိပ္မရွိဘူးဆုိေတာ့ ပိုဆိုးသြားေရာ။
နီးနီးနားနား ကုန္တိုက္ႀကီးေတြ ရွိေပမယ့္ စာအုပ္ဆုိင္ ေကာင္းေကာင္း မရွိေတာ့ ကိုယ္ က်င္လည္ က်က္စားေနက် လွည္းတန္းက စာအုပ္ဆိုင္ေတြကို သြားျဖစ္ပါတယ္။ ဆိုင္က ကေလးတစ္ေယာက္ ေျပာပံုကို ၾကည့္ပါဦး။ "အစ္မ- ဟို ေဒါက္တာ ဘယ္သူဆိုလား၊ မ်က္မွန္နဲ႔ နဖူးေျပာင္ေျပာင္နဲ႔ပံုေလ- အဲဒီ စာအုပ္က ေစ်းႏႈန္း ဘယ္ေလာက္လဲ?" တဲ့။
ဒါနဲ႔ ကိုယ္က မေနႏိုင္တာနဲ႔ ၀င္ေျပာရတယ္။ "ေအး ညည္းတို႔ေခတ္ မဟုတ္ေတာ့ မသိေတာ့ဘူးေပါ့ေအ၊ အဲဒါ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ သမၼတလုပ္သြားတဲ့ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ ေရးတဲ့ စာအုပ္ပါ" လို႔။
စာအုပ္ဆုိင္မွာ အမ်ားဆံုး လႊမ္းမိုးေနတာက ႏိုင္ငံေရး စာအုပ္ေတြ ျဖစ္မယ္ ထင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး ပြင့္လင္းလာတဲ့ ေခတ္မို႔ ႏိုင္ငံေရး အေၾကာင္း ေရးၾက၊ သားၾက၊ ေလ့လာၾက၊ ေဟာေျပာၾက၊ ဖတ္ရႈၾကတာေတြလဲ မ်ားလာတာ အမွန္ပဲ။ ဒါေပမယ့္ ေစာေစာက ေျပာသလို တျခား ဖတ္စရာ ဘာသာရပ္ေတြ၊ အေၾကာင္းအရာေတြ ေရြးခ်ယ္စရာ နည္းသြားတာေတာ့ အမွန္ပဲ။
အဲသလိုပဲ ေဟာေျပာပြဲေတြ ရွိေပမယ့္ လူငယ္ေတြ (ေက်ာင္းေၾကာ္ျငာတာ မဟုတ္တဲ့) ပညာေရး အခြင့္အလမ္းေတြ၊ အလုပ္အကိုင္နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ျပင္ဆင္မႈေတြ၊ စိတ္ေနစိတ္ထားေတြ၊ ေတြ႔ႀကံဳရမယ့္ စိန္ေခၚမႈေတြကိုလဲ ေျပာေဟာေပးဖို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တာ၀န္ေပ့ါေလ်ာ့သြားေလသလား? ႏိုင္ငံရဲ႕ အနာဂတ္ကို အပ္ထားခဲ့ရမယ့္ လူငယ္ေတြ အေရး အေလး မေပးမိပဲ ေမ့ေလ်ာ့ေပါ့တန္ေနမိသလားလို႔ ဒီကေန႔ ေဟာေျပာပြဲက အျပန္မွာ စဥ္းစားေနမိပါတယ္။ ေဟာေျပာပြဲမွာ ေမးျမန္းတာေတြ ၾကည့္ရတာကိုက အင္တာနက္ေခတ္၊ တစ္ေထာင့္ငါးရားတန္ တယ္လီဖုန္းေခတ္မွာ၊ အၾကားအျမင္ ဗဟုသုတေတြ လံု႔လ၀ီရိယေတြ အမ်ားႀကီး လိုေနေသးတယ္ဆိုတာ ဆင္ျခင္မိတဲ့ အေၾကာင္းပါ
(၂၂.၀၆.၂၀၁၃)
ခင္ေမာင္ညိဳ (ေဘာဂေဗဒ)
(၁)
ဒီရက္ပိုင္းမွာ ခရီးသြားတာရယ္၊ ေဆြးေႏြးပြဲ တက္တာေတြရယ္နဲ႔ စာေရးတာ အေတာ္ေလး က်ဲသြားတယ္။ က်ဲသြားတယ္ဆိုတာကလဲ ကိုယ့္အတိုင္းအတာနဲ႔ ကိုယ္သာ ေျပာတာပါ။ တစ္ပတ္ ေလး၊ ငါးပုဒ္ေလာက္ ေရးေနရာက ႏွစ္ပုဒ္၊ သံုးပုဒ္ေလာက္ ျဖစ္သြားတာမ်ိဳးပါ။ ၾကားထဲမွာက ကိုယ္က ေဟာရ၊ ေျပာရ တာေတြကလဲ ရွိေသးတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေခါင္းစဥ္ကလဲ အေသ မဟုတ္၊ ျပင္ရ၊ ဆင္ရတာေတြ ရွိတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ တစ္ႏွစ္ေလာက္ကတည္းက ေရးေနတဲ့ စာတမ္းတစ္ေစာင္ဆို ထပ္ထပ္ျဖည့္ေနရတာနဲ႔ မၿပီးႏိုင္၊ မစီးႏိုင္ ျဖစ္ေနတာကို ခ်ဴလာေလာင္ေကာင္ တကၠသိုလ္က ပါေမာကၡေတြက ခုထိ သည္းခံၿပီး ေတာင္းေနၾကတယ္။
တကယ္ေတာ့ ျပန္ေျပာရ၊ ေရးရေအာင္ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ တက္တာ ျဖစ္ေပမယ့္ တက္တဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ စိတ္လာတ့ဲအခါ မေရးႏိုင္ေတာ့ပဲ ၾကာလာတဲ့အခါ ေမ့ေမ့ေပ်ာက္ေပ်ာက္ ျဖစ္သြားတာလဲ ရွိပါတယ္။ ၾကားထဲမွာ ေတာင္းဆိုၾကတာေတြကို မျဖည့္ဆည္းႏုိင္တာလဲ ရွိရဲ႕။ ကိုယ္ခြဲထားလို႔ ရတဲ့ ကိစၥေတြမွ မဟုတ္တာ။
ေတာင္ငူခရီးစဥ္မွာ ပါလာတဲ့ သမီးငယ္ေတြက ဆရာ စာမသင္ဘူးလား၊ သူတို႔ကို စာသင္ေပးပါလားလုိ႔ ေျပာေတာ့ ဘယ္မွာမွ စာမသင္ေတာ့တဲ့အေၾကာင္း၊ သင္တန္းတခ်ိဳ႕ကို မနည္း သင္ေနရတဲ့ အေၾကာင္း ေျပာရပါတယ္။ ပညာေရး ကြန္ယက္၊ ပညာေရး ညီလာခံမွာ ဆံုတဲ့ သမဂၢေက်ာင္းသားေတြက စာသင္ေပးပါ၊ ေဟာေျပာပြဲ လုပ္ေပးပါ ဆုိေတာ့ ေဟာေျပာပြဲေတာ့ အလ်ဥ္းသင့္တဲ့အခါ လုပ္ေပးပါ့မယ္၊ စာသင္တာေတာ့ ေက်ာင္းက ဆရာ၊ ဆရာမေတြနဲ႔ပဲ သင္၊ ၿပီးေတာ့ စာအုပ္၀ယ္ဖတ္လို႔ ေျပာလိုက္ရတယ္။
ဒီေန႔ CDEC ဆိုတဲ့ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္းေလး တစ္ခုက ၂၀၁၅ အာဆီယံ စီးပြားေရး အ၀န္းအ၀ိုင္းနဲ႔ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းေတြ အေၾကာင္း ေဟာေပးပါ ဆုိေတာ့ ဘယ္ႏွယ့္ ၂၀၁၅ အထိ ေစာင့္ေနၾကတာလဲ၊ အခုကို ေတြ႔ေနရ၊ ရင္ဆုိင္ေနရၿပီ ဆုိၿပီး ေျပာျဖစ္ပါတယ္။ ေဟာေျပာပြဲအၿပီး ေဆြးေႏြးမိတဲ့ အခ်က္ တစ္ခ်က္၊ ႏွစ္ခ်က္က အေတာ္ေလး လန္႔စရာ ျဖစ္သြားပါတယ္။ ဘယ္ႏွယ့္ ႏိုင္ငံေရးအရ ပြင့္လင္းလာတဲ့ ေခတ္က်မွ ဒီလို ျဖစ္ရတာပါလိမ့္လို႔ စဥ္းစားစရာ ျဖစ္သြားတယ္။
ပထမေဆြးေႏြးတာက အခုလူငယ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေဟာေျပာပြဲေတြ အေတာ္နည္းသြားတယ္ ဆုိတာနဲ႔ နည္းနည္း လန္႔သြားတယ္။
ဒုတိယ ေဆြးေႏြးခ်က္က ေဟာေျပာပြဲသာ နည္းသြားတာ မဟုတ္၊ လူငယ္ေတြ ဖတ္စရာ စာအုပ္လဲ သိပ္မရွိဘူးဆုိေတာ့ ပိုဆိုးသြားေရာ။
နီးနီးနားနား ကုန္တိုက္ႀကီးေတြ ရွိေပမယ့္ စာအုပ္ဆုိင္ ေကာင္းေကာင္း မရွိေတာ့ ကိုယ္ က်င္လည္ က်က္စားေနက် လွည္းတန္းက စာအုပ္ဆိုင္ေတြကို သြားျဖစ္ပါတယ္။ ဆိုင္က ကေလးတစ္ေယာက္ ေျပာပံုကို ၾကည့္ပါဦး။ "အစ္မ- ဟို ေဒါက္တာ ဘယ္သူဆိုလား၊ မ်က္မွန္နဲ႔ နဖူးေျပာင္ေျပာင္နဲ႔ပံုေလ- အဲဒီ စာအုပ္က ေစ်းႏႈန္း ဘယ္ေလာက္လဲ?" တဲ့။
ဒါနဲ႔ ကိုယ္က မေနႏိုင္တာနဲ႔ ၀င္ေျပာရတယ္။ "ေအး ညည္းတို႔ေခတ္ မဟုတ္ေတာ့ မသိေတာ့ဘူးေပါ့ေအ၊ အဲဒါ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ သမၼတလုပ္သြားတဲ့ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ ေရးတဲ့ စာအုပ္ပါ" လို႔။
စာအုပ္ဆုိင္မွာ အမ်ားဆံုး လႊမ္းမိုးေနတာက ႏိုင္ငံေရး စာအုပ္ေတြ ျဖစ္မယ္ ထင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး ပြင့္လင္းလာတဲ့ ေခတ္မို႔ ႏိုင္ငံေရး အေၾကာင္း ေရးၾက၊ သားၾက၊ ေလ့လာၾက၊ ေဟာေျပာၾက၊ ဖတ္ရႈၾကတာေတြလဲ မ်ားလာတာ အမွန္ပဲ။ ဒါေပမယ့္ ေစာေစာက ေျပာသလို တျခား ဖတ္စရာ ဘာသာရပ္ေတြ၊ အေၾကာင္းအရာေတြ ေရြးခ်ယ္စရာ နည္းသြားတာေတာ့ အမွန္ပဲ။
အဲသလိုပဲ ေဟာေျပာပြဲေတြ ရွိေပမယ့္ လူငယ္ေတြ (ေက်ာင္းေၾကာ္ျငာတာ မဟုတ္တဲ့) ပညာေရး အခြင့္အလမ္းေတြ၊ အလုပ္အကိုင္နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ျပင္ဆင္မႈေတြ၊ စိတ္ေနစိတ္ထားေတြ၊ ေတြ႔ႀကံဳရမယ့္ စိန္ေခၚမႈေတြကိုလဲ ေျပာေဟာေပးဖို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တာ၀န္ေပ့ါေလ်ာ့သြားေလသလား? ႏိုင္ငံရဲ႕ အနာဂတ္ကို အပ္ထားခဲ့ရမယ့္ လူငယ္ေတြ အေရး အေလး မေပးမိပဲ ေမ့ေလ်ာ့ေပါ့တန္ေနမိသလားလို႔ ဒီကေန႔ ေဟာေျပာပြဲက အျပန္မွာ စဥ္းစားေနမိပါတယ္။ ေဟာေျပာပြဲမွာ ေမးျမန္းတာေတြ ၾကည့္ရတာကိုက အင္တာနက္ေခတ္၊ တစ္ေထာင့္ငါးရားတန္ တယ္လီဖုန္းေခတ္မွာ၊ အၾကားအျမင္ ဗဟုသုတေတြ လံု႔လ၀ီရိယေတြ အမ်ားႀကီး လိုေနေသးတယ္ဆိုတာ ဆင္ျခင္မိတဲ့ အေၾကာင္းပါ
(၂၂.၀၆.၂၀၁၃)
