July 19, 2013 at 5:38am
"ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚဘက္စံုသံုးသပ္ခ်က္"ထဲကထူးျခားခ်က္မ်ား
ခင္ေမာင္ညိဳ (ေဘာဂေဗဒ)
ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ပညာရွင္ အသီးသီး၊ အဖြဲ႔အစည္း အမ်ိဳးမ်ိဳးက ေရးၾက၊ သားၾက၊ ေဟာၾက၊ ေျပာၾကတာေတြ ဖတ္ရေပါင္း၊ နားေထာင္ရေပါင္း မ်ားလာတဲ့အခါ ထူးထူးျခားျခား ဘာေတြမ်ား ေျပာၾကဦးမွာလဲလို႔ ရင္မခုန္ေတာ့ပါ။
အုိအီးစီဒီ (OECD) က ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဘက္စံု သံုးသပ္ခ်က္ စာတမ္း ေရးေနတယ္၊ ဌာနဆိုင္ရာေတြကိုလဲ ဖိတ္ေခၚေမးျမန္းတယ္၊ ေဆြးေႏြးတယ္ဆိုတာေတြလဲ ၾကားရ၊ သိရပါတယ္။ နဖူးေတြ႔၊ ဒူးေတြ႔ေတာ့ စာတမ္းထြက္လာမွပဲ ေတြ႔ရပါတယ္။ စာတမ္းဆိုတာေတာင္ အတြဲ (၁) ကနဦး အကဲျဖတ္ခ်က္မ်ား ဆုိတာပဲ ရွိေသးတာပါ။
၁၈.၀၉.၂၀၁၃ ေန႔က ကုန္သည္ႀကီးမ်ား အသင္းမွာ သူတို႔ရဲ႕ စာတမ္းအေၾကာင္း ေျပာျပ၊ ေ၀ဖန္၊ သံုးသပ္မႈေတြ ေပးၾက၊ လုပ္တဲ့ပြဲကို ေရာက္ခဲ့ရပါတယ္။ ျမန္မာပရိသတ္ထက္ ႏိုင္ငံျခား ပရိသတ္က ပိုစိတ္၀င္စားပံုပါပဲ။ အေမးအေျဖလုပ္ရင္ ဘာသာျပန္ေပးမယ္လို႔ ဆိုထားေပမယ့္ ျမန္မာလို မေျပာၾကပါ။ သတင္းေထာက္ေတြက ပြဲအၿပီးမွာ ျမန္မာလို လိုက္ေမးၾကတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
ဘက္စံုသံုးသပ္ခ်က္လို႔ ဘာလို႔ ေျပာရသလဲဆိုေတာ့
ျမန္မာစက္ရံုလုပ္သား တစ္ေယာက္ဟာ တစ္လမွာ ၅၃ ေဒၚလာ၊ အလုပ္ရွင္အတြက္ ကုန္က်တဲ့ စရိတ္ စုစုေပါင္းက တစ္ႏွစ္မွာ ေဒၚလာ ၁၁၀၀၊ တရုတ္နဲ႔ ထုိင္းလုပ္သား လုပ္ခရဲ႕ ေျခာက္ပံုတစ္ပံု၊ လာအုိတို႔၊ ကေမာၻဒီးယားတို႔နဲ႔ ယွဥ္ရင္ေတာင္ တစ္၀က္ပဲ ရွိပါသတဲ့။ လုပ္သားေတြရဲ႕ ထုတ္လုပ္မႈ စြမ္းအားဟာ ၀င္ေငြ အဆင့္တူ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္တုိ႔၊ ကေမာၻဒီးယားတို႔ထက္ ျမင့္သလို ကိုယ့္ထက္၀င္ေငြ ျမင့္တဲ့ ဗီယက္နမ္ထက္ေတာင္မွ ျမင့္တယ္ဆုိတာေၾကာင့္ စက္မႈလုပ္ငန္းနဲ႔ ၀န္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းေတြ အတြက္ အေျခခံေကာင္း တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။
အိုအီးစီဒီရဲ႕ အျမင္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ၀င္ေငြ အဆင့္တူတဲ့ တျခားႏုိင္ငံေတြထက္ ပိုမို ၾကြယ္၀တယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ - ညဖက္ အျပင္ထြက္ရင္ အႏၲရာယ္နည္းတယ္။ အလုပ္အကိုင္နဲ႔ ေမွ်ာ္မွန္း သက္တမ္းေတြလဲ တျခားႏိုင္ငံထက္ သာတယ္။ အားနည္းတာက အက်င့္ပ်က္မႈေတြ ရွိေနတာ၊ အေရးအေၾကာင္းဆို အားကိုးစရာ မရွိတဲ့လူေတြ မ်ားတာ၊ အစိုးရ အရာရွိေတြကို ကိုယ့္သေဘာ ကိုယ့္ဆႏၵ ထုတ္ေျပာတဲ့သူ နည္းတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အေရးအေၾကာင္းဆုိ အားကိုးစရာ မရွိဘူး၊ လူမႈကြန္ယက္က အားနည္းတယ္လုိ႔ အေျပာခံရတာ သိပ္ဘ၀င္မက်ပါ။
ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အိုအီးစီဒီက ေတြ႔ရွိတဲ့ ထူးျခားမႈ တစ္ခုက ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အသက္ ၁၀ ႏွစ္ ကေန ၆၄ ႏွစ္ အတြင္း ရွိတဲ့ လူဦးေရ အခ်ိဳးအစားဟာ တျခားႏိုင္ငံေတြထက္ ျမင့္မားေနၿပီး အဲဒီအခ်ိဳးအစားဟာ ေနာင္ ၁၅ ႏွစ္၊ အႏွစ္ ၂၀ အတြင္းမွာ ေလ်ာ့ပါးသြားမယ္ဆုိတဲ့ ကိစၥပါ။ တစ္နည္းအားျဖင့္ အသက္ႀကီးတဲ့သူေတြ၊ မွီခိုမယ့္သူေတြ မ်ားလာမယ္ေပါ့။
ဒီအခ်က္က သတင္းေလာကက သတိထားမိၾကၿပီး ျမန္မာေတြ မခ်မ္းသာခင္ အသက္ႀကီးသြားေတာ့မယ္၊ အိုကုန္ေတာ့မယ္လို႔ ေရးၾကပါတယ္။ သံုးသပ္ခ်က္ကို ေသေသခ်ာခ်ာ ျပန္ဖတ္ၾကည့္ေတာ့ အလုပ္လုပ္တဲ့သူ အခ်ိဳးအစား က်ဆင္းသြားတာေတာင္မွ ေနာင္ဆယ္ႏွစ္အၾကာမွာ ထိုင္းႏိုင္ငံက လြဲလို႔ တျခားႏိုင္ငံေတြထက္ အလုပ္လုပ္တဲ့ အုပ္စုအရြယ္အစား ႀကီးမားေနဆဲ ျဖစ္လို႔ သိပ္ၿပီး စိုးရိမ္ရတဲ့ ကိစၥေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။
က်ားမခြဲျခားမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လဲ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ တျခားႏုိင္ငံေတြထက္ ခြဲျခားမႈ နည္းေနတာကိုလဲ အသိအမွတ္ ျပဳထားပါတယ္။
ေက်းလက္ၿမိဳ႕ျပ မညီမွ်မႈတို႔အျပင္ အစိုးရနဲ႔ နီးစပ္သူေတြ လက္ထဲ ဥစၥာဓန စုမိတာ၊ အတိတ္တုန္းက တခ်ိဳ႕လူေတြ၊ တခ်ိဳ႕အုပ္စုေတြက အခြင့္ထူးေတြ ခံစားရတာေတြကိုပါ မက်န္ရေအာင္ ေျပာထားပါတယ္။
အျခား သုေတသန စာတမ္းေတြလို ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အေျခခံ အေဆာက္အအံုေတြ (လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး) လိုအပ္ခ်က္ေတြ အျပင္ အင္စတီက်ဴးရွင္းေတြ၊ လူေတြ၊ ဥပေဒနဲ႔ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြကို ေတာ္ေတာ္ အားမရတာ ေတြ႔ရတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဒီသံုးသပ္ခ်က္မွာ လူမႈ အရင္းအႏွီးျဖစ္တဲ့ ယံုၾကည္မႈကို အေလးထားၿပီး ေျပာတာ ေတြ႔ရတယ္။ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ လူအမ်ား ပူးေပါင္းပါ၀င္ဖို႔ဆိုရင္ ယံုၾကည္မႈ ရွိဖို႔ လိုတယ္။ အစိုးရနဲ႔ ပူးေပါင္းဖို႔၊ အစိုးရရဲ႕ မူ၀ါဒေတြကို လက္ခံဖို႔ ဆိုရင္လဲ ယံုၾကည္မႈ ရွိဖို႔လိုတယ္ဆုိတာ အေလးထား ေထာက္ျပသြားတယ္။ ေခတ္အဆက္ဆက္မွာ တရားဥပေဒ မစိုးမိုးခဲ့တာ အစိုးရနဲ႔ အာဏာရွိသူေတြက ျပည္သူ႔အက်ိဳးကို ထိပါးၿပီး အသံုးခ်ခဲ့တာေတြ ရွိခဲ့ေၾကာင္းနဲ႔ အခု တိုးတက္မႈေတြ ရွိေနတဲ့အေၾကာင္း သံုးသပ္ထားပါတယ္။
ဖက္ဒရယ္စနစ္ရဲ႕ အေျခခံအေနနဲ႔ ေဒသအဆင့္ စီမံကိန္းေတြ ခ်မွတ္၊ မူ၀ါဒေတြ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏိုင္ဖို႔ ေဒသဆိုင္ရာ အင္စတီက်ဴးရွင္းေတြ ထိေရာက္ဖို႔၊ ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့က်င့္ထားတဲ့ ၀န္ထမ္းေတြ ရွိဖို႔လိုတယ္။ သူတို႔ မရွိရင္ ခက္မယ္လုိ႔ သံုးသပ္ထားပါတယ္။
ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေလထုညစ္ညမ္းမႈအဆင့္မွာ ရန္ကုန္နဲ႔ မႏၲေလးဟာ မေလးရွားက ကြာလာလမ္ပူ၊ ဖိလစ္ပိုင္က မနီလာ၊ ထိုင္းႏိုင္ငံက ဘန္ေကာက္နဲ႔ခ်င္းမိုင္၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ စင္ကာပူ၊ ဗီယက္နမ္၊ လာအိုေတြထက္ ျမင့္ေနၿပီး ကိုယ့္ထက္ဆိုးတာဆိုလို႔ ပီကင္းနဲ႔ ေဒလီေလာက္ပဲ ရွိတာေတာ့ သိပ္၀မ္းသာစရာ မေကာင္းလွဘူး။ ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ လုပ္စရာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနတာကို ညႊန္ျပတယ္။
ပုဂၢလိကလုပ္ငန္းေတြမွာ အငယ္စားန႔ဲ အလတ္စား လုပ္ငန္းေတြ မ်ားလွၿပီလုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ကိုယ့္ဘာသာ ကုိယ္ ထင္ထားေပမယ့္ တကယ္တမ္းမွာ ဗီယက္နမ္ထက္ ေတာင္နည္း၊ ထိုင္းႏိုင္ငံနဲ႔ေတာင္ မယွဥ္သာေအာင္ လူ ၁၀၀၀ မွာ ရွိတဲ့ လုပ္ငန္း အေရအတြက္ နည္းပါတယ္။ ထိုင္းမွာဆုိရင္ လူ ၁၀၀၀ မွာ လုပ္ငန္း ၄၀ ေလာက္ ရွိတယ္။ ျမန္မာမွာ ၂.၆ ခုပဲ ရွိတယ္။ လုပ္ခသာ နည္းတာ အလုပ္မရွိၾကဘူးလို႔ ေျပာရမွာ ျဖစ္သလို စာရင္းမ၀င္ အင္းမ၀င္ ျဖစ္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းေတြကလဲ ၈၃% ေလာက္ ရွိေနပါတယ္။
ပညာေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကေလးေတြနဲ႔ ဆရာ၊ ဆရာမေတြရဲ႕ ပညာရည္ အဆင့္အတန္းကို ဘယ္လို တိုင္းတာၾကမလဲဆိုတာ ထည့္စဥ္းစားဖို႔ ေျပာပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အနာဂတ္မွာ ေစ်းကြက္က လိုတ့ဲ လုပ္သားေတြ ေမြးထုတ္ေပးႏိုင္ရမယ္၊ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းပညာေတြ သင္ေပးရမယ္၊ ၿပီးေတာ့ က်န္းမာေရးနဲ႔ ပညာေရး ဘြဲ႔ရေတြ မ်ားမ်ား ေမြးထုတ္ေပးဖို႔ အႀကံျပဳထားတယ္။
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဆီမွာ အသံုးလံုး ေက်တဲ့သူေတြ မ်ား၊ ပညာသင္ယူႏိုင္တဲ့ အခြင့္အလမ္းေတြ မ်ားလာေပမယ့္ မူလတန္းနဲ႔ ေက်ာင္းထြက္ရတဲ့သူ မ်ားၿပီး အလယ္တန္း တက္တဲ့သူ နည္းသြားတာေတာ့ မေကာင္းလွဘူး။
ေနာက္ထူးျခားခ်က္ တစ္ခုက မိသားစု တစ္ခုခ်င္းရဲ႕ အသံုးစရိတ္ ျမင့္မားတဲ့ေနရာေတြဟာ ထုိင္း၊ တရုတ္နဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နယ္စပ္က ေဒသေတြ ျဖစ္ေနတာ ေတြ႔ရတယ္။ နယ္စပ္ေဒသေတြမွာ လုပ္ခေကာင္းတာ၊ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး စရိတ္ သက္သာတာေတြေၾကာင့္ ၀င္ေငြ ျမင့္သလို စားသံုးမႈ ျမင့္ႏုိင္တယ္လုိ႔ တြက္ဆပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔မွာ လိုအပ္တဲ့ ဥပေဒေတြ အခုမွဆြဲ၊ ရွိရမယ့္ အဖြဲ႔အစည္းေတြက အခုမွဖြဲ႔၊ အစီအစဥ္သစ္ေတြ၊ မူ၀ါဒေတြကို လက္ခံႏိုင္တဲ့ နည္းပညာစြမ္းရည္က နိမ့္ေနဆဲ ျဖစ္တာကိုလဲ ညႊန္ျပထားပါတယ္။
ဘက္စံု သံုးသပ္ခ်က္ စာတမ္းကို ေ၀ဖန္ၾကရာမွာ
(ဇာစ္ျမစ္ - OECD Development Pathways- Multi-Dimensional Review of Myanmar)
ခင္ေမာင္ညိဳ (ေဘာဂေဗဒ)
ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ပညာရွင္ အသီးသီး၊ အဖြဲ႔အစည္း အမ်ိဳးမ်ိဳးက ေရးၾက၊ သားၾက၊ ေဟာၾက၊ ေျပာၾကတာေတြ ဖတ္ရေပါင္း၊ နားေထာင္ရေပါင္း မ်ားလာတဲ့အခါ ထူးထူးျခားျခား ဘာေတြမ်ား ေျပာၾကဦးမွာလဲလို႔ ရင္မခုန္ေတာ့ပါ။
အုိအီးစီဒီ (OECD) က ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဘက္စံု သံုးသပ္ခ်က္ စာတမ္း ေရးေနတယ္၊ ဌာနဆိုင္ရာေတြကိုလဲ ဖိတ္ေခၚေမးျမန္းတယ္၊ ေဆြးေႏြးတယ္ဆိုတာေတြလဲ ၾကားရ၊ သိရပါတယ္။ နဖူးေတြ႔၊ ဒူးေတြ႔ေတာ့ စာတမ္းထြက္လာမွပဲ ေတြ႔ရပါတယ္။ စာတမ္းဆိုတာေတာင္ အတြဲ (၁) ကနဦး အကဲျဖတ္ခ်က္မ်ား ဆုိတာပဲ ရွိေသးတာပါ။
၁၈.၀၉.၂၀၁၃ ေန႔က ကုန္သည္ႀကီးမ်ား အသင္းမွာ သူတို႔ရဲ႕ စာတမ္းအေၾကာင္း ေျပာျပ၊ ေ၀ဖန္၊ သံုးသပ္မႈေတြ ေပးၾက၊ လုပ္တဲ့ပြဲကို ေရာက္ခဲ့ရပါတယ္။ ျမန္မာပရိသတ္ထက္ ႏိုင္ငံျခား ပရိသတ္က ပိုစိတ္၀င္စားပံုပါပဲ။ အေမးအေျဖလုပ္ရင္ ဘာသာျပန္ေပးမယ္လို႔ ဆိုထားေပမယ့္ ျမန္မာလို မေျပာၾကပါ။ သတင္းေထာက္ေတြက ပြဲအၿပီးမွာ ျမန္မာလို လိုက္ေမးၾကတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
ဘက္စံုသံုးသပ္ခ်က္လို႔ ဘာလို႔ ေျပာရသလဲဆိုေတာ့
- စီးပြားေရး တိုးတက္မႈ၊ စဥ္ဆက္မျပတ္ ျဖစ္ေပၚမႈနဲ႔ မွ်မွ်တတ ျဖစ္ဖို႔ေတြအားလံုးကို စဥ္းစားတယ္။
- က႑အလိုက္ မစဥ္းစားပဲ က႑အားလံုးနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ ကိစၥေတြကို စဥ္းစားတယ္။
- အတြဲအစပ္နဲ႔ ခ်မွတ္ရမယ့္ မူ၀ါဒေတြ၊ တစ္ခုနဲ႔ တစ္ခု ဦးစားေပးရမယ့္ မူ၀ါဒေတြကို စဥ္းစားတယ္။
ျမန္မာစက္ရံုလုပ္သား တစ္ေယာက္ဟာ တစ္လမွာ ၅၃ ေဒၚလာ၊ အလုပ္ရွင္အတြက္ ကုန္က်တဲ့ စရိတ္ စုစုေပါင္းက တစ္ႏွစ္မွာ ေဒၚလာ ၁၁၀၀၊ တရုတ္နဲ႔ ထုိင္းလုပ္သား လုပ္ခရဲ႕ ေျခာက္ပံုတစ္ပံု၊ လာအုိတို႔၊ ကေမာၻဒီးယားတို႔နဲ႔ ယွဥ္ရင္ေတာင္ တစ္၀က္ပဲ ရွိပါသတဲ့။ လုပ္သားေတြရဲ႕ ထုတ္လုပ္မႈ စြမ္းအားဟာ ၀င္ေငြ အဆင့္တူ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္တုိ႔၊ ကေမာၻဒီးယားတို႔ထက္ ျမင့္သလို ကိုယ့္ထက္၀င္ေငြ ျမင့္တဲ့ ဗီယက္နမ္ထက္ေတာင္မွ ျမင့္တယ္ဆုိတာေၾကာင့္ စက္မႈလုပ္ငန္းနဲ႔ ၀န္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းေတြ အတြက္ အေျခခံေကာင္း တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။
အိုအီးစီဒီရဲ႕ အျမင္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ၀င္ေငြ အဆင့္တူတဲ့ တျခားႏုိင္ငံေတြထက္ ပိုမို ၾကြယ္၀တယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ - ညဖက္ အျပင္ထြက္ရင္ အႏၲရာယ္နည္းတယ္။ အလုပ္အကိုင္နဲ႔ ေမွ်ာ္မွန္း သက္တမ္းေတြလဲ တျခားႏိုင္ငံထက္ သာတယ္။ အားနည္းတာက အက်င့္ပ်က္မႈေတြ ရွိေနတာ၊ အေရးအေၾကာင္းဆို အားကိုးစရာ မရွိတဲ့လူေတြ မ်ားတာ၊ အစိုးရ အရာရွိေတြကို ကိုယ့္သေဘာ ကိုယ့္ဆႏၵ ထုတ္ေျပာတဲ့သူ နည္းတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အေရးအေၾကာင္းဆုိ အားကိုးစရာ မရွိဘူး၊ လူမႈကြန္ယက္က အားနည္းတယ္လုိ႔ အေျပာခံရတာ သိပ္ဘ၀င္မက်ပါ။
ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အိုအီးစီဒီက ေတြ႔ရွိတဲ့ ထူးျခားမႈ တစ္ခုက ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အသက္ ၁၀ ႏွစ္ ကေန ၆၄ ႏွစ္ အတြင္း ရွိတဲ့ လူဦးေရ အခ်ိဳးအစားဟာ တျခားႏိုင္ငံေတြထက္ ျမင့္မားေနၿပီး အဲဒီအခ်ိဳးအစားဟာ ေနာင္ ၁၅ ႏွစ္၊ အႏွစ္ ၂၀ အတြင္းမွာ ေလ်ာ့ပါးသြားမယ္ဆုိတဲ့ ကိစၥပါ။ တစ္နည္းအားျဖင့္ အသက္ႀကီးတဲ့သူေတြ၊ မွီခိုမယ့္သူေတြ မ်ားလာမယ္ေပါ့။
ဒီအခ်က္က သတင္းေလာကက သတိထားမိၾကၿပီး ျမန္မာေတြ မခ်မ္းသာခင္ အသက္ႀကီးသြားေတာ့မယ္၊ အိုကုန္ေတာ့မယ္လို႔ ေရးၾကပါတယ္။ သံုးသပ္ခ်က္ကို ေသေသခ်ာခ်ာ ျပန္ဖတ္ၾကည့္ေတာ့ အလုပ္လုပ္တဲ့သူ အခ်ိဳးအစား က်ဆင္းသြားတာေတာင္မွ ေနာင္ဆယ္ႏွစ္အၾကာမွာ ထိုင္းႏိုင္ငံက လြဲလို႔ တျခားႏိုင္ငံေတြထက္ အလုပ္လုပ္တဲ့ အုပ္စုအရြယ္အစား ႀကီးမားေနဆဲ ျဖစ္လို႔ သိပ္ၿပီး စိုးရိမ္ရတဲ့ ကိစၥေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။
က်ားမခြဲျခားမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လဲ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ တျခားႏုိင္ငံေတြထက္ ခြဲျခားမႈ နည္းေနတာကိုလဲ အသိအမွတ္ ျပဳထားပါတယ္။
ေက်းလက္ၿမိဳ႕ျပ မညီမွ်မႈတို႔အျပင္ အစိုးရနဲ႔ နီးစပ္သူေတြ လက္ထဲ ဥစၥာဓန စုမိတာ၊ အတိတ္တုန္းက တခ်ိဳ႕လူေတြ၊ တခ်ိဳ႕အုပ္စုေတြက အခြင့္ထူးေတြ ခံစားရတာေတြကိုပါ မက်န္ရေအာင္ ေျပာထားပါတယ္။
အျခား သုေတသန စာတမ္းေတြလို ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အေျခခံ အေဆာက္အအံုေတြ (လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး) လိုအပ္ခ်က္ေတြ အျပင္ အင္စတီက်ဴးရွင္းေတြ၊ လူေတြ၊ ဥပေဒနဲ႔ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြကို ေတာ္ေတာ္ အားမရတာ ေတြ႔ရတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဒီသံုးသပ္ခ်က္မွာ လူမႈ အရင္းအႏွီးျဖစ္တဲ့ ယံုၾကည္မႈကို အေလးထားၿပီး ေျပာတာ ေတြ႔ရတယ္။ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ လူအမ်ား ပူးေပါင္းပါ၀င္ဖို႔ဆိုရင္ ယံုၾကည္မႈ ရွိဖို႔ လိုတယ္။ အစိုးရနဲ႔ ပူးေပါင္းဖို႔၊ အစိုးရရဲ႕ မူ၀ါဒေတြကို လက္ခံဖို႔ ဆိုရင္လဲ ယံုၾကည္မႈ ရွိဖို႔လိုတယ္ဆုိတာ အေလးထား ေထာက္ျပသြားတယ္။ ေခတ္အဆက္ဆက္မွာ တရားဥပေဒ မစိုးမိုးခဲ့တာ အစိုးရနဲ႔ အာဏာရွိသူေတြက ျပည္သူ႔အက်ိဳးကို ထိပါးၿပီး အသံုးခ်ခဲ့တာေတြ ရွိခဲ့ေၾကာင္းနဲ႔ အခု တိုးတက္မႈေတြ ရွိေနတဲ့အေၾကာင္း သံုးသပ္ထားပါတယ္။
ဖက္ဒရယ္စနစ္ရဲ႕ အေျခခံအေနနဲ႔ ေဒသအဆင့္ စီမံကိန္းေတြ ခ်မွတ္၊ မူ၀ါဒေတြ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏိုင္ဖို႔ ေဒသဆိုင္ရာ အင္စတီက်ဴးရွင္းေတြ ထိေရာက္ဖို႔၊ ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့က်င့္ထားတဲ့ ၀န္ထမ္းေတြ ရွိဖို႔လိုတယ္။ သူတို႔ မရွိရင္ ခက္မယ္လုိ႔ သံုးသပ္ထားပါတယ္။
ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေလထုညစ္ညမ္းမႈအဆင့္မွာ ရန္ကုန္နဲ႔ မႏၲေလးဟာ မေလးရွားက ကြာလာလမ္ပူ၊ ဖိလစ္ပိုင္က မနီလာ၊ ထိုင္းႏိုင္ငံက ဘန္ေကာက္နဲ႔ခ်င္းမိုင္၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ စင္ကာပူ၊ ဗီယက္နမ္၊ လာအိုေတြထက္ ျမင့္ေနၿပီး ကိုယ့္ထက္ဆိုးတာဆိုလို႔ ပီကင္းနဲ႔ ေဒလီေလာက္ပဲ ရွိတာေတာ့ သိပ္၀မ္းသာစရာ မေကာင္းလွဘူး။ ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ လုပ္စရာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနတာကို ညႊန္ျပတယ္။
ပုဂၢလိကလုပ္ငန္းေတြမွာ အငယ္စားန႔ဲ အလတ္စား လုပ္ငန္းေတြ မ်ားလွၿပီလုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ကိုယ့္ဘာသာ ကုိယ္ ထင္ထားေပမယ့္ တကယ္တမ္းမွာ ဗီယက္နမ္ထက္ ေတာင္နည္း၊ ထိုင္းႏိုင္ငံနဲ႔ေတာင္ မယွဥ္သာေအာင္ လူ ၁၀၀၀ မွာ ရွိတဲ့ လုပ္ငန္း အေရအတြက္ နည္းပါတယ္။ ထိုင္းမွာဆုိရင္ လူ ၁၀၀၀ မွာ လုပ္ငန္း ၄၀ ေလာက္ ရွိတယ္။ ျမန္မာမွာ ၂.၆ ခုပဲ ရွိတယ္။ လုပ္ခသာ နည္းတာ အလုပ္မရွိၾကဘူးလို႔ ေျပာရမွာ ျဖစ္သလို စာရင္းမ၀င္ အင္းမ၀င္ ျဖစ္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းေတြကလဲ ၈၃% ေလာက္ ရွိေနပါတယ္။
ပညာေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကေလးေတြနဲ႔ ဆရာ၊ ဆရာမေတြရဲ႕ ပညာရည္ အဆင့္အတန္းကို ဘယ္လို တိုင္းတာၾကမလဲဆိုတာ ထည့္စဥ္းစားဖို႔ ေျပာပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အနာဂတ္မွာ ေစ်းကြက္က လိုတ့ဲ လုပ္သားေတြ ေမြးထုတ္ေပးႏိုင္ရမယ္၊ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းပညာေတြ သင္ေပးရမယ္၊ ၿပီးေတာ့ က်န္းမာေရးနဲ႔ ပညာေရး ဘြဲ႔ရေတြ မ်ားမ်ား ေမြးထုတ္ေပးဖို႔ အႀကံျပဳထားတယ္။
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဆီမွာ အသံုးလံုး ေက်တဲ့သူေတြ မ်ား၊ ပညာသင္ယူႏိုင္တဲ့ အခြင့္အလမ္းေတြ မ်ားလာေပမယ့္ မူလတန္းနဲ႔ ေက်ာင္းထြက္ရတဲ့သူ မ်ားၿပီး အလယ္တန္း တက္တဲ့သူ နည္းသြားတာေတာ့ မေကာင္းလွဘူး။
ေနာက္ထူးျခားခ်က္ တစ္ခုက မိသားစု တစ္ခုခ်င္းရဲ႕ အသံုးစရိတ္ ျမင့္မားတဲ့ေနရာေတြဟာ ထုိင္း၊ တရုတ္နဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နယ္စပ္က ေဒသေတြ ျဖစ္ေနတာ ေတြ႔ရတယ္။ နယ္စပ္ေဒသေတြမွာ လုပ္ခေကာင္းတာ၊ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး စရိတ္ သက္သာတာေတြေၾကာင့္ ၀င္ေငြ ျမင့္သလို စားသံုးမႈ ျမင့္ႏုိင္တယ္လုိ႔ တြက္ဆပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔မွာ လိုအပ္တဲ့ ဥပေဒေတြ အခုမွဆြဲ၊ ရွိရမယ့္ အဖြဲ႔အစည္းေတြက အခုမွဖြဲ႔၊ အစီအစဥ္သစ္ေတြ၊ မူ၀ါဒေတြကို လက္ခံႏိုင္တဲ့ နည္းပညာစြမ္းရည္က နိမ့္ေနဆဲ ျဖစ္တာကိုလဲ ညႊန္ျပထားပါတယ္။
ဘက္စံု သံုးသပ္ခ်က္ စာတမ္းကို ေ၀ဖန္ၾကရာမွာ
- ရုပ္ပိုင္းအေျခခံ အေဆာက္အအံုကို အေလးေပးမႈ ေလ်ာ့နည္းခဲ့တယ္။ ဒါဟာ အင္စတီက်ဴးရွင္းဆိုင္ရာ အရင္းအႏွီးကို အေလးေပးလြန္းအားႀကီးလို႔ ျဖစ္တယ္။
- စြမ္းအင္ အရင္းအျမစ္ေတြ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေပါမ်ားတယ္။ အေရးႀကီးတာက နည္းပညာလို႔ ဆုိတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီ စြမ္းအင္ အရင္းအျမစ္ေတြ ေရြးခ်ယ္တာ၊ ထုတ္ယူမႈ လုပ္ရာမွာ သိပ္မလြယ္ဘူး။ ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ လူမႈေရးဆိုင္ရာ ထိခိုက္မႈေတြ ရွိတယ္။
- ညွိႏိႈင္းေဆြးေႏြးမႈ မရွိတဲ့အတြက္ ဥပေဒေတြ၊ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းေတြ၊ တစ္ခုနဲ႔ တစ္ခု ဆန္႔က်င္တာေတြ ထပ္ေနတာေတြ ေတြ႔ေနရတယ္။
- အေရးႀကီးတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈ တည္ေဆာက္ေရးနဲ႔ တိုင္းရင္းသား အေရးေတြ ထည့္စဥ္းစားရမယ္။ ၂၀၁၅ မွာ အတိုက္အခံ အာဏာရလာရင္ေတာင္ အလြယ္တကူ ေျပလည္သြားမွာ မဟုတ္ဘူး။ ရပ္ရြာထဲမွာလဲ တင္းမာမႈေတြ ရွိေနတယ္ ဆုိတာေတြ ေထာက္ျပသြားေၾကာင္းပါ။
(ဇာစ္ျမစ္ - OECD Development Pathways- Multi-Dimensional Review of Myanmar)