ေဒါက္တာသန္းျငိမ္း နဲ႔ အင္တာဗ်ဴး

 

ေဒါက္တာသန္းျငိမ္းရဲ့ မီဒီယာေတြမွာ ေဖာ္မျပလိုုက္ရတဲ့ ပီအာ အင္တာဗ်ဳးကို ဆရာကို႔ ဂုဏ္ျပဳေသာအားျဖင့္ တင္ဆက္လုိက္ပါတယ္။

အင္တာဗ်ဴးသူ-သီရီတင္
ဒီမိုကေရစီမိတ္ေဆြပါတီမ်ားက ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္က်င့္သံုးရာမွာ အခ်ိဳးက်ကိုယ္စားျပဳမႈစနစ္ (Proportional Representation) ကို ေျပာင္းလဲက်င့္သံုးဖို႔ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ကို စာတင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီစနစ္ကိုေထာက္ခံမႈထက္ ေ၀ဖန္မႈကန္႔ကြက္မႈေတြက အမ်ားၾကီး ရိွခဲ့ပါတယ္။ အခုလာမယ့္ ပထမအၾကိမ္လႊတ္ေတာ္ သတၱမအစည္းအေ၀းမွာ ဒီပီအာစနစ္နဲ႔ ပတ္သတ္ျပီး ေဆြးေႏြးၾကပါေတာ့မယ္။ ၂၀၁၅ေရြးေကာက္ပြဲမွာ သံုးျဖစ္မလား၊ မသံုးျဖစ္ဘူးလား။ သံုးသင့္လား၊ မသံုးသင့္ဘူးလား စတဲ့ လႊတ္ေတာ္ကို္ယ္စားလွယ္ေတြရဲ့ေဆြးေႏြးခ်က္ေတြ ေတြ႔ၾကရပါေတာ့မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပီအာကိုစတင္တင္သြင္းခဲ့တဲ့ NDF ပါတီေခါင္းေဆာင္ ေဒါက္တာသန္းျငိမ္းနဲ႔ အင္တာဗ်ဴး ျပဳလုပ္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

ေမး။ ပထမဆံုးအေနနဲ႔ အန္ကယ္တို႔ဘာေၾကာင့္ ပီအာစနစ္ကိုတင္သြင္းရတာလဲဆိုတာေလး သိခ်င္ပါတယ္။ ရည္ရြယ္ခ်က္ေပါ့။
ေျဖ။ ပီအာကိုဘာျဖစ္လို႔တင္ရသလဲဆိုတာကေတာ့ အန္ကယ္တို႔က အခု ၂၀၁၀ ကာလကေနျပီးေတာ့ ျဖတ္သန္းလာ ခဲ့တဲ့ျမန္မာ ႏိုင္ငံရဲ႕ႏိုင္ငံေရးဟာ ဒီမုိကေရစီေခတ္ကို သြားတဲ့ႏိုင္ငံေရးျဖစ္တယ္။ ဒီမိုကေရစီေခတ္ေျပာင္းႏိုင္ငံေရးေပါ့။ ေခတ္ေျပာင္းႏိုင္ငံေရးဆို
ေေတာ့ အန္ကယ္တို႔က ဒီမိုကေရစီေပၚမွာ ေသခ်ာသံုးသပ္ဖို႔လိုလာျပီ။ အရင္ကစစ္အစိုးရေခတ္မွာက်ေတာ့ ဒီမိုကေရစီဆိုတာ တစ္လံုးတည္းေျပာလိုက္ရင္ ျပည္႔စံုတယ္။ က်ဳပ္တုိ႔ ဒီအာဏာရွင္စနစ္ကို လက္မခံဘူး။ ဒီမိုကေရစီအတြက္ က်ဳပ္တို႔လုပ္ေနတယ္။ ဒီမိုကေရစီကို ေတာင္းဆိုမယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ဒီမိုကေရစီဆိုတာ အေျခခံအားျဖင့္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကို ဆန္႔က်င္တယ္။ အခုေတာ့ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ဒီမိုကေရစီက တကယ္လုပ္ၾကရေတာ့မယ္ဆိုေတာ့ ဒီမိုကေရစီရဲ႔အသြင္လကၡဏာေတြဟာ ဘာေတြလဲ။ ဒီမိုကေရစီရဲ႕အေရးၾကီးတဲ့ အခ်က္ေတြဟာဘာေတြလဲ။ဒီမိုကေရစီမွာ ဘာေတြကိုျဖည္႔ဆည္းၾကရမလဲ။ အဲဒါေတြကိုပါ အန္ကယ္တို႔က စဥ္းစားလာရတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ အန္ကယ္တို႔ၾကည္႔လိုက္တဲ့အခါ ဒီမိုကေရစီရဲ႕ေရြးေကာက္ပြဲ စနစ္တစ္ခုဟာ ဒီမုိကေရစီရဲ႕အႏွစ္သာရကို ေဖာ္ေဆာင္တဲ့အခါ အင္မတန္အေရးပါတဲ့ အခန္းက႑မွာ ရိွေနတာကို ေတြ႔ရတယ္။ ဒါက ေလ့လာလိုက္တဲ့အခါၾကေတာ့ အန္ကယ္တုိ႔လဲပါရဂူေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ ႏိုင္ငံျခားမွာ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ ေတြမွာ ဘာေတြလုပ္ေနၾကသလဲ။ အရင္က ကိုယ္ျဖတ္သန္းလာရတဲ့ အေတြ႔ၾကံဳက ဘာေတြရိွသလဲ။ အဲဒါေတြကို ၾကည္႔ျပီးေတာ့မွ။ ဒီေရြးေကာက္ပြဲစနစ္မွာ အဓိကအားျဖင့္ ႏွစ္ခုျဖစ္တဲ့ မ်ားရာကိုအႏိုင္ေပးတဲ့ FPTP စနစ္နဲ႔ အခ်ိဳးက် PRစနစ္ ဒီစနစ္ ႏွစ္ခုရဲ႕အားျပိဳင္တာကို ေတြ႔ရတယ္။ ေတြ႔တဲ့အခါက်ေတာ့ ဘယ္ဟာက တို႔ႏိုင္ငံနဲ႔ကိုက္မလဲ။ ဒီမိုကေရစီ ရဲ႕ႏႈန္းစံ ေတြနဲ႔ ဘယ္ဟာက ပိုျပည္႔စံုသလဲ။ စဥ္းစားတဲ့အခါမွာ ပီအာစနစ္ကို အေလးသာတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ့္ႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီစတဲ့အခါမွာ ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္ျပင္လိုက္ရင္ ပိုျပီးေကာင္းမယ္။ အစေကာင္းမွအေႏွာင္းေသခ်ာမယ္ဆိုျပီး တင္လိုက္တာပါ။

ေမး။ ပီအာစနစ္ေၾကာင့္အစြန္းေရာက္ေတြ၊ လႊတ္ေတာ္ထဲေရာက္လာမယ္။ ပါတီအမ်ားၾကီး လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ရိွေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ညႊန္႔ေပါင္းေတြျဖစ္လာျပီး ဒီမိုကေရစီခရီးကို ေႏွးေစႏိုင္မလား။
ေျဖ။ အဲဒါကေတာ့ ညႊန္႔ေပါင္းဆိုတာကေတာ့ လိုအပ္ရင္ေတာ့ဖြဲ႔ရမွာပဲ။ ပီအာလုပ္တိုင္းလဲ ညႊန္႔ေပါင္း လုပ္မယ္လို႔မဟုတ္ပါဘူး။ ပီအာမဟုတ္ဘဲလည္း ညႊန္႔ေပါင္းဖြဲ႔ခ်င္ဖြဲ႔မွာပဲ။ ဥပမာ….. ဒီပါတီၾကီးတစ္ခုက ၅၀%ေက်ာ္တဲ့ ေထာက္ခံမႈ ကိုရတယ္ဆိုရင္ ဘာမွညြန္႔ေပါင္းဖြဲ႔စရာမလိုဘူး။ အဲေလာက္မွ မရဘူးဆိုရင္ တျခား ပါတီေတြနဲ႔ညိွႏိႈင္းရမယ္ ဆိုတဲ့အခါက်မွ ညြန္႔ေပါင္းျဖစ္လာတယ္ မဟုတ္ဘူးလား။ ဒီေတာ့ ညြန္႔ေပါင္းဖြဲ႔ျပီဆိုကတည္းက ဒီပါတီဟာ ျပည္သူလူထုရဲ႕အမ်ားစု ေထာက္ခံမႈၾကီးကို မရလို႔ျဖစ္ရတာေပါ့။ ဒါေၾကာင့္ ဒီညြန္႔ေပါင္းျဖစ္လာျပီဆိုက တည္းက ေပါင္းလိုက္တဲ့အခါမွာ ေပါင္းထားတဲ့ပါတီေတြရဲ့ေထာက္ခံမႈေတြက အမ်ားစုျဖစ္သြားတာေပါ့။ အမ်ားစုမို႔ ညြန္႔ေပါင္းက အစိုးရလုပ္လို႔ရတာေပါ့။ ဒါဆိုအမ်ားစုရဲ႕သေဘာထားကို လုိက္နာရမွာပဲေလ။ အဲဒါမွသာလွ်င္ဒါ ဒါဒီမိုကေရစီ ရဲ႕အႏွစ္သာရပဲေလ။

ေမး။ အခ်ိဳးက်ခြဲရတယ္ဆိုေတာ့ အစြန္းေရာက္ေတြ။ ေခတ္ေနာက္ျပန္ဆြဲလိုသူေတြ လႊတ္ေတာ္ထဲ ေရာက္မလာ ႏိုင္ဘူးလား။
ေျဖ။ ။ လႊတ္ေတာ္ထဲေရာက္တယ္ဆိုတာက ဒါက ဒီတိုင္းၾကီး လႊတ္ေတာ္ထဲကို သြားလည္ရင္ေတာ့ ေရာက္ခ်င္ေရာက္မွေပ့ါ။ (ရယ္လွ်က္) ဒီလိုမွမဟုတ္ရင္ေတာ့ ျပည္သူက မေထာက္ခံရင္ေရာက္စရာမရိွဘူး။ ျပည္သူက အစြန္းေရာက္ကိုေထာက္ခံရင္ေတာ့ ေရာက္လာမွာေပါ့။ သို႔ေသာ္လည္း အမ်ားစုကေတာ့ အစြန္းေရာက္ေတြကို မေထာက္ခံပါဘူး။ အစြန္းေရာက္ဆိုကတည္းကိုက အစြန္းမွာပဲေရာက္ေနမွေတာ့ အမ်ားစုက ဘယ္ေထာက္ခံမလဲ။ ဒါေပမယ့္ အနည္းအက်င္းကေတာ့ ပီအာစနစ္ေအာက္မွာ ၀င္လာႏိုင္သလားဆိုရင္ ၀င္ခ်င္လည္း ၀င္လာႏိုင္တာပဲ။ အဲ့ဒီလိုေျပာၾကေၾကးဆိုလို႔ရိွရင္ေတာ့ ပီအာစနစ္မွာ အဲ့ဒီလိုမ်ိဳးကို တားဆီးတဲ့ အကာအကြယ္ ေပးထားတဲ့ အခ်က္လည္း ရိွတယ္။ ပီအာစနစ္ေအာက္မွာ ၀င္ျပိဳင္တဲ့ပါတီတိုင္း လႊတ္ေတာ္ထဲမေရာက္ဘူး။ ၀င္ျပိဳင္တဲ့ပါတီတိုင္း အမတ္ေနရာမရဘူး။ သူ႔မွာအနိမ့္ဆံုး သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ ရိွတယ္။ တခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေတြဆိုလို႔ရိွရင္ ခုနလို အစြန္းေရာက္ေတြရဲ႕အႏၱရာယ္ရိွတယ္ဆိုရင္ ဒီအနိမ့္ဆံုးမဲဆိုတဲ့ သတ္မွတ္ခ်က္ကို ဥပမာအနည္းဆံုး ၁၀% လို႔သတ္မွတ္မယ္။ အထူးသျဖင့္ ဥပမာ တူရကီလိုႏိုင္ငံမ်ိဳးေပါ့။ တူရကီမွာ Kurd လို႔ေခၚတဲ့ အစြန္းေရာက္လို႔ သတ္မွတ္ထားတာေတြရိွတယ္။ သူတို႔မ၀င္ႏိုင္ေအာင္ ၁၀%အနည္းဆံုး မရရင္ လႊတ္ေတာ္အမတ္မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလို႔ ကန္႔သတ္ထားေတာ့ ဒီ Kurd ေတြကို ၁၀% မေထာက္ခံဘူးဆိုရင္ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ဘူးေပါ့။ တခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေတြလဲ ၅%။ အဲလိုျပႆနာေတြ မရိွဘူးဆိုရင္ေတာ့ အနည္းဆံုး ၂%ေလာက္ သတ္မွတ္ထားၾကပါတယ္။ တစ္မဲရတိုင္း လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မျဖစ္ပါဘူး။

ေမး။ ဂ်ာမဏီကဟစ္တလာလို အာဏာရွင္ေတြေပၚ မလာ ႏိုင္ဘူးလား။
ေျဖ။ အဲဒါေျပာခ်င္ေနတာၾကာျပီ။ ဘာအေထာက္အထားနဲ႔ ေျပာတာလဲမသိဘူး။ အန္ကယ္တို႔ပဲေလ့လာအား လိုတာလား မသိဘူးေပါ့ေနာ္။ အန္ကယ္သိသေလာက္ဆိုရင္ေတာ့ မဟုတ္ ပါဘူး။ အန္ကယ္တို႔ဖတ္တဲ့ထဲမွာ ပီအာဆိုတာ တစ္လံုးမွမပါဘူး။ ေရြးေကာက္ပြဲလို႔ပဲပါတာ။ ျပီးေတာ့တကယ္ေျပာၾကေၾကးဆိုရင္ ဂ်ာမဏီလိုႏိုင္ငံမ်ိဳးမွာ ဟစ္တလာအာဏာရလာတယ္ဆိုတာ အေၾကာင္းခ်က္ေတြ အမ်ားၾကီးရိွတယ္။ အမ်ားၾကီးရိွတယ္ေနာ္။ ဥပမာဆိုပါေတာ့….. ဂ်ာမဏီဟာ ပထမာၻစစ္မွာ စစ္ရံႈးတယ္။ စစ္ေလ်ာ္ေၾကးေတြ အမ်ားၾကီးေပးရတယ္။ တိုင္းျပည္က တစ္ခါတည္း စုတ္ျပတ္သြားတယ္။ မြဲသြားတယ္။ ေငြေၾကးေဖာင္း ပြမႈ ေတြဆိုတာ ရာခိုင္ႏႈန္းတစ္သန္းေလာက္ထိ ရိွတယ္။ လူေတြက အလုပ္လက္မဲ့ေတြျဖစ္။ ကုန္ေစ်းႏႈန္းေတြကတက္။ အဲဒီအခ်ိန္မ်ိဳးမွာ မေက်နပ္မႈေတြေပ့ါ။ စစ္ရံႈးထားလို႔ေဒါသျဖစ္ေန ရတဲ့ၾကားထဲမွာ အခက္အခဲေတြၾကံဳရတဲ့အခါက်ေတာ့ ဟစ္တလာတို႔က ေဟာေျပာေနဟာေတြက….အဲဒါေတြက ဒီေကာင္ေတြေၾကာင့္ျဖစ္တာ။ အစိုးရကေန အေလ်ာ့ေပးလို႔ ျဖစ္ရတာ။ ဒီေကာင္ေတြက ကိုယ့္ႏိုင္ငံကိုယ္ ေနာက္ေက်ာဓါးနဲ႔ ထိုးတဲ့ေကာင္ေတြ။ အဲလို ဆြေပးျပီးေတာ့ လူထုကိုစည္းရံုးယူတာ။ ေနာက္တစ္ခါ လူငယ္ေတြကိုစည္းရံုးတာ။ လူငယ္ဆိုေတာ့ ေသြးကၾကြတယ္။ စည္းရုံးလုိ႔လြယ္တယ္။ အဲဒါကေန ရွပ္ညိဳတို႔ဘာတုိ႔ ျဖစ္လာတာ။ ေနာက္ေရြးေကာက္ ပြဲဆို တရုန္းရုန္းေပါ့။ လူေတြကို တခါတည္းေၾကာက္လန္႔ေအာင္ လုပ္ဘာညာေပါ့။ အဲလိုနည္းနဲ႔ လုပ္သြားတဲ့အခါက်ေတာ့ တိုင္းျပည္ရဲ႔အေျခေနနဲ႔ လူေတြရဲ႕ စိတ္ဓါတ္နဲ႔က ဟစ္တလာကို အထင္ၾကီးျဖစ္သြားတာ။ ဒါႏိုင္ငံေရးအရ ဒီထက္ေလ့လာရင္ ေျပာစရာေတြ အမ်ားၾကိးရိွတယ္။ အဲဒီအေျခေနေၾကာင့္ သာလွ်င္ျဖစ္တာကိုး။ အဲဒါကို ဒီမဲေပးတဲ့စနစ္ေလးေၾကာင့္သာ ျဖစ္တယ္ဆိုရင္ အဲဒီေျပာတဲ့သူဟာ ႏိုင္ငံေရးကို ဘာမွသိပ္ျပီးေတာ့ နားမလည္တဲ့သူလို႔ပဲေျပာခ်င္ပါတယ္။

ေမး။ ပီအာစနစ္ဟာ ဒီမုိကေရစီမွာအေျခက်ျပီးသားႏိုင္ငံေတြမွာသာက်င့္သံုး သင့္တာဟုတ္ပါသလား။ ဒီမိုကေရစီ လမ္းကိုစေလွ်ာက္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ သင့္ေတာ္ပါ့မလား။
ေျဖ။ ။ ဒါကေတာ့ ခက္တာက ဒီလိုေလ။ ဒီမုိကေရစီအေျခက်ထားမွပဲ လုပ္လို႔ရမယ္ဆိုရင္ မဟုတ္ေတာ့ဘူး ထင္တယ္။ မဆိုင္ပါဘူး။ ခုပဲ ကိုယ္တို႔ႏိုင္ငံေဘးမွာဆို။ ကိုယ္တို႔နဲ႔ အဆင့္တန္းဘာမွမကြာတဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာလုပ္ေနတာပဲ။ ဥပမာ နီေပါဆို ေတာင္ေပၚႏိုင္ငံေလး။ ေနာက္သိရိလကၤာ၊ အိႏၵိယ၊အိႏၵိယဆိုလဲ ႏိုင္ငံၾကီးဆိုေပမယ့္ သူတို႔လဲျပႆနာေတြအမ်ားၾကီးနဲ႔။ သူတုိ႔အထက္လႊတ္ေတာ္မွာဆို ပီအာနဲ႔ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္တာပဲ။ ေနာက္ထုိင္း၊ ကေမာၻဒီးယား။ အင္ဒိုနီးရွားတို႔ ။ အဲလိုႏိုင္ငံေတြေတာင္မွ လုပ္ေနတာပဲေလ။ ေနာက္ဆံုးကုန္ကုန္ေျပာရမယ္ဆုိလုိ႔ရိွရင္ကြာ လစ္ဗ်ားေပါ့။ လစ္ဗ်ားဆို အာဏာရွင္စနစ္ေအာက္မွာ အၾကာၾကီး ေနခဲ့ရတယ္။ လြတ္လြတ္ ခ်င္းစသံုးတဲ့ ပထမဆံုးေရြးေကာက္ပြဲမွာ ပီအာသံုးသြားတာပဲေလ။ အဲေတာ့ ဒီပီအာဆိုတာ ဒီမိုကေရစီအေျခက်မွဆိုတာ မဟုတ္ဘူး။ ပီအာဆိုတာ ဒီမိုကေရစီ Trend တစ္ခုပဲ။ အရင္က ဆိုရွယ္လစ္မွဆိုရွယ္လစ္။ ေနာက္ ဒီမိုကေရစီ။ အခုဒီမိုကေရစီမွာမွ ဒီမိုကေရစီအက်ဆံုးျဖတ္တဲ့ ပီအာကို ေျပာင္းလဲက်င့္သံုးလာၾကတယ္။ ဒီမိုကေရစီဆိုတာဘာလဲ။ လူထုကအုပ္ခ်ဳပ္တာ။ အႏိုင္ရသူအကုန္ ယူသြားတာထက္ အခ်ိဳးက်ခြဲေ၀ယူတာက ပိုျပီးဒီမိုကေရစီမက်ဘူးလားဆိုျပီး ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ပံုကို ဆန္းသစ္လာၾကရင္း ပီအာျဖစ္လာတာပဲ။ ဒါက ဒီမုိကေရစီ အေျခက်တာ မက်တာထက္ ဒီမိုကေရစီ Trend တစ္ခုလို႔ပဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ အ့ဲဒီေတာ့ လုပ္လို႔ရပါတယ္။ ဘာလို႔မရရမွာလဲ။

ေမး။ ။ပီအာစနစ္နဲ႔ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္လိုက္ရင္ အမ်ားစုႏိုင္ပါတီအေနနဲ႔ အမတ္၇၅%မရတဲ့အတြက္ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ဖို႔ ခက္သြားမလား။
ေျဖ။ ဟ……အခုေရာ သူတို႔မခက္ဘူးလား။ FPTP သံုးလုိ႔ ၇၅% ရေတာင္ ျပင္လို႔မရေသးဘူးေလ။ အဲဒီေတာ့ ဒီေလာက္ အမ်ားၾကီး လိုခ်င္တာ အေျခခံဥပေဒျပင္ခ်င္လုိ႔လား။ အာဏာကို ထူေထာင္ခ်င္လုိ႔လားေတာင္ ေမးစရာျဖစ္ေနျပီ။

ေမး။ ပီအာစနစ္ကိုက်င့္သံုးဖို႔ လူထုဆႏၵခံယူသင့္ပါသလား။
ေျဖ။ ဒီေရြးေကာက္ပြဲစနစ္ဆိုတာ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ အေျခခံဥပေဒထဲမွာ သတ္မွတ္ထားတာမရိွဘူး။ ဘာစနစ္နဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲက်င့္သံုးပါ ဆိုတာ ေျပာမထားဘူး။ ေနာက္တစ္ခုက လူထုဆႏၵခံယူရမယ္တုိ႔ ဘာတို႔ဆိုတာ FPTP ကေရာ လူထုဆႏၵခံယူခဲ့လို႔လား။ ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္ အကုန္လံုး က လူထုဆႏၵခံယူတာ မရိွပါဘူးေနာ္…..။ ၄၇လဲမရိွဘူး။ အဂၤလိပ္လက္ထက္ကလဲ မရိွပါဘူး။

ေမး။ ။ ပီအာစနစ္က်င့္သံုးခဲ့ရင္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ေလာင္း ေတြဟာ လူထုထက္ ပါတီေခါင္းေဆာင္ေတြကို ပိုျပီး သစၥာခံေနရမွာလား။
ေျဖ။ အဲဒါကေတာ့ အန္ကယ္ထင္တယ္။ အဲဒါက ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္နဲ႔ေတာင္ သိပ္မဆိုင္ဘူးထင္တယ္။ (ရယ္လွ်က္) ဒီေန႔ FPTP မွာလည္းဒီလိုပဲေလ။ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ဆိုျပီးေတာ့ ခ်ေပးလိုက္တယ္။ ဘယ္သူက ခ်ေပးလိုက္လဲ။.ပါတီကပဲခ်ေပးလိုက္တာပဲ။ ပါတီေခါင္း ေဆာင္က ေနခ်ေပးလိုက္တာပဲေလ။ သူတို႔ကခ်ေပးလိုက္ တာ မေက်နပ္ဘူးဆို မေပးယံုပဲရိွတာပဲ။ ေနာက္ရသြားခဲ့ရင္ သူလုပ္တဲ့အလုပ္ေတြၾကည္႔ျပီး ေနာက္တစ္ၾကိမ္အတြက္ စဥ္းစားျပီး ခ်ေပးယံုပဲ။ ပီအာမွာလဲ ဒီလိုပဲေလ။ ပါတီကေရြးျပီး ခ်ေပးလိုက္တာပဲ။ ဒါေပမယ့္ ပါတီက လူထုမယံုၾကည္ရတဲ့သူေတြ ေရြးျပီးခ်ေပးရင္ လူထုက ဘယ္မဲထည္႔မလဲ။ လူထုက ယံုၾကည္ကိုးစားေလာက္တဲ့ လူေတြကုိပဲ ေရြးခ်ယ္ရမွာေပါ့။ ေနာက္ဒီစနစ္က ပါတီတြင္းမွာကို အရင္ျပိဳင္ရဦးမယ္။ ပါတီရဲ႕စဥ္းမ်ဥး္စည္းကမ္းအရ အရင္ေရြးခ်ယ္ရဦးမယ္။ အန္ကယ္တို႔ပါတီမွာေတာ့ အဲလိုပဲလုပ္တယ္။ ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္တညး္ကေန ဒီလူဒီလူေတြ အမတ္ေလာင္း စာရင္းထဲ ထည္႔လိုက္ပါဆိုျပီး လုပ္လို႔မရဘူး။ အဲဒါမ်ိုးကို လက္ခံတဲ့ပါတီမ်ိဳး အန္ကယ္တုိ႔မဟုတ္ဘူး။

ေမး။ အန္ကယ္ေျပာဖူးတယ္။ ပီအာကိုသံုးမယ္ဆို မဲဆႏၵနယ္ေတြေပါင္းျပီး လုပ္ရမယ္လို႔ေလ။ အဲခါက်ေတာ့ အမတ္ေတြဟာ ျမိဳ႕နယ္တစ္ခုဆီကို ကိုယ္စားမျပဳတဲ့အခါ လူထုနဲ႔ဆက္ႏႊယ္မႈ ေလ်ာ့နည္းသြားႏိုင္မလား။
ေျဖ။ ဒါကေတာ့.နည္းနည္းေတာ့ျဖစ္ႏိုင္တာေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမယ့္ တကယ္တမ္းဒီေန႔ အေျခေနေတြကို ၾကည္႔တဲ့ အခါက်ေတာ့ …..ျပည္သူလူထုက သူ႔အတြက္လုပ္ေပးတဲ့သူဆီ သြားတာပဲ။ ဥပမာဆိုလို႔ရိွရင္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးေအာင္ဇင္။ သူဆို ပုဇြန္ေတာင္ကေန အေရြးခံရတယ္။ သူ႔ဆို ျပည္သူေတြအတြက္ ၾကိဳးစားပမး္စား လုပ္ေပးတယ္ လို႔ျမင္ၾကေတာ့ တစ္ႏိုင္ငံလံုးက သူ႔ဆီေရာက္လာၾကတာပဲ။ ဟိုး ျမ၀တီကလဲတယ္။ ပဲခူးကလာတယ္။ ေျမာင္းျမကလာတယ္။ မေကြးကလာတယ္။ ကခ်င္ကလည္းလာတယ္။ အဲေတာ့..ခုနေျပာသလိုေပ့ါ။ ဒီမဲဆႏၵနယ္တစ္ခုမွာ ၁၀ ေယာက္ ေရြးတယ္။ ဒါဆိုျပည္သူက ေရြးခ်ယ္လို႔ရသြားျပီ ေလ။ ဘယ္သူက ငါ့အတြက္လုပ္ေပးတာလဲ။ ဘယ္သူကေတာ့ လွည္႔ေတာင္မၾကည္႔ဘူးလဲ။ သူ႔အတြက္ လုပ္ေပးတဲ့လူဆီ သြားမွာေပါ့။ သြားခြင့္လည္းရိွတယ္ေလ။ အခုဆိုလို႔ရိွရင္ေတာ့ မေျပာခ်င္လို႔။ မေျပာရဲလို႔သာ ေနမွာေပါ့။ ၾကိဳက္ခ်င္မွ ၾကိဳက္မွာေလ။ ဟိုဟာဆိုရင္ေတာ့ ျပည္သူက ၁၀ေယာက္ထဲက သူသြားခ်င္တဲ့ အမတ္ဆီ သြားလို႔ရတယ္။ သူေရြးခ်င္တဲ့သူ ေရြးလို႔ရတယ္။ ျပည္သူအတြက္ ပိုျပီေတာ့ေတာင္ အခြင့္လမ္းမ်ား သြား ေသးတယ္။

ေမး။ ပီအာကို ဘာေၾကာင့္ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ သံုးသင့္တယ္လို႔ ထင္ရတာလဲ။
ေျဖ။ ။ဒါကေတာ့ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲကို အန္ကယ္တုိ႔ေလ့လာျပီးေတာ့မွ ပီအာတင္တယ္ဆိုတာမွန္ပါတယ္။ ဘယ္လို ေလ့လာၾကည္႔သလဲဆိုေတာ့ ၂၀၁၀ေရြးေကာက္ပြဲတုန္းကေတာ့ လံုး၀တရားမွ်တမႈမရိွဘူး။ ဒါကိုအားလံုးသိၾက တယ္။ ၂၀၁၂က်ေတာ့ အဲလို မဟုတ္ဘူး။ သူ႔ဟာနဲ႔သူ လြတ္လပ္မႈတရားမွ်တမႈ ရိွသင့္သေလာက္ရိွတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲတရားမွ်တမႈမရိွရင္ ေရြးေကာက္ပြဲ စနစ္ေတြဘာေတြ အန္ကယ္တို႔က ျပင္ေနစရာမလိုဘူး။ ဒါေပမယ့္ ၂၀၁၅က်ရင္ ၂၀၁၂တုန္းကလိုပဲ လြတ္လပ္ျပီးတရားမွ်တမႈ ရိွလိမ့္မယ္လို႔ အန္ကယ္တို႔ ထင္တယ္။ ၂၀၁၂ထက္ မနိမ့္တဲ့အဆင့္မ်ိဳး ရိွလိမ့္မယ္လို႔ ထင္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ အဲဒီအတြက္ ေသေသခ်ာခ်ာျပင္ဆင္ရမယ္။ ျပင္ဆင္တယ္ဆိုတာ အန္ကယ္တို႔ပါတီကို ေျပာေနတာမဟုတ္ဘူး။ တရားမွ်တမႈရိွျပီး က်င္းပတဲ့ေရြးေကာက္ပြဲသည္ ျပည္သူရဲ႕ဆႏၵကို တကယ္ ေဖာ္ျပႏိုင္တဲ့နည္းနဲ႔မွ ပိုျပီးျပည္႔စံုသင့္ေတာ္လိမ့္မယ္လို႔ ထင္တယ။္ လိုက္ေလ်ာညီေထြလည္း ရိွမယ္။ ဥပမာေျပာရရင္ ေမာ္ေတာ္ကားတစ္စီး တက္စီးမယ္။ ဒီကားကပ်က္ေနမယ္။ ေမာင္းလို႔မရဘူးဆို ဘာကားျဖစ္ေနေန ကိစၥမရိွဘူး။ ဘယ္ကိုမွမေရာက္တာ။ ကားအေကာင္းဆိုရင္ေတာ့ ေရြးရေတာ့မယ္။ ဂ်စ္ကားနဲ႔သြားမလား။ ဗဲန္နဲ႔သြားမလား။ မဟုတ္ရင္ မာစီဒီးစ္။ အဲဒီလိုေပါ့။ ေရွ႔မွာလာမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ တရားမွ်တမႈရိွဖို႔ အလားအလာရိွေနမွေတာ့ အဲဒီေရြးေကာက္ပြဲရဲ႕အႏွစ္သာရကို ပိုျပီးေပၚလြင္ေအာင္၊ပိုျပီးျပည္႔စံုေအာင္၊ ျပည္သူေတြအတြက္ပိုျပီး အက်ိဳးရိွတဲ့ စနစ္မ်ိဳးျဖစ္ေအာင္ စဥ္းစားရတာေပါ့။ ဟိုပါတီၾကီးက သူကအမ်ားစုေထာက္ခံမႈရလို႔ အစုိးရဖြဲ႔မယ္ဆို ဖြဲ႔ပါေစ။ မျဖစ္ေအာင္ လုပ္လို႔လဲမရဘူး။ အန္ကယ္တုိ႔ မနာလိုစရာလည္း မရိွပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အနည္းစုရဲ႕ဆႏၵကိုလဲ လ်စ္လ်ဴရႈလို႔ မရဘူးေလ။ အနည္းစုရဲ႕ဆႏၵေတြကိုလည္း ေဖာ္ထုတ္ခြင့္ေတာ့ ေပးလိုက္ပါ။ ဒါမွလဲ ဒီမိုကေရစီက်မွာေပါ့။ အဲေလာက္ေတာ့ သေဘာထားၾကီးသင့္ပါတယ္။ အာဏာရွင္စနစ္က်င့္သံုးေနတာမွ မဟုတ္တာ။ ဒါမွလဲ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီဆိုတဲ့ စကားနဲ႔ ကိုက္ညီမွာေပါ့။

ေမး။ ။ေနာက္ဆံုးေမးခြန္းအေနနဲ႔က ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ပီအာကိုက်င့္သံုးသင့္တယ္လို႔ယူဆပါလား
ေျဖ။ ဒါခုနကေျဖတဲ့ထဲမွာလဲ ပါပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲက တရားမွ်တျပီး လြတ္လပ္မွေတာ့ ဒီမိုကေရစီရဲ႕ အႏွစ္သာရကိုပိုျပီး ေပၚလြင္ေစတဲ့ စနစ္နဲ႔သာ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္သင့္တယ္လုိ႔ ယူဆလို႔ကို တင္တာေပါ့။ အန္ကယ္တုိ႔ အေစာၾကီးကတည္းက ေကာ္မရွင္ကို ၾကိဳျပိးတင္ျပထားတာ။ က်င့္သံုးမယ္ဆိုရင္ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္ႏိုင္ ေအာင္လို႔။ အန္ကယ္တို႔ၾကားရတယ္ ပီအာကို က်င့္သံုးခ်င္တဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ မမွန္ဘူး။ ဒါဆိုရင္ မက်င့္သံုးခ်င္တဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ မွန္သလား။ ဘာလုိ႔ မက်င့္သံုးခ်င္ရတာလဲ။ ပီအာဆိုတာ အခုလက္ရိွ ဒီမိုကေရစီအက်ဆံုး ေရြးေကာက္တင္ ေျမွာက္တဲ့စနစ္။ ကမာၻ႕ႏိုင္ငံေပါင္း (၉၀) ေက်ာ္မွာလဲက်င့္သံုးေနျပီ။ ဒီႏို္င္ငံ (၉၀) ေက်ာ္လံုးက ဒီမုိကေရစီ အေျခက်ျပီးသား ႏိုင္ငံေတြမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဒီမိုကေရစီအေျခမက်ေသးလို႔ သံုးဖုိ႔မသင့္ဘူးဆို တ့ဲ ကန္႔ကြက္ခ်က္ေတြဟာ ရိုးသားမႈရိွရဲ႕လားလို႔ ေမးခြန္းထုတ္စရာပါ။ အမ်ားစုေထာက္ခံတဲ့သူကေတာ့ ဘာစနစ္ နဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ မဲအမ်ားစုရမွာပါပဲ။ ဒါကို အနည္းစုေထာက္ခံတဲ့သူရိွလို႔ ရမယ့္မဲအနည္းစုကို ခြဲမေပးခ်င္ဘူးဆိုတာ ဒီမိုကေရစီမဟုတ္ေတာ့ဘူးေလ။ ဒါေၾကာင့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲဟာမွာ ပီအာစနစ္ကို က်င့္သံုးသင့္တယ္ လို႔ေျပာတာပါ။
သီရိတင္