၄၃။ ဗြီေဂ်းစစ္ဆင္ေရးႏွင့္ေလေၾကာင္းတုိက္ခုိက္မႈစတင္ျခင္း။ ပစ္ကူေပး အေျမာက္ တပ္မ်ားႏွင့္ အကူလက္ရံုးတပ္ဖြဲ႕မ်ားကိုလည္း အသင့္ေနရာယူေစၿပီး အျခားလိုအပ္ေသာ အေထာက္အကူျပဳ ပစၥည္းမ်ားကို ခ်က္ခ်င္း၀ယ္ယူျဖည့္တင္းထားခဲ့သည္။ အိႏၵိယၾကည္းတပ္၏ တိုက္စစ္ဆင္မည့္စစ္ဆင္ေရးကို ““ဗြီေဂ်းစစ္ဆင္ေရး””ဟု အမည္ေပးၿပီး ၁၉၉၉ ခုႏွစ္၊ ေမလ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ အိႏၵိယေလတပ္သည္ နယ္ျခားထိန္းခ်ဳပ္ေရးမ်ဥ္း (LOC) အတြင္း တပ္စြဲေနရာယူထားေသာ ပါကစၥတန္ တပ္ဖြဲ႕မ်ားအားMIG-21 MIG-27 ေလယာဥ္မ်ားျဖင့္ ပထမဦးဆုံး ေလေၾကာင္းတုိက္ခုိက္မႈအား စတင္ခဲ့ပါသည္။ ေျမျပင္တပ္မ်ားသည္လည္း ေလေၾကာင္းအကာအကြယ္ျဖင့္ ခ်ီတက္ၾကသည္။ အိႏၵိယ၏ေလေၾကာင္း တုိက္ခုိက္မႈသည္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ၾကာကာလအတြင္း ပထမဦးဆုံးျပဳလုပ္သည့္ စစ္ဆင္ေရးပင္ျဖစ္ပါသည္။ ေမလ ၂၇ ရက္ေန႔တြင္ ထိန္းခ်ဳပ္ေရးမ်ဥ္းေတာင္ဘက္ရွိDrass-Kagil-Batalik နယ္ေျမအားအဓိကထားတုိက္ခိုက္ခဲ့ရာ ပါကစၥတန္ဘက္မွ ပခုံးထမ္းေလေၾကာင္းရန္ကာကြယ္ေရး လက္နက္မ်ားျဖင့္ ျပန္လည္ တုိက္ခုိက္ခဲ့ သည့္အတြက္ MIG-21တစ္စီးႏွင့္MI-17 တစ္စီးတုိ႔ ပ်က္က်ခဲ့ပါသည္။ ဇြန္လ ၁ ရက္ေန႔တြင္ သတၱမေျမာက္ ေလေၾကာင္းတုိက္ခုိက္မႈအျဖစ္ ကာဂီးလ္ႏွင့္ဘာတာလစ္ နယ္ေျမရွိပစ္မွတ္မ်ားအား ဦးစားေပးတုိက္ခုိက္ခဲ့ပါသည္။ ျမင့္မားေသာေတာင္ထိပ္မ်ားတြင္ ကတုတ္က်င္းမ်ားမွခုခံေနေသာ ပါကစၥတန္ဘက္မွတပ္ဖြဲ႕မ်ားအား တုိက္ခုိက္ရာတြင္MIGတုိက္ေလယာဥ္မ်ားသည္ ထိေရာက္မႈ နည္းသည့္ အတြက္Jaguar ႏွင့္ MIrage-2000 တုိက္ေလယာဥ္မ်ားအားေျပာင္းလဲအသုံးျပဳခဲ့ၿပီး ေလေၾကာင္း စစ္ဆင္ေရးအမည္အား (Safeed Sagar) ဟုသတ္မွတ္ခဲ့ပါသည္။ ဇြန္ ၂ ရက္ေန႔ႏွင့္ ၃ ရက္ေန႔တြင္ ဘာတာလစ္ေဒသ၊ ဒရက္စ္္အေနာက္ေျမာက္ေဒသႏွင့္ ၾေ်ု့သည ေဒသမ်ားရွိ ပစ္မွတ္မ်ားအား ဆက္လက္တုိက္ခုိက္ခဲ့ပါသည္။ ဇြန္လ ၃ ရက္ေန႕တြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈ မေအာင္ျမင္သည့္အတြက္ ဇြန္လ ၄ ရက္ေန႔တြင္ ဒႆမေျမာက္ေန႔ေလေၾကာင္းတုိက္ခုိက္မႈအား ဆက္လက္ျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။ ဇြန္လ ၅ ရက္ေန႔တြင္ တုိက္ခုိက္မႈမ်ားအား ေခတၱရပ္နားေၾကာင္း အိႏၵိယဘက္မွေၾကညာခဲ့ၿပီး ႏွစ္ဘက္တပ္ဖြဲ႕အေလာင္းမ်ား အျပန္အလွန္ လႊဲေျပာင္းခဲ့ၾကပါသည္။၄၄။ ဂ်မူးႏွင့္ကက္ရ္ွမီးယားေဒသ၏ ကာဂီလ္းတြင္ဆင္ႏြဲေသာ ဗြီေဂ်းစစ္ဆင္ေရးသည္ အိႏိၵယပိုင္နယ္ေျမအတြင္းသို႔ နယ္ျခားစည္းတစ္ေလွ်ာက္ က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္လာၿပီး လူသူမဲ႔ေတာင္ထိပ္ျမင့္မ်ားႏွင့္ ေတာင္ေၾကာတစ္ေလွ်ာက္တို႔တြင္ တပ္စြဲေနရာယူထားေသာ ပါကစၥတန္ေျမာက္ပိုင္းေျချမန္တပ္မ်ားမွ ပါကစၥတန္တပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားကိုျပန္လည္ေမာင္းထုတ္ရန္ ႀကိဳးပမ္းမႈတစ္ရပ္ျဖစ္ေသာ ေျခလ်င္-အေျမာက္ပူးေပါင္းစစ္ဆင္ေရးတစ္ရပ္ျဖစ္ေပသည္။ ဘာတာလစ္စစ္မ်က္ႏွာတြင္ ေျမအေနအထားသည္မ်ားစြာပိုမိုၾကမ္းတမ္းၿပီး ပါကစၥတန္ မူဂ်ာဟစ္ဒင္တပ္ဖြဲ႕မ်ားသည္လည္း ပိုမို၍ခိုင္မာစြာတပ္စြဲထားမႈေၾကာင့္ စစ္ပြဲသည္တစ္လနီးပါး ၾကာျမင့္ခဲ႔သည္။ စိုးမိုးေတာင္ကုန္းမ်ားေပၚတြင္အေျမာက္အကဲၾကည့္စခန္းမ်ားကို တည္ေဆာက္ၿပီး အေျမာက္ပစ္ကူမ်ားသည္ ပါကစၥတန္တပ္မ်ားအားအနားမရေအာင္ တရစပ္ပစ္ခတ္ေနခဲ့ပါသည္။ ထုိသုိ႔ စုၿပံဳပစ္ခတ္ေသာပစ္ကူအားျဖင့္သာ က်ဴးေက်ာ္လာေသာရန္သူတို႔ကို ေခ်မႈန္းေမာင္းထုတ္ႏိုင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ၎င္းတို႔ကို တျဖည္းျဖည္း အင္အားဆုတ္ယုတ္လာေအာင္ စနစ္တက်ၿဖိဳခြင္း တိုက္ခိုက္သြားရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သုံးသပ္ႏုိင္ခဲ့ၿပီး ထိုသို႔ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္ရန္ ေျခလ်င္တပ္မ်ားျဖင့္ ရန္သူကိုအနီးကပ္တိုက္ပြဲဆင္ႏြဲခဲ့ေပသည္။
၄၅။ တုိလုိလင္းေဒသ အားျပန္လည္သိမ္းပုိက္ျခင္း ။ ဇြန္လ ၉ ရက္မွ ၁၁ ရက္အတြင္းTololand ႏွင့္Batalik ေဒသမ်ားသုိ႔ ေလေၾကာင္းတုိက္ခုိက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ ခဲ့ေသာ္လည္း ထိေရာက္မႈမရွိဘဲ ဇြန္လ ၁၃ ရက္ေန႔မွသာ အိႏၵိယတုိ႔ ပထမဆံုးျပန္လည္ရရွိေသာ ေတာင္ေၾကာမွာ ဒရက္စ္ေဒသရွိ တိုလိုလင္းေတာင္ေၾကာျဖစ္သည္။ ၎င္းေတာင္ေၾကာကို ရက္သတၱပတ္ ေပါင္းအေတာ္ၾကာ အျပင္းအထန္တိုက္ခိုက္ၿပီးမွ သိမ္းပိုက္ရရွိခဲ႔ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ တိုက္ပြဲမ်ားတြင္ အေျမာက္မ်ား၊ စိန္ေျပာင္းမ်ားႏွင့္ေရာ့ကက္ေလာင္ခ်ာ အလက္ေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ျဖင့္ အင္အားသံုး ပစ္ကူေပးတိုက္ခိုက္ခဲ႔ျခင္းျဖစ္သည္။ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ က်ည္ဆံမ်ား၊ ဗံုးသီးမ်ား၊ ေရာ့ကက္ထိပ္ဖူးမ်ားသည္ ရန္သူကိုေခါင္းမေဖာ္ ႏိုင္ေအာင္ဦးႏွိမ္ပစ္ခတ္ခဲ့မႈေၾကာင့္ ပါကစၥတန္တို႔ သည္တိုက္ပြဲ၀င္ႏိုင္စြမ္း ဆံုး႐ံႈးခဲ႔ေပသည္။ ရန္သူကို တိုက္႐ုိက္ပစ္ခတ္ေနေသာ ၁၅၅ မီလီမီတာဘိုဖာ အေျမာက္မ်ားႏွင့္ ၁၀၅ မီလီမီတာ အိႏိၵယစစ္ေျမျပင္ အေျမာက္မ်ားသည္ ျမင္ေတြ႕ေနရေသာ ရန္သူ႕ပစ္မွတ္မွန္သမွ်ကို ဖ်က္ဆီးပစ္ခဲ႔ၿပီး ပါကစၥတန္တပ္မ်ားကို ကစဥ့္ကလ်ား ၿပိဳကြဲထြက္ေျပး ေစခဲ႔သည္။ အေျမာက္ပစ္ခတ္ရာမွ ထြက္ေပၚလာေသာ မီးလွ်ံမ်ားႏွင့္ယမ္းေပါက္ကြဲသံမ်ားသည္ ပါကစၥတန္တပ္ဖြဲ႕မ်ားကို စိတ္ဓါတ္ေျခာက္ျခားေစခဲ႔ၿပီး ဒရက္စ္ေဒသမွ ၅ ကီလုိမီတာ အကြာထိ ဆုတ္ခြာသြားေစခဲ့ပါသည္။
၄၆။ ဇြန္လ ၁၆ ရက္ေန႔မွ ၂၀ ရက္ေန႔အတြင္း အိႏၵိယတုိ႔ဘက္မွ ေလေၾကာင္းစစ္ဆင္မႈ မ်ားတုိးျမင့္ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ဇြန္လ ၂၁ ရက္ေန႔တြင္ ပြိဳင့္ ၅၂၀၃ ေတာင္ကုန္းအားအေျမာက္ပစ္ကူရယူ၍ ျပန္လည္သိမ္းပုိက္ႏုိင္ခဲ့ပါသည္။ ဇြန္လ ၂၄ ရက္ေန႔တြင္ က်ားေတာင္ကုန္း(Tiger Hill)အား ေလေၾကာင္းတုိက္ခုိက္မႈျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ပါကစၥတန္ရဟတ္ယာဥ္တစ္စင္းအား ပစ္ခ်ႏုိင္ခဲ့ပါသည္။ ဇြန္လ ၂၅ ရက္ေန႕တြင္ ေလေၾကာင္းတုိက္ခုိက္မႈအား ၂၄ နာရီအဆက္မျပတ္ အလွည့္က်တုိက္ခုိက္ခဲ့ၿပီး ဇြန္လ ၂၆ ရက္ေန႔မွ ၂၉ ရက္ေန႔အတြင္း အေျမာက္တပ္ဖြဲ႕ ပစ္ကူရယူ၍ ဘာတာလစ္ေဒသတြင္ က်န္ရွိေနေသာပါကစၥတန္တပ္စခန္းမ်ား၊ ဒရက္စ္္ေဒသႏွင့္Muhodalo ေဒသမ်ားရွိ ဌာနခ်ဳပ္စခန္းမ်ား၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေထာက္ပံ့မႈအေဆာက္အအုံမ်ားအား တုိက္ခုိက္ဖ်က္ဆီးခဲ့ပါသည္။ ဆက္လက္၍ ဇူလုိင္လ ၂ ရက္ေန႔တြင္ Kaskar နယ္ေျမရွိ ပါကစၥတန္တပ္စခန္းမ်ားအား တုိက္ခုိက္ဖ်က္ဆီးခဲ့ပါသည္။ ဇူလုိင္လ ၄ ရက္ေန႔တြင္ အေမရိကန္သမၼတ ကလင္တန္မွ ကက္ရွ္မီယား ေဒသကာဂီးလ္တြင္ျဖစ္ပြားေနေသာ တုိက္ခုိက္မႈမ်ားအဆုံးသတ္ရန္ ေတာင္းဆုိခဲ့ ပါသည္။
၄၇။ က်ားေတာင္ကုန္း အားျပန္လည္သိမ္းပုိက္ျခင္း။ တိုလိုလင္းကို သိမ္းပိုက္ႏိုင္လိုက္ျခင္းသည္ ေနာက္ထပ္ဆင္ႏႊဲမည့္ က်ားေတာင္ကုန္းထိုးစစ္အတြက္ အဘက္ဘက္မွေအာင္ျမင္မႈ လမ္းေၾကာင္းကိုအစပ်ိဳးေပးလိုက္သကဲ႔သို႔ျဖစ္ပါသည္။ က်ားေတာင္ကုန္းသည္ ၄၆၆၀ မီတာျမင့္ေသာ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ေတာင္ကုန္းျဖစ္ၿပီး ဒရက္စ္ေဒသတြင္ ဆရီနာဂါ-ေလးၿမိဳ႕ကားလမ္းကို စိုးမိုးထားသည္။ (Tiger Hill) ကို ဇူလိုင္လ ၅ ရက္ေန႔တြင္သိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ႔ၿပီး၊ က်ားေတာင္ကုန္း၏ အေနာက္ဘက္တြင္ရွိ၍ မက္ရွကို ေတာင္ၾကားသို႔ထိုးထြက္ေနသည့္ ေနာက္ထပ္စိုးမိုးေတာင္ကုန္းတစ္ခု ျဖစ္ေသာ ပိြဳင့္ ၄၈၇၅ ကိုလည္းဇူလိုင္ ၇ ရက္ေန႔တြင္ျပန္လည္သိမ္းပိုက္ရရွိခဲ႔သည္။
၄၈။ ေပါက္ကြဲအားျပင္းထန္ေသာ ၁၅၅ မမ အေျမာက္က်ည္ ၁၂၀၀ ေက်ာ္ခန္႕သည္ က်ားေတာင္ကုန္းေပၚသို႔ က်ည္မိုးရြာခ်ခဲ့သျဖင့္ ပါကစၥတန္တပ္ဖြဲ႕၀င္ေျမာက္ျမားစြာ ေသေၾက ပ်က္စီးေစခဲ႔သည္။ တဖန္ အိႏိၵယအေျမာက္တပ္ဖြဲ႕မွအေျမာက္မ်ားကလည္း ပါကစၥတန္ အကဲၾကည့္စခန္းမ်ားႏွင့္ နီးကပ္ေနေသာေနရာမ်ားမွ ေန၍တန္ျပန္တိုက္ခိုက္ခံရမည္ကိုဂ႐ုမထားဘဲ တိုက္႐ုိက္ပစ္ခတ္ျခင္းနည္းစနစ္ျဖင့္ ရဲ၀ံ႔စြာပစ္ခတ္ေခ်မႈန္းခဲ႔ေပသည္။ အတြဲလုိက္ ပစ္ခတ္သည့္ အေျမာက္စနစ္ျဖစ္ေသာ ၁၂၂ မီလီမီတာ MLRS မ်ားမွလည္း တိုက္ရိုက္ ပစ္ကူေပးခဲ႔သျဖင့္ ဇူလုိင္လ ၇ ရက္ေန႔တြင္ က်ားေတာင္ကုန္းအေနာက္ဘက္ရွိ အဓိကက်သည့္ စစ္ဗ်ဴဟာအေရးႀကီး နယ္ေျမျဖစ္ေသာ ပိြဳင့္ ၄၈၇၅ ေတာင္ကုန္းအားျပန္လည္သိမ္းပုိက္ႏုိင္ခဲ့ပါသည္။ ဇူလုိင္လ ၉ ရက္ေန႔ႏွင့္ ၁၀ ရက္ေန႔တြင္ အိႏၵိယၾကည္းတပ္သည္ ဘာတာလစ္ေဒသႏွင့္ ဒရက္စ္ေဒသတုိ႔အား ျပန္လည္ သိမ္းပုိက္ႏုိင္ ခဲ့ပါသည္။ ကာဂီလ္းစစ္ပြဲတြင္ အိႏိၵယအေျမာက္တပ္ဖြဲ႕မွ ဗံုးသီးႏွင့္ေရာ့ကတ္ က်ည္ေပါင္း ၂၅၀၀၀၀ ေက်ာ္ကို ပစ္ခတ္ခဲ႔သည္။ အေျမာက္၊ စိန္ေျပာင္းမ်ားမွ ေန႔စဥ္ က်ည္ဆံ၊ ဗံုးဆန္ႏွင့္ ေရာ့ကတ္ဗံုးသီးေပါင္း ၅၀၀၀ ေက်ာ္ပစ္ခတ္ခဲ႔သည္။ စစ္ပြဲတစ္ေလွ်ာက္ ေလယာဥ္အစီး ၃၀၀ ေက်ာ္ျဖင့္ ပ်ံသန္းမႈအႀကိမ္ေရ ၅၀၀ ေက်ာ္ျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။
၄၉။ တိုက္ပြဲၿပီးဆံုးျခင္း။ စစ္ပြဲျဖစ္ပြားၿပီး ၂ လခန္႔အၾကာတြင္အိႏိၵယတပ္မ်ားသည္ ပါကစၥတန္တို႔ ၀င္ေရာက္သိမ္းပိုက္ထားေသာ ေတာင္ကုန္းမ်ားမွ အခ်ဳိ႕ေတာင္ကုန္းမ်ားအား ျပန္လည္ သိမ္းပိုက္ရရွိခဲ႔ေလသည္။ တရား၀င္ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားအရ ခန္႔မွန္းေျခ ၇၅ မွ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ရွိေသာ က်ဴးေက်ာ္ခံထားရသည့္ နယ္ေျမကိုျပန္လည္ရရွိခဲ႔ၿပီး အေရးပါေသာ ေတာင္ကုန္းမ်ားအားလံုးကုိ အိႏိၵယတပ္မ်ားေနရာယူၿပီးျဖစ္ေပသည္။ ဇူလုိင္လ ၁၁ ရက္ေန႔တြင္ ႏွစ္ႏုိင္ငံစလုံးမွ တပ္ဖြဲ႕မ်ား ႐ုပ္သိမ္းေရးကုိ သေဘာတူညီခဲ့ၾကၿပီး ပါကစၥတန္တို႔သည္ အေမရိကန္တို႔၏အကူအညီျဖင့္ စစ္ပြဲရပ္စဲေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းလာပါသည္။ အေမရိကန္ သမၼတဘီလ္ကလင္တန္၏ လက္ေထာက္ အရာရွိ ဘ႐ုစ္႐ုိင္ဒယ္က အေမရိကန္ေထာက္လွမ္းေရးမွ ပါကစၥတန္တို႔သည္ ကာဂီလ္းစစ္ပြဲမွ ႏွစ္ႏိုင္ငံအၾကားစစ္ပြဲႀကီးအျဖစ္ အရွိန္ျမႇင့္တင္ရန္အတြက္ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္မ်ားကို ေရွ႕တန္းသသယ္ယူေနေၾကာင္း အေထာက္အထားပံုမ်ား ရရွိခဲ႔ေၾကာင္း ေၾကျငာခဲ့သည္။ သို႔ရာတြင္ သမၼတကလင္တန္က ပါကစၥတန္တို႔၏တပ္မ်ား အားလံုးကို နယ္စပ္မ်ဥ္းတစ္ဖက္ရွိ အိႏိၵယပိုင္နယ္ ေျမအတြင္းမွဆုတ္ခြာျခင္းမျပဳပါက စစ္ေျပျငိမ္းေရးအတြက္ ေစ့စပ္မေပးႏိုင္ဟုျငင္းဆန္ခဲ႔သည္။ အေမရိကန္တို႔၏သေဘာထားကို လိုက္နာေသာအေနျဖင့္ န၀ပ္ရွရစ္က ပါကစၥတန္တပ္မ်ား ကိုဆုတ္ခြာေပးမည္ဟု ဇူလိုင္လ ၄ ရက္ေန႔တြင္ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး တပ္ဖြဲ႕အမ်ားစုမွာ ဆုတ္ခြာသြား ၾကသည္။ သို႕ေသာ္ အခ်ိဳ႕တပ္မ်ားမွာအိႏိၵယဘက္ျခမ္းနယ္ေျမမ်ားတြင္ က်န္ရွိေနေသး သည္။ ထို႔ျပင္ ဂ်ီဟတ္ပူးေပါင္းေကာင္စီ(အစြန္းေရာက္အုပ္စုအဖြဲ႔)မွလည္း ပါကစၥတန္၏ဆုတ္ခြာေရး အစီအစဥ္ကို ပယ္ခ်ခဲ႔ၿပီး ဆက္လက္တိုက္ခိုက္ရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ႔ၾကသည္။
၅၀။ အိႏိၵတပ္မ်ားသည္ ၎င္းတို႔၏ေနာက္ဆံုးတိုက္ခိုက္မႈမ်ားကို ဇူလိုင္လေနာက္ဆံုးပတ္ထိ ျပဳလုပ္ခဲ႔ၿပီး ဒရက္စ္ေဒသတြင္ ပါကစၥတန္တပ္မ်ားရွင္းလင္းသြားသည္ႏွင့္တၿပိဳင္နက္ ဇူလိုင္လ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ တိုက္ခိုက္မႈမ်ား ရပ္စဲခဲ့ပါသည္။ ထိုေန႔ကို အိႏိၵယႏိုင္ငံတြင္ ကာဂီလ္းဗီြေဂ်းဒီ၀ါေန႔ ( ကာဂီလ္းေအာင္ပြဲေန႔ ) ဟုသတ္မွတ္ကာ စစ္ပြဲအၿပီးတြင္ အိႏိၵဘက္မွ ၁၉၇၂ ဆင္းမလား သေဘာတူညီခ်က္ပါအခ်က္မ်ားအတိုင္း နယ္ျခားမ်ဥ္း၏ အေရွ႕ဘက္ႏွင့္ေတာင္ဘက္ျခမ္းမ်ားရွိ နယ္ေျမမ်ားအားလံုးကိုျပန္လည္ထိန္းခ်ဳပ္ထားႏုိင္ခဲ့သည္။
(ဆက္ရန္)
ံHtet Sweoo