ဒီေန႕ ကမာၻမွာ အုန္းအုန္း ထေလာက္ေအာင္ျဖစ္ေနတဲ့ မေလးရွား MH 17 ခရီးသည္တင္ေလယာဥ္ကို ပစ္ခ်ရာမွာ အဓိက လက္သည္ျဖစ္တဲ့ BUK တာလတ္ေလေၾကာင္းရန္ကာကြယ္ေရးဒံုးစနစ္ အေၾကာင္းတင္ဆက္ပါမယ္။
BUK ဒံုးပ်ံစနစ္ကို ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စု က ၁၉၇၉ ခုႏွစ္မွာထုတ္လုပ္ခဲ့တာျဖစ္ပီး ခရုစ္ ဒံုးပ်ံမ်ားပဲ့ထိန္းဗံုးမ်ား ေလယာဥ္ရဟတ္ယာဥ္မ်ားကိုၾကားျဖတ္တိုက္ခိုက္ဖို႕ထုတ္လုပ္ခဲ့တာျဖစ္ပါ တယ္။
BUK စနစ္သည္ ေရြ႕လ်ား ေျမျပင္မွ ေ၀ဟင္ပစ္ SAM ဒံုးပ်ံစနစ္ျဖစ္ပီး အဓိကအစိတ္အပိုင္းၾကီး ၄ခုပါ၀င္ပါတယ္ အဲဒါေတြကေတာ့ ပစ္မွတ္ရွာေရဒါ ကြပ္ကဲမႈယာဥ္ ဒံုးပစ္စင္ နဲ႕ ေထာက္ပံ့ေရးယာဥ္တို႕ပဲျဖစ္ပါတယ္ ဒီအစိတ္အပိုင္းေတြအားလံုးကိုတီ-၇၂ တင့္ရဲ႕ ခ်ာစီေပၚမွာ အေျခခံထားတာပဲျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအစိတ္အပိုင္းၾကီးေလးခုရဲ႕ အလုပ္လုပ္ေဆာင္တာကေတာ့ ပစ္မွတ္ရွာေဖြေရး ေရဒါ9S18M11 ကေနပီးအကြာအေ၀း ၁၄၀ကီလိုမီတာ အျမင့္ ၂၅ကီလိုမီတာ အတြင္း ၀င္လာတဲ့ Flying Object ကိုဖမ္းယူေပးပါတယ္ဒီက ရလာတဲ့ Information ကို Command Element ကေနပီး ရန္သူမိတ္ေဆြခဲြျခားျခင္း အမ်ိဳးအစားခဲြျခားျခင္း လုပ္ပီး အခ်က္အလက္ကို ပစ္စင္ ေတြဆီေပးပို႕ ပါတယ္ ပစ္စင္ကေနတပ္ဆင္ထားတဲ့ 9M17 ဒံုး ၄လက္ကေနပီး အနည္းစံုးပစ္မွတ္ ၂ခုထက္ မနည္းကို တခ်ိန္တည္း ေခမႈန္းႏုိင္ပါတယ္ ေထာက္ပံ့ေရးယာဥ္ကေတာ့ အရံ ဒံုးပ်ံမ်ား အပိုပစၥည္းမ်ားတင္ေဆာင္ႏုိင္ပါတယ္။
9k27 BUK ဒံုးစနစ္ကို ၁၉၇၂ မွာစတင္စမ္းသပ္ခဲ့ပီး တစ္ခ်ိန္တည္းမွာ 2K12KUB SA-6 Gainedful စနစ္ကိုလည္းတစ္ျပိဳင္နက္ထုတ္လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဆက္လက္ပီး KUB အေပၚအေျခခံပီး 9K37 BUK ကိုအဆင့္ျမင့္တင္ထုတ္လုပ္ခဲ့ပါတယ္။၁၉၈၃ခုႏွစ္မွာ 9K37 BUK M-1 အျဖစ္အဆင့္ထပ္မံ ျမင့္တင္ခဲ့ပါတယ္။ေရတပ္သံုးအျဖစ္ 9K37 M 1ကို9S90 အျဖစ္ေျပာင္းလဲပီး Sovremmeny Class ဖ်က္သေဘာၤ ေတြမွာတပ္ဆင္ခဲ့ပါတယ္။
၁၉၉၇ ခုႏွစ္မွာ BUK M-1-2 ကို ထုတ္လုပ္ခဲ့ပီး ၁၉၉၈ မွ ယေန႕အထိ အသံုးျပဳဆဲျဖစ္ပါတယ္။သူရဲ႕ အေထြေထြ အခ်က္အလက္ေတြကေတာ့ေအာက္ပါအတိုင္းပဲျဖစ္ပါတယ္-
အကြာအေ၀း- ၁၄၀ ကီလိုမီတာ
ေ၀ဟင္အျမင့္- ၂၅ကီလိုမီတာ
တပ္မတစ္မအတြက္ စနစ္ ၆ခု Command Post တစ္ခု
ဒံုပ်ံ ၄ခုအတြက္ က်ည္ထိုးခ်ိန္ ၁၅မိနစ္
တိုက္ပဲြ၀င္ အသင့္ျဖစ္ခ်ိန္ ၅မိနစ္အတြင္း
ပစ္မွတ္ေခ်မႈန္းႏုိင္စြမ္း
ေလယာဥ္-အျမင့္ ၂၅ကီလိုမီတာအတြင္း အကြာအေ၀း ၄၂ကီလိုမီတာအတြင္း
တိုက္ခ်င္းပစ္ဒံုးပ်ံ-အျမင့္ ၁၆ကီလိုမီတာအတြင္း အကြာအေ၀း ၂၀ကီလိုမီတာအတြင္း
ဒံုးပ်ံထိပ္ဖူးအမ်ိဳးအစား-အစထြက္ခြင္းက်ည္
ဒံုးပ်ံအျမန္ႏႈန္း-အသံထက္၃ဆ
ပဲ့ထိန္းစနစ္- တ၀က္အလိုေလ်ာက္ ေရဒါထိန္းစနစ္
အသံုးျပဳေသာႏုိင္ငံမ်ားအေနနဲ႕ ရုရွားႏုိင္ငံ ဘီလာရုႏုိင္ငံ ယူက၇ိန္းႏုိင္ငံ နဲ႕ တရုတ္ႏုိင္ငံမွ BUK M1 ကိုအေျခခံပီး HQ-16 အျဖစ္ထုတ္လုပ္ပါတယ္။အီရန္ႏုိင္ငံမွလည္း ဒီစနစ္ကိုအမ်ားအျပား၀ယ္ယူသံုးစဲြပါတယ္။ သတင္းအရေတာ့ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္မွလည္း BUK စနစ္ကို သံုးစဲြ လ်က္ရွိေၾကာင္း ၾကားသိရပါတယ္ အတည္ျပဳႏုိင္ျခင္းေတာ့မရွိပါ.
(ၾကယ္နီ) — with Nanda Htun Htet and 11 others. (4 photos)