Image may be NSFW.
Clik here to view.
တရုတ္ေတြေဖ်ာက္ထားတဲ့ရာဇ၀င္ ဒါေပမယ့္ အေနာက္တိုင္းကေတာ့သိတယ္ ဒို႕ဗမာေတြလဲသိတယ္
ရွည္လ်ား က်ယ္ေျပာေသာ နယ္နိမိတ္ထိ စပ္မႈသည္ ျမန္မာျပည္ႏွင့္ တရုတ္ျပည္အၾကား ႏွစ္ပရိေစဒ ၾကာျမင့္စြာ ျပသနာ အလ်ည္းမရွိပဲ ခဲြျခားတည္ရွိခဲ့ပါသည္။
မင္မင္းဆက္ (၁၃၈၀-၁၃၈၈ ေအဒီ) လက္ထက္တြင္ တရုတ္တို႕သည္ ယူနန္ နယ္အား ၄င္းတို႕၏ နယ္နိမိတ္အျဖစ္ပိုင္ပိုင္ႏုိင္ႏုိင္သြမ္းသြင္းႏိုင္ခဲ့သည္။ ေတာင္ငူေခတ္ ၁၅၅၇ ခုႏွစ္တြင္ ဘု္ရင့္ေနာင္မင္းတရားၾကီးသည္ ရွမ္းက်ိဳင္းရုံးၾကီးနယ္(ယေန႕ေခတ္ ကခ်င္/ရွမ္း/ကယားနယ္) မ်ားအား သိမ္းပိုက္ေအာင္ႏုိင္ခဲ့ပါသည္။
သို႕ေသာ္ျငားလည္းေဒသခံေစာ္ဘြားမ်ားသည္နယ္ခ်င္းထိစပ္ေနေသာတရုတ္ယူနန္ ဘုရင္ခံႏွင့္ ျမန္မာ ေနျပည္ေတာ္ထံသို႕ ႏွစ္ဘက္စလံုးအားအခြန္ အတုပ္မ်ားေပးေဆာင္ကာ ၄င္းတို႕၏ ပေဒသရာဇ္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအားဆက္လက္တည္တံ့ေအာင္ၾကီဳးစားခဲ့ၾကသည္။
နယ္စပ္အေျခအေနမ်ားသည္ ကြင္မင္းဆက္ (၁၇၃၀) လက္ထက္သို႕ေရာက္ရွိလာခ်ိန္တြင္ ေျပာင္းလဲလာခဲ့သည္။ ရွမ္းနယ္မ်ားအေပၚ တရုတ္တို႕၏ စိတ္၀င္စားမႈ သည္ ပိုမိုကာထက္သန္လာခဲ့သည္။
၁၇၃၂ တြင္ ယူနန္ဘုရင္ခံ သည္ ရွမ္းေစာ္ဘြား မ်ားအေပၚ အခြန္အတုပ္အားရုတ္တရက္ ၂ဆတိုးကာ ေကာက္ခံလိုက္သည္။ ရွမ္းေစာ္ဘြားမ်ား ကထိုအခ်က္ကိုလက္မခံႏုိင္ပဲ ျမန္မာ မင္းထံတင္ျပခဲ့ရာ ျမန္မာ ဘုရင္၏ တပ္မ်ားေကာင္းတံု ျမိဳ႕တြင္ ရွမ္းေစာ္ဘြၾးတပ္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းကာ ခံျမိဳ႕ တည္ေဆာက္ခဲ့ရာ ကြင္မင္းဆက္ႏွင့္ အေျခအေနမ်ားစတင္တင္းမာခဲ့သည္။
Image may be NSFW.
Clik here to view.
ပထမက်ဴးေက်ာ္စစ္(၁၇၆၅-၁၇၆၆)
၁၇၆၅ ႏွစ္ဦးပိုင္းတြင္ ယိုးဒယား သို႕ခ်ီတက္တိုက္ခိုက္ရန္အတြက္ ေကာင္းတံု တပ္မႈးဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနမ်ိဳးသီဟပိုက္၏ တပ္၂၀၀၀၀သည္ျမိဳ႕ အားေခတၱစြန္႕ခြာခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္ကို အခြင့္ ေကာင္းယူကာ ယူနန္ဘုရင္ခံ လ်ဴ သည္ နယ္စပ္တြင္ ကုန္သည္အခင္းခ်င္းျဖစ္ပြားေသာ အခ်င္းမ်ားမႈ ကို ခုတံုးလုပ္ကာ ၁၇၆၅ ဒီဇင္ဘာတြင္ ျမန္မာ့ ပိုင္နက္အတြင္းစတင္က်ဴးေက်ာ္ခဲ့သည္။
၃၅၀၀၀ ခန္႕ အင္အားရွိ ပီကင္းေနျပည္ေတာ္မွ အစိမ္းေရာင္ ကိုယ္ၾကပ္ တပ္ဖဲြ႕နွင့္ ယူနန္ ထိုင္း တပ္ဖဲြ႕ မ်ားသည္. ေကာင္းတံုၿမိဳ႕ အား လြယ္လင့္တကူသိမ္းပိုက္ႏုိင္ခဲ့ေသာ္လည္း တလအၾကာတြင္ ေနျပ္ညေတာ္မွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေနမ်ိဳးစည္သူ ၏ တပ္မ်ားမွ လာေရာက္တိုက္ခိုက္ရာတရုတ္ တို႕သည္ မခံႏုိင္ေတာ့ ပဲ ဆုတ္ခြာခဲ့ရာ ေနမ်ိဳးစည္သူသည္ ယူနန္နယ္ ပ်ဴ အာ လြင္ျပင္အထိ တရုတ္တို႕အား လိုက္လံတိုက္လိုက္ခဲ့သည္။ ပထမစစ္ပဲြတြင္ တရုတ္စစ္သည္ ၃၀၀၀၀ ခန္႕ ျမန္မာတို႕၏လက္ခ်က္ အစာေရစာျပတ္လပ္မႈႏွင့္ေရာဂါ ဘယတို႕ေၾကာင့္က်ဆံုးခဲ့ရသည္။
ယူနန္လုရင္ခံ လ်ဴသည္ စစ္ပဲြ၏ ရႈံးနိမ့္မႈေၾကာင့္ မိမိကိုယ္ မိမိ လည္ေခ်ာင္း ကိုျဖတ္ကာအဆံုးစီရင္ခဲ့သည္။ အဆိုပါရႈံးနိမ္ံမႈေၾကာင့္ကြင္ မင္းၾကီးသည္ အျပင္းအထန္ေဒါသပုန္ထခဲ့ဲပီး ဇီက်န္းႏွွင့္ ဂြမ္ဇိုး နယ္မ်ား ၏အားေအာင္ႏုိင္ခဲ့ေသာနာမည္ေက်ာ္စစ္သူၾကီး ရန္ရင္ဂ်ဴးအား ျပည္သိမ္းတပ္ဖဲြ႕ ၏စတိအျဖစ္ေသနာပတိအျဖစ္ခန္႕ အပ္ခဲ့သည္။
ဒုတိယက်ဴးေက်ာ္စစ္( ၁၇၆၆-၁၇၆၇)
၁၇၆၆ ေႏြဦးတြင္ ျပည္သိမ္းတပ္ဖဲြ႕ အားစစ္သူၾကီးရန္က စတင္ကြပ္ကဲမႈယူခဲ့သည္။ ရန္သည္ ေကာင္းတံုအားေက်ာ္လႊားကာ အထက္ဗမာျပည္အား တိုက္ရုိက္ထိုးစစ္ဆင္ရန္ အစီအစဥ္ ေရးဆဲြခဲ့သည္။
အဆံုးစြန္ေသာရည္မွန္းခ်က္မွာျမန္မာျပည္တျပည္လံုးအားကြင္ႏုိင္ငံေတာ္အတြင္းသို႕သြတ္သြင္းေရးပင္ျဖစ္သည္။ ရန္သည္ ဗန္းေမာ္ျမိဳ႕ ကိုတိုက္ခိုက္ေျခကုတ္ယူ ၿပီး အင္း၀ကိုတိုက္ရုိက္ ခ်ီတက္ရန္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာတို႕သည္ တရုတ္တို႕၏ စီမံခ်က္ကို ၾကိဳ တင္ရိပ္စားမိခဲ့ပီး ဧရာ၀တီျမစ္ေၾကာင္းတေလ်ာက္ခံစစ္ အစီအစဥ္မ်ားေကာင္းစြာျပင္ဆင္ ထားခဲ့သည္။
စစ္သူၾကီးမဟာသီဟသူရသည္ ဗန္းေမာ္ျမိဳ႕ အားလက္လႊတ္ရန္ အမိန္႕ေပးခဲ့ၿပီး ဗန္းေမာ္ျမိဳ႕ ေတာင္ဘက္ မိုင္အနည္းငယ္သာေ၀းေသာ ေကာင္းတံုျမိဳ႕တြင္ စစ္သည္အင္အား ၂၅၀၀၀ ျပင္သစ္ လူမ်ိဳးအေျမာက္တပ္ဖဲြ႕ မ်ားႏွင့္ ခံစစ္ကို ခိုင္မာေအာင္ျပင္ဆင္ထားခဲ့သည္.ထို႕အတူ ယူနန္နယ္ျခား ကန္ေဟာင္းျမိဳ႕ မွ မဟာသီဟ သူရအားလည္း ေတာင္ဘက္ျခမ္းမွပတ္ကာ ဗန္းေမာ္သို႕ခ်ီတက္ေစသည္။
ဗန္းေမာ္-ေကာင္းတံုေထာင္ေခ်ာက္
ကြင္စစ္သည္တို႕သည္ ၁၇၆၆ ဒီဇင္ဘာတြင္ ဗန္းေမာ္အား အခုအခံ မရွိသိမ္းပို္က္ခဲ့ၿပီး ေထာက္ပံ့ေရးစခန္းအျဖစ္အေျခခ်ခဲ့သည္။ ေကာင္းတံု အားဆက္လက္တိုက္ခိုက္ခဲ့ေသာ္လည္း ဗလမင္းထင္ အင္ ခုခံမႈေၾကာင့္တရုတ္တို႕ အက်အဆံုးမ်ားခဲ့သည္။ ဒီဇင္ဘာ လကုန္တြင္ မဟာသီဟသူရ၏ တပ္မ်ားေတာင္ဘက္ရွမ္းေတာင္တန္းမ်ားဆီမွဆင္းသက္လာသျဖင့္ တရုတ္ ၄၅၀၀၀ ခန္႕မွ ဗန္းေမာ္ျမိဳ႕ အတြင္း ပိတ္မိေတာ့သည္။
တရုတ္တို႕ အင္အားစိတ္ဓာတ္ပိုင္းက်ဆင္းလာခ်ိန္တြင္ျမန္မာတို႕သည္ ထိုးစစ္ၾကီးဆင္ႏဲြေတာ့သည္။စစ္မ်က္ႏွာႏွစ္ဖက္ ရင္ဆိုင္ရေသာ တရုတ္တို႕သည္ မခံႏုိင္ေတာ့ပဲ အေရွ႕ေျမာက္ဘက္ ယူနန္နယ္အတြင္းသို႕ ဧရာ၀တီျမစ္ရုိးအတိုင္းဆုတ္ခြာရာ ျမစ္၏ အေရွ႕မွ ဗလမင္းထင္၏တပ္ဖဲြ႕မ်ား အေနာက္ဘက္မွ မဟာသီဟသူရ၏ တပ္ဖဲြ႕မ်ားမွထက္ၾကပ္ လိုက္စစ္ဆင္ေခ်မႈန္းခဲ့ရာယူနန္နယ္ အတြင္းရွိ တရုတ္ပိုင္ ျမိဳ႕ ၇ျမိဳ႕ အားဆက္လက္သိမ္းပိုက္ရရွိခဲ့သည္။
ေအာင္ႏုိင္သူျမန္မာတပ္မ်ားသည္ အေျမာက္လက္နက္ေရႊေငြ မ်ားအား တရုတ္ျမိဳ႕ မ်ားမွသိမ္းဟူ ကာေမလတြင္ အင္း၀ေနျပ္ညေတာ္သို႕ျပန္လည္ေရာက္ရွိခဲ့သည္။ တရုတ္ဧကရာဇ္ကြင္ေလာင္း သည္ စစ္သူၾကီးရန္အား မိမိကိုယ္ မိမိ အဆံုးစီရင္ရန္အမိန္႕ ခ်မွတ္လဲ့သည္။
Image may be NSFW.
Clik here to view.
တတိယက်ဴးေက်ာ္စစ္(၁၇၆၇-၁၇၆၈)
စစ္ပဲြ ၂ၾကိမ္ ရႈံးနိမ့္ၿပီးေနာက္ တရုတ္ဧကရာဇ္သည္ျမန္မာတို႕အား ႏုိင္ငံငယ္ဟူပီးအထင္မေသး ၀ံ့ ေတာ့ေခ်။ ၁၇၆၇ တြင္ မန္ခ်ဴး နာမည္ေက်ာ္စစ္သူၾကီး မင္းေယြ႕ အားစစ္ေသနာပတိခန္႕ အပ္ခဲ့သည္။ မင္းေယြ႕သည္ဧကရာဇ္၏ သမက္ေတာ္လည္းျဖစ္သည္။
မင္းေယြ႕သည္ မိုးကုန္ပိုင္းတြင္စစ္ေၾကာင္း ၂ေၾကာင္းခဲြကာ ထိုးစစ္ဆင္ရန္စီစဥ္ ခဲ့သည္။ ပင္မစစ္ေၾကာင္း ကို၄င္းကိုယ္တိုက္ဦးစီးကာ နမၼတူေခ်ာင္းအတိုင္းလာရႈိး ကိုသိမ္းပိုက္ရန္ႏွင့္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ အီတန္ဂီ ဦးစီးဒုတိယစစ္ေၾကာင္းသည္ ဗန္းေမာ္လမ္းေၾကာင္းအတိုင္းခ်ီတက္ရန္ျဖစ္သည္။
စစ္ဆင္ေရးရည္မွန္းခ်က္မွာ အင္း၀ျမိဳ႕ေတာ္အား အေရွ႕ အေနာက္ႏွစ္ဖက္ညွပ္ရန္ျဖစ္သည္။
ျမန္မာတို႕ သည္ အီတန္ဂီ ၏ဒုတိယစစ္ေၾကာင္းအားေကာင္းတံူ မွေနမ်ိဳးစည္သူ ဦးစီးထိန္းခ်ဳပ္ပီး ဗလမင္းထင္ႏွင့္ မဟာသီဟသူရတို႕၏ တပ္မ်ားက အေရွ႕ေျမာက္ဘက္တြင္ ပင္မစစ္ေၾကာင္းအား ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ျဖစ္သည္။
၁၇၆၇ တြင္ႏုိ၀င္ဘာတြင္ မင္းေးေယြ႕ယြ႕၏တပ္မ််ား သည္ဗန္းေမာ္ကိုသိမ္းပိုက္ပီး ေကာင္းတံုေတာင္ဘက္ ဟန္စင္ အား ရိကၡာေထာက္စခန္းအျဖစ္ စစ္သည္ ၅၀၀၀ ႏွင့္အေစာင့္ ခ်ထားခဲ့သည္။ စစ္သည္ ၁၅၀၀၀၀ ျဖင့္ အင္း၀သို႕ဆက္လက္ခ်ီတက္ခဲ့သည္။ဒီဇင္ဘာေႏွာင္းပိုင္းတြင္ ဂုတ္ထိပ္တြင္ ေနမ်ိဳးစည္သူတပ္မ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ခဲ့ရာ သီဟစည္သူတပ္မ်ားဆုတ္ခြာေပးခဲ့ရသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ မဟာသီဟသူရ၏ တပ္မ်ားသည္ ဟတ္စင္အားေနာက္ပိုင္းမွ၀င္ေရာက္တိုက္ခိုက္ပီးရန္သူ႕ ရိကၡာေထာက္လမ္းအားျဖတ္ေတာက္ခဲ့သည္။
မင္းေယြ႕ တပ္မ်ားသည္ ဆုတ္ခြာသြၾးေသာေနမ်ိဳးစစ္သူ၏ တပ္မ်ားေနာက္သို႕ေတာက္ေလ်ာက္လိုက္ ခဲ့ရာ ၁၇၆၈ ႏွစ္ဦးတြင္ အင္း ၀ျမိဳ႕ ေျမာက္ဘက္ မိုင္ ၃၀အကြာစဥ္႕ ကူးျမိဳ႕ သို႕ ေရာက္ရွိလာခဲ့သည္။သိုု႕ေသာ္လည္း ေတာင္ဘက္မွ အီတန္ဂီ၏ တပ္မ်ားက္ု မဟာသီဟသူရမွထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္ခဲ့သျဖင့္ လက္မႏွစ္ဖက္မွာ ဟန္ခ်က္ပ်က္သြားခဲ့သည္။
အငါး၀ခံစစ္တြင္ ဆင္ျဖဴရွင္မင္းကိုယ္တိုင္ဦးစီးပီး စဥ္႕ကူရွိ တရုတ္တို႕ကိုတန္ျပန္ ထိုးစစ္ဆင္ႏဲြရန္ ညီေတာ္မင္းသားမ်ားႏွင့္ တိုက္ပင္ခဲ့သည္။
တရုတ္တို႕ ၏ရွည္လ်ားလွေသာ ေထာက္ပံ့ေရးလမ္းေၾကာင္းအား ဗိုလ္မွဴး တိမ္ၾကားမင္းေခါင္၏ ေျပာက္က်ားတပ္ဖဲြ႕ မ်ားက အဆက္မျပတ္ျဖတ္ေတာက္တိုက္ခိုက္ၾကသျဖင့္ တရုတ္တိဳကမွာရိကၡာခဲယမ္း မ်ားစြာ အခက္အခဲေတြ႕လာခဲ့သည္။
မင္းေယြ႕ ၏အေျခအေနသည္ ခံစစ္သို႕ကူးေျပာင္းလာခဲ့သည္ ေတာင္ဘက္မွ အီတန္ဂီ ၏ဒုတိယစစ္ေၾကာင္းသည္လည္း ေကာင္းတံုမွ အက်အဆံုးမ်ားစြာ ျဖင့္ ဆုတ္ခြာခဲ့ရသျဖင့္ မင္ေယြ႕သည္ ဆုတ္ခြၾရန္ျပငိဆင္ခဲ့ပီး ၁၇၆၈ ႏွစ္ဦးတြင္ ဆုတ္ခြာခဲ့ပီး မင္ေယြ႕သည္ ဟန္ဆင္အေရာက္သည္ တြင္ အဆံုးစီရင္ခဲ့သည္။ ေထာင္ပါင္းမ်ားစြာေသာတရုတ္ ဧကရာဇ္၏ နာမည္ေက်ာ္ အလံကိုင္ တပ္ဖဲြ႕ (Bannerman) ၀င္မ်ားသည္ ရွမ္းေတာင္တန္း တေၾကာတြင္ ျမန္မာတို႕၏ တိုက္ခိုက္မႈ ေရာဂါဘယတို႕ေၾကာင့္ ေသဆံုးခဲ့ရသည္။
စတုထၱ က်ဴးေက်ာ္စစ္ (၁၇၆၉)
ကြင္ေလာင္ဧကရာဇ္သည္ ၄င္း၏ ၀ါရင့္စစ္သူၾကီး ဖူေဟာင္းအား အလံကိုင္တပ္ဖဲြ႕၀င္ ၆၀၀၀၀ အား ကြပ္ကဲရန္တာ၀န္ေပးအပ္ခဲ့သည္။ဖူေဟာင္းသည္ တပ္ေတာ္ ၃ခုျဖင့္ စ္မ်က္ႏွာ ၃ခုမွတိုက္ခိုက္ရန္ စီမံခဲ့သည္။စစ္ောကာင္း ၁ခုသည္ ဗန္းေမာ္ႏွင့္ေကာင္းတံုအားတိုက္ခိုက္ရန္။အျခား တပ္ေတာ္ ၂ခုသည္ ဗန္းေမာ္ႏွင့္ ေကာင္းတံု အားေရွာင္ကြင္း ကာ ဧရာ၀တီ ျမစ္ကမ္း တစ္ဖက္တစ္ခ်က္မွ ျမစ္ရုိးအတိုင္းအင္း၀သို႕စုတ္ဆင္းတိုက္ခိုက္ရန္။ ျမစ္္အတြင္းမွတပ္ေတာ္အားအေထာက္အကူျပဳရန္ ဖူဂ်ီရန္ေရတပ္ဖဲြ႕ မွစစ္ေလွ ရာေပါင္းမ်ားစြာပါ၀င္ပါသည္။
ျမန္မာတို႕သည္မဟာသီဟသူရအား စစ္ေသနာပတိအျဖစ္ခန္႕အပ္ကာ ဗလမင္းထင္အားေကာင္းတံု တပ္မွဴး အျဖစ္တာ၀န္ေပးအပ္ခဲ့သည္။ျမန္မာတပ္ဖဲြ႕ တြင္ ျပင္သစ္ စစ္ဗိုလ္ ပီရီး ဒီမီလာ့၏ နာမည္ေက်ာ္ မာစကပ္တီးယားစစ္သည္ မ်ားသည္ ဗလမင္းထင္ ၏ လက္ေအာက္တြင္ပါ၀င္ခဲ့သည္။
မဟာသီဟသူရသည္ ဘုရင့္ ေရတပ္ႏွင့္အတူ ေအာက္တိုဘာလဆန္းတြင္ ဗန္းေမာ္သို႕ခ်ီတက္ခဲ့သည္။ ဖူေဟာင္းသည္ မိုးမကုန္မီပင္ အေလာင္းအစားဆန္စြာျဖင့္ ထိုးစစ္ကိုစတင္ခဲ့ပီး အစီအစဥ္အတိုင္းဗန္းေမာ္ ေကာင္းတံုျမိဳ႕မ်ားအားသိမ္းပိုက္ရ္ခ်ီတက္ခဲ့သည္။
Image may be NSFW.
Clik here to view.![Htet Sweoo's photo.]()
သို႕ေသာ္လည္း တရုတ္တပ္မ်ားအားဗလမင္းထင္မွ ေကာင္းတံုတြင္ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္ခဲ့ယံုမွ် မက ျမစ္ေၾကာင္းအတိုင္းခ်ီတက္လာေသာတရုတ္စစ္ေၾကာင္းမ်ားသည္ ျမန္မာေရတပ္ ၾကည္းတပ္တို႕၏ ႏွစ္ဖက္ညွပ္ထိုးစစ္မ်ားေၾကာင့္ အက်အဆံုးအလြန္တရာမ်ားျပားခဲ့ပါ
သည္။ ေရႊေညာင္ပင္ခံတပ္အားသိမ္းပိုက္ႏုိင္ခဲ့ေသာ္လည္း ေကာင္းတံု ႏွင့္ ဗန္းေမာ္ မဟာသီရသူရတပ္မ်ားကတရုတ္တို႕အား လံုး၀နီးပါး၀ိုင္းပတ္ပိတ္ဆို႕ခဲ့ပီး ႏို၀င္ဘာလအတြင္းတြင္ ေရႊေညာင္ပင္ အားျပန္လည္သိမ္းပိုက္ခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ တရုတ္တပ္မ်ားသည္ ဗန္းေမာ္ ေကာင္းတံု ေရႊေညာင္ပင္စက္၀ိုင္းအတြင္းလံုး၀ပိတ္ဆို႕ခံလိုက္ရေတာ့သည္။
တရုတ္စစ္သည္ ၂၀၀၀၀ ေက်ာ္က်ဆံုးခဲ့ပီး ပိတ္ဆို႕ခံရေသာအခ်ိန္တြင္ မဟာသီဟသူရသည္ ဖူေဟာင္းထံေအာက္ပါအတိုင္းသ၀ဏ္လႊာပို႕လုိက္သည္
အေဆြေတာ္စစ္သူၾကီး ယခု ငါသင္တို႕ကို၀ိုင္းထားသည္ ယခု အေျခအေနမွာငါတို႕ႏုိင္သည္ သို႕ေသာ္ ယခု သင္၏ တပ္ရႈံးရင္ ေနာက္တတပ္သင္တို႕ထပ္လာမည္ ေနာက္တတပ္ ပီးေနာက္တတပ္ ထပ္လာမည္သို႕ျဖစ္ကား ျပည္သူတို႕ ကားနားေနရမည္မဟုတ္ ငါတို႕ႏွစ္ဖက္ျပည္သူအက်ိဳးရည္ကာ စစ္ေျပျငိမ္းရေအာင္ ဟု ဆိုေလသည္။
သို႕ျဖစ္သျဖင့္ ၁၇၆၉ ဒီဇင္ဘာ ၁၃ရက္ေန႕တြင္ ေကာင္းတံုတြင္ ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားပါ၀င္ေသာ စစ္ေျပျငိမ္းစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့သည္-
၁ တရုတ္ျပည္အတြင္းခိုလံႈေနေသာျမန္မာမင္းအားပုန္စားသူေစာ္ဘြားမ်ား သူပုန္မ်ားအားလံုး လက္နက္စြန္႕ရမည္
၂ တရုတ္တို႕အေနျဖင့္ျမန္မာပိုင္ ရွမ္းေဒသအားထိပါးျခင္းမရွိေစရ ျမန္မာတို႕၏ အခ်ဳပ္အျခာပိုင္နက္ကိုေလးစားရမည္
၃ႏွစ္ဘကါစစ္သံု႕ ပန္းမ်ားျပန္လႊတ္ရမည္
၄ႏွစ္ဖက္မင္းမ်ား မဟာမိတ္အျဖစ္ခ်စ္ၾကည္စြာ ဆက္ဆံကာ အျပန္အလွန္သံတဲမ်ားထားရွိရမည္။
ထိုသို႕ျဖင့္ တရုတ္ျမန္မာစစ္ပဲြၾကီးၿပီးဆံုးခဲ့ပါသည္။
(ၾကယ္နီ)
Clik here to view.
တရုတ္ေတြေဖ်ာက္ထားတဲ့ရာဇ၀င္ ဒါေပမယ့္ အေနာက္တိုင္းကေတာ့သိတယ္ ဒို႕ဗမာေတြလဲသိတယ္
ရွည္လ်ား က်ယ္ေျပာေသာ နယ္နိမိတ္ထိ စပ္မႈသည္ ျမန္မာျပည္ႏွင့္ တရုတ္ျပည္အၾကား ႏွစ္ပရိေစဒ ၾကာျမင့္စြာ ျပသနာ အလ်ည္းမရွိပဲ ခဲြျခားတည္ရွိခဲ့ပါသည္။
မင္မင္းဆက္ (၁၃၈၀-၁၃၈၈ ေအဒီ) လက္ထက္တြင္ တရုတ္တို႕သည္ ယူနန္ နယ္အား ၄င္းတို႕၏ နယ္နိမိတ္အျဖစ္ပိုင္ပိုင္ႏုိင္ႏုိင္သြမ္းသြင္းႏိုင္ခဲ့သည္။ ေတာင္ငူေခတ္ ၁၅၅၇ ခုႏွစ္တြင္ ဘု္ရင့္ေနာင္မင္းတရားၾကီးသည္ ရွမ္းက်ိဳင္းရုံးၾကီးနယ္(ယေန႕ေခတ္ ကခ်င္/ရွမ္း/ကယားနယ္) မ်ားအား သိမ္းပိုက္ေအာင္ႏုိင္ခဲ့ပါသည္။
သို႕ေသာ္ျငားလည္းေဒသခံေစာ္ဘြားမ်ားသည္နယ္ခ်င္းထိစပ္ေနေသာတရုတ္ယူနန္ ဘုရင္ခံႏွင့္ ျမန္မာ ေနျပည္ေတာ္ထံသို႕ ႏွစ္ဘက္စလံုးအားအခြန္ အတုပ္မ်ားေပးေဆာင္ကာ ၄င္းတို႕၏ ပေဒသရာဇ္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအားဆက္လက္တည္တံ့ေအာင္ၾကီဳးစားခဲ့ၾကသည္။
နယ္စပ္အေျခအေနမ်ားသည္ ကြင္မင္းဆက္ (၁၇၃၀) လက္ထက္သို႕ေရာက္ရွိလာခ်ိန္တြင္ ေျပာင္းလဲလာခဲ့သည္။ ရွမ္းနယ္မ်ားအေပၚ တရုတ္တို႕၏ စိတ္၀င္စားမႈ သည္ ပိုမိုကာထက္သန္လာခဲ့သည္။
၁၇၃၂ တြင္ ယူနန္ဘုရင္ခံ သည္ ရွမ္းေစာ္ဘြား မ်ားအေပၚ အခြန္အတုပ္အားရုတ္တရက္ ၂ဆတိုးကာ ေကာက္ခံလိုက္သည္။ ရွမ္းေစာ္ဘြားမ်ား ကထိုအခ်က္ကိုလက္မခံႏုိင္ပဲ ျမန္မာ မင္းထံတင္ျပခဲ့ရာ ျမန္မာ ဘုရင္၏ တပ္မ်ားေကာင္းတံု ျမိဳ႕တြင္ ရွမ္းေစာ္ဘြၾးတပ္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းကာ ခံျမိဳ႕ တည္ေဆာက္ခဲ့ရာ ကြင္မင္းဆက္ႏွင့္ အေျခအေနမ်ားစတင္တင္းမာခဲ့သည္။
Image may be NSFW.
Clik here to view.
ပထမက်ဴးေက်ာ္စစ္(၁၇၆၅-၁၇၆၆)
၁၇၆၅ ႏွစ္ဦးပိုင္းတြင္ ယိုးဒယား သို႕ခ်ီတက္တိုက္ခိုက္ရန္အတြက္ ေကာင္းတံု တပ္မႈးဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနမ်ိဳးသီဟပိုက္၏ တပ္၂၀၀၀၀သည္ျမိဳ႕ အားေခတၱစြန္႕ခြာခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္ကို အခြင့္ ေကာင္းယူကာ ယူနန္ဘုရင္ခံ လ်ဴ သည္ နယ္စပ္တြင္ ကုန္သည္အခင္းခ်င္းျဖစ္ပြားေသာ အခ်င္းမ်ားမႈ ကို ခုတံုးလုပ္ကာ ၁၇၆၅ ဒီဇင္ဘာတြင္ ျမန္မာ့ ပိုင္နက္အတြင္းစတင္က်ဴးေက်ာ္ခဲ့သည္။
၃၅၀၀၀ ခန္႕ အင္အားရွိ ပီကင္းေနျပည္ေတာ္မွ အစိမ္းေရာင္ ကိုယ္ၾကပ္ တပ္ဖဲြ႕နွင့္ ယူနန္ ထိုင္း တပ္ဖဲြ႕ မ်ားသည္. ေကာင္းတံုၿမိဳ႕ အား လြယ္လင့္တကူသိမ္းပိုက္ႏုိင္ခဲ့ေသာ္လည္း တလအၾကာတြင္ ေနျပ္ညေတာ္မွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေနမ်ိဳးစည္သူ ၏ တပ္မ်ားမွ လာေရာက္တိုက္ခိုက္ရာတရုတ္ တို႕သည္ မခံႏုိင္ေတာ့ ပဲ ဆုတ္ခြာခဲ့ရာ ေနမ်ိဳးစည္သူသည္ ယူနန္နယ္ ပ်ဴ အာ လြင္ျပင္အထိ တရုတ္တို႕အား လိုက္လံတိုက္လိုက္ခဲ့သည္။ ပထမစစ္ပဲြတြင္ တရုတ္စစ္သည္ ၃၀၀၀၀ ခန္႕ ျမန္မာတို႕၏လက္ခ်က္ အစာေရစာျပတ္လပ္မႈႏွင့္ေရာဂါ ဘယတို႕ေၾကာင့္က်ဆံုးခဲ့ရသည္။
ယူနန္လုရင္ခံ လ်ဴသည္ စစ္ပဲြ၏ ရႈံးနိမ့္မႈေၾကာင့္ မိမိကိုယ္ မိမိ လည္ေခ်ာင္း ကိုျဖတ္ကာအဆံုးစီရင္ခဲ့သည္။ အဆိုပါရႈံးနိမ္ံမႈေၾကာင့္ကြင္ မင္းၾကီးသည္ အျပင္းအထန္ေဒါသပုန္ထခဲ့ဲပီး ဇီက်န္းႏွွင့္ ဂြမ္ဇိုး နယ္မ်ား ၏အားေအာင္ႏုိင္ခဲ့ေသာနာမည္ေက်ာ္စစ္သူၾကီး ရန္ရင္ဂ်ဴးအား ျပည္သိမ္းတပ္ဖဲြ႕ ၏စတိအျဖစ္ေသနာပတိအျဖစ္ခန္႕ အပ္ခဲ့သည္။
ဒုတိယက်ဴးေက်ာ္စစ္( ၁၇၆၆-၁၇၆၇)
၁၇၆၆ ေႏြဦးတြင္ ျပည္သိမ္းတပ္ဖဲြ႕ အားစစ္သူၾကီးရန္က စတင္ကြပ္ကဲမႈယူခဲ့သည္။ ရန္သည္ ေကာင္းတံုအားေက်ာ္လႊားကာ အထက္ဗမာျပည္အား တိုက္ရုိက္ထိုးစစ္ဆင္ရန္ အစီအစဥ္ ေရးဆဲြခဲ့သည္။
အဆံုးစြန္ေသာရည္မွန္းခ်က္မွာျမန္မာျပည္တျပည္လံုးအားကြင္ႏုိင္ငံေတာ္အတြင္းသို႕သြတ္သြင္းေရးပင္ျဖစ္သည္။ ရန္သည္ ဗန္းေမာ္ျမိဳ႕ ကိုတိုက္ခိုက္ေျခကုတ္ယူ ၿပီး အင္း၀ကိုတိုက္ရုိက္ ခ်ီတက္ရန္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာတို႕သည္ တရုတ္တို႕၏ စီမံခ်က္ကို ၾကိဳ တင္ရိပ္စားမိခဲ့ပီး ဧရာ၀တီျမစ္ေၾကာင္းတေလ်ာက္ခံစစ္ အစီအစဥ္မ်ားေကာင္းစြာျပင္ဆင္ ထားခဲ့သည္။
စစ္သူၾကီးမဟာသီဟသူရသည္ ဗန္းေမာ္ျမိဳ႕ အားလက္လႊတ္ရန္ အမိန္႕ေပးခဲ့ၿပီး ဗန္းေမာ္ျမိဳ႕ ေတာင္ဘက္ မိုင္အနည္းငယ္သာေ၀းေသာ ေကာင္းတံုျမိဳ႕တြင္ စစ္သည္အင္အား ၂၅၀၀၀ ျပင္သစ္ လူမ်ိဳးအေျမာက္တပ္ဖဲြ႕ မ်ားႏွင့္ ခံစစ္ကို ခိုင္မာေအာင္ျပင္ဆင္ထားခဲ့သည္.ထို႕အတူ ယူနန္နယ္ျခား ကန္ေဟာင္းျမိဳ႕ မွ မဟာသီဟ သူရအားလည္း ေတာင္ဘက္ျခမ္းမွပတ္ကာ ဗန္းေမာ္သို႕ခ်ီတက္ေစသည္။
ဗန္းေမာ္-ေကာင္းတံုေထာင္ေခ်ာက္
ကြင္စစ္သည္တို႕သည္ ၁၇၆၆ ဒီဇင္ဘာတြင္ ဗန္းေမာ္အား အခုအခံ မရွိသိမ္းပို္က္ခဲ့ၿပီး ေထာက္ပံ့ေရးစခန္းအျဖစ္အေျခခ်ခဲ့သည္။ ေကာင္းတံု အားဆက္လက္တိုက္ခိုက္ခဲ့ေသာ္လည္း ဗလမင္းထင္ အင္ ခုခံမႈေၾကာင့္တရုတ္တို႕ အက်အဆံုးမ်ားခဲ့သည္။ ဒီဇင္ဘာ လကုန္တြင္ မဟာသီဟသူရ၏ တပ္မ်ားေတာင္ဘက္ရွမ္းေတာင္တန္းမ်ားဆီမွဆင္းသက္လာသျဖင့္ တရုတ္ ၄၅၀၀၀ ခန္႕မွ ဗန္းေမာ္ျမိဳ႕ အတြင္း ပိတ္မိေတာ့သည္။
တရုတ္တို႕ အင္အားစိတ္ဓာတ္ပိုင္းက်ဆင္းလာခ်ိန္တြင္ျမန္မာတို႕သည္ ထိုးစစ္ၾကီးဆင္ႏဲြေတာ့သည္။စစ္မ်က္ႏွာႏွစ္ဖက္ ရင္ဆိုင္ရေသာ တရုတ္တို႕သည္ မခံႏုိင္ေတာ့ပဲ အေရွ႕ေျမာက္ဘက္ ယူနန္နယ္အတြင္းသို႕ ဧရာ၀တီျမစ္ရုိးအတိုင္းဆုတ္ခြာရာ ျမစ္၏ အေရွ႕မွ ဗလမင္းထင္၏တပ္ဖဲြ႕မ်ား အေနာက္ဘက္မွ မဟာသီဟသူရ၏ တပ္ဖဲြ႕မ်ားမွထက္ၾကပ္ လိုက္စစ္ဆင္ေခ်မႈန္းခဲ့ရာယူနန္နယ္ အတြင္းရွိ တရုတ္ပိုင္ ျမိဳ႕ ၇ျမိဳ႕ အားဆက္လက္သိမ္းပိုက္ရရွိခဲ့သည္။
ေအာင္ႏုိင္သူျမန္မာတပ္မ်ားသည္ အေျမာက္လက္နက္ေရႊေငြ မ်ားအား တရုတ္ျမိဳ႕ မ်ားမွသိမ္းဟူ ကာေမလတြင္ အင္း၀ေနျပ္ညေတာ္သို႕ျပန္လည္ေရာက္ရွိခဲ့သည္။ တရုတ္ဧကရာဇ္ကြင္ေလာင္း သည္ စစ္သူၾကီးရန္အား မိမိကိုယ္ မိမိ အဆံုးစီရင္ရန္အမိန္႕ ခ်မွတ္လဲ့သည္။
Image may be NSFW.
Clik here to view.
တတိယက်ဴးေက်ာ္စစ္(၁၇၆၇-၁၇၆၈)
စစ္ပဲြ ၂ၾကိမ္ ရႈံးနိမ့္ၿပီးေနာက္ တရုတ္ဧကရာဇ္သည္ျမန္မာတို႕အား ႏုိင္ငံငယ္ဟူပီးအထင္မေသး ၀ံ့ ေတာ့ေခ်။ ၁၇၆၇ တြင္ မန္ခ်ဴး နာမည္ေက်ာ္စစ္သူၾကီး မင္းေယြ႕ အားစစ္ေသနာပတိခန္႕ အပ္ခဲ့သည္။ မင္းေယြ႕သည္ဧကရာဇ္၏ သမက္ေတာ္လည္းျဖစ္သည္။
မင္းေယြ႕သည္ မိုးကုန္ပိုင္းတြင္စစ္ေၾကာင္း ၂ေၾကာင္းခဲြကာ ထိုးစစ္ဆင္ရန္စီစဥ္ ခဲ့သည္။ ပင္မစစ္ေၾကာင္း ကို၄င္းကိုယ္တိုက္ဦးစီးကာ နမၼတူေခ်ာင္းအတိုင္းလာရႈိး ကိုသိမ္းပိုက္ရန္ႏွင့္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ အီတန္ဂီ ဦးစီးဒုတိယစစ္ေၾကာင္းသည္ ဗန္းေမာ္လမ္းေၾကာင္းအတိုင္းခ်ီတက္ရန္ျဖစ္သည္။
စစ္ဆင္ေရးရည္မွန္းခ်က္မွာ အင္း၀ျမိဳ႕ေတာ္အား အေရွ႕ အေနာက္ႏွစ္ဖက္ညွပ္ရန္ျဖစ္သည္။
ျမန္မာတို႕ သည္ အီတန္ဂီ ၏ဒုတိယစစ္ေၾကာင္းအားေကာင္းတံူ မွေနမ်ိဳးစည္သူ ဦးစီးထိန္းခ်ဳပ္ပီး ဗလမင္းထင္ႏွင့္ မဟာသီဟသူရတို႕၏ တပ္မ်ားက အေရွ႕ေျမာက္ဘက္တြင္ ပင္မစစ္ေၾကာင္းအား ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ျဖစ္သည္။
၁၇၆၇ တြင္ႏုိ၀င္ဘာတြင္ မင္းေးေယြ႕ယြ႕၏တပ္မ််ား သည္ဗန္းေမာ္ကိုသိမ္းပိုက္ပီး ေကာင္းတံုေတာင္ဘက္ ဟန္စင္ အား ရိကၡာေထာက္စခန္းအျဖစ္ စစ္သည္ ၅၀၀၀ ႏွင့္အေစာင့္ ခ်ထားခဲ့သည္။ စစ္သည္ ၁၅၀၀၀၀ ျဖင့္ အင္း၀သို႕ဆက္လက္ခ်ီတက္ခဲ့သည္။ဒီဇင္ဘာေႏွာင္းပိုင္းတြင္ ဂုတ္ထိပ္တြင္ ေနမ်ိဳးစည္သူတပ္မ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ခဲ့ရာ သီဟစည္သူတပ္မ်ားဆုတ္ခြာေပးခဲ့ရသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ မဟာသီဟသူရ၏ တပ္မ်ားသည္ ဟတ္စင္အားေနာက္ပိုင္းမွ၀င္ေရာက္တိုက္ခိုက္ပီးရန္သူ႕ ရိကၡာေထာက္လမ္းအားျဖတ္ေတာက္ခဲ့သည္။
မင္းေယြ႕ တပ္မ်ားသည္ ဆုတ္ခြာသြၾးေသာေနမ်ိဳးစစ္သူ၏ တပ္မ်ားေနာက္သို႕ေတာက္ေလ်ာက္လိုက္ ခဲ့ရာ ၁၇၆၈ ႏွစ္ဦးတြင္ အင္း ၀ျမိဳ႕ ေျမာက္ဘက္ မိုင္ ၃၀အကြာစဥ္႕ ကူးျမိဳ႕ သို႕ ေရာက္ရွိလာခဲ့သည္။သိုု႕ေသာ္လည္း ေတာင္ဘက္မွ အီတန္ဂီ၏ တပ္မ်ားက္ု မဟာသီဟသူရမွထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္ခဲ့သျဖင့္ လက္မႏွစ္ဖက္မွာ ဟန္ခ်က္ပ်က္သြားခဲ့သည္။
အငါး၀ခံစစ္တြင္ ဆင္ျဖဴရွင္မင္းကိုယ္တိုင္ဦးစီးပီး စဥ္႕ကူရွိ တရုတ္တို႕ကိုတန္ျပန္ ထိုးစစ္ဆင္ႏဲြရန္ ညီေတာ္မင္းသားမ်ားႏွင့္ တိုက္ပင္ခဲ့သည္။
တရုတ္တို႕ ၏ရွည္လ်ားလွေသာ ေထာက္ပံ့ေရးလမ္းေၾကာင္းအား ဗိုလ္မွဴး တိမ္ၾကားမင္းေခါင္၏ ေျပာက္က်ားတပ္ဖဲြ႕ မ်ားက အဆက္မျပတ္ျဖတ္ေတာက္တိုက္ခိုက္ၾကသျဖင့္ တရုတ္တိဳကမွာရိကၡာခဲယမ္း မ်ားစြာ အခက္အခဲေတြ႕လာခဲ့သည္။
မင္းေယြ႕ ၏အေျခအေနသည္ ခံစစ္သို႕ကူးေျပာင္းလာခဲ့သည္ ေတာင္ဘက္မွ အီတန္ဂီ ၏ဒုတိယစစ္ေၾကာင္းသည္လည္း ေကာင္းတံုမွ အက်အဆံုးမ်ားစြာ ျဖင့္ ဆုတ္ခြာခဲ့ရသျဖင့္ မင္ေယြ႕သည္ ဆုတ္ခြၾရန္ျပငိဆင္ခဲ့ပီး ၁၇၆၈ ႏွစ္ဦးတြင္ ဆုတ္ခြာခဲ့ပီး မင္ေယြ႕သည္ ဟန္ဆင္အေရာက္သည္ တြင္ အဆံုးစီရင္ခဲ့သည္။ ေထာင္ပါင္းမ်ားစြာေသာတရုတ္ ဧကရာဇ္၏ နာမည္ေက်ာ္ အလံကိုင္ တပ္ဖဲြ႕ (Bannerman) ၀င္မ်ားသည္ ရွမ္းေတာင္တန္း တေၾကာတြင္ ျမန္မာတို႕၏ တိုက္ခိုက္မႈ ေရာဂါဘယတို႕ေၾကာင့္ ေသဆံုးခဲ့ရသည္။
စတုထၱ က်ဴးေက်ာ္စစ္ (၁၇၆၉)
ကြင္ေလာင္ဧကရာဇ္သည္ ၄င္း၏ ၀ါရင့္စစ္သူၾကီး ဖူေဟာင္းအား အလံကိုင္တပ္ဖဲြ႕၀င္ ၆၀၀၀၀ အား ကြပ္ကဲရန္တာ၀န္ေပးအပ္ခဲ့သည္။ဖူေဟာင္းသည္ တပ္ေတာ္ ၃ခုျဖင့္ စ္မ်က္ႏွာ ၃ခုမွတိုက္ခိုက္ရန္ စီမံခဲ့သည္။စစ္ောကာင္း ၁ခုသည္ ဗန္းေမာ္ႏွင့္ေကာင္းတံုအားတိုက္ခိုက္ရန္။အျခား တပ္ေတာ္ ၂ခုသည္ ဗန္းေမာ္ႏွင့္ ေကာင္းတံု အားေရွာင္ကြင္း ကာ ဧရာ၀တီ ျမစ္ကမ္း တစ္ဖက္တစ္ခ်က္မွ ျမစ္ရုိးအတိုင္းအင္း၀သို႕စုတ္ဆင္းတိုက္ခိုက္ရန္။ ျမစ္္အတြင္းမွတပ္ေတာ္အားအေထာက္အကူျပဳရန္ ဖူဂ်ီရန္ေရတပ္ဖဲြ႕ မွစစ္ေလွ ရာေပါင္းမ်ားစြာပါ၀င္ပါသည္။
ျမန္မာတို႕သည္မဟာသီဟသူရအား စစ္ေသနာပတိအျဖစ္ခန္႕အပ္ကာ ဗလမင္းထင္အားေကာင္းတံု တပ္မွဴး အျဖစ္တာ၀န္ေပးအပ္ခဲ့သည္။ျမန္မာတပ္ဖဲြ႕ တြင္ ျပင္သစ္ စစ္ဗိုလ္ ပီရီး ဒီမီလာ့၏ နာမည္ေက်ာ္ မာစကပ္တီးယားစစ္သည္ မ်ားသည္ ဗလမင္းထင္ ၏ လက္ေအာက္တြင္ပါ၀င္ခဲ့သည္။
မဟာသီဟသူရသည္ ဘုရင့္ ေရတပ္ႏွင့္အတူ ေအာက္တိုဘာလဆန္းတြင္ ဗန္းေမာ္သို႕ခ်ီတက္ခဲ့သည္။ ဖူေဟာင္းသည္ မိုးမကုန္မီပင္ အေလာင္းအစားဆန္စြာျဖင့္ ထိုးစစ္ကိုစတင္ခဲ့ပီး အစီအစဥ္အတိုင္းဗန္းေမာ္ ေကာင္းတံုျမိဳ႕မ်ားအားသိမ္းပိုက္ရ္ခ်ီတက္ခဲ့သည္။
Image may be NSFW.
Clik here to view.
သို႕ေသာ္လည္း တရုတ္တပ္မ်ားအားဗလမင္းထင္မွ ေကာင္းတံုတြင္ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္ခဲ့ယံုမွ် မက ျမစ္ေၾကာင္းအတိုင္းခ်ီတက္လာေသာတရုတ္စစ္ေၾကာင္းမ်ားသည္ ျမန္မာေရတပ္ ၾကည္းတပ္တို႕၏ ႏွစ္ဖက္ညွပ္ထိုးစစ္မ်ားေၾကာင့္ အက်အဆံုးအလြန္တရာမ်ားျပားခဲ့ပါ
သည္။ ေရႊေညာင္ပင္ခံတပ္အားသိမ္းပိုက္ႏုိင္ခဲ့ေသာ္လည္း ေကာင္းတံု ႏွင့္ ဗန္းေမာ္ မဟာသီရသူရတပ္မ်ားကတရုတ္တို႕အား လံုး၀နီးပါး၀ိုင္းပတ္ပိတ္ဆို႕ခဲ့ပီး ႏို၀င္ဘာလအတြင္းတြင္ ေရႊေညာင္ပင္ အားျပန္လည္သိမ္းပိုက္ခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ တရုတ္တပ္မ်ားသည္ ဗန္းေမာ္ ေကာင္းတံု ေရႊေညာင္ပင္စက္၀ိုင္းအတြင္းလံုး၀ပိတ္ဆို႕ခံလိုက္ရေတာ့သည္။
တရုတ္စစ္သည္ ၂၀၀၀၀ ေက်ာ္က်ဆံုးခဲ့ပီး ပိတ္ဆို႕ခံရေသာအခ်ိန္တြင္ မဟာသီဟသူရသည္ ဖူေဟာင္းထံေအာက္ပါအတိုင္းသ၀ဏ္လႊာပို႕လုိက္သည္
အေဆြေတာ္စစ္သူၾကီး ယခု ငါသင္တို႕ကို၀ိုင္းထားသည္ ယခု အေျခအေနမွာငါတို႕ႏုိင္သည္ သို႕ေသာ္ ယခု သင္၏ တပ္ရႈံးရင္ ေနာက္တတပ္သင္တို႕ထပ္လာမည္ ေနာက္တတပ္ ပီးေနာက္တတပ္ ထပ္လာမည္သို႕ျဖစ္ကား ျပည္သူတို႕ ကားနားေနရမည္မဟုတ္ ငါတို႕ႏွစ္ဖက္ျပည္သူအက်ိဳးရည္ကာ စစ္ေျပျငိမ္းရေအာင္ ဟု ဆိုေလသည္။
သို႕ျဖစ္သျဖင့္ ၁၇၆၉ ဒီဇင္ဘာ ၁၃ရက္ေန႕တြင္ ေကာင္းတံုတြင္ ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားပါ၀င္ေသာ စစ္ေျပျငိမ္းစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့သည္-
၁ တရုတ္ျပည္အတြင္းခိုလံႈေနေသာျမန္မာမင္းအားပုန္စားသူေစာ္ဘြားမ်ား သူပုန္မ်ားအားလံုး လက္နက္စြန္႕ရမည္
၂ တရုတ္တို႕အေနျဖင့္ျမန္မာပိုင္ ရွမ္းေဒသအားထိပါးျခင္းမရွိေစရ ျမန္မာတို႕၏ အခ်ဳပ္အျခာပိုင္နက္ကိုေလးစားရမည္
၃ႏွစ္ဘကါစစ္သံု႕ ပန္းမ်ားျပန္လႊတ္ရမည္
၄ႏွစ္ဖက္မင္းမ်ား မဟာမိတ္အျဖစ္ခ်စ္ၾကည္စြာ ဆက္ဆံကာ အျပန္အလွန္သံတဲမ်ားထားရွိရမည္။
ထိုသို႕ျဖင့္ တရုတ္ျမန္မာစစ္ပဲြၾကီးၿပီးဆံုးခဲ့ပါသည္။
(ၾကယ္နီ)