လက္ရွိ တတိယအင္အားစုလုိ႔ နာမည္ၾကီးေနတဲ့ ႏုိင္ငံေရးပါတီအေပၚ မွာ ဘယ္လုိျမင္ပါသလဲ။
ပါတီမူဝါဒေတြကုိေတာ့ ကြၽန္ ေတာ္ေတာ့ မသိေသးဘူး။ ပါတီ နာမည္ေတာင္ မသိေသးဘူး။ ပါတီ ေထာင္မယ့္လူေတြ၊ ပါတီကုိမွတ္ပုံ တင္မယ့္လူေတြကုိပဲ သိတာကုိး။ ပါတီရဲ႕ရည္ရြယ္ခ်က္၊ မူဝါဒေတြ ကုိေတာ့ တရားဝင္ထုတ္ျပန္ၿပီးမွ သိမွာကုိး။ ဒါေပမယ့္လည္း ေယဘု ယ်အားျဖင့္ေတာ့ လက္ရွိ အာဏာရ ပါတီနဲ႔လက္တြဲသြားမယ္လုိ႔ ေျပာတဲ့ အတြက္ တတိယအင္အားစုလုိ႔ မျမင္ဘူး။

ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ငါးႏွစ္ တာ ကာလအတြင္းမွာ ႏုိင္ငံေရးကုိ တစ္စုံတစ္ရာထက္သန္တဲ့သူေတြ အင္အားစုက သီးျခားပါတီတစ္ရပ္ ေထာင္တဲ့သေဘာလုိ႔ ျမင္ပါတယ္။

တကယ္တမ္းက လက္ရွိမွာ အင္အားႀကီးႏုိ္င္ငံေရးပါတီက ႏွစ္ရပ္ ရွိတာေပါ့ဗ်ာ။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္ပါတီ ကုိပဲၾကည့္ၾကည့္ သူတုိ႔နဲ႔ နီးစပ္တဲ့ ႏုိင္ငံေရးပလက္ေဖာင္းတူတဲ့သူေတြ က ဒီပါတီႀကီးႏွစ္ခုစလုံးထဲကုိ ဝင္လို႔ မရတဲ့ အေနအထားေတြ ျဖစ္ေန တယ္။ ႏုိင္ငံေရးပါတီတစ္ရပ္ရဲ႕ ဖြံ႕ ၿဖိဳးမႈအေနအထားကုိ ျပန္စဥ္းစားဖုိ႔ လုိမယ္ထင္ပါတယ္။ ဥပမာ ၈၈ မ်ဳိး ဆက္ပြင့္လင္းလူ႕အဖြဲ႕အစည္းဆုိပါ ေတာ့။ ကြၽန္ေတာ္ထင္ခဲ့တာက အင္န္ အယ္လ္ဒီပါတီနဲ႔နီးစပ္တယ္။ အင္န္ အယ္လ္ဒီပါတီထဲကုိ ေရာက္ႏုိင္တယ္ လုိ႔ ေတြးထင္ထားခဲ့တာေပါ့။ ဒါေပ မယ့္ ခုထက္ထိ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ အင္အားစုေတြနဲ႔ အင္န္အယ္လ္ဒီ ပါတီတုိ႔ တရားဝင္ေပါင္းစည္းတာ မေတြ႕ရေသးဘူး။ ပါတီေတြအေနနဲ႔ ကုိယ့္နဲ႔အယူအဆတူတယ္၊ အေသြး အေရာင္တူတဲ့သူေတြကုိ လက္ကမ္း ႀကိဳဆုိတဲ့အေနအထားသာရွိရင္ ဒီလုိသီးျခားပါတီေတြ ထြက္ေပၚလာ စရာအေၾကာင္းရွိမွာ မဟုတ္ဘူး။

တတိယအင္အားစုလုိ႔ ျဖစ္ေျမာက္ ဖုိ႔ ဘယ္လုိ အဂၤါရပ္ေတြရွိရမလဲ။
ႏုိင္ငံေရးမွာ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ဘက္ႏွစ္ဖက္ေတာ့ရွိတာေပါ့ဗ်ာ။

ဘက္တစ္ဖက္မွာ ျပည္ခုိင္ၿဖိဳး ပါတီရွိတယ္။ အာဏာရပါတီလည္း ျဖစ္တယ္။ အရင္စစ္အစုိးရထိပ္ပုိင္း ေခါင္းေဆာင္ေတြ ဦးေဆာင္တဲ့ပါတီ ေတြျဖစ္တယ္။ က်န္ဘက္တစ္ဖက္ ကလည္း ၁၉၉ဝ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အမ်ားစုအႏုိင္ရခဲ့တဲ့ ဒီမုိကေရစီ အင္အားစုေတြပါဝင္တဲ့ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဆုိတာ ရွိတယ္ ေပါ့။ အဲဒီႏုိင္ငံေရးပါတီ ႏွစ္ခုစလုံးနဲ႔ မတူတဲ့ ဒီပါတီေတြရဲ႕ရည္ရြယ္ခ်က္ ေတြနဲ႔ မတူတဲ့ ႏုိင္ငံေရး ပလက္ ေဖာင္း၊ မူဝါဒေတြ ရွိရင္ေတာ့ တတိယအင္အားစုလုိ႔ေျပာလုိ႔ ရႏုိင္ တယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ျပႆနာက ပုဂၢိဳလ္ေရးအျမင္အားျဖင့္ မတူေသာ္ လည္း မူဝါဒအားျဖင့္ နည္းနည္းေလး သိပ္မကြဲတာတာေတြကလည္း ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးမွာ တစ္ခါတေလ ေတြ႕ရတာမ်ဳိးေတြ ရွိတာေပါ့။

ဥပမာအားျဖင့္ အင္န္ဒီအက္ဖ္တုိ႔၊ ဦးသိန္းၫြန္႔တုိ႔ ဦးေဆာင္တဲ့ အင္န္ အင္န္ဒီပီပါတီေတြက အင္န္အယ္လ္ ဒီပါတီႀကီးကေန လြင့္စဥ္ထြက္လာ တဲ့ပါတီေတြပဲ။ သူတုိ႔ေတြရဲ႕ ပါတီ ကုိၾကည့္လုိက္ရင္ ဒီမုိကေရစီ တည္ ေဆာက္ေရးကုိ ဦးတည္တယ္။

ႀကိဳးပမ္းတယ္။ စစ္အစုိးရလက္ထက္ မွာ ဒီမုိကေရစီအေရးအတြက္ ႀကိဳး ပမ္းလာတဲ့သူေတြပဲ။ ဒါေပမယ့္ လည္း ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာက္ပြဲေရာက္ လာေတာ့ ပုဂၢိဳလ္ေရး အျမင္မတူတာ ေတြရွိတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲအေပၚ သေဘာထားအျမင္ေတြ မတူတာ ေတြျဖစ္လာေတာ့ သီးျခားပါတီေတြ ျဖစ္လာတဲ့သေဘာ ေတြ႕ရပါတယ္။

လက္ရွိ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးမွာ တတိယပါတီလုိ႔ တကယ္တမ္းျဖစ္ ျဖစ္ေျမာက္ေျမာက္ျဖစ္လာဖုိ႔ ခဲယဥ္း မယ့္အေနအထားမွာ ရွိတယ္လုိ႔ ေျပာလုိ႔ရႏုိင္တယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆုိေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး ေရခ်ိန္နဲ႔ ႏုိင္ငံေရးေရခံေျမခံေတြက တတိယအင္အားစုကုိ လက္ခံႏုိင္တဲ့ အေနအထားမရွိေသးဘူး ျဖစ္ေန တယ္။ အဲဒါဘာေၾကာင့္ျဖစ္သလဲ ဆုိေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔က ႏုိင္ငံေရးကုိ စဥ္းစားရင္ ‘ဘက္’ ကုိပဲစဥ္းစားတာ ကုိး။ ဒီလုိဘက္ကုိ ဦးတည္စဥ္းစား ေလ့ရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ တတိယ အင္အားစုေပၚလာဖုိ႔ မလြယ္ဘူးလုိ႔ ကြၽန္ေတာ္ေတာ့ ထင္ပါတယ္။ ေလာ ေလာဆယ္အေျခအေနမွာေပါ့။

ျဖစ္စဥ္ကေတာ့ တူတယ္လုိ႔ ေတာ့ ေျပာလုိ႔ရတယ္။ ျဖစ္ပုံက ေတာ့ လူအမ်ားနားလည္ေနသလုိ မ်ဳိးေတာ့ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ ထင္တယ္။ ၂ဝ၁ဝ မတုိင္ခင္မွာ ႏုိင္ငံေရးသင္ တန္းေတြ ျမန္မာအီးဂရက္စ္ကဖြင့္ တယ္ေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ လူငယ္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ႏုိင္ငံေရးဆုိ တဲ့ အေတြးအေခၚ၊ အယူအဆေတြ ကုိ စူးစမ္းလာတဲ့ လူငယ္ထုတစ္ရပ္ ေပၚလာတယ္ေပါ့။ ဒီလူငယ္ထုက ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာက္ပြဲလုပ္မယ္ဆုိတဲ့ အခါက်ေတာ့ လူငယ္ေတြရဲ႕ ႏုိင္ငံ ေရးရည္မွန္းခ်က္၊ အာသီသေတြကုိ ပုိၿပီးေတာ့မွ ျပင္းထန္လာတဲ့အခ်ိန္ မွာ အင္န္ဒီအက္ဖ္ပါတီေပၚလာတဲ့ အခ်ိန္မွာ လူငယ္ေတြေျခစုံပစ္ဝင္ လာတဲ့သေဘာျဖစ္သြားတယ္။ ဆုိလုိ တာကေတာ့ဗ်ာ။ ျမန္မာအီးဂရက္စ္ က အင္န္ဒီအက္ဖ္ပါတီကုိ တုိက္႐ုိက္ ေထာင္ၿပီးေတာ့မွ ေရြးေကာက္ပြဲကုိ ဝင္တာမဟုတ္ေပမယ့္၊ ျမန္မာအီး ဂရက္စ္က ေမြးထုတ္ေပးလုိက္တဲ့ သင္တန္းသားေတြအမ်ားစုက ႏုိင္ငံ ေရးအာသီသေတြ ျပင္းထန္လာၿပီး ေတာ့မွ ႏုိင္ငံေရးပါတီတစ္ရပ္ရပ္ရဲ႕ ေအာက္ကုိ ေျခစုံပစ္ဝင္လုိက္တဲ့ သေဘာျဖစ္လိမ့္မယ္နဲ႔တူတယ္။

ခုျဖစ္တဲ့ ျဖစ္စဥ္ကလည္း အလား တူပါပဲ။ အင္န္ဒီအာအုိင္အဖြဲ႕က ဒီပါတီႀကီးကုိ ေထာင္တာလုိ႔ ကြၽန္ ေတာ္ေတာ့ မထင္ဘူး။ အင္န္ဒီအာရ္ အုိင္ကုိ ကြၽန္ေတာ္နားလည္ထားတာ က ဥာဏ္ႀကီးရွင္အဖြဲ႕၊ သုေတသန အင္စတီက်ဴးရွင္အဖြဲ႕ တစ္ခုပါပဲ။

တစ္စုံတစ္ရာအားျဖင့္ သမၼတ႐ုံးနဲ႔ နီးစပ္တယ္။ သမၼတအၾကံေပးေတြ ဦးေဆာင္ေနတဲ့ အင္စတီက်ဴးရွင္း တစ္ခုပါပဲ။ ဒီအင္စတီက်ဴးရွင္းကေန ၿပီး ပါတီေထာင္တယ္လုိ႔ေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ေတာ့ မျမင္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ အင္န္ဒီအာရ္အုိင္ကဖြင့္တဲ့ သင္တန္း ေတြကေတာ့ အမ်ဳိးမ်ဳိးရွိတာေပါ့ ဗ်ာ။ သင္တန္းေတြမွာ တက္လာတဲ့ သင္တန္းသားေတြထဲမွာ သူတုိ႔ပဲ ပါတဲ့ ႏုိင္ငံေရးပါတီတစ္ရပ္ရွိႏုိင္ရင္ ေကာင္းတယ္ဆုိတဲ့ ဒီပါတီကုိ ထူ ေထာင္လုိက္တယ္လို႔ ထင္တယ္။

ျမန္မာအီးဂရက္စ္ကလည္း ပါတီ ေထာင္ခဲ့တာမဟုတ္ဘူး။ အင္န္ဒီ အာရ္အုိင္ကလည္း ပါတီေထာင္တာ မဟုတ္ဘူး။ ဒါေပမယ့္လည္း ျမန္မာ အီးဂရက္စ္က ေမြးထုတ္ေပးလုိက္တဲ့ သူေတြက ဒီပါတီေတြမွာ ပါခဲ့တယ္။ အင္န္ဒီအာရ္အုိင္က ေမြးထုတ္ေပး လုိက္တဲ့ ဒီလူေတြကလည္း အခု အသစ္ေထာင္မယ့္ပါတီမွာ ပါမယ့္ သေဘာေတာ့ ရွိပါတယ္။ ဒီလုိျဖစ္စဥ္ ပုံသဏၭာန္ကေတာ့ တူေပမယ့္ လူ အမ်ားထင္သလုိ ဒီအဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ ဒီအင္စတီက်ဴးရွင္းေတြက ပါတီေတြ ေထာင္တယ္လုိ႔ေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ ေတာ့ မျမင္ဘူး။

ခုက နည္းနည္းေလး အၾကမ္း ဖ်င္းေျပာၿပီးပါၿပီ။ ရွိၿပီးသားပါတီေတြ နဲ႔ ပလက္ေဖာင္းမတူတဲ့ မူဝါဒေတြ၊ လမ္းစဥ္ေတြရွိရမွာေပါ့။ ျပႆနာက ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးမွာ တတိယအင္အား စုေပၚေပါက္လာဖို႔က သိပ္ေတာ့မျဖစ္ ႏုိင္ဘူး။

ဥပမာတစ္ခုေျပာမယ္ဗ်ာ။ အေနာက္တုိင္းအယူအဆေပါ့ဗ်ာ။ အဂၤလန္မွာဆုိရင္ ကြန္ဆားဗစ္ တစ္ပါတီရွိတယ္။ တစ္ဖက္ကြန္ ဆားဗစ္တစ္ပါတီကုိ ဆန္႔က်င္တဲ့ ေလဘာပါတီလည္းရွိတယ္။ ဘာကြာ လဲဆုိေတာ့ ကြန္ဆားဗစ္တစ္ပါတီက သက္ဦးဆံပုိင္ေခတ္ကတည္း မႉးႀကီး မတ္ရာ၊ အထက္တန္းလႊာေတြနဲ႔ နီးစပ္တယ္ေပါ့။ ေနာက္ပုိင္းအရင္း ရွင္ေခတ္မွာ ခ်မ္းသာၾကြယ္ဝတဲ့သူ ေတြနဲ႔ နီးစပ္လာတာေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီ ပါတီရဲ႕မူဝါဒက ဘာလဲဆုိေတာ့ အစုိးရက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမွာ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ပါေနတာကုိ သေဘာမက်ဘူး။ ဆုိပါေတာ့ အလုပ္ ရွင္နဲ႔အလုပ္သမားတုိ႔ ျပႆနာျဖစ္ ရင္ ကြန္ဆားဗစ္တစ္ပါတီက အလုပ္ ရွင္ဘက္ အေလးသာတဲ့မူဝါဒေတြ ထားတယ္။ သူနဲ႔ဆန္႔က်င္ဘက္က ေလဘာပါတီဆုိတဲ့ လက္ဝဲဆန္တဲ့ ပါတီေပၚလာတယ္။ ဒီပါတီက အလုပ္သမားဆုိတဲ့ လူတန္းစားရဲ႕ ေထာက္ခံမႈကုိ ရတယ္။ အလုပ္ သမားေတြ၊ သာမန္ျပည္သူလူထု ေတြကုိ ပုိၿပီးေတာ့မွ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈေတြ ပုိၿပီးေပးရမယ္။

ပညာေရး ေထာက္ပံ့မႈေတြေပးရ မယ္။ အဲဒီပါတီႏွစ္ခုစလုံးနဲ႔ မတူတဲ့ လစ္ဘရယ္ပါတီဆုိတာ ေပၚလာပါ တယ္။ အဲဒီလစ္ဘရယ္ပါတီ ဘာ ေၾကာင့္ ေပၚလာလဲ ဆုိေတာ့ အဂၤလန္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမွာ အင္မတန္ခ်မ္း သာတဲ့လူေတြခ်ည္းပဲ ရွိတာမဟုတ္ ဘူး။ သိပ္ၿပီးဆင္းရဲတဲ့ ေအာက္ေျခ နင္းျပားပဲရွိတာမဟုတ္ဘူး။ ပညာ တတ္ေတြရွိတယ္။ လူလတ္တန္းစား ရွိလာတယ္။ အဲဒီပညာတတ္ေတြက ဆင္းရဲသားေတြကုိ သိပ္ၿပီးေငြေၾကး ပံ့ပုိးေနတဲ့ မူဝါဒကုိလည္း သိပ္ၿပီး မႀကိဳက္ဘူး။ သူေဌးေတြကုိအားေပး တဲ့မူဝါဒကုိလည္း မႀကိဳက္ဘူး။

ဟုိဘက္ကုိေရာ ဒီဘက္ကုိပါ မွ်မွ် တတ စဥ္းစားတဲ့ လစ္ဘရယ္ပါတီ ဆုိတဲ့ တတိယအင္အားစု၊ တတိယ ပါတီ ေပၚလာတယ္။ ခုလက္ရွိ အဂၤလန္မွာေတာ့ လစ္ဘရယ္ပါတီနဲ႔ ကြန္ဆားဗစ္တစ္ပါတီတုိ႔ ေပါင္းၿပီး ေတာ့ ၫြန္႔ေပါင္းအစုိးရဖြဲ႕ေနတာ ေပါ့။ သူေဌးေတြကုိအားျပဳတဲ့၊ သူေဌး ေတြရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားကုိေဖာ္ေဆာင္ ေပးတဲ့ ကြန္ဆားဗစ္တစ္ပါတီက နည္းနည္းေလးေတာ့ အလယ္ေလး ကုိ ေရြ႕လာတဲ့ သေဘာေပါ့။

ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕တုိင္းျပည္ရဲ႕ ေရ ခံေျမခံ၊ လက္ရွိအေျခအေနအရ လူ တန္းစားအက်ဳိးစီးပြားကုိ ေဖာ္ေဆာင္ တဲ့ ပါတီေတြမရွိဘဲနဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ လုပ္သူေတြရဲ႕ အျမင္သေဘာထား၊ ေခါင္းေဆာင္လုပ္တဲ့သူေတြရဲ႕ ဦး ေဆာင္မႈေနာက္ကုိပဲ လုိက္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံေရးပါတီက သိပ္ကုိမ်ားေနတဲ့ အခါက်ေတာ့ ႏုိင္ငံေရးအေတြး အေခၚကုိ အေျခခံတဲ့၊ မူဝါဒကုိ အေျခခံတဲ့ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ဳိးက ဒီႏုိင္ငံေရး ေရခံေျမခံမွာ မရွိႏုိင္ေသး တဲ့ အေနအထားမွာ ရွိေနတယ္လုိ႔ ျမင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း အင္န္ အယ္လ္ဒီပါတီကုိပဲ ၾကည့္ၾကည့္၊ ျပည္ခုိင္ၿဖိဳးပါတီကုိပဲ ၾကည့္ၾကည့္ ဘယ္လူတန္းစားရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားကုိ ေဖာ္ေဆာင္မွာလဲ၊ ဘယ္သူေတြရဲ႕ ေထာက္ခံမႈရယူမွာလဲေျပာရင္ ျပတ္ ျပတ္သားသား မရွိဘူး။ ဆုိလုိတာက ေတာ့ ပါတီေတြရဲ႕မူဝါဒက ေခါင္း ေဆာင္လုပ္သူေတြရဲ႕ သေဘာထား၊ ေခါင္းေဆာင္လုပ္တဲ့သူေတြရဲ႕ ႏႈတ္ ထြက္စကားေတြကပဲ။ ပါတီရဲ႕ မူဝါဒ သေဘာထားမ်ဳိးျဖစ္ေနတာကုိ ေတြ႕ ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တတိယအင္ အားစုရယ္လုိ႔ ပီပီျပင္ျပင္ေပၚလာဖုိ႔ ကေတာ့ လက္ရွိ ေရခံေျမခံမွာေတာ့ မလြယ္တဲ့အေနအထားမ်ဳိးလုိ႔ ထင္ ပါတယ္။