လူငယ္ႏွင့္ကိုယ္ပိုင္လုပ္ငန္း (၃)

အခန္း(၃)

ကိုယ္ပိုင္လုပ္ငန္းငယ္ကို ေရရွည္တည္တံ့ၿပီး ႀကီးထြားလာေစျခင္း။

ဒီလိုမ်ဳိးလုပ္ငန္းေလးတစ္ခုကို ေရရွည္တည္တံ့ေအာင္ျမင္ေစဖို႔ လုပ္ေဆာင္ရတာဟာ တကယ့္ေတာ့မခက္ခဲလွ ပါ ဘူး။ လြယ္ပါတယ္လို႔ ေျပာျပန္ရင္လည္း မွားအံုးမွာပါပဲ။ ေစ်းႀကီးေတြ၊ ပလာဇာႀကီးေတြမွာပဲ ဆိုင္အႀကီးႀကီး ဖြင့္ဖြင့္၊ ရပ္ကြက္ထဲ၊ လမ္းထဲနဲ႕ ေစ်းေသးေသးေလးေတြမွာ ဆုိင္ေသးေသးေလးဖြင့္ဖြင့္... ဆင္ေျခမ်ားစြာ၊ အေၾကာင္းျပခ်က္ မ်ားစြာနဲ႔ ဆုိင္ျပဳတ္သြားၾကတဲ့လူေတြ အမ်ားႀကီးပါပဲ။ ေစ်းေရာင္းတယ္ဆိုတာ လြယ္တယ္ေျပာလို႔ လုံးဝမရပါဘူး။ ဒီေတာ့ေအာင္ျမင္ ေစဖုိ႔ မျဖစ္မေန လုပ္ေဆာင္ရမွာေတြနဲ႔ ေရွာင္ၾကဥ္ရမွာေလးေတြေတာ့ ရွိပါတယ္။ ဒီအခန္းမွာ လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ အခ်က္ အလက္ေလးေတြကို လြယ္ကူ႐ိုးရွင္းစြာ ေရးထားပါတယ္။

(၁) ေဖာက္သည္မ်ားမ်ား ရေအာင္ ရွာေဖြျခင္း။

အ႐ိုးရွင္းဆံုးနဲ႔ အပ္ေၾကာင္းထပ္ေအာင္ ေျပာေနၾကတဲ့ကိစၥတစ္ခုပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ရာ အရမ္းခက္ခဲသလိုႀကီးလည္း ျဖစ္ေနပါတယ္။ ကၽြန္မတုိ႕ရဲ႕ေဖာက္သည္ေတြဟာ ကၽြန္မတို႔ကို ေငြေတြ၊ အျမတ္အစြန္းေတြ ေပးဖုိ႔ လာတာပါ။ သူတုိ႔ေပးမယ့္ ပုိက္ဆံေတြေၾကာင့္ ကၽြန္မ တို႔ရဲ႕လုပ္ငန္းေလးေတြ ေအာင္ျမင္ၾကရတယ္ဆိုတာကို ႐ိုးသား စြာ လက္ခံႏုိင္ေအာင္ ႀကဳိးစားၾကည့္ပါ။ သူတုိ႔ကို ဘယ္လိုစြဲေဆာင္ရွာေဖြမလဲ?

(က) အဓိက အေရးႀကီးတာကေတာ့ ကၽြန္မတို႔ဘက္က အျမတ္မ်ားမ်ားရေအာင္ မလုပ္မိဖုိ႔ပါပဲ။ အျမတ္နည္းနည္းနဲ႔ ပစၥည္း မ်ားမ်ားေရာင္းရဖုိ႔ကို ႀကဳိးစားၾကည့္ပါ။

(ခ) ၿပီးေတာ့ တခ်ဳိ႕ေသာ ပစၥည္းေတြကို တျခားၿပဳိင္ဘက္ဆုိင္ေတြထက္ ေစ်းေလွ်ာ့ေရာင္းၾကည့္ၾကရေအာင္။

(ဂ) ပစၥည္းအမ်ားစုကို ေစ်းတူထားၿပီးေရာင္းပါ။

(ဃ) ကုိယ့္ထက္အင္အားႀကီးတဲ့ လုပ္ငန္းတူေတြနဲ႔ ထိပ္တုိက္မေတြ႕ရေအာင္ ပစၥည္းတုိင္းကို ေစ်းေလ်ာ့ေရာင္းလို႔ မျဖစ္ႏုိင္ ပါဘူး။ ဦးနာေအာက္လို ဒုကၡေရာက္သြားႏုိင္ပါတယ္။

(င) ႏွစ္သစ္ကူးအပါအဝင္ အခါႀကီး၊ ရက္ႀကီးနဲ႔ ပြဲလမ္းသဘင္ေတြမွာ တန္ဖိုးနည္းၿပီး အမွန္တကယ္ အသံုးဝင္မည့္ လက္ေဆာင္ပစၥည္းေလးေတြ ေပးၾကရေအာင္။

(စ) ခ်ဳိသာတဲ့အၿပံဳးနဲ႔ မွန္မွန္ကန္ကန္ ေျပာဆုိဆက္ဆံၾကရေအာင္။ ကိုယ္တုိင္ေစ်းဝယ္အျဖစ္နဲ႔ ေစ်းဝယ္ထြက္တဲ့အခါမွာ ကိုယ့္ကိုဘယ္လိုမ်ဳိး ေျပာဆိုျပဳမူဆက္ဆံတာကို ႀကဳိက္သလဲဆိုတာ ေတြးၾကည့္ပါ။ ကိုယ္ခ်င္းစာမႈ႕မ်ဳိးထားၿပီး ကိုယ့္ဆီလာတဲ့ ေစ်းဝယ္ေတြကို ေကာင္းမြန္ခ်ဳိသာစြာ ဝန္ေဆာင္မႈေပးပါ။

(၂) ေဖာက္သည္မ်ားထဲက ေဖာက္သည္ေကာင္းမ်ားစြာ ေရြးထုတ္ျခင္း။

ကၽြန္မတို႔ဆီကိုပဲ ပံုမွန္အားေပးတဲ့ ေဖာက္သည္ေတြရွိမယ္။ တျခားဆုိင္ေတြမွာ ပစၥည္းမရွိမွ လာၿပီး အားေပးတဲ့ ေဖာက္သည္ေတြရွိမယ္။ ေစ်းႏႈန္းေတြ အကုန္ပါတ္စံုစမ္းၿပီးမွ ေစ်းသက္သာတဲ့ ပစၥည္းေတြကို တစ္ဆုိင္ျခင္း လုိက္အားေပးတဲ့ ေဖာက္သည္ေတြ ရွိမယ္။ ဒီလိုေဖာက္သည္အမ်ဳိးမ်ဳိးထဲမွ ေစ်းမွန္ၿပီး ဆက္ဆံေရးေကာင္းတဲ့ ဆုိင္မ်ဳိးကိုပဲ တစ္ဆိုင္တည္း ထားၿပီး ဆက္ဆံရတာႀကဳိက္တယ္ဆို တဲ့ ေဖာက္သည္ေကာင္းေတြ ရွိပါတယ္။

(က) ဒီလိုေဖာက္သည္ေတြကို ေစ်းသည္ႏွင့္ ေစ်းဝယ္ဆက္ဆံေရးထက္ ပိုမိုေဖာ္ေရြမႈ႕မ်ဳိးနဲ႔ဆက္ဆံပါ။ မိတ္ေဆြ၊ သူငယ္ခ်င္းအဆင့္မ်ဳိးလည္း မဟုတ္ဘူးေပါ့။ က႑ေတြသိပ္ေရာေထြးရင္လည္း မေကာင္းပါဘူး။

(ခ) ပစၥည္းက ေစ်းကြက္ထဲမွာ ျပတ္လပ္ေနၿပီ။ ကိုယ့္ရဲ႕ေဖာက္သည္ေကာင္းက ပစၥည္းမွာယူဖုိ႔ ရက္အနည္းငယ္ လိုေသး တယ္ဆိုရင္... ကိုယ့္ဆိုင္မွာရွိတဲ့ ပစၥည္းကို ထိန္းထားေပးလုိက္ပါ။ ေဖာက္သည္မဟုတ္တဲ့ ေစ်းဝယ္ေတြက လာဝယ္ တိုင္း ပိုက္ဆံရၿပီးေရာဆိုၿပီး မေရာင္းလုိက္ပါနဲ႔။ ေဖာက္သည္ေကာင္းအတြက္ ေစ်းသည္ေကာင္းျပန္ပီသေပးဖုိ႔ လိုအပ္ပါတယ္။

(ဂ) ေဖာက္သည္မ်ားက မွာယူတဲ့အခ်ိန္မွာ၊ နဂိုေစ်းက ပစၥည္းတစ္ခု ေငြတစ္ေထာင္ဆိုပါေတာ့။ လက္ရွိေစ်းကြက္ထဲမွာ ပစၥည္းျပတ္လုိ႔ တစ္ခုကိုေငြႏွစ္ေထာင့္ငါးရာ ေပါက္ေစ်းျဖစ္ေနပါလွ်င္ တစ္ခုကို ေငြႏွစ္ေထာင့္သံုးရာေလာက္ပဲယူၿပီး ေပါက္ေစ်းထက္ နည္းနည္းေလွ်ာ့ယူေပးလုိက္ပါ။ 

(ဃ) စားေကာင္းၿပီး အရသာရွိမယ့္ မုန္႔ေတြကို ရံဖန္ရံခါမွာ ခင္မင္မႈ႕လက္ေဆာင္အျဖစ္ ေပးဖုိ႔လည္း မေမ့ပါနဲ႔။

(၃) မိမိ၏ စိတ္သေဘာထားေကာင္းမြန္ျခင္း။

(က) ကုိယ့္ဆီလာဝယ္တဲ့ ေစ်းဝယ္တုိင္းကို (အယုတ္၊ အလတ္၊ အျမတ္မေရြးဘဲ) ေဖာ္ေဖာ္ေရြေရြနဲ႔ စိတ္ရွည္ရွည္ ဆက္ဆံ ေပးပါ။

(ခ) အျမတ္မ်ားမ်ား က်န္ေအာင္ ပစၥည္းတုေတြ တင္ၿပီး မေရာင္းပါနဲ႔။

(ဂ) အေလးခ်ိန္ျပည့္ျပည့္ေပးပါ။ အေလးနည္းနည္းခိုၿပီး ေငြေလွ်ာ့ယူတာကို ေဖာက္သည္ေတြက သိ ၾကပါတယ္။ 

(ဃ) ကိုယ့္ဆီက ဝယ္သြားတဲ့ ပစၥည္းကို အသစ္အတုိင္း (သို႔မဟုတ္) အေလအလြင့္မရွိဘဲ၊ အပ်က္ အစီးမရွိဘဲ ပံုစံနဲ႔ သူတုိ႔နဲ႔ ပိုအသံုးတည့္အဆင္ေျပမယ့္ တျခားပစၥည္းတစ္ခုခုနဲ႔ လဲလွယ္ခ်င္ရင္ လဲေပးလုိက္ပါ။ ပိုက္ဆံလုိ္ခ်င္လည္း အမ္းေပးလုိက္ပါ။

(င) "ဝယ္ၿပီး ပစၥည္းျပန္မလဲပါ"ဆိုတာဟာ ကိုယ္ေရာင္းတဲ့ပစၥည္းကို ကိုယ္ျပန္တာဝန္မယူရဲ၊ အာမခံ ခ်က္မေပးရဲတဲ့ အဓိပၸါယ္သက္ေရာက္ပါတယ္။

(စ) ကၽြန္မတို႔ျပန္ေရာင္းဖုိ႔ရာ ပစၥည္းဝယ္ယူရတဲ့ စက္႐ံု၊ အလုပ္႐ံုေတြႏွင့္ ကုမၸဏီေတြရွိပါတယ္။ သူတုိ႔ဆီကေန ပစၥည္း ယူတဲ့အခါမွာ ေငြလက္ငင္းရွင္းေပးရတာေတြ ရွိသလို အေႂကြးစနစ္နဲ႔ ေငြ ခဏဆုိင္းေပးထားတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ စာအုပ္(သို႔မဟုတ္)ေဘာက္ခ်ာနဲ႔ အရစ္က်ေငြသြင္းရတဲ့ အခါမွာ ေငြေပးသြင္းဖို႔ လက္မတြန္႔ပါနဲ႔။ ပစၥည္းယူၿပီး ေငြေပး ဖုိ႔ရာ တြန္႔တိုတတ္တဲ့ ဆုိင္ရွင္ေတြ ေစ်းေလာကမွာ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ ကိုယ္က လက္ငင္းေငြမေခ်ရဘဲ အရစ္က် ေငြသြင္းရတာဟာ ကိုယ့္အတြက္ အက်ဳိးရွိေစပါတယ္။ ဒီလို အက်ဳိးရွိမႈ႕မ်ဳိးကို ကၽြန္မတို႔ဘက္က မဖ်က္ဆီးမိေစဖို႔ အတြက္ ေငြမွန္မွန္သြင္းေပးဖို႔ရာ ႀကဳိးစားေပးရပါမယ္။

(၄) ၿပဳိင္ဖက္ဆုိင္မ်ားကိုႏုိင္ေအာင္ ယွဥ္ၿပဳိင္ျခင္း။

ကၽြန္မတုိ႔လို ပစၥည္းတူေရာင္းခ်တဲ့ ေစ်းဆိုင္ေတြ (သို႔မဟုတ္) ပစၥည္းတူထုတ္လုပ္တဲ့လုပ္ငန္း ေတြဟာ ေစ်းကြက္မွာ အမ်ားအျပားရွိၾကမွာပါပဲ။ ပင္လယ္ေရဟာေသာက္လို႕မကုန္သလိုဘဲ ေစ်းကြက္ထဲကအျမတ္အစြန္းေတြဟာ ကုိယ္တစ္ ေယာက္ထဲ သဲ့ယူလုိ႔မရႏုိင္ဘူးဆိုတာကို ႏွလံုးသြင္းပါ။ ဒါေၾကာင့္မို႔-

(က) ၿပဳိင္ဖက္ဆုိင္ေတြအေပၚ မုန္းတီးတာ၊ မနာလိုတာ၊ တုိက္ခုိက္တာေတြ၊ ပ်က္စီးရာ ပ်က္စီး ေၾကာင္းေတြ မလုပ္မိ၊ မႀကံမိပါေစနဲ႔။ ဒီလိုလုပ္ရပ္ေတြဟာ ကၽြန္မတို႔ရဲ႕အဖိုးတန္အခ်ိန္ေတြႏွင့္ ၾကံရည္ဖန္ရည္ေတြကို ဆံုး႐ႈံးေစပါတယ္။

(ခ) ၿပဳိင္ဖက္လုပ္ငန္းတူေတြက ကၽြန္မတုိ႔အေပၚအေကာက္ၾကံျခင္း၊ တုိက္ခုိက္ျခင္းေတြ၊ ၿပဳိင္ဆုိင္ျခင္းေတြ အေပၚမွာ လည္း သတိရွိရွိနဲ႔ ရင္ဆုိင္ဖုိ႔ အၿမဲအသင့္ျပင္ထားၾကရေအာင္ပါ။

(ဂ) သူတုိ႔ေတြႏွင့္ ယွဥ္လုိက္ရင္ ကိုယ့္ရဲ႕အျပဳအမူေတြ၊ စိတ္သေဘာထားေတြႏွင့္ လုပ္ပံုကိုင္ပံုေတြဟာ ႐ိုးရွင္းၿပီး ေစ်းဝယ္ ေတြကေရာ၊ ပစၥည္းသြင္းတဲ့ လူေတြကပါ ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရတဲ့ပံုမ်ဳိး ေပၚ လြင္ထင္ရွားပါေစ။

(ဃ) ၿပဳိင္ဘက္ေတြႏွင့္ ကၽြန္မတို႔အဓိကယွဥ္ၿပဳိင္ေရာင္းခ်ေနရတဲ့ ပစၥည္းမ်ဳိးမွာ လက္ရွိထက္ ေစ်းႏႈန္း ခ်ဳိသာၿပီး အရည္ အေသြးတူေသာ တျခားတံဆိပ္သစ္၊ အမယ္သစ္ေတြကို မ်က္စိဖြင့္၊ နားစြင့္ၿပီး ရွာေဖြေနဖို႔လိုပါတယ္။

(င) ကၽြန္မတုိ႔လုပ္ငန္းႏွင့္လည္း ဆက္စပ္မယ္၊ တအားႀကီးလည္း အေရာင္းမသြက္၊ လူသိမမ်ားလို႔ တျခားဆုိင္ေတြမွာ မတင္တဲ့ ပစၥည္းမ်ဳိး (ဂြင္ေပ်ာက္ပစၥည္း)ေတြကို ဂ႐ုစုိက္စိစစ္ၿပီး၊ ေရာင္းခ်လုိ႔ ရေအာင္ ႀကဳိးစားပါ။ အဲလိုပစၥည္းမ်ဳိး ေတြက အျမတ္ရာခုိင္ႏႈန္းမ်ားမ်ား တင္ယူလုိ႔ရပါတယ္။

(စ) ကၽြန္မတုိ႔က ဘာေတြလုပ္ေနတယ္။ ဘယ္လိုပစၥည္းေတြ ေရာင္းေနတယ္ (သို႔မဟုတ္) ထုတ္လုပ္ ေနတယ္။ အဲဒါ ေတြေၾကာင့္ စီးပြားျဖစ္ေနတယ္။ ဘာေတြဆက္ၿပီးလုပ္အံုးမယ္ဆိုတာေတြကို အလုပ္နဲ႔ဆုိင္တဲ့ လူေတြကိုေရာ၊ ဆုိင္နား နီးျခင္းေတြကိုပါ မႂကြားဝါမိဖုိ႔သတိထားရပါမယ္။ ႂကြားဝါျခင္းဟာမနာလိုခံရေစၿပီး ကိုယ့္ၿပဳိင္ဘက္ေတြဆီကို ကိုယ္တုိင္ သတင္းေပးသလို ျဖစ္ေစပါတယ္။ ကိုယ္အလုပ္ျဖစ္တာ၊ စီးပြားျဖစ္တာကို ကိုယ္တုိင္သိရင္ လံုေလာက္ ပါတယ္။ ေရငုပ္ သေဘၤာတစ္စီးလုိ႔ တိတ္တိတ္ဆိတ္ဆိတ္နဲ႔ ရည္မွန္းခ်က္ကို ေရာက္ေအာင္သြားပါ။

(၅) စာရင္းတိက်စြာ ျပဳစုျခင္း။

(က) ကၽြန္မတို႔ရဲ႕ပိုင္ဆုိင္မႈေတြ၊ လည္ပတ္မႈေတြ၊အရင္းဘယ္ေလာက္၊အျမတ္ဘယ္ေလာက္၊ ကုန္က်စရိတ္က ဘယ္ေလာက္ ဆိုတာေတြကိုသိရွိဖို႔ရာ စာရင္းမွန္မွန္လုပ္ရပါမယ္။ ဒါမွသာ ဘယ္ေနရာေတြက ယိုေပါက္ေတြျဖစ္ေနတယ္၊ဘယ္ေနရာ ေတြကဟာကြက္ေတြမ်ားေနတယ္၊ ဘယ္ပစၥည္းကအျမတ္မ်ားမ်ားရၿပီးဘယ္ပစၥည္းကအျမတ္နည္းေပမယ့္ ေရာင္းအား တက္ေန တယ္ဆိုတာေတြကို သိႏုိင္ပါမယ္။

(ခ) အလုပ္အကိုင္မွန္မွန္ လည္ပတ္ၿပီး ေငြဝင္လာၿပီဆိုလွ်င္ ဆက္လက္ႀကီးပြားေအာင္ျမင္သြားတဲ့ လူနဲ႔ ျပန္ၿပီး က်႐ႈံးသြား တဲ့ လူဆိုၿပီး ႏွစ္မ်ဳိးရွိပါတယ္။ ဒုတိယအမ်ဳိးအစားျဖစ္သြားရတဲ့အေၾကာင္း အရင္းထဲမွာ- စာရင္းနားမလည္ျခင္း၊ နားမလည္ေတာ့ အရင္းဘယ္ေလာက္ရွိမွန္းမသိ၊ အျမတ္ဘယ္ေလာက္ရမွန္းမသိေတြျဖစ္ျခင္း၊ ကိုယ့္ရဲ႕အသံုး စားရိတ္ က ဘယ္ေလာက္ရွိမွန္းမသိ၊ စားရင္းေပ်ာက္၊ အင္းေပ်ာက္ေတြျဖစ္ျခင္း၊ ကိုယ္သံုးစြဲမိတဲ့ ပိုက္ဆံဟာ ရတဲ့အျမတ္ထဲက ထက္ ပိုၿပိးအရင္းထိေအာင္ သံုးမိၿပီလား ဆိုတာေတြကို မသိေတာ့ပါဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္ စားရင္းမွန္မွန္လုပ္ဖုိ႔ လိုကို လိုအပ္ပါတယ္။

ေနထက္ထက္ေအာင္
Sep;2013
Living Color Magazine