ျမန္မာသည္ အာရွဧ။္ ထြက္ရပ္လမ္း

(  ၂၁.၃.၁၂ ေန႔မွာ  Stratfor  ---- Global Affairs မွာ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ ေဆာင္းပါးရွင္ Robert Kaplan ရဲ့ အာေဘာ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဟုတ္ေသာ္ရွိ မဟုတ္ေသာ္ရွိ၊ သြားရည္က်တတ္ရင္ လက္ကိုင္ပု၀ါေလး ေဆာင္ျပီးဖတ္ေနာ္။ ) 

• ျမန္မာႏိုင္ငံဧ။္လက္ရွိျဖစ္ေပၚေနေသာ ပြင့္လင္းလြတ္ေျမာက္ေရး လွဳပ္ရွားမွဳ၊  ျပင္ပကမၻာႏွင့္ ပံုမွန္ျပန္လည္ဆက္သြယ္ရန္ ၾကိဳးပမ္းမွဳမ်ားသည္ အာရွေဒသဧ။္ ပထ၀ီႏိုင္ငံေရးကို ပိုမိုေကာင္းမြန္ေအာင္ ေျပာင္းလဲလာေစႏိုင္ေၾကာင္း ေတြ႔ရသည္။

• ျမန္မာသည္ တရုတ္ႏွင့္ အိႏၵိယ တို႔ဧ။္ လႊမ္းမိုးမွဳဆံုခ်က္ျဖစ္ေသာ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္တြင္ က်ယ္ျပန္႔စြာ တည္ရွိသည္။ ေရနံ၊ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔၊ ေက်ာက္မီးေသြး၊ ေၾကးနီ၊ ေက်ာက္မ်က္ရတနာ၊ ကြ်န္းသစ္ႏွင့္ ေရအားလွ်ပ္စစ္ တို႔ ေပါမ်ားၾကြယ္၀သည့္အျပင္ ယူေရနီယံသတၱဳလည္းရွိသည္။

• အင္ဒို-ပစိဖိတ္ ေဒသဧ။္ လက္ေဆာင္မြန္ျဖစ္ေသာ ျမန္မာသည္ အာဏာရွင္စနစ္ေအာက္တြင္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ပိတ္ေလွာင္ခံခဲ့ရသည္။ ထိုကာလတေလွ်ာက္လံုး တရုတ္တို႔သည္ ျမန္မာတို႔ဧ။္ သဘာ၀သယံဇာတမ်ားကို တျဖည္းျဖည္းထုတ္ယူလ်က္ရွိသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အာဖဂန္နစၥတန္ႏိုင္ငံကဲ့သို႔ပင္ ေဒသတခုလံုးကို ေျပာင္းလဲႏိုင္ရန္ အခ်က္အခ်ာက်သည္။ ျမန္မာတို႔သာ ျပင္ပကမၻာႏွင့္ ဆက္သြယ္လာလွ်င္ ကုန္သြယ္မွဳလမ္းေၾကာင္းအားလံုး အဖက္ဖက္တြင္ ပြင့္ထြက္သြားမည္။

• တရုတ္ျပည္မွ မြန္ဂိုလူမ်ဳိးတို႔သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ၁၃ ရာစုတြင္က်ဳးေက်ာ္၀င္ေရာက္ခဲ့သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ တရုတ္ျပည္တို႔အၾကားတြင္ သဘာ၀ ပထ၀ီအေနအထားအရလည္းေကာင္း၊ လူသားတို႔ တည္ေဆာက္ထားေသာ ဂရိတ္ေ၀ါကဲ့သို႔လည္းေကာင္း အတားအဆီးမ်ား လံုး၀မရွိပဲ ဟူးေကာင္းခ်ဳိင့္၀ွမ္း တေလွ်ာက္ ဆက္စပ္လွ်က္ရွိၾကသည္။ တခ်ိန္တည္းမွာပင္ သမိုင္းတေလွ်ာက္ ျမန္မာသည္ အိႏၵိယစီးပြားေရး အသိုက္အ၀န္းဧ။္ က်က္စားရာေဒသလည္း ျဖစ္ေသာေၾကာင့္  ျဗိတိသွ်တို႔သည္ အိႏၵိယႏွင့္အတူ ျမန္မာကိုပါ သိမ္းပိုက္ခဲ့သည္။

• အကယ္၍ ျမန္မာသည္ တရုတ္ဧ။္ သယံဇာတသိုက္ၾကီးအျဖစ္ ဆက္လက္ရွင္သန္ေနမည့္အစား အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၊ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံေရးကို ျပန္လည္အသက္သြင္းႏုိင္ပါက စြမ္းအင္ႏွင့္ သယံဇာတေပါမ်ားေသာ ဆံုခ်က္ ႏုိင္ငံအျဖစ္ မိမိကိုယ္ပိုင္ ရပ္တည္ႏိုင္မည္။ ထို႔အျပင္ အိႏၵိယနယ္စပ္၊ တရုတ္ ႏွင့္ အေရွ႔ေတာင္အာရွတခုလံုး ကိုလည္း တစုတေ၀းတည္း ေပါင္းစပ္စုစည္းေပးႏိုင္မည္။

• တရုတ္ဧ။္ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမွဳမွ အတန္အသင့္ လြတ္ေျမာက္သြားမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း တရုတ္သည္ ျမန္မာထံမွ ေျမာက္မ်ားလွစြာေသာ အက်ဳိးေက်းဇူးမ်ားကို ဆက္လက္ခံစားႏိုင္ဦးမည္ျဖစ္သည္။ အမွန္စင္စစ္ တရုတ္ျပည္ ေတာင္ပိုင္းယူနန္ျပည္နယ္ရွိ ကူမင္းျမိဳ႔သည္ အေရွ႔ေတာင္အာရွေဒသဧ။္ စီးပြားေရးျမိဳ႔ေတာ္ျဖစ္လာႏိုင္၍ ျမန္မာ၊လာအို ႏွင့္ ဗီယက္နမ္တို႔ကို ျဖတ္သန္းလာသည့္ ေရလမ္း ကုန္းလမ္းတို႔သည္ ကူမင္းသို႔ ဆက္သြယ္ႏုိင္သည္။

• အဆိုပါ ဆက္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းသည္ တည္ေဆာက္လ်က္ရွိသည္။ ျမန္မာအေနာက္ေျမာက္ပိုင္း ရခိုင္ကမ္းလြန္ေဒသရွိ ရမ္းျဗဲကြ်န္းတြင္ တရုတ္သည္ ေရနံႏွင့္ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္းမ်ား တည္ေဆာက္လ်က္ရွိသည္။ ထိုပိုက္လိုင္းမ်ားသည္ အာဖရိက၊ ပါရွန္းပင္လယ္ေကြ႔ႏွင့္ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္မွ ေရနံႏွင့္ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔တို႔ကို သယ္ေဆာင္ကာ ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္းမွ ျဖတ္သန္း၍ ကူမင္းသို႔ေရာက္ရွိမည္ျဖစ္သည္။ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ တရုတ္သည္ မလက္ကားေရလက္ၾကားအေပၚ လက္ရွိျပည္ပေရနံတင္သြင္းမွဳအတြက္ မီွခိုမွဳကင္းေစရန္ျဖစ္သည္။ ၂၀၁၅ တြင္ ကူမင္း-ေက်ာက္ျဖဴ အျမန္ရထားေျပးလမ္းကိုလည္း အျပီးတည္ေဆာက္ၾကလိမ့္မည္။

• အိႏၵိယသည္လည္း ရမ္းျဗဲကြ်န္းေျမာက္ပိုင္းရွိ စစ္ေတြျမိဳ႔တြင္ စြမ္းအင္ပိုက္လိုင္းကို တည္ေဆာက္လ်က္ရွိသည္။ ထိုပိုက္လိုင္းသည္ ဘဂၤလားေဒ႔ရွ္ႏိုင္ငံကို ျဖတ္ေက်ာ္လ်က္ သဘ၀ဓါတ္ေငြ႔မ်ားကို အေနာက္ဘဂၤလားေဒသရွိ အိႏၵိယျပည္နယ္သို႔သယ္ေဆာင္မည္။ ထိုပိုက္လိုင္းသည္ ႏွစ္ပိုင္းကြဲသြားျပီး တခုမွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ေျမာက္ပိုင္းသို႔ ဦးတည္သည္။ စီးပြားေရးကုန္သြယ္မွဳမ်ားသည္လည္း အေ၀းေျပးလမ္းမၾကီးကို ျဖတ္၍ အိႏၵိယ၊ ခ်စ္တေကာင္းႏွင့္ ရန္ကုန္ျမိဳ႔တို႔သို႔ ေရာက္ရွိမည္။ ထိုျမိဳ႔သံုးျမိဳ႔တို႔သည္ ေနာက္ဆံုးတြင္ အိႏၵိယသမုဒၵရာေဒသၾကီးဧ။္ အစိတ္အပိုင္းၾကီးအျဖစ္ ေပါင္းစည္းသြားလိမ့္မည္။

• ထင္ရွားေသာအခ်က္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံပြင့္လင္းလာသည္ႏွင့္အမွ် အိႏၵိယအေရွ႔ေျမာက္ပိုင္းတြင္ ေခ်ာင္ပိတ္မိေနေသာ ဟစ္ဟာတိုေဒသသည္လည္း ျပင္ပကမၻာႏွင့္ ဆက္သြယ္ႏိုင္လာမည္။ အိႏၵိယအေရွ႔ေျမာက္ပိုင္းေဒသသည္ သြားလာေရးခက္ခဲမွဳေၾကာင့္ ဖြ႔ံျဖိဳးမွဳေနာက္က်ေနျပီး လြန္ခဲ့ေသာ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားအတြင္း ေတာ္လွန္ပုန္ကန္မွဳမ်ား ၁၂ ၾကိမ္ခန္႔ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ ေတာေတာင္မ်ားဖံုးလႊမ္းေနေသာ ထိုေဒသသည္ အိႏၵိယႏွင့္အဆက္ျပတ္သလိုျဖစ္ေနသည္။ သီးသန္႔ဆန္၍ မဖြ႔ံျဖိဳးေသာ ထုိေဒသဧ။္ အေနာက္ပိုင္းတြင္ ဆင္းရဲတြင္းနက္လွေသာ ဘဂၤလားေဒ႔ရွ္ႏွင့္ အေရွ႔ပိုင္းတြင္ ျမန္မာတို႔တည္ရွိသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံဧ။္ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးေျပာင္းလဲမွဳမ်ားသည္ ထိုေဒသႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ႔ရွ္တို႔ကို အက်ဳိးရွိေစႏုိင္မည္။

• အဆိုပါေဒသမ်ားတြင္ ဆင္းရဲမြဲေတမွဳကို ေလ်ာ့ခ်ႏိုင္လွ်င္ ကာလကၠတားႏွင့္ ဘဂၤလားအေနာက္ပိုင္းတို႔မွ ဒုကၡသည္ျပသနာမ်ားကိုလည္း ေျဖရွင္းျပီးျဖစ္သြားႏိုင္သည္။ ထိုအခါ အိႏၵိယႏိုင္ငံကို မခန္႔မွန္းႏိုင္ေလာက္ေအာင္ အင္အားေတာင့္တင္းလာေစႏိုင္သည္။ အိႏၵိယသည္ ဆင္းရဲတြင္းနက္၍ ျပည္ပ်က္လုနီးပါးျဖစ္ေနေသာ ပါကစၥတန္၊ နီေပါႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္တို႔ႏွင့္ နယ္စပ္ျခင္းထိစပ္ေနသျဖင့္ ၎ဧ။္ ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ စစ္ေရးအင္အားမ်ားကို အာရွႏွင့္ အေရွ႔အလယ္ပိုင္းေဒသသို႔ ျဖန္႔က်က္ႏိုင္ျခင္းမရွိေခ်။ ထို႔ထက္ပို၍ ဆိုရလွ်င္ျမန္မာျပည္ ပြင့္လင္းလြတ္လပ္လာျခင္းသည္ အိႏၵိယကို အာရွေဒသတြင္းသို႔ ပိုမိုနက္ရွဴိင္းစြာ ပါ၀င္ပတ္သက္ေစႏိုင္ျပီး တရုတ္ႏွင့္ အင္အားခ်ိန္ခြင္လွ်ာကို ညီမွ်ေစႏိုင္သည္။

• အနာဂတ္အလားအလာမ်ား ေကာင္းမြန္ေနေသာ္လည္း ပစၥဳပၸန္မွာ ေသခ်ာေရရာျခင္းမရွိေသးေခ်။ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲသည္ ခရီးအစမွာပင္ရွိေသးလ်က္ လမ္းမွားသို႔ေရာက္ႏိုင္ေခ်လည္း မ်ားေနေသးသည္။ ယူဂိုဆလာဗီးယားႏွင့္ အီရတ္တို႔ကဲသို႔ပင္ ေဒသကြဲမ်ား၊ တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးကြဲမ်ား မ်ားျပားေနျခင္းသည္ အဓိကျပသနာျဖစ္သည္။

• ျမန္မာသည္ ဧရာ၀တီျမစ္၀ွမ္းတေလွ်ာက္ ရွင္ဘုရင္အုပ္စိုးေသာ ႏိုင္ငံျဖစ္သည္။ ထိုေဒသဧ။္ တိုင္းရင္းသားမ်ားကို ဗမာဟုေခၚ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံဧ။္ မူလအမည္ ဗမာႏိုင္ငံျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ျပည္နယ္ ၇ ခုတြင္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသည့္ နယ္စပ္ေဒသတေလွ်ာက္ ေနထိုင္ၾကေသာ လူနည္းစုမ်ားကို ထည့္တြက္သည့္တိုင္ေအာင္ တႏိုင္ငံလံုးလူဦးေရဧ။္ သံုးပံုတပံုမွာ ဗမာမဟုတ္ပါ ။ ဧရာ၀တီျမစ္၀ွမ္းကို ၀န္းရံထားေသာ ေတာင္တန္းေဒသမ်ားတြင္ ခ်င္း၊ကခ်င္၊ရွမ္း၊ ကရင္ႏွင့္ ကရင္နီလူမ်ဳိးမ်ားေနထိုင္၍ ၎တို႔ဧ။္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ားသည္ ဗမာအုပ္ခ်ဳပ္ေသာ စစ္တပ္ႏွင့္ မၾကာခဏတိုက္ပြဲျဖစ္ၾကသည္မွာ စစ္ေအးကာလကတည္းကျဖစ္သည္။

• ပိုမိုဆိုးရြားသည္မွာ ေတာင္တန္းေဒသ လူနည္းစုမ်ားသည္ အကြဲကြဲအျပားျပားျဖစ္ေနၾကသည္။ ဥပမာ - ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ ၀၊လားဟူ၊ပအို႔၊ကယန္းႏွင့္ အျခားလူမ်ဳိးစုမ်ားေနထိုင္ၾကသည္။ သူတို႔သည္ သမိုင္းေၾကာင္းအရ တိဗက္၊တရုတ္၊အိႏၵၵၵၵၵၵၵိယ၊ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ ထိုင္းႏွင့္ ကမ္ေဘာဒီးယားတို႔မွ ဆင္းသက္လာၾကျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္၍ ျမန္မာျပည္ အေနာက္ပိုင္းရွိ ခ်င္းလူမ်ဳိးတို႔သည္ ျမန္မာျပည္အေရွ႔ပိုင္းရွိ ကရင္လူမ်ဳိးတို႔ႏွင့္ တူညီျခင္းမရွိေပ။ ထို႔အတူ ဗုဒၶဘာသာကိုးကြယ္သည္မွလြဲ၍ ရွမ္းလူမ်ဳိးမ်ားဧ။္ ဘာသာစကားႏွင့္ ယဥ္ေက်းမွဳတို႔သည္ ဗမာတို႔ႏွင့္မတူျပန္။ ဟိႏၵဴဘန္ေဂါယဥ္ေက်းမွဳလႊမ္းမိုးလ်က္ ဆင္းသက္ေပါက္ဖြားလာေသာ ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ားသည္လည္း ျမန္မာျပည္မႏွင့္ အဆက္ျပတ္သလိုျဖစ္ေနကာ အေရွ႔အလယ္ပိုင္းႏွင့္ အာဖရိကတို႔ရွိ သီးျခားလူနည္းစု မ်ားကဲ့သို႔ျဖစ္ေနသည္။

• တနည္းအားျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲမွတဆင့္ အာဏာရရွိလာေသာ ဗမာလူမ်ဳိးမ်ားသည္ လူနည္းစုတိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ညိွႏွဳိင္းေစ့စပ္ျခင္းမရွိပါက ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပျခင္းသည္ အဓိပၸါယ္မရွိေခ်။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္တြင္ စစ္တပ္မွအာဏာသိမ္းျပီးေနာက္ ဧရာ၀တီျမစ္၀ွမ္းႏွင့္ နယ္စပ္ေဒသမ်ားရွိ တိုင္းရင္းသားလူနည္းစုမ်ားကို အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္မွာ ရာစုႏွစ္၀က္ရွိခဲ့ျပီ။ ျမန္မာျပည္တြင္ စစ္တပ္အုပ္စိုးမွဳမွ လြတ္ကင္းေသာ ဌာနဆိုင္ရာအဖြဲ႔အစည္း အနည္းငယ္သာရွိသည္။ တိုင္းရင္းသား လူနည္းစုမ်ားအား အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာ ရက္ရက္ေရာေရာ အပ္ႏွင္းေသာ စနစ္တခုကို အေျခခံမွ စတင္ရမည္။တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးရယူႏိုင္ရန္ မွ်တခုိင္မာေသာ ဖယ္ဒရယ္မူကို ျပဌာန္းရန္လိုသည္။

• ျမန္မာတို႔သည္ ယခင္ကထက္ ျပင္ပကမၻာႏွင့္ ဆက္ဆံေနသည္မွာ မွန္သည္။ သို႔ေသာ္ ဖြင့္လိုက္ ပိတ္လိုက္ျဖစ္ခဲ့ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေၾကာင့္ ခိုင္မာေသာအဖြဲ႔အစည္းမ်ား တည္ေဆာက္ႏိုင္စြမ္းမရွိခဲ့ေခ်။ အခ်ုဳပ္အားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အရပ္သားအစိုးရ အုပ္စိုးႏိုင္ေစကာမူ တပ္မေတာ္သည္ ထင္ရွားေသာအခန္းက႑မွ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ပါ၀င္ပတ္သက္ေနရဦးမည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ စစ္တပ္ဧ။္ သက္တမ္းရွည္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကာလအတြင္း  စစ္တပ္အရာရွိမ်ားကသာ စီမံခန္႔ခြဲမွဳမ်ားႏွင့္ ရင္းႏွီးကြ်မ္း၀င္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။

• မည္သို႔ပင္ဆိုေစကာမူ သယံဇာတၾကြယ္၀ခ်မ္းသာမွဳႏွင့္ သင့္တင့္ေသာလူဦးေရ ၄၈ သန္းရွိေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစံုပါ၀င္ေသာ  ဌာနဆိုင္ရာအဖြဲ႔အစည္းမ်ားကို လာမည့္ဆယ္စုႏွစ္မ်ားအတြင္း ထူေထာင္ႏိုင္မည္ဆိုလွ်င္  တရုတ္ႏွင့္ အိႏၵိယတို႔ကို မျခိမ္းေျခာက္ေသာ အလယ္အလတ္ စစ္ေရးအင္အားကို ကိုယ္ပိုင္တည္ေဆာက္ႏိုင္လိမ့္မည္။ ထို႔အျပင္ အာရွႏွင့္ အိႏၵိယသမုဒၵရာကို ျဖတ္၍ ကုန္သြယ္မွဳမ်ားလည္း အေျမာက္အမ်ား တိုးပြားလာေပမည္။

( ဖတ္ရတာ ေတာ္ေတာ္ကို ေထာက္ေနတယ္။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ ျပင္ေပးၾကပါဦး။ )
( မွတ္ခ်က္ ---- ဖယ္ဒရယ္မူ၊ တပ္မေတာ္က႑ တို႔သည္ မူရင္း ေဆာင္းပါး အာေဘာ္သာျဖစ္၍ လူဦးေရ ၄၈ သန္းမွာလည္း ယခုအခါ သန္း ၆၀ ခန္႔ဟု ခန္႔မွန္းၾကပါသည္။ )