01.06.2013
အာဆီယံကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးေတြကို ပထမဆံုးအႀကိမ္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ဟာဝါရီကၽြန္းမွာ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးဖုိ႔ အေမရိကန္ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးက ဖိတ္ေခၚလိုက္ပါတယ္။ Singapore ႏိုင္ငံမွာ က်င္းပေနတဲ့ Shangri-La Dialogue 2013 ေဆြးေႏြးပြဲမွာ အေမရိကန္ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီး Hagel က အာရွ Pacific ေဒသလံုၿခံဳေရးအတြက္ အေမရိကန္ရဲ႕ ခ်ဥ္းကပ္မႈဆုိတဲ့ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ဒီကေန႔ ေျပာၾကားသြားတဲ့ မိန္႔ခြန္းထဲမွာ ခုလို ဖိတ္ေခၚခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ေဒသတြင္းမွာ အေမရိကန္ရဲ႕ လံုၿခံဳေရးေဆာင္ရြက္မႈေတြကို အဓိကေျပာၾကားသြားတဲ့အထဲမွာ ျမန္မာနဲ႔ စစ္ေရးဆက္ဆံမႈကို အေသအခ်ာတြက္ခ်က္ၿပီး စတင္ေနၿပီဆိုတာကိုလဲ ထည့္ၿပီး ေျပာၾကားသြားခဲ့ပါတယ္။ ခုလို Shangri-La Dialogue ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေျပာၾကားသြားတဲ့ အေၾကာင္းေတြကို မစုျမတ္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ႏိုင္ငံတကာ မဟာဗ်ဳဟာေလ့လာေရးသိပၸံက စီစဥ္တဲ့ Shangri-La Dialogue ႏိုင္ငံတကာ လံုၿခံဳေရးရာေဆြးေႏြးပြဲမွာ အာရွ Pacific ေဒသ လံုၿခံဳေရးအတြက္ အေမရိကန္ရဲ႕ ခ်ဥ္းကပ္မႈအေၾကာင္းကို အေမရိကန္ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီး Chuck Hagel က ဒီကေန႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ အာရွေဒသအေပၚ အေမရိကန္က မဟာဗ်ဳဟာေျမာက္ ခ်ိန္ညႇိ အာ႐ံုစိုက္မႈကို ဆက္ၿပီးေဆာင္ရြက္သြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ အာမခံ ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။ သမိုင္းဝင္ အေျပာင္းအလဲေတြျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ကမာၻႀကီးမွာ အာရွ Pacific ေဒသဟာ အေျပာင္းအလဲေတြရဲ႕ဗဟိုမွာ ရွိေနတယ္လို႔ အေမရိကန္ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးရဲ႕ မိန္႔ခြန္းထဲမွာ ေျပာၾကားသြားပါတယ္။ လံုၿခံဳေရးအတြက္ အာရွ Pacific ေဒသတြင္းမွာ ရွိေနတဲ့ ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ အေမရိကန္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ကိစၥေတြကို ေျပာသြားတဲ့အထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ခုလိုေျပာၾကားသြားခဲ့ပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြအေပၚမွာ စစ္တပ္က အေသအခ်ာေထာက္ခံဖုိ႔၊ လူ႔အခြင့္အေရးေတြကို ေလးစားလိုက္နာဖုိ႔နဲ႔
အရပ္သားအစိုးရက အားထားရတဲ့ အရည္အခ်င္းရွိတဲ့ စစ္တပ္ျဖစ္ေစဖုိ႔ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ႔ စစ္တပ္ခ်င္း အျပန္အလွန္ ဆက္ဆံေရးပိုင္းကို အေသအခ်ာ ေရြးခ်ယ္ တြက္ခ်က္ဆက္ဆံမႈေတြကို စတင္ေနပါၿပီ။”
အေမရိကန္ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးရဲ႕ မိန္႔ခြန္းထဲမွာပဲ အာရွေဒသတြင္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကဖုိ႔ အာရွႏိုင္ငံေတြက တြန္းအားေပး ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အေပၚမွာ အေမရိကန္က ေထာက္ခံတယ္ဆိုတာေျပာခဲ့ၿပီး အာဆီယံ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးေတြကို ဟာဝါရီမွာ လာေရာက္ေဆြးေႏြးဖို႔ ဖိတ္ေခၚခဲ့ပါတယ္။
“အေမရိကန္နဲ႔ အာဆီယံနုိင္ငံေတြၾကား ဆက္ဆံေရးဟာ အင္မတန္အေရးပါ ပါတယ္။ အာဆီယံေခါင္းေဆာင္ေတြက အေမရိကန္အစိုးရ အဖဲြ႔ဝင္ေတြ အေပၚမွာ ေဖာ္ေရြမႈကို ႏွစ္တိုင္းျပသပါတယ္။ အနီးကပ္ ဆက္ဆံမႈေတြလည္း ေန႔တိုင္း ရွိေနပါတယ္။ ဒီလို ေဖာ္ေရြမႈကို က်ေနာ္တို႔ဘက္က တံု႔ျပန္တဲ့အေနနဲ႔ အခု Singapore ေတြ႔ဆံုပြဲကေန အာဆီယံကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးေတြကို ဟာဝါရီကၽြန္းမွာ
ေရွ႕ႏွစ္က်ရင္ ေတြ႔ဆံုၾကဖုိ႔ ဖိတ္ေခၚပါတယ္။ အာဆီယံကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီး အားလံုးကို အေမရိကန္က အိမ္ရွင္အျဖစ္ ပထမဆံုး လက္ခံက်င္းပေပးမဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲကေန ေဒသအနာဂါတ္အတြက္ တက္ႂကြတဲ့အင္အား၊ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈနဲ႔ လံုၿခံဳမႈရွိေရး ဘယ္လိုေဆာင္ရြက္ၾကမလဲဆိုတဲ့ အျမင္ေတြကို အျပန္အလွန္ မွ်ေဝၾကႏိုင္မယ္လို႔ က်ေနာ္ ယံုၾကည္ပါတယ္။”
အာရွေဒသမွာ မယံုၾကည္ႏိုင္ေလာက္တဲ့ အလားအလာေကာင္းေတြ ရွိေနေပမဲ့လဲ ေျမာက္ကိုရီးယား Nuclear လက္နက္ျပႆနာနဲ႔ ရန္စမႈ၊ ေရပိုင္နက္ အျငင္းပြားမႈ၊ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ၊ မူးယစ္ေဆးဝါး၊ လက္နက္နဲ႔ လူကုန္ကူးမႈျပႆနာေတြ၊ Online ေပၚကေန Cyber တုိက္ခိုက္မႈေတြ က စိန္ေခၚမႈေတြအေနနဲ႔ ရွိေနေသးတယ္ ဆိုတာကိုလဲ အေမရိကန္ ကာကြယ္ေရး ဝန္ႀကီး Chuck Hagel က အာရွ Pacific ေဒသလံုၿခံဳေရး အတြက္ အေမရိကန္ရဲ႕ ခ်ဥ္းကပ္မႈဆုိတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ မိန္႔ခြန္းထဲမွာ ဒီကေန႔ ေျပာၾကားသြားပါတယ္။ Singapore ႏိုင္ငံ Shangri-La Hotel မွာက်င္းပေနတဲ့ Shangri-La Dialogue ေဆြးေႏြးပဲြမွာ Vietnam ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ Nguyen Tan Dung ငြင္တန္ေဒါင္းက မေန႔တုန္းက အဖြင့္ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားခဲ့တာမွာ ေဒသတြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းမႈနဲ႔ သာယာဝါေျပာမႈရွိဖုိ႔အတြက္ စည္းလံုးခိုင္မာၿပီး ထိေရာက္တဲ့ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ လုိအပ္တယ္လို႔ ေျပာၾကားသြားခဲ့ပါတယ္။ေတ႔ြဆံုေဆ
“ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ၿပီး ခိုင္မာေစေရး၊ သဘာဝက်တ့ဲအက်ဳိးစီးပြားေတြကို တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ အျပန္အလွန္ နားလည္ေရးေတြ အေပၚ အေျခခံၿပီး ေတ႔ြဆံုေဆြးေႏြးမႈေတြကို ဇြဲေကာင္းေကာင္းနဲ႔လုပ္ခဲ့လို႔ ထင္သာ ျမင္သာတ့ဲ ေအာင္ျမင္မႈရခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံတခုအျဖစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ျပခ်င္ပါတယ္။ ဒီလိုေဆာင္ရြက္ခဲ့လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္တင္ မဟုတ္ဘဲ ေဒသတခုလံုး အတြက္ပါ ေတာက္ပတဲ့ အနာဂါတ္ျဖစ္လာေစခဲ့ပါတယ္။”
ေမလ ၃၁ ရက္ေန႔ကေန ဇြန္လ ၂ ရက္ေန႔အထိ က်င္းပေနတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ လံုၿခံဳေရးရာ Shangri-la Dialogue ေဆြးေႏြးပြဲမွာ လံုၿခံဳေရး ကာကြယ္ေရးဆုိင္ရာ ကိစၥေတြကို ေခါင္းစဥ္မ်ဳိးစံုခြဲၿပီးေဆြးေႏ
VOA