---------------
“ ၀ဏၰဂႏၶ
ရသမကင္း၊ ၾကာပင္းရင္း၌
စင္းလ်င္း၀ပ္လ်ား၊ ေနလွည့္ျငားလည္း
နံ႔ရွားေမႊးႀကိဳင္၊ ဧလွိဳင္ခ်ိဳမ်က္
၀တ္အရက္ကုိ၊ ႏွစ္သက္၀မ္းေျမာက္
ငါဖုိ႔ေရာက္ဟု၊ မေသာက္တတ္အား ငမုိက္ဖားသုိ႔ ”
ရွင္မဟာရ႒သာရ (ဘူရိဒတ္ ဇတ္ေပါင္းပ်ိဳ႕)
အနံ႔တသင္းသင္း၊ ၾကာ၀တ္ရည္ခ်ိဳျမျမရွိေနေသာ္လည္း ထုိအရသာကုိ ၾကာပင္ေအာက္က ဖားက မသုံးေဆာင္တတ္ပါဘူး။ အသုံးမခ်တတ္ပါဘူး။ သုိ႔ေသာ္လည္း ဟုိးအေ၀းက ပ်ားပိတုန္းကေတာ့ လာေရာက္ၿပီး အနံ႔ကုိရွဴ၊ ၀တ္ရည္ကုိစားသုံးၾကတယ္။
ဘယ္ေလာက္ပဲ ဟင္းေကာင္းေတြကုိ ထိေတြ႕ေနေန ေယာက္မကေတာ့ ဟင္းရဲ႕အရသာကုိ မသိႏုိင္ပါဘူး။
---------------------
ဆရာ သန္းထြန္း(စကု)က “ ၾကာပင္ေအာက္ကဖား ”ဆုိတဲ့ စာတစ္ပုဒ္နဲ႔ သူရွက္ေၾကာင္းေျပာခဲ့သလုိ၊ လူထု(ဦး)စိန္၀င္းကလည္း “ ရွက္လုိက္တာေနာ္” ဆုိတဲ့ေဆာင္းပါးနဲ႔ ရွက္ခဲ့ရေၾကာင္းကုိေရးခဲ့ပါတယ္။ ဒီလုိပဲ ဆရာခ်စ္ဦးညိဳကလည္း “ ရွက္သင့္ပါေသာ္ေကာ ဆရာရယ္ ”လုိ႔ ရွက္ေဆးကုိ ထုတ္ျပခဲ့ပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ ဆရာေတြဘာေၾကာင့္ရွက္ခဲ့ၾကသလဲ။
ဆရာခ်စ္ဦးညိဳဘာေၾကာင့္ရွက္ခဲ့သလဲဆုိရင္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသူ Mural C, Williamson ျပဳစုထားတဲ့ The Burmese Harp ဆုိတဲ့ ျမန္မာ့ေစာင္းႏွင့္ သီဆုိရသည့္ ဂႏၳႅ၀င္ သီခ်င္းႀကီးေတြ၊ သံစဥ္ေတြကုိ ျပည့္ျပည့္စုံစုံျပဳစုထားတဲ့ စာအုပ္ကုိ ဆရာခ်စ္လက္ခံရရွိခဲ့တယ္။ တကယ့္ျမန္မာ့သီခ်င္း၊ သံစဥ္ေတြကုိ ယဥ္ေက်းမႈတကၠသုိလ္က အႀကံေပးသူတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဆရာခ်စ္ ရွက္သြားရွာပါတယ္။
ဆရာလူထု(ဦး)စိန္၀င္းကေရာ ..ဂၽြန္အုိကဲႏွင့္ အင္နာအဲေလာ့တုိ႔ ျပဳစုထားေသာ Burmese Grammatical Form ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ေၾသာ္သူတုိ႔ကသာ ေရးၾကျပဳစုၾကနဲ႔ တုိ႔မ်ားကေတာ့ ဘယ္မွာလဲ ျမန္မာ့သတင္းစာသမုိင္းက်မ္း၊ ျမန္မာစာနယ္ဇင္းသမုိင္းက်မ္း၊ ကဗ်ာ၀တၳဳတုိ႔ ပန္းခ်ီတူရိယာ သမုိင္းက်မ္း၊ ရွက္လုိက္တာေနာ္ဟု ခပ္ရွက္ရွက္ေျပာခဲ့ပါသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ခရုိင္၀န္လုပ္သြားေသာ Mr.Hartz က ကခ်င္ဘာသာစကားလက္စြဲ၊ နမၼတီး ခရုိင္၀န္ J.O Barnard `က ရ၀မ္စကားလက္စြဲက်မ္းမ်ားျပဳစုခဲ့ၾကသည္။ ကခ်င္စကားဆုိ၍ (ေက်းဂ်ဴကဘာ) ေလာက္တာသိေသာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အဖုိ႔ ခံျပင္းစရာေကာင္းပါလိမ့္မည္။
ဒါအျပင္ ဟာလီေဒက မြန္အဘိဓာတ္၊ သာသနာျပဳဆရာ ယုဒသန္က ျမန္မာ-အဂၤလိပ္အဘိဓာန္ေတြကုိ ခပ္တည္တည္ျပဳစုခဲ့ၾကပါေသးသည္။
--------------
ၾကည့္ပါ ျမန္မာရဲ႕တန္ဖုိးကုိ တုိင္းတပါးသားေတြက ေဖာ္ထုတ္တယ္။ သုံးေဆာင္ေနၾကပါတယ္။
လက္ရွိအေျခအေနကုိၾကည့္ ေရနံ၊ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕၊ ေက်ာက္မ်က္ရတနာ၊ ေၾကးနီ၊ သစ္၊ စပါးကအစ တျခားႏိုင္ငံေတြက ဟုိးအေ၀းကေနၿပီး ၾကာရဲ႔၀တ္ရည္ကုိ စားေသာက္ေနၾကတာမဟုတ္ပါလား။
ဘာသာေရးဘက္ကုိၾကည့္ေတာ့လည္း ရဟန္းခံဖုိ႔၊ တရားအားထုတ္ဖုိ႔ ျမန္မာျပည္ကုိ တကူးတက လာေရာက္က်တဲ့ တုိင္းတပါးသားေတြ အမ်ားႀကီးမဟုတ္ပါလား။
ဒါဆုိျမန္မာေတြဘာလုပ္ေနၾကလဲ…။
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ျမန္မာလူငယ္ေတြ တုိင္းတပါးစာ၊ ယဥ္ေက်းမႈေတြကုိ သင္ယူ၊ အတုခုိးေနတယ္။ တိုင္းတပါးရဲ႕ တုိင္းျပည္၊ ၿမိဳ႕ေတြကုိ အထင္ႀကီးေနတယ္။
ျမန္မာစာဆုိရင္ ေကာင္းေကာင္းမေရးတတ္သူေတြမ်ားေနပါၿပီ။ ဒါ့အျပင္ ျမန္မာစကားကုိေတာင္ လိပ္ပတ္လည္ေအာင္ တခ်ိဳ႕မေျပာတတ္ခ်င္ေတာ့ပါဘူး။
ကၽြန္ေတာ္ ကေလာၿမိဳ႕ရဲ႕ေစ်းေန႔တစ္ေန႔မွာ ေစ်း၀ယ္ထြက္ရင္ ဟုိၾကည့္ ဒီၾကည့္လုပ္မိေတာ့ တုိးရစ္ေတြေစ်း၀ယ္ေနတာကုိ ေတြ႕ရတယ္။ ဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ကလည္း မေနသာပဲ good morning ေတြ၊ ဘာေတြသြားေျပာတာေပါ့။ ဒီေတာ့ သူတုိ႔က မဂၤလာပါခင္ဗ်ာတဲ့… ကၽြန္ေတာ္လည္း ရွက္မိသြာတာေပါ့ေလ။
ျမန္မာစာအေၾကာင္း၊ ႏုိင္ငံျခားသားက ေရးလုိက္၊ ျမန္မာ့ဂီတအေၾကာင္းေရးလုိက္ႏွင့္ ျမန္မာ့အေၾကာင္း ျမန္မာေတြေရးဖုိ႔မ်ားက်န္ပါဦးမလား။ ေၾသာ္ ျမန္မာေတြမွာေတြာ ႏုိင္ငံျခားက ဘာသေဘာတရား၊ ညာသေဘာ တရား၊ စာအုပ္ေတြဖတ္ၿပီး ခြက္ေစာင္းခုတ္လုိ႔၊ ရန္ျဖစ္လုိ႔ ေကာင္းေနက်တုန္းပါပဲလား။
ၾကာပင္ရင္းမွာ ဇိမ္ေလးနဲ႔ ၀ပ္လုိ႔ေကာင္းတုန္း။
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ နားရြက္ေတြကုိ လာဆြတ္ထားတဲ့ တံေတြးေတြက သုတ္လုိ႔မႏုိင္ေအာင္ပါပဲ။ ဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔မရွက္သင့္ၾကဘူးလား။ ရွက္လုိက္တာမွ …ရွက္ ရွက္ ရွက္ ပါပဲ။
-----------
သုိ႔ေသာ္ ကၽြန္ေတာ္ေတြးၾကည့္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ရွက္ေန၊ ေၾကာက္ေနလုိ႔တုိ႔ ဘာမွျဖစ္လာမွာမဟုတ္ဘူးေလ။
ဇာစ္ျမစ္ရွာရမယ္။ တျခားႏုိင္ငံကလူေတြဘာ့ေၾကာင့္ ျမန္မာစာ၊ ျမန္မာ့အေၾကာင္း ေတြကုိေရးသားေနရတာလဲ။
ဘာေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္ကုိလုိခ်င္ေနၾကရတာလဲ၊ ဘာေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္မွာ တရားအားထုတ္ခ်င္ၾကရတာလဲ။
ျမန္မာျပည္မွာ အဖုိးမျဖတ္ႏိုင္တဲ့ရတနာေတြရွိလုိ႔ေပါ့။ ေလာကီရတနာေတြက ဒုနဲ႔ေဒး၊ ေလာကုတၱရာ ရတနာေတြကုိလည္း မုိးရြာသြန္းၿဖိဳးေနသလုိပါပဲ။
ျမန္မာဆုိတာ ဟုိ ေရွးကတည္းက ကုိယ့္စာေပ၊ ကုိယ့္ယဥ္ေက်းမႈ၊ ကုိယ့္အႏွစ္သာရေတြနဲ႔ ေနခဲ့ၾကတာပါ။ ဒါေတြကုိ ျမန္မာေရေသာက္၊ ျမန္မာေျမမွာေန၊ ျမန္မာျပည္မွာႀကီးတဲ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔က ျမန္မာ့ရတနာကုိ သုံးေဆာင္ၾကရမယ္။ သုံးေဆာင္ႏုိင္ဖုိ႔ရွာေဖြတတ္ရပါမယ္။
အထူးသျဖင့္ ျမန္မာကုိခ်စ္တဲ့စိတ္နဲ႔ ျမန္မာျပည္ရဲ႔ ရတနာေတြကုိ တန္ဖုိးထား ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ သုံးေဆာင္ခံစားရပါမယ္။
ေၾသာ္ မည္သုိ႔ပင္ျဖစ္ေစကာမူ လက္ရွိအခ်ိန္အထိ၊ လက္ရွိေခတ္ကာလေတြအထိ ျမန္မာျပည္မွာ ခ်စ္စရာေတြ တပုံတပင္ႀကီးက်န္ပါေသးတယ္။
ဒါေၾကာင့္လည္း တကယ္ပါ ခ်စ္လုိက္ရတဲ့ ျမန္မာျပည္ရယ္လုိ႔သာ…။
ေမာင္ပုိင္
၂၂-၆-၂၀၁၃။
— with William Tuntunko and 2 others.