“ သမီး.. ေဆာ့ေလ ဗြက္ထဲမွာ ေဆာ့စမ္းပါ ”
မုိးေတြက ရြာေနသည္။ ကၽြန္ေတာ္က သမီးကုိ မုိးေရခ်ိဳးဖုိ႔ ခ်ေပးရင္း သမီးကုိ ေဆာ့ခုိင္းေနျခင္းျဖစ္သည္။ သမီးျဖစ္သူက ကစားေဖာ္မရွိေတာ့ အိမ္ထဲမွာ တစ္ေယာက္ထဲအေဆာ့မ်ားသည္။ ဂ်ီက်ျခင္းေတာ့မရွိေခ်။
ကၽြန္ေတာ္က သူ႔ကုိ အေဖာ္ေတြနဲ႔ျဖစ္ျဖစ္၊ ေျမႀကီးေပၚမွာ ေျပးလႊားေဆာ့တာပဲျဖစ္ျဖစ္ ေဆာ့ေစခ်င္သည္။
“ ေတြ႕လား ရႊံ႕ေတြ ေျခေထာက္ကုိသုတ္၊ မုိးေရထဲမွား ေျပး ”
“ ေတာ္ၾကာေခ်ာလဲေနဦးမယ္ ”
အေမျဖစ္သူက ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ သားအဖႏွစ္ေယာက္ကုိ လွမ္းေျပာသည္။ သမီးကေတာ့ မုိးေရကုိ ရပ္ၿပီး ခ်ိဳးေနသည္။ ကၽြန္ေတာ္ေျပာေတာ့လည္း သူက မေဆာ့။
“ ျမန္ျမန္လဲ ခ်ိဳးက်ဦး။ ေတာ္ၾကာ အေအးမိကုန္ဦးမယ္ ”
“ ေအးပါၿပီးပါၿပီ။ ကဲေတာ္ၿပီ သမီး၊ အိမ္ေပၚတက္ရေအာင္ ”
သားအဖႏွစ္ေယာက္ မုိးေရခ်ိဳးတာကို ရပ္လုိက္သည္။ မုိးကေတာ့ ရြာလုိ႔ေကာင္းစဲ။
……………
ကၽြန္ေတာ္ကုိ ဧရာ၀တီတုိင္း၊ ေလးမ်က္ႏွာၿမိဳ႕တြင္ ေမြးဖြားျခင္းျဖစ္သည္။ ကၽြန္ေတာ္ဇာတိၿမိဳ႕က ေရနဲ႔ ႀကီးျပင္းတဲ့ၿမိဳ႕လုိ႔ ေျပာရင္ရပါလိမ့္မယ္။ ကၽြန္ေတာ္သိတတ္အစရြယ္ကတည္းက င၀န္ျမစ္ေရ လွ်ံလုိ႔ ေရႀကီးသည္။ မုိးမ်ားလို႔ေရႀကီးသည္။ ဟသၤာတဘက္က ဆည္ေပါက္လုိ႔ ေရႀကီးသည္။
ဒီေတာ့ ႏွစ္စဥ္လုိလုိ ေရးႀကီးေနတဲ့ၿမိဳ႕။ ေရက်ခ်ိန္ ေႏြဘက္ဆုိရင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔က ျမစ္ထဲ ေရဆင္းခ်ိဳးက် သည္။ ျမစ္က တစ္ခါတစ္ခါလည္း ေကာသြားသည္။ တစ္ဘက္ကမ္းနဲ႔ တစ္ဘက္ကမ္းကုိ လွည္းမ်ားျဖင့္ ကူးသည္။ ကၽြန္ေတာ္ ၁၀ ႏွစ္သားမွာ ဟုိးယခင္ကတည္းက စည္ကားခဲ့တဲ့ၿမိဳ႕ဟာ ျမစ္ကမ္းပါးၿပိဳက်မႈေၾကာင့္ င၀န္ျမစ္တစ္ဘက္ကမ္းကုိ ၿမိဳ႕သစ္အျဖစ္ ေျပာင္းေရႊ႕ၾကရသည္။
ၿမိဳ႕သစ္ေရာက္ေတာ့လည္း လယ္ကြင္းတဲကၿမိဳ႕ဆုိေတာ့ နည္းမ်ိဳးစုံျဖင့္ ေရႀကီးသည္။ သည္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ ငယ္ဘ၀က ေရထဲမွာ ေဆာ့ကစားခဲ့ရသည္။ ဒါ့အျပင္ ငယ္စဥ္ကတည္းက ရႊံေတြ၊ ဗြက္ေတြနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ လုံးေထြးေဆာ့ကစားခဲ့ၾကရသည္။
ညဘက္ လသာခ်ိန္ဆုိ ထုတ္ဆီးတုိးတမ္း၊ သရဲေျခာက္တမ္း၊ မေထြးဖမ္းတမ္း နည္းမ်ိဳးစုံ ကစားခဲ့ၾက ရသည္။ ျမစ္ေရေတြ က်ၿပီးလုိ႔ လယ္ကြင္းထဲေတြ၊ ေျမာင္းထဲေတြ ေရက်န္ေနရင္ ပုိေပ်ာ္ဖုိ႔ေကာင္းေတာ့သည္။
ေရမ်ားစဥ္မွာ ေရကူးၾကသည္။ လယ္ကြင္းထဲက ေရထဲမွာေဘာလုံးကန္ၾကသည္။ ေရက နည္းနည္းက်န္ ေတာ့တဲ့အခ်ိန္ ဆုိရင္ အုိင္ပက္သည္။ ငါးဖမ္းသည္။ လယ္ကြင္းထဲမွာ ဇလူးထုိးသည္။ ပုစြန္လုံးႏုိက္သည္။
ခုခ်ိန္ျပန္ေတြးလုိက္တုိင္း ငယ္ဘ၀ေတြက ေတာ္ေတာ္ေပ်ာ္ဖုိ႔ေကာင္းခဲ့သည္။ ထုိ႔အတူ လြတ္လပ္သည္။ ခ်စ္ခင္စည္းလုံးၾကသည္။ ၿပီးေတာ့ ၿပိဳင္ဆုိင္မႈဆုိတာ မရွိၾကပါ။
…………….
ဆုတ္ကပ္ေခတ္ႀကီးေၾကာင့္ထင္သည္ ကေလးေတြ အသိျမန္လာၾကသည္။ ၃ ႏွစ္အရြယ္ ကၽြန္ေတာ့္သမီး က သီခ်င္းေတြရသည္။ ဖုန္းကုိ ေဆာ့တတ္သည္။ ကိုင္တတ္သည္။ ေခတ္ေပၚပစၥည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို သိ သည္။ အ၀တ္အစားကအစ ေရြး၀တ္သည္။
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ငယ္စဥ္က ေက်ာင္းေနအရြယ္ ၁ တန္း၊ ၂ တန္းအထိ ဥာဏ္ထုိင္းတယ္ ေျပာေျပာ သိတာ နည္းပါးသည္။ “ ရည္းစား ”၊ “ ေကာင္မေလး ” “ ေကာင္ေလး ” ဆုိတာ ဘာမွန္းမသိ။
သူငယ္ခ်င္း ဆရာမေတြက သူတုိ႔ အေတြ႕အႀကံဳေတြကုိ ေျပာျပေတာ့ ၾကားရတာေတြက ရယ္ရမလုိ၊ ငုိ ရမလုိအျဖစ္ေတြ၊ ၃ တန္းကေလးက စာေပးလုိေပး၊ ကေလးမေလးက ငါ့ကုိဘာေကာင္မ မွတ္လဲ ေျပာခ်င္ေျပာ။ ၿပီးေတာ့ တခ်ိဳ႕ေသာ လူႀကီးေတြက ကေလးေတြကုိ “ သားေက်ာင္းမွ ေဆာ္ေတြ႕ၿပီလား ” ဆုိၿပီး ေမးတတ္ၾက သည္။ တကယ္ေတာ့ မေမးသင့္ေသာ ေမးခြန္းေတြပါ။ သုိ႔ေသာ္ ကေလးေတြကလည္း ေျပာတတ္ၾကေသးသည္။
“ သားတုိ႔ အခန္းက ေကာင္မေလးေတြက မလွဘူးဗ်။ ဟုိဘက္အခန္းက ေကာင္မေလးေတြက လွတာ ” လုိ႔ ခ်က္က်လက္က် ေျဖတတ္ျပန္ေသးသည္။
လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ေတာကေလးႏွင့္ ၿမိဳ႕က ကေလးေတြက ေတာ္ေတာ္ကြာေနတာေတြ ေတြ႕ရပါသည္။ ဗဟုသုတ၊ အသိဥာဏ္၊ ပညာေရး၊ စီးပြားေရး၊ ေပါင္းသင္းမႈကအစ အားလုံးမဟုတ္ေသာ္လည္း ၿမိဳ႕က ကေလးေတြ က ပုိတတ္ၾကသည္။
သုိ႔ေသာ္ ၿမိဳ႕ေပၚက ကေလးေတြၾကည့္ရတာမြန္းၾကပ္မိသည္။ သူတုိ႔မွာ ကစားကြင္းလုိ႔ သီးသန္႔လုပ္ေပးမွ သာ ကစားကြင္းမွာ ေဆာ့ကစားၾကရရွာသည္။ ေဆာ့ကစားဖုိ႔ ေနရာေတြက က်ဥ္းေျမာင္းလာသည္။ ေတာက ကေလးေတြကေတာ့ လြတ္လပ္သည္။ အားလုံးကုိ မဆုိလုိေပမယ့္ က်န္းမာေရးႏွင့္ သန္မာမႈမွာေတာ့ ေတာက ကေလးေတြက ပုိသာသည္။
က်န္းမာေရးအသိဆုိတဲ့ အရာေတြပုိမ်ားလာကာမွ အရာရာ သတိထားစား၊ ေနၾကရသည္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ငယ္စဥ္က ေျမႀကီးေပၚလူးလိမ့္ေဆာ့ခ်င္ေဆာ့သည္။ ဗြက္ထဲလူးခ်င္လူးသည္။ မုိးရြာထဲ ေလွ်ာက္ေျပးခ်င္သလုိ ေျပးသည္။ ရာသီေပၚသီးႏွံေတြ ေပၚရင္ သရက္ပင္၊ မာလကာပင္၊ မရမ္းပင္ေတြေပၚကုိ တက္ေျခြခူးၿပီး စားၾက သည္။ သန္႔စင္ရေကာင္းမွန္းမသိ။
သရက္သီးကုိ အမာတစ္ခုခုေပၚထုလုိက္သည္။ အစီးထြက္ရင္ ဖက္ေပၚျဖစ္ျဖစ္သုတ္သည္။ ၿပီးေတာ့ စား ၾကသည္။ ၀မ္းေလွ်ာ၊ ၀မ္းပ်က္၊ ၀မ္းကုိက္တယ္ဆုိတာ ေတာ္ေတာ္ရွားသည္။
ဒါေတြေရးေတာ့ ကေလးေတြ က်န္းမာေရးအသိမလို၊ ေဆာ့ခ်င္သလုိ ေဆာ့လုိ႔ ဆုိလုိျခင္းမဟုတ္ပါ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ငယ္ဘ၀က ေဆာ့ကစားၿပီး ေနထုိင္ႀကီးျပင္းခဲ့ရသည့္ ဘ၀ႏွင့္ လက္ရွိ ကေလးေတြရဲ႕ ဘ၀ကုိ ႏႈိင္းယွဥ္ေတြးၾကည့္ မိတာပါ။
------------
ကၽြန္ေတာ္ အရင္က ေရးခဲ့ဘူးသည့္ “ေက်ာ္ဒုိးပစ္ပါေစ ” ဆုိသည့္ စာေလးကုိ ျပန္လည္ေဖာ္ျပခ်င္ပါသည္။
တစ္ေန႔ ကၽြန္ေတာ္ရပ္ကြက္ထဲ လမ္းေလွ်ာက္ျဖစ္ေတာ့ လူႀကီးတစ္ဦးက ကေလးေတြကုိေျပာတဲ့အသံ ၾကားလုိက္ရသည္။
ေဟ့ကေလးေတြ မင္းတုိ႔ဒီလုိတုိးတက္ေနတဲ့ ေခတ္ႀကီးမွာ ေက်ာက္တုံး(ေက်ာက္ဒုိး)ပစ္ေနေသးတယ္။ သြားသြား …တျခားကစားနည္းသြားေဆာ့တဲ့။
ဒီေခတ္ကာလမွာ ကေလးေတြက တီဗြီဂိမ္းေတြ၊ ဖုန္းနဲ႔ဂိမ္းေဆာ့တာေတြ အမ်ားႀကီးေတြ႕ေနရသည္။
ကၽြန္ေတာ္စဥ္းစားတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ငယ္ငယ္က ဒီလုိေက်ာက္ဒုိးပစ္တာ၊ ထီလက္မွတ္ေလးေတြ ေထာင္ပစ္တာ၊ သေရကြင္းပစ္တာေတြေဆာ့ခဲ့တာပါပဲ။ ဒီလူႀကီးလည္း ေဆာ့ခဲ့မွာပါပဲ။
ေက်ာက္ဒုိးပစ္တယ္ဆုိတာ လြယ္ကူတဲ့အလုပ္ေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။ ကုိယ္ေက်ာက္ခဲ့က သူ႔ေက်ာက္ခဲကုိ ထိဖုိ႔ အကြာအေ၀း၊ လက္အမွန္းအစ၊ ပစ္အား ခ်ိန္စရတယ္။ ဒီလုိမွမဟုတ္ရင္ လြဲသားမယ္။ လြဲရင္ရႈံးၿပီ။
ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ဒီကစားနည္းဟာ လူငယ္ေတြအတြက္ ဥာဏ္ရည္ဥာဏ္ေသြးေရာ က်န္းမာေရး အတြက္ပါ အေထာက္အကူျဖစ္ေစမယ္လုိ႔ ထင္ပါသည္။
ေခတ္ကာလအရေရႊ႕လ်ားလာတဲ့အခါ ယေန႔လူငယ္ေတြ တီဗြီေရွ႕၊ အင္တာနက္ေရွ႕မွာ ေဆာ့ကစား ေနခ်င္ဟာ ေကာင္းက်ိဳးထက္ က်န္းမာေရးအရေရာ၊ လူမူဘ၀မွာပါ ဆုိးက်ိဳးေတြရရွိေစႏုိင္ တယ္လုိ႔ထင္မိပါတယ္။
…….………..
ပညာေရးအရာမွာ၊ စီးပြားေရးအရာမွာ၊ နည္းပညာအရာမွာေတာ့ ကေလးေတြ ႏုိင္ငံတကာ အမီလုိက္ ၾကပါ။ သုိ႔ေသာ္ လြတ္လပ္မႈေတြ၊ ေပ်ာ္ရႊင္မႈေတြ၊ ခ်စ္ခင္မႈေတြ၊ ခံစားတတ္မႈေတြကုိေတာ့ မထားရစ္ခဲ့ေစခ်င္ပါ။
လွ်ပ္စစ္မီးေရာင္အထက္က လမင္းႀကီးရဲ႕အလင္းေရာင္ကုိ ခံစားရင္း လြတ္လပ္စြာ ေပ်ာ္ရြင္ႏုိင္မႈေတြ ရပါေစ။ မွားယြင္းေသာ အသိေတြ၊ အတတ္ေတြကုိ တတ္ေျမာက္မႈ ေႏွးေကြးပါေစ။
ေခတ္ကုိ အမွီေျပးလုိက္ၾကရင္း ေခတ္ရဲ႕သားေကာင္ေတြ အျဖစ္မခံၾကရပါေစႏွင့္။
ေၾသာ္ လြတ္လပ္ေပ်ာ္ရႊင္ေသာ ငယ္ဘ၀ေတြကုိ ေဆာ့ကစား ျဖတ္သန္းႏုိင္ၾကပါေစ။
…………
“ မုိးရြာရင္ မုိးေရခ်ိဳးမယ္
ေမေမလာရင္ ႏုိ႔စုိ႔မယ္
ေဖေဖလာရင္ အုန္းသီးခြဲစားမယ္ ”
“ ေရႊစြန္ညိဳ ဘာကုိလုိလုိ႔
၀ဲပါတယ္..
မေထြးလုိလုိ႔ ၀ဲပါတယ္
မေထြးမပါ တုိ႔ခ်ည္းသာ
ပါပါရဲ႕လား ေနာက္ကထား ”
ကၽြန္ေတာ္ ငယ္အေၾကာင္းေတြ ေတြးရင္း ငယ္ငယ္က ဆုိခဲ့တာေတြ၊ ေဆာ့ခဲ့တာေတြကုိ အမွတ္ရေန မိသည္။
မုိးကေတာ့ ဘယ္အၿငိဳးနဲ႔ သဲေလသလဲမသိ။ ရြာလုိ႔ေကာင္းတုန္း။ ကၽြန္ေတာ့္ စိတ္ထဲမွာ မုိးရြာထဲထြက္ ၿပီး ေဘာလုံးကန္ခ်င္စိတ္ေတြေတာင္ ျဖစ္လာမိသည္။
“ ကဲ ကုလားထုိင္ေပၚက အေဖႀကီး မုိးရြာတာၾကည့္ၿပီး သူငယ္ျပန္ခ်င္ေနတာထင္တယ္ ”
မိန္းမျဖစ္သူက မီးပူထုိးေနရာမွ ေျပာသည္။
“ ဟုိေတြး ဒီေတြးရင္း ငယ္ငယ္ကလုိ မုိးထဲထြက္ေဆာ့ရင္ ေကာင္းမလားလုိ႔ပါကြာ ”
“ ရွင္ကသာ ငယ္ငယ္ကလုိ ေဆာ့ခ်င္ေနတာ။ ရွင့္သမီးကုိ ၾကည့္လုိက္ဦး ”
ကၽြန္ေတာ္လည္း သမီးျဖစ္သူ ၿငိမ္ခ်က္သားေကာင္းေနလုိ႔ ၾကည့္လုိက္သည္။ သမီးက ေလးခြပစ္ ေနသည္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ငယ္စဥ္က အေဖလုပ္ေပးေသာ ေလးခြမဟုတ္။ ခြပါတဲ့ သစ္ကုိင္းကုိ သားေရကြင္းျဖင့္ ကၽြန္ေတာတုိ႔လုပ္ေသာ ေလးခြမဟုတ္ပါ။
ကၽြန္ေတာ့္ ဖုန္းထဲက ေလးခြပစ္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ Anger Bird ေဆာ့ေနျခင္းသာျဖစ္ေတာ့သည္။
ေမာင္ပိုင္
၃-၈-၂၀၁၃
— with William Tuntunko and 13 others.