“ ေအာင္ျမင္မႈထံက
စာတစ္ေစာင္ရတယ္
ခင္ဗ်ား သိပ္ေတာ္တာပဲတဲ့…။
က်ဆုံးမႈထံက
စာတစ္ေစာင္ရတယ္
ခင္ဗ်ား သိပ္ညံ့တာပဲတဲ့…။ ”
ေအာင္ျမင္မႈထံ
စာျပန္လုိက္တယ္
ဟုတ္ကဲ့ခင္ဗ်ား…
တစ္ခါတစ္ခါ ဒီလုိပါပဲ
ေခ်ာတုိင္ရဲ႕ ထိပ္ဖ်ားမွာ
လက္ခုပ္သံမ်ား
ၾကားရတတ္ပါတယ္။
က်ဆုံးမႈထံ
စာျပန္လုိက္ပါတယ္
ဟုတ္ကဲ့ခင္ဗ်ာ
တစ္ခါတစ္ခါ ဒီလုိပါပဲ
ေခ်ာတုိင္ေပၚက ေခ်ာ္က်
ဒဏ္ရာရတတ္ၾကပါတယ္…။
မည္သုိ႔ျဖစ္ေစ
ႏွစ္ရွည္အိပ္မက္၊ အခန္းဆက္ရင္း
(ေခ်ာတုိင္တက္သူရဲ႕ အိပ္မက္
ေခ်ာတုိင္တက္ေနဖုိ႔ လုိတယ္ ) လုိ႔
သူတုိ႔ရဲ႕ထံ စာျပန္အၿပီး
ေလွာ္ၿမဲ ေလွာ္ေနက်
ေလွကေလးေလွာ္
သီခ်င္းကေလးေတြနဲ႔ ေပ်ာ္
ကၽြန္ေတာ္ေပါ့……။
ေဌးၾကည္(စလင္း) ၁၉၉၈၊ စက္တင္ဘာလ၊ သေျပေတးမဂၢဇင္း
…………
မုိးေအးေအးနဲ႔ အိမ္မွာ ကၽြန္ေတာ္ဇိမ္ခံေနမိတယ္။ မွတ္စုထဲက စာေလးေတြကုိ အရသာခံ ျပန္ဖတ္ ေနမိသည္။ ကဗ်ာေလးေတြဖတ္ရတာ ေတာ္ေတာ္အရသာရွိသည္။
ေဌးၾကည္(စလင္း)ရဲ႕ “ ခ်ိဳးခါးႏွစ္ခြက္ ေခ်ာတုိင္တက္သူ ” ဆုိတဲ့ ကဗ်ာေလး ဖတ္မိရင္း အေတြးေတြက ၀င္လာမိေတာ့တယ္။
………….
ကၽြန္ေတာ္က ေမြးခ်င္း ေမာင္ႏွမသုံးေယာက္။ ကၽြန္ေတာ္က အလတ္(အလယ္)လူေပါ့။ အလယ္လူ ဆုိေတာ့ (သူမ်ားေတြေတာ့မသိဘူး) ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ အေပၚက အစ္မျဖစ္သူအတြက္ တစ္ခါတစ္ခါ အနစ္နာ ခံေပးရတယ္။ ေအာက္က ညီျဖစ္သူအတြက္ တစ္ခါတစ္ခါ ငဲ့ညွာေပးရတယ္။
ဒါက ကၽြန္ေတာ္ရဲ႕ အလယ္အစေပါ့။
ေက်ာင္းတက္အရြယ္ေရာက္လာေတာ့ ဆရာေဌးၾကည္ရဲ႕ကဗ်ာထဲကလုိ႔ေတာ့ မဟုတ္ခဲ့ပါဘူး။ ဘာလုိ႔လဲ ဆုိရင္ ေအာင္ျမင္မႈစီကလည္း စာမရခဲ့သလုိ၊ က်ဆုံးမႈစီကလည္း စာမရခဲ့လုိ႔ပါ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေက်ာင္းမွာ ၄ တန္း ႏွစ္ကတည္းက အခန္း(A)၊ (B)၊ (C) ဆုိၿပီးရွိတယ္ေပါ့။
အခန္း(A)ကမ်ားေသာအားျဖင့္ ေတာ္တဲ့သူေတြစုပါတယ္။ အခန္း(B)က အသင့္အတင့္ေတြေပါ့။ အခန္း (C)က နည္းနည္းည့ံသူေတြပါ။
ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ၁၀ တန္းေအာင္တဲ့အထိ (A) နဲ႔ (C) မွာ မေနခဲ့ရဘူး။ အခန္း(B) မွာ ေနလုိ႔ ထိပ္မွာ လားဆုိေတာ့ မဟုတ္ျပန္ဘူး။ အခန္းထဲမွာ ေက်ာင္းသား ၄၀ ရွိရင္ အဆင့္က ၂၀။ အဲဒီလုိေပါ့ ကုိယ့္ေပါင္ ကုိယ္လွန္ေထာင္းေတာ့လည္း ခပ္ျဖည္းျဖည္းေလးေပါ့။
ဒီလုိနဲ႔ လုပ္ငန္းခြင္၀င္တယ္။ က်ရာေဒသကုိသြားဖုိ႔ လူခြဲလြတ္က်ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ တစ္ေနရာထဲကုိ ၅ ေရာက္က်ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ထက္စီနီယာက ၂ ေယာက္၊ ေအာက္မွာ ဂ်ဴနီယာက ၂ ေယာက္။ ကၽြန္ေတာ့္က အလယ္လူ။ အလယ္က ၿပီးၿပီလား ဆုိေတာ့ မၿပီးေသးဘူးခင္ဗ်။
လက္ရွိ ယူထားတဲ့ မိန္းမကလည္း သူ႔ညီအစ္ကုိေမာင္ႏွမထဲမွာ အလယ္လူပဲ။ (ေနာက္ယူဖုိ႔ေတာ့ မရွိပါဘူး)။
ဒါေတြက ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ အလယ္အက်ိဳးေပးေတြေပါ့။
……………
ဆရာေဌးၾကည္(စလင္း)ရဲ႕ ကဗ်ာေလးကုိ ကၽြန္ေတာ္ဖတ္ၿပီး ဥာဏ္မီသေလာက္စဥ္းစားၾကည့္တယ္။ ေအာင္ျမင္လုိ႔ မာန္မ၀ံ့ဘူး၊ က်ဆုံးလုိ႔ စိတ္မပ်က္ဘူး။ ကုိယ္ရဲ႕ အလုပ္ကုိသာ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ ဆက္လုပ္ ေနတုန္းပဲ။ ဒါဟာ ဆရာ့ရဲ႕ အလယ္စိတ္ဓာတ္ကုိေျပာေနသလုိပါပဲ။
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ျမန္မာစကားလုံးမွာ “ သမာသမတ္ ” (တည္ေျဖာင့္ညီမွ်မႈ) ဆုိတာရွိပါတယ္။ ပါဠိ စကားလုံးက ဆင္းသက္လာတာပါ။ သမၼာသမ။ သမၼာ-ေကာင္းစြာ၊ သေမတိ- ညီညြတ္ေစ၏။ ညီညြတ္မွ်တေအာင္ ျပဳႏုိင္သူ ” တဲ့။
လက္ရွိႏုိင္ငံေရးမွာ ေခတ္စားေနတဲ့ “ တရားဥပေဒစုိးမုိးေရး ” ဆုိတာ သမာသမတ္ က်မႈကုိ ေျပာတာလို႔ ထင္ပါတယ္။ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒေတြက သမာသမတ္ရွိရမယ္။ ဥပေဒကုိ ကုိင္တြယ္သူ၊ ထိန္းေက်ာင္းသူ ေတြဟာ သမာသမတ္ရွိရမယ္။
သမာသမတ္ကုိ ကၽြန္ေတာ္တျခားနည္းျဖင့္ ေတြးမိတာက အလယ္အလတ္စိတ္ထားပါ။ ဥပေဒကုိ ကိုင္ တြယ္သူက ေငြေၾကး၊ ဥစၥာဘက္လုိက္ရင္ ဒါ သမာသမတ္မျဖစ္ဘူး။ အစြန္းေရာက္တယ္။ ေငြေၾကးနည္းပါးသူ ဘက္က သနားလုိ႔၊ စာနာလုိ႔ ဘက္လုိက္ရင္ အမွန္တရားမေပၚႏုိင္ဘူး။ အစြန္းေရာက္တယ္။
ဘက္မလုိက္ေသာ အလယ္အလတ္မွာသာ ေနသင့္တယ္။ ခ်ိန္ခြင္တစ္ခုမွာ အလယ္က လွ်ာဟာ တစ္ဘက္ဘက္ကုိ ထြက္ေနၿပီဆုိရင္ သမာသမတ္မျဖစ္ေတာ့ဘူးေပါ့။
……………
“ ဘုရားျဖစ္ခါ မိဂဒါသုိ႔
စၾကာေရႊဘြား၊ ျဖန္႔ခ်ီသြား၍
ငါးပါး၀ဂီၢ၊ စုံအညီႏွင့္
မဟီတုိက္ေသာင္း၊ တုိက္အေပါင္းမွ
ခေညာင္းကပ္လာ၊ နတ္ျဗဟၼာအား
၀ါဆုိလျပည့္၊ စေနေန႔၀ယ္
ေၾကြ႕ေၾကြ႕လွ်ံတက္၊ ဓမၼစက္ကုိ
မိန္႔ျမြက္ေထြျပား၊ ေဟာေဖာ္ၾကားသည္
တရားနတ္စည္ ရႊမ္းတည္ကုိ။ ။ ”
ျမတ္စြာဘုရားရွင္ဟာ တရားဦး ဓမၼစၾကာတရားကုိ လူ၊ နတ္၊ သတၱ၀ါေတြ ေအးၿငိမ္းခ်မ္းသာ ဖုိ႔ေဟာျမြက္ ခဲ့ပါတယ္။
“ ေဒြ ေမ ဘိကၡေ၀ အႏၱာ ပဗၺဇိေတန န ေသ၀ိတဗၺာ ”
“ ပဥၥ၀ဂီၢအမွဴးထားသည့္ ကၽြတ္တမ္း၀င္ၾကမည့္ ပရိသတ္မ်ားတုိ႔၊ အိမ္ရာတည္ေထာင္ လူတုိ႔ေဘာင္ကုိ ခြာၿပီး၍ ရေသ့ ရဟန္းအျဖစ္သုိ႔ ေရာက္လာတဲ့ ပုဂိၢဳလ္မွန္လွ်င္ ႏွစ္ပါးကုန္ေသာ အစြန္းႏွစ္ဖက္ထြက္ေနတဲ့ အရာ တုိ႔ကုိ မမွီ၀ဲထုိက္ကုန္ ”
“ ကာမသုခလိႅကာႏုေယာဂ ” ကိေလသာ ကာမခ်မ္းသာကုိ အဖန္ဖန္ခံစားအားထုတ္ျခင္းဆုိတဲ့ အက်င့္၊
“ အတၱကိလမထာ ႏုေယာဂ ” တပင္တပန္းျဖစ္ေအာင္ အားထုတ္တဲ့ အက်င့္။
ဒီအက်င့္ႏွစ္မ်ိဳးက လြတ္တဲ့ “ မဇိၥ်မာ ပဋိပါဒါ ” ဆုိတဲ့ “ အလယ္အလတ္ ” လမ္းစဥ္ကုိ က်င့္ျခင္းျဖင့္သာ သံသရာကလႊတ္ေျမာက္ႏုိင္ပါသည္တဲ့။
-----------
အုိစမာဘင္လာဒင္၊ ဟစ္တလာ၊ တာလီဘန္ေတြ ဗုဒၶဂါယာဗုံးခြဲသူေတြ၊ ျမန္မာျပည္တြင္းက ထစ္ခနဲရွိ ခ်မယ့္သူေတြ၊ သတ္မယ့္သူေတြဟာ “ အလယ္ ”ဆိုတာကုိ သိခဲ့က်ရင္၊ သိေနက်ရင္ ဘယ္ေလာက္ ေကာင္းလုိက္မလဲ။
ႏုိင္ငံတကာက အစြန္းေရာက္ဆုိတဲ့သူေတြကုိ အလယ္လမ္းေပၚတင္ေပးႏုိင္ခဲ့ရင္ ဘယ္ေလာက္ေကာင္း လုိက္မလဲ။
ၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံတကာမွာ အုပ္ခ်ဳပ္ မင္းလုပ္ေနသူေတြပါ အလယ္လမ္းစဥ္ (သမာသမတ္)ေလးေတြ သိထား၊ တတ္ထား၊ ေလ့က်င့္ထားရင္ ဘယ္ေလာက္ေကာင္းလုိက္မလဲ။
…………….
တစ္ခါတစ္ခါ ခ်ီးက်ဴးတာေလးေတြရလာရင္ ေျမာက္ေသးတယ္။ နိမ့္ခ်တာေတြေတြ႕ရင္ ေဒါသကထြက္ ေသးတယ္။ က်ရႈံးတာေတြျဖစ္ရင္ စိတ္ကပုံက်သြားတတ္ေသးတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ တစ္ဘက္ဘက္ေတာ့ အစြန္းကုိ ေရာက္သြား သြားတတ္တယ္။
ေအာင္ျမင္မႈစီလည္း စာမျပန္ႏုိင္၊ က်ဆုံးမႈစီလည္း စာမျပန္ႏုိင္ပဲ အလယ္လမ္းစီမွာ ငုိင္တုိင္တုိင္ ကၽြန္ေတာ္ျဖစ္ေနပါရဲ႕ေလ။
ကၽြန္ေတာ္ ဘ၀စၿပီဆုိကတည္းက အလယ္ေတြနဲ႔ စခဲ့တာ လက္ရွိအခ်ိန္ထိ အလယ္က ပါတုန္းပဲ။ သုိ႔ေသာ္ ေလာကုတၱရာဘက္မွာေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ အလယ္လမ္းကုိ ဟုိဘက္က ေကြ႕ေရွာင္ ဒီဘက္ကေကြ႕ေရွာင္ လုပ္ေနမိတယ္။
ေၾသာ္ ဘ၀အစကတည္းက ပါခဲ့တဲ့အလယ္ ကၽြန္ေတာ့ဘ၀ အပိတ္ခရီးကုိေတာ့ အလယ္လမ္းစီက ေလွ်ာက္လွမ္းႏုိင္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားရပါေတာ့မည္ တကား။
ေမာင္ပုိင္
၂-၈-၂၀၁၃။
— with William Tuntunko and 8 others.