ေျပာင္းဖူးသည္ေတြကလည္းမ်ားလိုက္ပါဘိသနွင့္
လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္၏တာဝန္မွ ျပန္လည္ရုပ္သိမ္းျခင္းဆိုင္ရာဥပေဒကို ပထမလႊတ္ေတာ္ သက္တမ္း တစ္ဝက္ေက်ာ္ၾကာျမင့္ခဲ့ျပီျဖစ္ေသာ လေပါင္း ၃ဝ ေက်ာ္ၾကာသည္အထိ ျပဌာန္းနိုင္ျခင္း မရိွေသးသည့္အတြက္ အေျခခံ ဥပေဒကေပးအပ္ထားသည့္ ျပည္သူတို႕၏အခြင့္အေရးကို ပိတ္ပင္ရာ ေရာက္ေၾကာင္း ” The Messenger ဂ်ာနယ္ေဆာင္းပါးရွင္ ဘုန္းေအာင္က အတိအလင္း ေရးသား လိုက္သည့္အခိ်န္မွာပင္ `မည္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ အလ်င္လိုေနပါသနည္း”ဟု ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္သုိ႕ ေမးခြန္းထုတ္ လိုက္ပါသည္။
မဲဆႏၵရွင္တစ္ဦးအေနျဖင့္ ေမးခြင့္ရိွမည္ဆိုပါက ေမးလိုပါသည္။ မည္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ ၾကန္႕ၾကာေနပါသနည္း။
လႊတ္ေတာ္မ်ား၏အေျခခံအက်ဆံုးျဖစ္သည့္ အဓိကတာဝန္တာထမ္းမွာ ဥပေဒျပဳေရးျဖစ္သည္ကို ယံုမွားဖြယ္ရာမရိွပါ။ သုိ႕ေသာ္၊ ဒီမိုကေရစီ အကူးအေျပာင္းကာလအတြင္း မဲဆႏၵရွင္ျပည္သူတို႕၏ အက်ိဳးစီးပြား၊ အလိုဆႏၵ နွင့္ကိုက္ညီသည့္ မည္သည့္ဥပေဒမ်ားကိုျပဌာန္းနိုင္ခဲ့ပါသနည္း။ မဲဆႏၵရွင္ ျပည္သူတို႕၏အက်ိဳးစီးပြား၊အလိုဆႏၵနွင့္မကိုက္ညီသည့္ မည္သည့္ဥပေဒမ်ားကို ျပင္ဆင္၊ ျဖည့္စြက္၊ ပယ္ဖ်က္နိုင္ခဲ့ပါသနည္း။
၁၉ဝ၈ ခုနွစ္၊ မတရားအသင္းမ်ားအက္ဥပေဒ (The Unlawful Associations Act)သည္ ျမန္မာ တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးခ်စ္ ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားနွင့္ ကူညီေထာက္ပံ့ေပးသူမ်ားကို ပယ္ပယ္နယ္နယ္ နိွပ္ကြပ္ရန္ ကိုေရႊနယ္ခဲ်႕ အဂၤလိပ္တို႕က ျပဌာန္းခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ သုိ႕ေသာ္ နွစ္ေပါင္း၁ဝဝေက်ာ္ခဲ့သည့္ ယခုအခိ်န္ကာလအထိ မဖ်က္သိမ္းနိုင္ေသးသည့္အျပင္ ေခတ္အဆက္ဆက္ လိုရာသံုးေလာက္ေအာင္ အသံုးဝင္တည္တံ့ေနဆဲျဖစ္သည္။ ထိုတစ္ခ်က္ တည္းနွင့္ပင္ ကိုေရႊနယ္ခဲ်႕တို႕၏ဥပေဒျပဳနိုင္မႈ၊ ဥာဏ္ ပညာၾကီးျမင့္မႈ နွင့္ေက်းဇူးတရားၾကီးမားမႈကို အေလးျပဳရေတာ့မလို ျဖစ္ေနသည္။
`ပုဒ္မ-၅၊ သုိ႕မဟုတ္ ၅(ည)ဟုအမ်ားသိၾကသည့္”အေရးေပၚ စီမံမႈအက္ဥပေဒ သည္လည္း တည္ျမဲ ခိုင္မာေနဆဲ။ မၾကာေသးခင္က မိတ္ေဆြ စာေရးဆရာ တစ္ေယာက္ကလွမ္းေမးသည္။ ပုဒ္မ ’ငါး’ကို ဘယ္ေခတ္က ျပဌာန္းခဲ့ တာလဲ”တဲ့။ ထစ္ခနဲရိွ ၅(ည)ဆိုျပီး အလြန္ေဝေတဝါးတား နိုင္လွေသာ ဖြင့္ဆိုခ်က္ျဖင့္ လမ္းေဘးေစ်းသည္ပင္လွ်င္ အခ်ဳပ္ထဲ နွစ္နွင့္ခီ် ေကြးသြား နိုင္ေသာ ျပဌာန္းခ်က္ ကို အဂၤလိပ္ေတြက ညစ္ပတ္ေသာအၾကံအစည္နွင့္ ဥပေဒျပဳခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု မိတ္ေဆြက ယူဆ ထားသည္။ အထင္မလဲြပါနဲ႔ဗ်ာ၊ လြတ္လပ္ေရးရျပီး ၁၉၅ဝ ခုနွစ္မွာမွ ျမန္မာနိုင္ငံေရးသမား အခ်င္းခ်င္း နိွပ္ကြပ္ဖို႔ ေရႊဉာဏ္ေတာ္စူးေရာက္တဲ့ ကိုေရႊျမန္မာတို႕ရဲ့ လႊတ္ေတာ္ ကျပဌာန္းခဲ့တာပါဟူ၍ ဂုဏ္ယူ ဝင့္ၾကြားေျပာရသည္။ ထိုဥပေဒျပဌာန္းခဲ့ေသာ ထိုအမတ္မင္းမ်ား ကိုယ္တိုင္ေနာင္အခါ ဘာမွန္းညာမွန္း မသိ၊ ညဉ့္အခိ်န္ တံခါးေခါက္နိွုး၍ ထိုဥပေဒျဖင့္အထိန္းသိမ္းခံခဲ့ရသည္ကိုမူ မေျပာျဖစ္ခဲ့။
ေခတ္စနစ္နွင့္ေလ်ာ္ညီျခင္းမရိွေတာ့သည့္ ဥပေဒမ်ားကိုမဖ်က္သိမ္း နိုင္ေသးေစကာမူ၊ အေျခခံဥပေဒပါ နိုင္ငံသားမ်ား၏ မူလအခြင့္အေရးကို အထိပါးခံရသည္ဟုမ်ားစြာအျငင္းပြားဖြယ္ရာရိွေသာ ”ျငိမ္းခ်မ္းစြာ စီတန္း လွည့္လည္ျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒကို” မူျပဌာန္းျပီးခဲ့ျပီျဖစ္သည္။ ျပည္သူ႕ လႊတ္ေတာ္ဆိုင္ရာ ဥပေဒ၊ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ဆိုင္ရာ ဥပေဒ၊ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒဆိုင္ရာ ခံုရံုးဥပေဒတို႕ကို ျပင္ဆင္ ျပဌာန္း နိုင္ခဲ့ျပီျဖစ္သည္။
၄င္းတို႕ကဖြဲ႕စည္းသည့္ ေကာ္မတီ/ေကာ္မရွင္မ်ားသည္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒအရ ျပည္ေထာင္စု အဆင့္ ဟုတ္၊မဟုတ္ ဥပေဒအရ အျပီးအျပတ္ အတည္ျဖစ္သည့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ေက်နပ္မႈ မရိွခဲ့သည့္အတြက္ ၄င္းတို႕၏ အတည္ျပဳခ်က္ျဖင့္ ခန္႕ထားခဲ့သည့္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒခံုရံုး အဖြဲ႕ဝင္ မ်ားကိုပင္စြပ္စဲြျပစ္တင္၍ ရာထူးမွ နုတ္ထြက္သြားေစခဲ့သည္အထိ လ်င္ျမန္သြက္လက္စြာ စြမ္းေဆာင္ နိုင္ခဲ့ျပီျဖစ္သည္။ သုိ႕ေသာ္၊ ၄င္းတို႕အား တာဝန္မွ ျပန္လည္ရုပ္သိမ္းနိုင္သည့္ ဥပေဒတစ္ရပ္ကို လႊတ္ေတာ္က ျပဌာန္းနိုင္ျခင္း မရိွေသးပါ။
ပထမသက္တမ္း၏တစ္ဝက္၊ လေပါင္း ၃ဝေက်ာ္ၾကာျမင့္ခဲ့သည္ အထိ၊ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္ကဥပေဒၾကမ္းေပးပို့ျခင္းကို တစ္နွစ္ေက်ာ္ၾကာလ်စ္လူ်ရႈျပီးသည္အထိ ”လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ တာဝန္မွျပန္လည္ရုပ္သိမ္းျခင္းဥပေဒ”ကို အတည္ျပဳျပဌာန္းရန္ တာဝန္ တစ္ရပ္ ပ်က္ကြက္ေနေသးသည္ကိုေတြ႔ ရပါသည္။ တြန္႕ဆုတ္ေနသည္ကို ေတြ႕ရပါသည္။
မည္သည့္အတြက္ သုိ႕မဟုတ္ မည္သူ၏အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ ၾကန္႕ ၾကာတြန္႕ဆုတ္ေနရပါသနည္း။
ထိုသုိ႕ၾကန္႕ၾကာေနခဲ့ျခင္းသည္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ မလဲြမေသြ ေဆာင္ရြက္ရမည့္ တာဝန္ေပး အပ္ခ်က္တစ္ခုကို မ်က္ကြယ္ျပဳရာ၊ လ်စ္လ်ဴရႈ ရာ မေရာက္ပါသေလာ။
လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ခံရျပီးေနာက္ တာဝန္မွျပန္လည္ရုပ္သိမ္းခံ ရမည္ကို အၾကီးအက်ယ္ စိုးရိမ္ထိတ္လန္႕ ေနေသာ အမတ္မင္းမ်ား ရိွေကာင္းရိွနိုင္ပါသည္။ အထူး အားျဖင့္ ျပည္သူတို႕ ၏ စစ္မွန္ေသာ ဆႏၵမဲမ်ားျဖင့္ မိမိတို႕ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ခံခဲ့ရျခင္း ျဖစ္သည္ ဟု မယံုရဲနိုင္ေသာသူ၊ မိမိတို႕၏ လက္ရိွလုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္ေနမႈ မ်ားသည္ မဲဆႏၵရွင္ျပည္သူတို႕၏ အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ျဖစ္သည္ဟု မယံုရဲ နိုင္ေသာသူတို႕တြင္ စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္ဖြယ္ရိွပါသည္။
ဤဘဝ၊ဤေနရာဆိုသည္မွာ မည္သူ႕အတြက္မွ် စိတ္ဒံုးဒံုးခ်ရေလာက္ေအာင္ သံမိႈနွက္စဲြထားသကဲ့သုိ႕ ခိုင္ျမဲနိုင္မည္မဟုတ္သည္မွာ ေသခ်ာလွပါသည္။ နိုင္ငံနွင့္ျပည္သူ(မဲဆႏၵရွင္)တို႕၏ အက်ိဳးစီးပြားကို ေသြဖည္လာ သည့္တစ္ေန႔။ မိမိကိုယ္ကိ်ဳးအစီးအပြားကိုေရွ႕တန္းတင္လာသည့္ တစ္ေန႔။ ေဖာက္လဲြ ေဖာက္ျပန္၊အတၱဟိတေတြ ရွင္သန္ၾကီးထြားလာသည့္တစ္ေန႔။ မလဲြ မေသြျပန္လည္ရုပ္သိမ္းခြင့္ ရိွရပါမည္။
ျပည္သူတို႕ထံမွ ဆင္းသက္လာခဲ့သည့္ အခြင့္အာဏာျဖစ္သည္ဟုဆိုပါလွ်င္ ထိုအခြင့္အာဏာနွင့္ ထိုက္တန္ျခင္းမရိွေတာ့ေသာသူကို ျပည္သူတို႕က ျပန္လည္ရုပ္သိမ္းနိုင္ခြင့္လည္း ရိွရပါမည္။ သည့္ အတြက္ေၾကာင့္ပင္လွ်င္ ထိုသုိ႕ရုပ္သိမ္းနိုင္ခြင့္ကို နိုင္ငံသားတို႕၏အခြင့္အေရးတစ္ရပ္အျဖစ္ အေျခခံ ဥပေဒဟူ၍အမည္ရေသာပဋိညာဉ္တစ္ရပ္ျဖင့္ အာမခံထားရိွခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါ သည္။ ဤအခြင့္အေရးကို မည္သည့္အေၾကာင္းေၾကာင့္မွ ေနွာင့္ေနွး ၾကန္႕ၾကာေစရန္ မျပဳလုပ္သင့္ဟု ထင္ပါသည္။
ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္သည္ ယင္းဥပေဒၾကမ္းကိုေရးဆဲြ၍ လႊတ္ေတာ္မွအတည္ျပဳ နိုင္ရန္တင္ျပခဲ့ျခင္းမွာ လုပ္စရာအလုပ္မရိွ၍ ေၾကာင္မေရခိ်ဳးေနျခင္းမဟုတ္တန္ရာပါ။ သူတို႕ မဲဆႏၵနယ္မွ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ကို တာဝန္မွျပန္လည္ရုပ္သိမ္းေပးရန္ မဲဆႏၵရွင္အခိ်ဳ႕က ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ခဲ့ျခင္း၊ ထိုသုိ႕လုပ္ပိုင္ခြင့္ရိွသည္ဟု ယံုၾကည္၍ တာဝန္မွျပန္ လည္ ရုပ္သိမ္းေပးပါရန္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္သုိ႕ တိုင္ ၾကားခဲ့ျခင္းတို႕ရိွေနျခင္းေၾကာင့္သာပဲ ဥပေဒၾကမ္း တင္သြင္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္တန္ ရာပါသည္။
အဆိုပါဥပေဒၾကမ္းတင္သြင္းျခင္းသည္ အေျခခံဥပေဒပါ ျပဌာန္းခ်က္ကို လိုက္နာေဆာင္ရြက္ျခင္း ျဖစ္ျပီး၊ တင္သြင္းလာေသာ ဥပေဒၾကမ္းကို ေဆြးေႏြးရန္၊ အတည္ျပဳ၊ ျပဌာန္းရန္ပ်က္ကြက္ျခင္းသည္ အေျခခံဥပေဒ ျပဌာန္းခ်က္ကို လိုက္နာ ေဆာင္ရြက္ရန္ ပ်က္ကြက္ျခင္းမဟုတ္ဟု ျငင္းဆန္လိုေသာ ဥပေဒပညာရွင္မ်ားရိွပါက စာမ်က္နွာမ်ားေပၚတြင္ လူသိရွင္ၾကား ေရးသားပါရန္ ဖိတ္ေခၚလိုပါသည္။
ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပုဒ္မ-၃၉၆(က)တြင္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ကို ၄င္း၏တာဝန္မွ ျပန္လည္ ရုပ္သိမ္းခြင့္ရိွသည့္ အေၾကာင္းအခ်က္မ်ားကို ေဖာ္ျပထားသည္။ ပုဒ္မခဲြ(ခ)တြင္ မူလမဲဆႏၵရွင္မ်ား၏ အနည္းဆံုး(၁) ရာခိုင္နႈန္းက ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္သုိ႕ တိုင္တန္းရမည္။ ပုဒ္မခဲြ(ဂ) တြင္ ေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္ကစံုစမ္းစစ္ေဆးရမည္။ ပုဒ္မခဲြ (ဃ)တြင္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ကို ခုခံေခ်ပခြင့္ေပးရမည္။ ပုဒ္မခဲြ (င)တြင္ စြပ္စဲြခ်က္မွန္ကန္၍ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ဆက္လက္တာဝန္ ထမ္းရြက္ရန္ မသင့္ေၾကာင္း သေဘာရရိွလွ်င္ ဥပေဒနွင့္အညီေဆာင္ရြက္ရမည္ဟူ၍ ေဖာ္ျပထားသည္။
ယင္းဥပေဒပုဒ္မ-၃၉၇တြင္မူ ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ျခင္းနွင့္ တာဝန္မွ ျပန္လည္ရုပ္သိမ္းျခင္း ကိစၥမ်ား အတြက္ လိုအပ္ေသာဥပေဒမ်ားကို ျပည္ ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကျပဌာန္းရမည္ ဟူ၍ေဖာ္ျပထားသည္။ ဤသည္မွာ အေျခခံဥပေဒအရ ေပၚေပါက္လာခဲ့ေသာလႊတ္ေတာ္က အေျခခံဥပေဒအရ မလဲြမေသြ ေဆာင္ရြက္ရမည့္ တာဝန္တစ္ခုျဖစ္သည္ဟုဆိုလိုျခင္းျဖစ္ပါသည္။
မဲဆႏၵရွင္ ၁ရာခိုင္နႈန္းကလက္မွတ္ထိုးတယ္ဆိုတာ အခိ်န္မေရြးျပန္လုပ္လို႕ ရတယ္။ တစ္ပါတီစနစ္မွာ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ကို ျဖဳတ္ခ်င္ရင္ ျ့ဖဳတ္ခ်နိုင္ေအာင္ ဒီအခြင့္အေရးေပးထားတာ။ ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီစနစ္မွာ အရႈပ္အေထြးအမ်ားၾကီးျဖစ္နိုင္တယ္။ တျခားနိုင္ငံမွာရိွ၊ မရိွ နိုင္ငံ တကာစံေတြကို ေလ့လာရတယ္။
အံ့အားသင့္စဖြယ္အေၾကာင္းျပခ်က္မ်ားျဖစ္ပါသည္။ မဲဆႏၵရွင္ (၁) ရာခိုင္နႈန္းဆိုသည္မွာ တိုင္ၾကားသူ အေရအတြက္သာျဖစ္ျပီး ထိုအေရ အတြက္မွ်ျဖင့္ ရုပ္သိမ္းနိုင္မည္မဟုတ္သျဖင့္ အလြန္အမင္း စိုးရိမ္ ေၾကာင့္ၾက စရာမလိုဟု ထင္ပါသည္။ တစ္ပါတီစနစ္တြင္သာရိွသည္မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ပါလီမန္ ဒီမို ကေရစီစနစ္ ၁၉၄၇-ခုနွစ္ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခု်ပ္ပံု အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ(၇၈)တြင္လည္း လႊတ္ေတာ္အမတ္ အျဖစ္မွ ထြက္ခိုင္းရန္ ဥပေဒျပဌာန္း နိုင္သည့္အာဏာကို ပါလီမန္သုိ႕အပ္နွင္းထားေၾကာင္း၊ ဒီမိုကေရစီ အသား က်ေနျပီျဖစ္သည့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ အိႏိၵယ၊ ကေနဒါ၊ ဆြစ္ဇာလန္ တို႕တြင္လည္း (Right to Recall) လႊတ္ေတာ္အမတ္တာဝန္မွ ျပန္လည္ရုပ္ သိမ္းသည့္ဥပေဒကို က်င့္သံုး လိုက္နာ လ်က္ရိွေၾကာင္း၊ တရားမွ်တမႈ၊ သာနာ ညီမွ်မႈနွင့္ေကာင္းျမတ္ေသာကိုယ္က်င့္တရားတို႕ကို လိုလားစြာ တည္ေဆာက္ အပ္သည္ဟုယူဆပါက အဆိုပါဥပေဒကို လ်င္ျမန္သြက္လက္ စြာျပဌာန္း သင့္ေၾကာင္း ေလးေလးစားစားေဖာ္ျပလိုပါသည္။
လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္တစ္ဦးကိုတာဝန္မွ ျပန္လည္ရုပ္သိမ္းနိုင္ရန္အတြက္ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ ပဲြ ေကာ္မရွင္မွ တင္ျပသည့္ ဥပေဒၾကမ္းအရ ပင္လွ်င္ အလြန္ခက္ခဲေသာနည္းလမ္းမ်ားကို ျဖတ္သန္းေက်ာ္လႊားရဦးမည္ ဆိုတာ ျမင္သာလွပါသည္။ ျပည္သူတို႕သည္ သူတို႕ယံုမွတ္၍ပံုအပ္ခဲ့ေသာ ကိုယ္စားလွယ္အမတ္မင္းမ်ားကို အေတာ္အတန္အယံုအၾကည္ကင္းမဲ့ရံုမွ်ျဖင့္၊ အေတာ္အတန္ ေမတၱာ ပ်က္ရံုမွ်ျဖင့္၊ သည္မွ်ခက္ခဲ၍ သည္မွ်ေငြကုန္ေၾကးက် မ်ားမည့္ (Right to Recall) ကို က်င့္သံုးနိုင္မည္ မထင္ပါ။သုိ႕ေသာ္ ေသခ်ာ လိုေသာအခ်က္တစ္ခ်က္ရိွပါသည္။ သူတို႕ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ လိုက္ ေသာ ကိုယ္စားလွယ္အမတ္က ေရြးေကာက္ခံျပီးသည္နွင့္ သူတို႕အေပၚ ငတံုးငအသဖြယ္ သေဘာ ထားလ်က္ ငါ့ျမင္းငါစိုင္းလုပ္မွာမဟုတ္ ဆိုေသာ အခ်က္ကို မည္သည့္မဲဆႏၵရွင္မဆို ေသခ်ာလိုျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ဆရာၾကီးသခင္ကိုယ္ေတာ္မိွုင္းကေရးခဲ့သည္-
မံုေရြးေၾကးမံုေခ်ာင္းဦးနယ္ တစ္လႊားဆီက၊
အလံုေက်းအကုန္မွာေျပာင္းဖူးသည္ေတြကလည္း မ်ားလိုက္ပါဘိသနွင့္ …။
ေဇယ်ာမိုးျမင့္စံ
http://www.echoingvoicenews.com/မွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္
လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္၏တာဝန္မွ ျပန္လည္ရုပ္သိမ္းျခင္းဆိုင္ရာဥပေဒကို ပထမလႊတ္ေတာ္ သက္တမ္း တစ္ဝက္ေက်ာ္ၾကာျမင့္ခဲ့ျပီျဖစ္ေသာ လေပါင္း ၃ဝ ေက်ာ္ၾကာသည္အထိ ျပဌာန္းနိုင္ျခင္း မရိွေသးသည့္အတြက္ အေျခခံ ဥပေဒကေပးအပ္ထားသည့္ ျပည္သူတို႕၏အခြင့္အေရးကို ပိတ္ပင္ရာ ေရာက္ေၾကာင္း ” The Messenger ဂ်ာနယ္ေဆာင္းပါးရွင္ ဘုန္းေအာင္က အတိအလင္း ေရးသား လိုက္သည့္အခိ်န္မွာပင္ `မည္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ အလ်င္လိုေနပါသနည္း”ဟု ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္သုိ႕ ေမးခြန္းထုတ္ လိုက္ပါသည္။
မဲဆႏၵရွင္တစ္ဦးအေနျဖင့္ ေမးခြင့္ရိွမည္ဆိုပါက ေမးလိုပါသည္။ မည္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ ၾကန္႕ၾကာေနပါသနည္း။
လႊတ္ေတာ္မ်ား၏အေျခခံအက်ဆံုးျဖစ္သည့္ အဓိကတာဝန္တာထမ္းမွာ ဥပေဒျပဳေရးျဖစ္သည္ကို ယံုမွားဖြယ္ရာမရိွပါ။ သုိ႕ေသာ္၊ ဒီမိုကေရစီ အကူးအေျပာင္းကာလအတြင္း မဲဆႏၵရွင္ျပည္သူတို႕၏ အက်ိဳးစီးပြား၊ အလိုဆႏၵ နွင့္ကိုက္ညီသည့္ မည္သည့္ဥပေဒမ်ားကိုျပဌာန္းနိုင္ခဲ့ပါသနည္း။ မဲဆႏၵရွင္ ျပည္သူတို႕၏အက်ိဳးစီးပြား၊အလိုဆႏၵနွင့္မကိုက္ညီသည့္ မည္သည့္ဥပေဒမ်ားကို ျပင္ဆင္၊ ျဖည့္စြက္၊ ပယ္ဖ်က္နိုင္ခဲ့ပါသနည္း။
၁၉ဝ၈ ခုနွစ္၊ မတရားအသင္းမ်ားအက္ဥပေဒ (The Unlawful Associations Act)သည္ ျမန္မာ တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးခ်စ္ ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားနွင့္ ကူညီေထာက္ပံ့ေပးသူမ်ားကို ပယ္ပယ္နယ္နယ္ နိွပ္ကြပ္ရန္ ကိုေရႊနယ္ခဲ်႕ အဂၤလိပ္တို႕က ျပဌာန္းခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ သုိ႕ေသာ္ နွစ္ေပါင္း၁ဝဝေက်ာ္ခဲ့သည့္ ယခုအခိ်န္ကာလအထိ မဖ်က္သိမ္းနိုင္ေသးသည့္အျပင္ ေခတ္အဆက္ဆက္ လိုရာသံုးေလာက္ေအာင္ အသံုးဝင္တည္တံ့ေနဆဲျဖစ္သည္။ ထိုတစ္ခ်က္ တည္းနွင့္ပင္ ကိုေရႊနယ္ခဲ်႕တို႕၏ဥပေဒျပဳနိုင္မႈ၊ ဥာဏ္ ပညာၾကီးျမင့္မႈ နွင့္ေက်းဇူးတရားၾကီးမားမႈကို အေလးျပဳရေတာ့မလို ျဖစ္ေနသည္။
`ပုဒ္မ-၅၊ သုိ႕မဟုတ္ ၅(ည)ဟုအမ်ားသိၾကသည့္”အေရးေပၚ စီမံမႈအက္ဥပေဒ သည္လည္း တည္ျမဲ ခိုင္မာေနဆဲ။ မၾကာေသးခင္က မိတ္ေဆြ စာေရးဆရာ တစ္ေယာက္ကလွမ္းေမးသည္။ ပုဒ္မ ’ငါး’ကို ဘယ္ေခတ္က ျပဌာန္းခဲ့ တာလဲ”တဲ့။ ထစ္ခနဲရိွ ၅(ည)ဆိုျပီး အလြန္ေဝေတဝါးတား နိုင္လွေသာ ဖြင့္ဆိုခ်က္ျဖင့္ လမ္းေဘးေစ်းသည္ပင္လွ်င္ အခ်ဳပ္ထဲ နွစ္နွင့္ခီ် ေကြးသြား နိုင္ေသာ ျပဌာန္းခ်က္ ကို အဂၤလိပ္ေတြက ညစ္ပတ္ေသာအၾကံအစည္နွင့္ ဥပေဒျပဳခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု မိတ္ေဆြက ယူဆ ထားသည္။ အထင္မလဲြပါနဲ႔ဗ်ာ၊ လြတ္လပ္ေရးရျပီး ၁၉၅ဝ ခုနွစ္မွာမွ ျမန္မာနိုင္ငံေရးသမား အခ်င္းခ်င္း နိွပ္ကြပ္ဖို႔ ေရႊဉာဏ္ေတာ္စူးေရာက္တဲ့ ကိုေရႊျမန္မာတို႕ရဲ့ လႊတ္ေတာ္ ကျပဌာန္းခဲ့တာပါဟူ၍ ဂုဏ္ယူ ဝင့္ၾကြားေျပာရသည္။ ထိုဥပေဒျပဌာန္းခဲ့ေသာ ထိုအမတ္မင္းမ်ား ကိုယ္တိုင္ေနာင္အခါ ဘာမွန္းညာမွန္း မသိ၊ ညဉ့္အခိ်န္ တံခါးေခါက္နိွုး၍ ထိုဥပေဒျဖင့္အထိန္းသိမ္းခံခဲ့ရသည္ကိုမူ မေျပာျဖစ္ခဲ့။
ေခတ္စနစ္နွင့္ေလ်ာ္ညီျခင္းမရိွေတာ့သည့္ ဥပေဒမ်ားကိုမဖ်က္သိမ္း နိုင္ေသးေစကာမူ၊ အေျခခံဥပေဒပါ နိုင္ငံသားမ်ား၏ မူလအခြင့္အေရးကို အထိပါးခံရသည္ဟုမ်ားစြာအျငင္းပြားဖြယ္ရာရိွေသာ ”ျငိမ္းခ်မ္းစြာ စီတန္း လွည့္လည္ျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒကို” မူျပဌာန္းျပီးခဲ့ျပီျဖစ္သည္။ ျပည္သူ႕ လႊတ္ေတာ္ဆိုင္ရာ ဥပေဒ၊ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ဆိုင္ရာ ဥပေဒ၊ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒဆိုင္ရာ ခံုရံုးဥပေဒတို႕ကို ျပင္ဆင္ ျပဌာန္း နိုင္ခဲ့ျပီျဖစ္သည္။
၄င္းတို႕ကဖြဲ႕စည္းသည့္ ေကာ္မတီ/ေကာ္မရွင္မ်ားသည္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒအရ ျပည္ေထာင္စု အဆင့္ ဟုတ္၊မဟုတ္ ဥပေဒအရ အျပီးအျပတ္ အတည္ျဖစ္သည့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ေက်နပ္မႈ မရိွခဲ့သည့္အတြက္ ၄င္းတို႕၏ အတည္ျပဳခ်က္ျဖင့္ ခန္႕ထားခဲ့သည့္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒခံုရံုး အဖြဲ႕ဝင္ မ်ားကိုပင္စြပ္စဲြျပစ္တင္၍ ရာထူးမွ နုတ္ထြက္သြားေစခဲ့သည္အထိ လ်င္ျမန္သြက္လက္စြာ စြမ္းေဆာင္ နိုင္ခဲ့ျပီျဖစ္သည္။ သုိ႕ေသာ္၊ ၄င္းတို႕အား တာဝန္မွ ျပန္လည္ရုပ္သိမ္းနိုင္သည့္ ဥပေဒတစ္ရပ္ကို လႊတ္ေတာ္က ျပဌာန္းနိုင္ျခင္း မရိွေသးပါ။
ပထမသက္တမ္း၏တစ္ဝက္၊ လေပါင္း ၃ဝေက်ာ္ၾကာျမင့္ခဲ့သည္ အထိ၊ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္ကဥပေဒၾကမ္းေပးပို့ျခင္းကို တစ္နွစ္ေက်ာ္ၾကာလ်စ္လူ်ရႈျပီးသည္အထိ ”လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ တာဝန္မွျပန္လည္ရုပ္သိမ္းျခင္းဥပေဒ”ကို အတည္ျပဳျပဌာန္းရန္ တာဝန္ တစ္ရပ္ ပ်က္ကြက္ေနေသးသည္ကိုေတြ႔ ရပါသည္။ တြန္႕ဆုတ္ေနသည္ကို ေတြ႕ရပါသည္။
မည္သည့္အတြက္ သုိ႕မဟုတ္ မည္သူ၏အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ ၾကန္႕ ၾကာတြန္႕ဆုတ္ေနရပါသနည္း။
ထိုသုိ႕ၾကန္႕ၾကာေနခဲ့ျခင္းသည္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ မလဲြမေသြ ေဆာင္ရြက္ရမည့္ တာဝန္ေပး အပ္ခ်က္တစ္ခုကို မ်က္ကြယ္ျပဳရာ၊ လ်စ္လ်ဴရႈ ရာ မေရာက္ပါသေလာ။
လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ခံရျပီးေနာက္ တာဝန္မွျပန္လည္ရုပ္သိမ္းခံ ရမည္ကို အၾကီးအက်ယ္ စိုးရိမ္ထိတ္လန္႕ ေနေသာ အမတ္မင္းမ်ား ရိွေကာင္းရိွနိုင္ပါသည္။ အထူး အားျဖင့္ ျပည္သူတို႕ ၏ စစ္မွန္ေသာ ဆႏၵမဲမ်ားျဖင့္ မိမိတို႕ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ခံခဲ့ရျခင္း ျဖစ္သည္ ဟု မယံုရဲနိုင္ေသာသူ၊ မိမိတို႕၏ လက္ရိွလုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္ေနမႈ မ်ားသည္ မဲဆႏၵရွင္ျပည္သူတို႕၏ အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ျဖစ္သည္ဟု မယံုရဲ နိုင္ေသာသူတို႕တြင္ စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္ဖြယ္ရိွပါသည္။
ဤဘဝ၊ဤေနရာဆိုသည္မွာ မည္သူ႕အတြက္မွ် စိတ္ဒံုးဒံုးခ်ရေလာက္ေအာင္ သံမိႈနွက္စဲြထားသကဲ့သုိ႕ ခိုင္ျမဲနိုင္မည္မဟုတ္သည္မွာ ေသခ်ာလွပါသည္။ နိုင္ငံနွင့္ျပည္သူ(မဲဆႏၵရွင္)တို႕၏ အက်ိဳးစီးပြားကို ေသြဖည္လာ သည့္တစ္ေန႔။ မိမိကိုယ္ကိ်ဳးအစီးအပြားကိုေရွ႕တန္းတင္လာသည့္ တစ္ေန႔။ ေဖာက္လဲြ ေဖာက္ျပန္၊အတၱဟိတေတြ ရွင္သန္ၾကီးထြားလာသည့္တစ္ေန႔။ မလဲြ မေသြျပန္လည္ရုပ္သိမ္းခြင့္ ရိွရပါမည္။
ျပည္သူတို႕ထံမွ ဆင္းသက္လာခဲ့သည့္ အခြင့္အာဏာျဖစ္သည္ဟုဆိုပါလွ်င္ ထိုအခြင့္အာဏာနွင့္ ထိုက္တန္ျခင္းမရိွေတာ့ေသာသူကို ျပည္သူတို႕က ျပန္လည္ရုပ္သိမ္းနိုင္ခြင့္လည္း ရိွရပါမည္။ သည့္ အတြက္ေၾကာင့္ပင္လွ်င္ ထိုသုိ႕ရုပ္သိမ္းနိုင္ခြင့္ကို နိုင္ငံသားတို႕၏အခြင့္အေရးတစ္ရပ္အျဖစ္ အေျခခံ ဥပေဒဟူ၍အမည္ရေသာပဋိညာဉ္တစ္ရပ္ျဖင့္ အာမခံထားရိွခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါ သည္။ ဤအခြင့္အေရးကို မည္သည့္အေၾကာင္းေၾကာင့္မွ ေနွာင့္ေနွး ၾကန္႕ၾကာေစရန္ မျပဳလုပ္သင့္ဟု ထင္ပါသည္။
ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္သည္ ယင္းဥပေဒၾကမ္းကိုေရးဆဲြ၍ လႊတ္ေတာ္မွအတည္ျပဳ နိုင္ရန္တင္ျပခဲ့ျခင္းမွာ လုပ္စရာအလုပ္မရိွ၍ ေၾကာင္မေရခိ်ဳးေနျခင္းမဟုတ္တန္ရာပါ။ သူတို႕ မဲဆႏၵနယ္မွ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ကို တာဝန္မွျပန္လည္ရုပ္သိမ္းေပးရန္ မဲဆႏၵရွင္အခိ်ဳ႕က ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ခဲ့ျခင္း၊ ထိုသုိ႕လုပ္ပိုင္ခြင့္ရိွသည္ဟု ယံုၾကည္၍ တာဝန္မွျပန္ လည္ ရုပ္သိမ္းေပးပါရန္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္သုိ႕ တိုင္ ၾကားခဲ့ျခင္းတို႕ရိွေနျခင္းေၾကာင့္သာပဲ ဥပေဒၾကမ္း တင္သြင္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္တန္ ရာပါသည္။
အဆိုပါဥပေဒၾကမ္းတင္သြင္းျခင္းသည္ အေျခခံဥပေဒပါ ျပဌာန္းခ်က္ကို လိုက္နာေဆာင္ရြက္ျခင္း ျဖစ္ျပီး၊ တင္သြင္းလာေသာ ဥပေဒၾကမ္းကို ေဆြးေႏြးရန္၊ အတည္ျပဳ၊ ျပဌာန္းရန္ပ်က္ကြက္ျခင္းသည္ အေျခခံဥပေဒ ျပဌာန္းခ်က္ကို လိုက္နာ ေဆာင္ရြက္ရန္ ပ်က္ကြက္ျခင္းမဟုတ္ဟု ျငင္းဆန္လိုေသာ ဥပေဒပညာရွင္မ်ားရိွပါက စာမ်က္နွာမ်ားေပၚတြင္ လူသိရွင္ၾကား ေရးသားပါရန္ ဖိတ္ေခၚလိုပါသည္။
ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပုဒ္မ-၃၉၆(က)တြင္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ကို ၄င္း၏တာဝန္မွ ျပန္လည္ ရုပ္သိမ္းခြင့္ရိွသည့္ အေၾကာင္းအခ်က္မ်ားကို ေဖာ္ျပထားသည္။ ပုဒ္မခဲြ(ခ)တြင္ မူလမဲဆႏၵရွင္မ်ား၏ အနည္းဆံုး(၁) ရာခိုင္နႈန္းက ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္သုိ႕ တိုင္တန္းရမည္။ ပုဒ္မခဲြ(ဂ) တြင္ ေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္ကစံုစမ္းစစ္ေဆးရမည္။ ပုဒ္မခဲြ (ဃ)တြင္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ကို ခုခံေခ်ပခြင့္ေပးရမည္။ ပုဒ္မခဲြ (င)တြင္ စြပ္စဲြခ်က္မွန္ကန္၍ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ဆက္လက္တာဝန္ ထမ္းရြက္ရန္ မသင့္ေၾကာင္း သေဘာရရိွလွ်င္ ဥပေဒနွင့္အညီေဆာင္ရြက္ရမည္ဟူ၍ ေဖာ္ျပထားသည္။
ယင္းဥပေဒပုဒ္မ-၃၉၇တြင္မူ ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ျခင္းနွင့္ တာဝန္မွ ျပန္လည္ရုပ္သိမ္းျခင္း ကိစၥမ်ား အတြက္ လိုအပ္ေသာဥပေဒမ်ားကို ျပည္ ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကျပဌာန္းရမည္ ဟူ၍ေဖာ္ျပထားသည္။ ဤသည္မွာ အေျခခံဥပေဒအရ ေပၚေပါက္လာခဲ့ေသာလႊတ္ေတာ္က အေျခခံဥပေဒအရ မလဲြမေသြ ေဆာင္ရြက္ရမည့္ တာဝန္တစ္ခုျဖစ္သည္ဟုဆိုလိုျခင္းျဖစ္ပါသည္။
မဲဆႏၵရွင္ ၁ရာခိုင္နႈန္းကလက္မွတ္ထိုးတယ္ဆိုတာ အခိ်န္မေရြးျပန္လုပ္လို႕ ရတယ္။ တစ္ပါတီစနစ္မွာ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ကို ျဖဳတ္ခ်င္ရင္ ျ့ဖဳတ္ခ်နိုင္ေအာင္ ဒီအခြင့္အေရးေပးထားတာ။ ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီစနစ္မွာ အရႈပ္အေထြးအမ်ားၾကီးျဖစ္နိုင္တယ္။ တျခားနိုင္ငံမွာရိွ၊ မရိွ နိုင္ငံ တကာစံေတြကို ေလ့လာရတယ္။
အံ့အားသင့္စဖြယ္အေၾကာင္းျပခ်က္မ်ားျဖစ္ပါသည္။ မဲဆႏၵရွင္ (၁) ရာခိုင္နႈန္းဆိုသည္မွာ တိုင္ၾကားသူ အေရအတြက္သာျဖစ္ျပီး ထိုအေရ အတြက္မွ်ျဖင့္ ရုပ္သိမ္းနိုင္မည္မဟုတ္သျဖင့္ အလြန္အမင္း စိုးရိမ္ ေၾကာင့္ၾက စရာမလိုဟု ထင္ပါသည္။ တစ္ပါတီစနစ္တြင္သာရိွသည္မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ပါလီမန္ ဒီမို ကေရစီစနစ္ ၁၉၄၇-ခုနွစ္ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခု်ပ္ပံု အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ(၇၈)တြင္လည္း လႊတ္ေတာ္အမတ္ အျဖစ္မွ ထြက္ခိုင္းရန္ ဥပေဒျပဌာန္း နိုင္သည့္အာဏာကို ပါလီမန္သုိ႕အပ္နွင္းထားေၾကာင္း၊ ဒီမိုကေရစီ အသား က်ေနျပီျဖစ္သည့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ အိႏိၵယ၊ ကေနဒါ၊ ဆြစ္ဇာလန္ တို႕တြင္လည္း (Right to Recall) လႊတ္ေတာ္အမတ္တာဝန္မွ ျပန္လည္ရုပ္ သိမ္းသည့္ဥပေဒကို က်င့္သံုး လိုက္နာ လ်က္ရိွေၾကာင္း၊ တရားမွ်တမႈ၊ သာနာ ညီမွ်မႈနွင့္ေကာင္းျမတ္ေသာကိုယ္က်င့္တရားတို႕ကို လိုလားစြာ တည္ေဆာက္ အပ္သည္ဟုယူဆပါက အဆိုပါဥပေဒကို လ်င္ျမန္သြက္လက္ စြာျပဌာန္း သင့္ေၾကာင္း ေလးေလးစားစားေဖာ္ျပလိုပါသည္။
လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္တစ္ဦးကိုတာဝန္မွ ျပန္လည္ရုပ္သိမ္းနိုင္ရန္အတြက္ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ ပဲြ ေကာ္မရွင္မွ တင္ျပသည့္ ဥပေဒၾကမ္းအရ ပင္လွ်င္ အလြန္ခက္ခဲေသာနည္းလမ္းမ်ားကို ျဖတ္သန္းေက်ာ္လႊားရဦးမည္ ဆိုတာ ျမင္သာလွပါသည္။ ျပည္သူတို႕သည္ သူတို႕ယံုမွတ္၍ပံုအပ္ခဲ့ေသာ ကိုယ္စားလွယ္အမတ္မင္းမ်ားကို အေတာ္အတန္အယံုအၾကည္ကင္းမဲ့ရံုမွ်ျဖင့္၊ အေတာ္အတန္ ေမတၱာ ပ်က္ရံုမွ်ျဖင့္၊ သည္မွ်ခက္ခဲ၍ သည္မွ်ေငြကုန္ေၾကးက် မ်ားမည့္ (Right to Recall) ကို က်င့္သံုးနိုင္မည္ မထင္ပါ။သုိ႕ေသာ္ ေသခ်ာ လိုေသာအခ်က္တစ္ခ်က္ရိွပါသည္။ သူတို႕ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ လိုက္ ေသာ ကိုယ္စားလွယ္အမတ္က ေရြးေကာက္ခံျပီးသည္နွင့္ သူတို႕အေပၚ ငတံုးငအသဖြယ္ သေဘာ ထားလ်က္ ငါ့ျမင္းငါစိုင္းလုပ္မွာမဟုတ္ ဆိုေသာ အခ်က္ကို မည္သည့္မဲဆႏၵရွင္မဆို ေသခ်ာလိုျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ဆရာၾကီးသခင္ကိုယ္ေတာ္မိွုင္းကေရးခဲ့သည္-
မံုေရြးေၾကးမံုေခ်ာင္းဦးနယ္ တစ္လႊားဆီက၊
အလံုေက်းအကုန္မွာေျပာင္းဖူးသည္ေတြကလည္း မ်ားလိုက္ပါဘိသနွင့္ …။
ေဇယ်ာမိုးျမင့္စံ
http://www.echoingvoicenews.com/မွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္