…………………
(၁)
"အေဖ သမီးလုပ္ထားတဲ့ အုိးေလးလွလား။ ဘယ္ေလာက္ရလည္းဟင္ "
"မွန္း ၾကည့္ရေအာင္။ အမယ္လွသား။ ဟ ၂၃၀ ေတာင္ရသဗ် "
ဖုန္းထဲမွာထည့္ထားတဲ့ Pottery ဆုိတဲ့ Game ေလးကုိ သမီးကေဆာ့ေနတာပါ။ ဒီဂိမ္းေလးက ကုိယ္တုိင္ဖန္တီးမႈ စိတ္ကူးဥာဏ္ကုိ ဖြင့္ေပးေစတယ္ထင္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ေပးေဆာ့ထားတာပါ။ အုိးေလးေတြကုိ ကုိယ္တုိင္ပုံစံလုပ္ရသည္။ ၿပီးလွ်င္ေရာင္းရသည္။ ရသည့္ပုိက္ဆံေလးေတြႏွင့္ အေရာင္ေလးေတြ၊ ေၾကြရည္ ေတြ၊ အကြက္အဆင္ဒီဇုိင္းပုံစံေလးေတြကုိ ၀ယ္ရသည္။
ကုိယ္၀ယ္ထားသည့္ အေရာင္ေလးေတြႏွင့္ အဆင္ေလးေတြကုိ ကုိယ္လုပ္ထားသည့္ အုိးေလးမွာ အလွဆင္။ ၿပီးလွ်င္ ေလလံတင္ေရာင္းေပါ့။ အေရာင္ေလးေတြျဖင့္ ကုိယ္စိတ္ကူးဥာဏ္ေလးေတြ၊ ဖန္တီး ႏုိင္စြမ္းေလးေတြဟာ ကေလးရဲ႕အေတြးမွာျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေပးႏုိင္တယ္လုိ႔ထင္ပါသည္။ ဥာဏ္ထက္ျမက္ေစဖုိ႔ အတြက္အေထာက္အကူျပဳမည္လုိ႔ ထင္ပါသည္။
ခုသူလုပ္ထားတဲ့အုိးေလးေတြၾကည့္ၿပီး သူသေဘာက်ေနသည္။ အေရာင္ေလးေတြကုိ စုံေနေအာင္ စပ္ၿပီးခ်ယ္၊ အကြက္ေလးေတြ၊ ပန္းေလးေတြဆင္၊ ပန္းအုိးေလးေတြကုိ ကုိင္းတတ္သင့္တာတတ္ၿပီး သူဘာသာ သူေရာင္းေနေတာ့တာ။ စာက မဖတ္တတ္ေသးေတာ့ ပုိက္ဆံဘယ္ေလာက္ရတယ္ဆုိတာမသိေခ်။
အေဖအေမက ဘယ္ေလာက္ေတာင္ရတာဆုိလွ်င္ သူေပ်ာ္လုိ႔။ သူလုပ္ထားတဲ့ သူဖန္တီးထားတဲ့ အုိးေလးေတြၾကည့္ၿပီး သူေပ်ာ္ေနလုိက္တာေလ။
(၂)
အေရာင္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ကၽြန္ေတာ့္ဘ၀တြင္ အမွတ္တရရွိခဲ့တာေလးကုိ သတိရမိသည္။ ကၽြန္ေတာ္ ေကာင္မေလးတစ္ေယာက္စီက အေျဖကုိ ေစာင့္ေမွ်ာ္ေနစဥ္အခ်ိန္ကာလကျဖစ္သည္။ သူနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္ ကေတာ့တစ္နယ္စီေပါ့။ ဒီေတာ့ ဖုန္းႏွင့္ပဲ စကားေတြေျပာျဖစ္ၾကသည္။
ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ကုိယ့္ဘက္ပါေအာင္ေျပာရတာေပါ့ေလ။ စည္းရုံးရတာေပါ့ေလ။ တစ္ေန႔ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဖုန္းေျပာျဖစ္ၾကသည္။ သူ႔ကုိ ဘယ္အေရာင္ေတြႀကိဳက္တတ္လဲ ေမးသည္။ သူက အျပာေရာင္၊ အျဖဴေရာင္ေလးေတြ ႀကိဳက္တဲ့အေၾကာင္းေျပာသည္။ ကၽြန္ေတာ္က ကၽြန္ေတာ့္စကားလမ္းေၾကာင္းထဲ၀င္လာ ေအာင္ေျပာၿပီး ပန္းေရာင္ေရာ မႀကိဳက္ဘူးလားလုိ႔ ကၽြန္ေတာ္က ေမးမိသည္။ သူက ခဏမွ်စဥ္းစားသြားၿပီးမွ သေဘာက်ေၾကာင္း၊ ဘာျဖစ္လုိ႔ေမးရတာလဲလုိ႔ ျပန္ေမးသည္။ ကၽြန္ေတာ္ကလည္း ကုိယ့္ဘာသာစဥ္းစား ႀကိဳက္ရင္သေဘာက်ရင္ ရၿပီ။ မျပင္ေၾကးလုိ႔ ခပ္တည္တည္ေျပာလုိက္သည္။
အဲဒီလုိေျပာၿပီး အခ်ိန္ကာလၾကည့္ျမွင့္လာသည့္အခါ သူႏွင့္ကၽြန္ေတာ္ ဘာဘာညာညာမျဖစ္ခဲ့ပါ။ အခင္အမင္ဆုံးသူငယ္ခ်င္းေတြသာ ျဖစ္ခဲ့ၾကပါသည္။ ႏွစ္အနည္းငယ္ၾကာလာၿပီးမွ အေရာင္ေတြႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး စကားစပ္မိရာမွ အတိတ္ကအေၾကာင္းေတြကုိ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာျဖစ္ၾကသည္။
သူက ကၽြန္ေတာ္ေမးသည့္ ပန္းေရာင္ဟာ ဘာအဓိပၸာယ္လဲလုိ႔ သူငယ္ခ်င္းေတြကုိ ေျပာျပၿပီး စဥ္းစားၾကသည္တဲ့။ ကၽြန္ေတာ္ရည္ရြယ္ၿပီးေျပာလုိက္သည္က "ပန္းေရာင္ ""ေပါင္းရန္ "ဆုိၿပီးေတာ့ေပါ့။ သူတုိ႔သူငယ္ခ်င္းေတြ ၀ုိင္းၿပီးေျပာလုိက္တာက "ပန္းေရာင္""ေပါင္ယမ္း(ရန္း) "တဲ့ေလ။ နင့္ကုိ ေပါင္ယမ္း (ရန္း)လုိ႔ ႀကိဳက္တာျဖစ္မယ္လုိ႔ ေျပာလုိက္တယ္တဲ့။ ကၽြန္ေတာ့္မွာ ရယ္လုိက္ရတဲ့ျဖစ္ျခင္း။
ေၾသာ္ အသင္လေကာ..အသင္ေလာက ဘ၀မွာ ေပါင္းရန္အတြက္ ဗ်ဴဟာခင္းလုပ္ခဲ့ေပမယ့္ ေပါင္ယမ္း (ရန္း) ၿပီးသြားခဲ့ရတာေတြက မနည္းလွပါလား အသင္ေလာက။
(၃)
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဘ၀စၿပီဆုိကတည္းက အေရာင္မ်ားႏွင့္ ရင္းႏွီးလာခဲ့ၾကပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကုိ ေႏြးေထြးလုံၿခံဳေစသည့္ အႏွီးအျဖဴေရာင္ေလးေတြ၊ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔လက္ထဲ ေပးထည့္ခဲ့သည့္ ေဂ်ာက္ဂ်က္ေလး ေတြသည္လည္း အေရာင္မ်ိဳးစုံပင္ျဖစ္သည္။
ေက်ာင္းတက္စဥ္ကာလမွာလည္း အေရာင္မ်ိဳးစုံသင္ရသည္။ အေရာင္မ်ိဳးစုံျဖင့္ထိေတြ႕ ဆက္ဆံရ ပါသည္။ အေနာ္ရထာ၊ က်န္စစ္သား၊ ဘုရင့္ေနာင္၊ အေလာင္းဘုရားဆုိသည့္ ေက်ာင္း၌ အသင္းလုိက္ခြဲ သည့္အခါတြင္လည္း အေရာင္ေတြျဖင့္ သတ္မွတ္ၾကျပန္ပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဦးညြတ္အေလးျပဳရသည့္ ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္၏ အလံတြင္လည္း အေရာင္ ၃ မ်ိဳးပါ၀င္ေနေပသည္။ အ၀ါ ေရာင္၊ အစိမ္းေရာင္၊ အနီေရာင္ႏွင့္ အျဖဴေရာင္တုိ႔ျဖစ္သည္။ ထုိအေရာင္တုိင္းတြင္ အဓိပၸာယ္သတ္မွတ္ခ်က္ ကုိယ္စီရွိေနသည္။
အဝါေရာင္မွာ ဘာသာ၊ သာသနာႏွင့္ပညာတို႔ တိုးတက္ျခင္းကိုလည္းေကာင္း၊ အစိမ္းေရာင္သည္ စပါးဆန္ေရ၊ သစ္ေတာႏွင္႔ ကၽြဲႏြား အေထြေထြေပါမ်ားျခင္းကိုလည္းေကာင္း၊ အနီေရာင္သည္ ရဲစိတ္ရဲမာန္ ထက္သန္ေစျခင္းကိုလည္းေကာင္း အသီးသီးကိုယ္စားျပဳကာ အလံ၏အလယ္ဗဟိုရွိ ၾကယ္ျဖဴႀကီးမွာ တစ္စည္း တစ္လံုးတည္းရွိေသာ ျပည္ေထာင္စုႀကီးကို ကိုယ္စားျပဳေပသည္။ အေရာင္အလုိက္ ကုိယ္စားျပဳမႈ ႏွင့္အတူ အမ်ိဳးဘာသာ၊ သာသနာကုိလည္းေကာင္း၊ မိမိႏုိင္ငံ၏သယံဇာတမ်ားကုိလည္းေကာင္း၊ တစ္စည္းတစ္လုံး တည္းရွိသည့္ ျပည္ေထာင္စုႀကီးအားလည္းေကာင္း ထာ၀ရအၿမဲတည့္တံေနေအာင္ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ရန္မွာ ႏုိင္ငံသားတုိင္း၏ တာ၀န္ပင္ျဖစ္သည္။ သုိ႔မဟုတ္က ႏိုင္ငံေတာ္အလံတြင္ပါ၀င္ေသာ အ၀ါေရာင္၊ အစိမ္းေရာင္၊ အနီေရာင္ႏွင့္ အျဖဴ ေရာင္တုိ႔၏ အဓိပၸာယ္မ်ားသည္လည္းေကာင္း၊ ကုိယ္စားျပဳသည့္ အေရာင္ႏွင့္ ကုိယ္စားျပဳထားသည့္အရာမ်ားသည္လည္းေကာင္း ကြယ္ေပ်ာက္သြားပါလိမ့္မည္။
သာသနာ့အလံတြင္လည္း ျမတ္စြာဘုရားရွင္၏ ေရာင္ခ်ည္ေတာ္မ်ားကုိ ရည္မွန္းလ်က္ ျပဳလုပ္ ေဖာ္ေဆာင္ထားသည့္ အေရာင္မ်ားရွိေနေပသည္။ ထုိအေရာင္မ်ားသည္ကား ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ စိတ္၏ ၾကည္ညိဳ စရာအေရာင္မ်ားပင္ျဖစ္သည္။
(၄)
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေဘးပတ္၀န္းက်င္တြင္ အေရာင္မ်ိဳးစုံကုိ ျမင္ေတြ႕ေနရပါသည္။ ထုိအေရာင္မ်ားအေပၚ လူသားအသီးသီးက အဓိပၸာယ္သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ၊ ခံယူခ်က္ေတြ၊ ခံစားမႈေတြကုိ ျဖည့္စြက္ၾကပါသည္။ အေရာင္တစ္ခုတည္းအေပၚ ႏွစ္သက္သူ၊ မႏွစ္သက္သူေတြလည္း အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိသည္။ အနီေရာင္ ဆုိသည္မွာ ရဲရင့္ျခင္း၊ တည္ၾကည္ျခင္းဟု ႏွစ္သက္သူမ်ားက သတ္မွတ္ေသာ္လည္း မႏွစ္သက္သူမ်ားအဖုိ႔ ေသြးစြန္းေန သည့္အေရာင္၊ နမိတ္မေကာင္းသည့္အေရာင္ဟု အျမင္ကြဲလြဲသြားၾကပါသည္။
ထုိ႔အတူ အခ်ိဳ႕က ျဖဴစင္ျခင္း အျဖဴေရာင္ကုိသေဘာက်ေသာ္လည္း တခ်ိဳ႕က အားနည္းသည့္အေရာင္ ဟုထင္ျမင္ျပန္သည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ မိမိ၏ ဘ၀၊ မိမိ၏ စိတ္ခံစားခ်က္အေပၚမူတည္ၿပီး အေရာင္အေပၚအဓိပၸာယ္ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြက မတူညီတတ္ၾကပါ။
တခ်ိဳ႕ကလည္း အေရာင္ကုိ နိမိတ္အျဖစ္၊ သေကၤတမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ၾကပါေသးသည္။ အနက္ေရာင္သည္ အမဂၤလာ အေရာင္၊ အစိမ္းသည္ စိမ္းကားမႈ၏ နိမိတ္၊ ၾကည္ျပာေရာင္သည္ ခ်စ္ျခင္း၏ သေကၤတ စသည္ျဖင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးယူဆတတ္ပါသည္။
မည္သုိ႔ပင္ဆုိေစ အေရာင္မ်ားႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔လႊတ္ကင္းႏုိင္မည္မဟုတ္ပါ။ အဘယ့္ေၾကာင့္ ဆုိေသာ္ မုိးေကာင္းကင္ႀကီးသည္ အျပာေရာင္၊ ညေကာင္းကင္သည္ အမည္းေရာင္၊ သဘာ၀ေတာေတာင္တုိ႔ သည္ အစိမ္းေရာင္ စသည့္စသည့္ သဘာ၀အေရာင္တုိ႔ျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေနထုိင္ေနၾကရသည္၊ ေတြ႕ျမင္ ေနၾကရသည္မဟုတ္ပါလား။
(၅)
No Education is complete without Art Education. ပန္းခ်ီအႏုပညာမပါသည့္ ပညာေရးဟာ ျပည့္စုံလုံေလာက္သည့္ ပညာေရးမဟုတ္ပါတဲ့။ ေက်ာင္းေနစဥ္ကတည္းက ပန္းခ်ီ၏အေျခခံ အ၀ုိင္းေလးေတြ၊ ေလးေထာင့္ေလးေတြ၊ ႀတိဂံေလးေတြဆြဲခဲ့ၾကရပါသည္။ ထုိမွတဆင့္ ႏွလုံးသားရဲ႕ပန္းခ်ီကားေတြအျဖစ္ေရးဆြဲ ၾကပါသည္။
ပန္းခ်ီကားတစ္ခ်ပ္၊ အႏုပညာတစ္ခုဆုိသည္မွာလည္း အေရာင္တုိ႔ျဖင့္ ထုံမႊမ္းထားၾကသည္ျဖစ္သည္။ အေရာင္မ်ားကုိ ပိုင္ႏုိင္စြာအသုံးခ်ႏုိင္သည့္အခါ မဟာပန္းခ်ီမ်ားျဖစ္လာၾကသည္။ သရုပ္ေဆာင္အႏုပညာရွင္ မ်ားသည္လည္း မ်က္ႏွာအေရာင္ခ်ယ္သရျခင္း၊ ေျပာင္းလဲရျခင္းျဖစ္သည္။ က်ရာအခန္းတြင္ က်ရာအေရာင္ကုိ ခ်ယ္မႈန္းၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိနည္းတူ စာေရးသည္ဆုိသည္မွာလည္း ႏွလုံးသား၏ အေရာင္မ်ားျဖင့္ တုိ႔ထိေရး သားေနၾကျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ဤသုိ႔ျဖင့္ တခ်ိဳ႕ခ်ယ္သေသာအေရာင္တုိ႔သည္ လူအမ်ားခ်စ္ခင္ၾက၍ တခ်ိဳ႕အေရာင္ေတြကေတာ့ လူမုန္းျခင္းကုိ ခံၾကရပါသည္။ မိမိဘ၀အတြက္ ဘ၀အေရာင္ခ်ယ္သ မမွားဖုိ႔၊ အေရာင္ေရြးမမွားဖုိ႔ လုိပါ လိမ့္မည္။
(၆)
စိတ္ပညာရွင္ ေအဗရာဟင္ မတ္စလုိ( Abraham Maslow)က အတၱပုံေဖာ္ျခင္း ( Self -actulization) ကုိ ေလ့လာတင္ျပခဲ့သည္။ သက္ရွိလူသားတုိ႔ကုိ ေစ့ေဆာ္ေနသည့္ အေျခခံအင္အားသည္ အတၱပုံေဖာ္ျခင္းျဖစ္သည္။ သက္ရွိသတၱ၀ါတုိ႔သည္ ႀကီးထြားဖြံ႕ၿဖိဳးလာသည္ႏွင့္အမွ် မ်ိဳးရုိးဗီဇ၏ သတ္မွတ္ခ်က္ ေဘာင္အတြင္း ျဖစ္ေပၚလာေသာ စြမ္းအင္ပုန္းမ်ားကုိ တျဖည္းျဖည္းအေကာင္အထည္ေဖာ္လာၾကသည္။ ငါးတုိ႔ ေရကူးျခင္း၊ ငွက္တုိ႔မုိးေပၚပ်ံျခင္း၊ လူသားတုိ႔လမ္းေလွ်ာက္ျခင္းသည္ မ်ိဳးရုိးဗီဇမွ်သာျဖစ္သည္။ ထုိအေျခအေန မ်ားမွ လူတစ္ဦးသည္ ေကာင္းမႈ၊ မေကာင္းမႈကုိ ခြဲျခားလာျခင္း၊ ဘ၀တုိးတက္သည့္ အျပဳအမူ၊ ေအာင္ျမင္မႈ နည္းလမ္းမ်ားကုိ ေရြးခ်ယ္အသုံးျပဳလာျခင္းတုိ႔သည္ မိမိအတြင္းသ႑ာန္ရွိ အတၱအလုိက္ ပုံေဖာ္လုပ္ေဆာင္ ေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။
ဤသည္ကုိ တနည္းဆုိရေသာ္ လူသားတစ္ဦး၏အစသည္ အျဖဴေရာင္သက္သက္မွ်သာျဖစ္သည္။ အသက္အရြယ္၊ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားျပားလာသည္ႏွင့္အမွ် ဘ၀အေရာင္တုိ႔သည္ အမ်ိဳးမ်ိဳးကြဲသြားၾကေတာ့ သည္။ မိမိ၏ အတၱအေရာင္အလုိက္ ပုံေဖာ္ၾကေတာ့သည္။
မတ္စလုိသည္ "သမုိင္းတစ္ေလွ်ာက္တြင္ ထူးခၽြန္ေျပာင္ေျမာက္စြာ မိမိတုိ႔၏ စြမ္းအင္ပုန္းမ်ားကုိ အျပည့္အ၀ေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ခဲ့သူမ်ားကား အတၱပုံေဖာ္သူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္ "ဟုဆုိခဲ့ပါသည္။ ထုိ႔ျပင္ စပုိင္ႏုိဇာ (Spinoxa) ေသာမတ္ဂ်က္ဖာဆန္( Thomas Jefferson )၊ ေအဗရာဟင္ လင္ကြန္း(Abraham Lincoln )၊ ၀ီလ်ံဂ်ိန္း (William James)၊ အဲလဘတ္အုိင္စတိုင္း (Albert Einstein ) ႏွင့္ အဲလီနာ ရုစဗဲ့ (Eleanor Rooservelt ) တုိ႔၏ အတၳဳပၸတိၱမ်ားကုိ စုေပါင္းေလ့လာၿပီးေနာက္ အတၱပုံေဖာ္ၿပီးသူမ်ား ( Self-actualizer ) ဟူေသာ သမူဟ ရုပ္ပုံလႊာတစ္ခုကုိ ေဖာ္ထုတ္ခဲ့သည္။
မတ္စလုိ စုေပါင္းေလ့လာခဲ့သည့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ားသည္ကား သူတုိ႔၏ ဘ၀အေရာင္ကုိ အေကာင္းဆုံး၊ အလွအပဆုံးျဖစ္ေအာင္ ျပဳလုပ္ေဆာင္ရြက္သြားၾကသူမ်ား ျဖစ္ေတာ့သည္။
(၇)
လိပ္ျပာေလးတစ္ေကာင္က ပန္းပြင့္ေလးတစ္ပြင့္အေပၚကုိနားလုိက္သည္။ ထုိလိပ္ျပာေလးသည္ အေရာင္အေသြးစုံလွပေနသလုိ သူနားလုိက္သည့္ ပန္းပြင့္ေလးသည္လည္း လွပေနသည္သာ။ လိပ္ျပာသည္ သက္ရွိ ဘ၀တစ္ခုျဖစ္သည္။ ပန္းကေလးသည္လည္း ဘ၀တစ္ခုျဖစ္သည္။ သူ႔နည္းသူဟန္ အေရာင္အေသြး မ်ားျဖင့္ ဘ၀ေတြက လွပေနပါသည္။
ကၽြန္ေတာ့္သမီးေလးက သူ႔ဖန္တီးသည့္ အုိးေလးကုိၾကည့္ၿပီး ေပ်ာ္ေနပါလိမ့္မည္။ ဒီအခ်ိန္ေလးတြင္ သူ႔ဖန္တီးသည့္အိုးေလးသည္ သူ႔ဘ၀ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္ေနပါလိမ့္မည္။ သူခ်ယ္သလုိက္သည့္ အေရာင္တုိ႔သည္လည္း သူ႔စိတ္ခံစားမႈ အေရာင္ေတြျဖစ္ေနပါလိမ့္မည္။
အနာဂတ္တြင္ သူ႔ဘ၀အေရာင္ကုိ သူဘယ္လုိေဆးခ်ယ္သမည္လဲ။ ဘယ္အေရာင္ေတြက သူ႔ကုိ ကုိယ္စားျပဳလ်က္ ထြန္းပၾကမည္လဲ။
ကၽြန္ေတာ္သည္လည္း ကုိယ့္ဘ၀အတြက္ အေရာင္ေတြကုိ ကုိယ့္အေတြ႕အႀကံဳ၊ ကုိယ့္အသိတရား ေတြမွ ေရြးခ်ယ္ပါလိမ့္မည္။ ထုိအေရာင္ေတြျဖင့္ ကုိယ့္ဘ၀ကုိ ခ်ယ္မႈန္းပါလိမ့္မည္။ တစ္ခုပဲရွိသည္ ကုိယ့္ဘ၀ အေရာင္သည္ကား စုိေျပလွပေနဖုိ႔ေတာ့ လုိပါလိမ့္မည္။
**************
ေမာင္ပုိင္
၂၆-၁၀-၂၀၁၃