တကယ့္အႏုိင္ဂုိး

(၁)
လုပ္ငန္းတစ္ခုမွာၿဖစ္ၿဖစ္၊ အဖြဲ႔အစည္းတစ္ရပ္မွာၿဖစ္ၿဖစ္၊ လူတစ္ေယာက္အတြက္ပဲၿဖစ္ၿဖစ္ ရည္မွန္းခ်က္ (Goal) ဆုိတာ ရွိရပါတယ္။ ကုိယ္ဘယ္သြားခ်င္လဲဆုိတာသိမွ ဘယ္လမ္းက သြားရမယ္၊ ဘာေတြလိုအပ္မယ္ဆုိတာ သိႏုိင္တာမဟုတ္လား။ အဲ့ဒီရည္မွန္းခ်က္ဆုိတာ သာမန္ကာလွ်ံကာေလး သတ္မွတ္ထားလုိ႔ မရပါဘူး။ SMART ဆိုတဲ့ အခ်က္(၅)ခ်က္နဲ႔ ၿပည္႔စုံဖုိ႔ လုိပါတယ္။ Specific တိက်ရမယ္၊ Measurable တုိ္င္းတာလုိ႔ ရရမယ္၊ Attainable ရႏုိ္င္ၿဖစ္ႏုိင္ရမယ္၊ Realistic လက္ေတြ႔က်ရမယ္၊ ေနာက္ၿပီး Time-bound အခ်ိန္အကန္႔အသတ္ ပါရမယ္။ ဒါမွ ၿပီးၿပည္႔စံုတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္တစ္ခု ၿဖစ္လာပါမယ္။ ကုိယ္ခ်မွတ္ထားတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္တစ္ခု ၿပည္႔တယ္ မၿပည္႔ဘူးဆုိတာကို တုိင္းတာဖို႔အတြက္ေတာ့ ညႊန္းကိန္းလို႔ ေခၚတဲ့ indicator ေတြ လိုအပ္လာပါတယ္။ ဥပမာေၿပာရရင္ အသက္(၄၀)မွာ ေဒၚလာသန္းၾကြယ္သူေဌး ၿဖစ္ခ်င္တဲ့သူတစ္ေယာက္ သူ႔ရည္မွန္းခ်က္ေတြ ၿပည္႔မၿပည္႔သိဖို႔ဆုိရင္ အဲ့ဒီအသက္အရြယ္မွာ ရွိေနတဲ့ သူ႔ရဲ႔ ဘဏ္စာရင္းက indicator ပဲေပါ့။

(၂)
ေဆးခန္းကို အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ ေရာက္လာပါတယ္။ အသက္က ၄၀ေက်ာ္၊ ေမြးထားတဲ့ ကေလးအေရအတြက္က လက္ဆယ္ေခ်ာင္းၿပည္႔ေတာ့မယ္။ အဲ့ဒါနဲ႔ ရာဇ၀င္ကို ေမးၾကည္႔ေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ (၁၀)ႏွစ္ေလာက္က သားအိမ္တြင္းထည္႔ပစၥည္း ဆုိတဲ့ ကိုယ္၀န္တားနည္းတစ္ခုကို သံုးဖူးတယ္ တဲ့။ အဲဒီပစၥည္းထည္႔ၿပီး သိပ္မၾကာဘူး၊ ေသြးေတြ အမ်ားၾကီးဆင္းလာတယ္၊ အဲ့ဒါနဲ႔ပဲ ေၾကာက္လန္႔ၿပီး ကုိယ့္ဟာကိုယ္ ၿပန္ဆြဲထုတ္ပစ္လုိက္တယ္ တဲ့။ အဲဒီအခ်ိန္ကစၿပီး ဒီ ကိုယ္၀န္တားနည္းေတြဟာ ေၾကာက္စရာေကာင္းတယ္၊ ငါနဲ႔မတည္႔ဘူး ဆုိတဲ့ အစြဲ၀င္သြားၿပီး ဘာေဆး၊ ဘာပစၥည္းမွ မသံုးဘဲေနလုိက္တာ အခု ကေလးေတြအရမ္းမ်ားလာၿပီး စီးပြါးေရးေတြ ၾကပ္တည္းလာေတာ့မွ ကုိယ္၀န္ၿပန္တားရေအာင္ ေရာက္လာခဲ့တာေပါ့။

သူ႔အေၾကာင္းကို နားေထာင္ၿပီး ေခါင္းထဲမွာ ဆက္စဥ္းစားေနမိတယ္။ ဒီသားဆက္ၿခားနည္းေတြကို ေဆာင္ရြက္ေပးေနၾကတဲ့ ဆရာ၀န္၊ ဆရာမေတြ၊ အဖြဲ႔အစည္းေတြမွာ ရည္ရြယ္ခ်က္ ရွိပါတယ္၊ ဘာလဲ တစ္ခြန္းတည္းေၿဖ ဆုိရင္ လက္ဖက္ရည္ဆုိင္မွာ အလုပ္လုပ္ေနၾကရတဲ့ ကေလးေတြ နည္းသထက္နည္းလာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေနၾကတာပါ၊ ရွင္းပါမယ္၊ ဒီသားဆက္ၿခားနည္းေတြကို အမ်ိဳးသမီးေတြ ထိထိေရာက္ေရာက္ သံုးစြဲၾကတဲ့အတြက္ မိခင္ေသႏႈန္းက်လာမယ္၊ အမ်ိဳးသမီးေတြ စြမ္းေဆာင္ရည္ၿမင့္တက္လာမယ္၊ စီးပြါးေရး၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးအဆင့္အတန္းေတြ တုိးတက္လာမယ္၊ ကေလးေသႏႈန္းေတြလည္း က်လာမယ္၊ ေနာက္ထပ္တစ္ခါ အဲ့ဒီကေလးေတြ ပညာကုိ ဆံုးခန္းတုိင္ေအာင္ သင္ယူလာႏုိင္မယ္၊ ထပ္တုိးၿပီး ေၿပာရရင္ တုိင္းၿပည္ရဲ႔ အနာဂတ္လွပလာမယ္၊ ဒီလိုရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေတြ အလုပ္လုပ္ေနၾကတာ ၿဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီရည္မွန္းခ်က္ ၿပည္႔တယ္္ မၿပည္႔ဘူးဆိုတာကို တုိင္းတာမဲ့ indicator တစ္ခုက ဘာလဲဆုိေတာ့ ဒီသားဆက္ၿခားနည္းလမ္းေတြကို သံုးစြဲသြားတဲ့ အမ်ိဳးသမီးအေရအတြက္။ ခုနက အမ်ိဳးသမီးရဲ႔ အၿဖစ္အပ်က္ကို ၿပန္စဥ္းစားၾကည္႔ရင္ သားဆက္ၿခားနည္းကို သံုးစြဲသြားတဲ့ အမ်ိဳးသမီးစာရင္းမွာ သူ ပါ၀င္ပါတယ္၊ ေၿပာရရင္ indicator ၿပည္႔တယ္ေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႔ တကယ့္ရည္ရြယ္ခ်က္ ၿပည္႔လားဆုိရင္ေတာ့ အၿပတ္ကို ေခါင္းခါရပါလိမ့္မယ္။ တကယ္လုိ႔သာ သူ႔ကုိ ဒီပစၥည္းစထည္႔ကတည္းက ဒီလုိၿဖစ္တတ္ေၾကာင္း၊ စိတ္ပူစရာ မလုိေၾကာင္း ေသခ်ာရွင္းၿပခဲ့မယ္ဆုိရင္ ဒီလုိဘယ္ၿဖစ္လာႏုိင္ပါ့မလဲ။

သူကေန သင္ခန္းစာတစ္ခု ေပးသြားပါတယ္၊ ရည္ရြယ္ခ်က္တစ္ခု ၿပည္႔ေၿမာက္ဖုိ႔ ၾကိဳးစားတဲ့ေနရာမွာ ေရရွည္အၿမင္ရွိဖုိ႔ လိုပါတယ္။

(၃)
ၿမန္မာေဘာလံုးအသင္း ဆီးဂိမ္းစ္ၿပိဳင္ပြဲ ၀င္ေနတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္က ဘာလဲဆုိရင္ တုိင္းၿပည္ဂုဏ္ကို ေဆာင္ႏုိင္ဖို႔ပါ။ ဒီရည္မွန္းခ်က္ ၿပည္႔တယ္ မၿပည္႔ဘူးကိုေတာ့ ဆုဖလား ရ မရ နဲ႔ တုိင္းတာရပါမယ္။ ဒါၿဖင့္္ ဟုတ္ၿပီ၊ ဖလားရရင္ ၿပီးေရာ၊ အႏုိင္ရရင္ ၿပီးေရာဆုိၿပီး ဂုိးကို လက္နဲ႔သြင္းမယ္၊ ညစ္ၿပီးကစားမယ္၊ ဧရိယာထဲမွာ ဟန္ေဆာင္လွဲခ်ၿပီး ပယ္နယ္တီယူမယ္၊ ဒီလိုသာ ကစားမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဖလားေတာ့ ရခ်င္ရမယ္၊ ဒါေပမဲ့ အားလံုးရဲ႔ ၀ုိင္း၀န္းကဲ့ရဲ႔အၿပစ္တင္ၿခင္းကုိေတာ့ ခံၾကရပါလိမ့္မယ္။ ဘာလို႔ဆုိေတာ့ ဘယ္လူ႔အဖြဲ႔အစည္း၊ ဘယ္ဘာသာ၊ ဘယ္လူမ်ိဳးကမွ မတရားတာကို မခ်ီးက်ဴး၊ ဂုဏ္မၿပဳတတ္ၾကလုိ႔ပါ။ ဒါဆို ဖလားရၿခင္းဆုိတဲ့ indicator ေတာ့ၿပည္႔ပါရဲ႔၊ တကယ့္ရည္မွန္းခ်က္ၿဖစ္တဲ့ တုိင္းၿပည္ဂုဏ္ကုိေတာ့ မေဆာင္ႏုိင္ပါဘူး။

သူတုိ႔က သင္ေပးသြားပါတယ္၊ ရည္မွန္းခ်က္တစ္ခု ၿပည္႔ေၿမာက္ဖုိ႔ ၾကိဳးစားတဲ့ေနရာမွာ တရားမွ်တဖုိ႔ လုိပါတယ္။

(၄)
ေအာင္ၿမင္တဲ့ဆရာ၀န္တစ္ေယာက္ ၿဖစ္မၿဖစ္ကို တစ္ည လူနာ(၅၀)ဆိုတဲ့ အေရအတြက္နဲ႔ တုိင္းတာၾကမယ္ဆုိပါစုိ႔။ တစ္ညကို လူနာ အေယာက္(၅၀)မၿပည္႔ၿပည္႔ေအာင္ ၾကည္႔မယ္၊ အဲ့ဒီအခါ တစ္ေယာက္ တစ္ေယာက္ကို အခ်ိန္ေသခ်ာမေပးႏုိင္ေတာ့ဘူး၊ အာရံုမစုိက္ႏုိင္ေတာ့ဘူး၊ သူ႔ရဲ႔ အရည္အေသြးက က်လာတယ္။ ၾကာလာတဲ့အခါ လူနာလည္း တၿဖည္းၿဖည္းနည္းလာမယ္၊ သူ႔ရဲ႔ ရည္မွန္းခ်က္နဲ႔လည္း တၿဖည္းၿဖည္း ေ၀းေ၀းလာပါတယ္။

ဒီဆရာ၀န္က သင္ေပးသြားပါတယ္၊ ရည္မွန္းခ်က္တစ္ခု ၿပည္႔ေၿမာက္ဖုိ႔ ၾကိဳးစားတဲ့ေနရာမွာ အရည္အေသြးကိုလည္း ေမ့ထားလုိ႔ မရပါဘူး။

(၅)
ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံမွာ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရး ရ မရကုိ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြအားလံုးရဲ႔ ဘယ္ေလာက္ရာခုိင္ႏႈန္းက အမ်ိဳးသမီးေတြၿဖစ္ေနသလဲ ဆုိတဲ့ indicator နဲ႔ တုိင္းတာေၿပာဆုိေလ့ ရွိၾကပါတယ္။ ဘာကိုရည္ရြယ္တာလဲဆိုေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႔ အခြင့္အေရးနဲ႔ ဆံုးၿဖတ္ပိုင္ခြင့္ေတြ ရလာေစဖို႔၊ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ပိုမုိကာကြယ္ႏုိ္င္ေစဖုိ႔ေပါ့။ ဟုတ္ပါၿပီ၊ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ဖိႏွိပ္ခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံတစ္ခုကုိ စဥ္းစားၾကည္႔ရေအာင္၊ ဒီလိုႏုိင္ငံတစ္ခုမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႔ စြမ္းေဆာင္ရည္ဟာ နိမ့္က်ေနတတ္ပါတယ္၊ ဘာလုိ႔ဆုိေတာ့ ေမြးကတည္းက ဖိႏွိပ္ခံခဲ့ရတာကိုး။ သူတို႔အားလံုးရဲ႔ စိတ္ထဲမွာ အငံု႔စိတ္ေတြ ၀င္ေနတယ္၊ ငါတုိ႔က အားနည္းတယ္၊ ဒါေတြ ငါတုိ႔မလုပ္ႏုိ္င္ဘူး ဆုိတဲ့ စိတ္ေတြ လႊမ္းမုိးေနတယ္။ ဒီလိုအေနအထားမ်ိဳးမွာ သူတုိ႔ရဲ႔ အရည္အခ်င္းေတြကို ၿမွင့္မေပးေသးဘဲနဲ႔ indicator ၿပည္႔ရင္ ၿပီးေရာ၊ ရုတ္တရက္ၾကီး လႊတ္ေတာ္ထဲကို ဆြဲေခၚလာမယ္ဆုိရင္ အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ အက်ိဳးမရွိသလို၊ တုိင္းၿပည္အတြက္လည္း အရမ္းနစ္နာပါတယ္။

ဒီအမ်ိဳးသမီးေတြက သင္ေပးသြားပါတယ္၊ ရည္မွန္းခ်က္တစ္ခု ၿပည္႔ေၿမာက္ဖုိ႔ ၾကိဳးစားတဲ့ေနရာမွာ အေၿခခံက်ဖုိ႔ လက္ေတြ႔က်ဖုိ႔ လိုပါတယ္။

(၆)
ခင္ဗ်ားတို႔ရဲ႔ ရည္မွန္းခ်က္က ဘာလဲလို႔ အစိုးရဘက္ကိုပဲ ေမးေမး၊ အတုိက္အခံေတြ မီဒီယာေတြကိုပဲ ေမးေမး၊ ေၿဖၾကပါလိမ့္မယ္၊ ကမာၻက ေငးၾကည္႔ရတဲ့ ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံၾကီးကို တည္္ေထာင္ဖုိ႔ေပါ့လို႔။ ဒီရည္မွန္းခ်က္ ၿပည္႔မၿပည္႔ သိဖုိ႔ေတာ့ indicatorေတြ လိုလာပါတယ္။ မဟုတ္ရင္ ဒီဘက္က ဒီမုိကေရစီရၿပီ လုိ႔ ေၿပာေနတဲ့အခ်ိန္မွာ တစ္ဖက္က အခ်ိန္မေရြး ေနာက္ေၾကာင္းၿပန္လွည္႔သြားႏုိင္တယ္လို႔ ေၿပာေနၾကမွာေပါ့။ အဲဒီထဲမွာ ဘာေတြပါလာမလဲ ဆုိ၇င္ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ ဘယ္ေလာက္လြတ္လပ္တယ္၊ တရားမွ်တတယ္၊ အေၿခခံဥပေဒက ဘယ္ေလာက္ဒီမုိကေရစီနည္းက်တယ္၊ တပ္မေတာ္ရဲ႔ အေနအထားက ဘယ္လုိရွိတယ္ စသၿဖင့္ ဒါေတြပါလာပါမယ္။ အခု အရမ္းေဟာ့ေနတဲ့ အေၿခခံဥပေဒကိစၥမွာဆုိလည္း တခ်ိဳ႔က ၿပင္မယ္ဆုိ ဖာရာ(၂၀၀)ေလာက္ ၿဖစ္ေနမွာ၊ ဒီလုိ ဖာရာေတြ အမ်ားၾကီးနဲ႔ ပုဆုိးကို၀တ္ၿပီး ပြဲတက္မဲ့အစား အသစ္၀ယ္လိုက္တာကမွ ပိုေကာင္းဦးမယ္လုိ႔ ေၿပာေနၾကသလို၊ တခ်ိဳ႔ကလည္း ဒီလိုအေၿခခံဥပေဒတစ္ခု ေပၚေပါက္လာဖုိ႔ အခ်ိ္န္ေတြအမ်ားၾကီးေပးရတယ္၊ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံရဲ႔ အေၿခခံအုတ္ၿမစ္လည္းၿဖစ္လုိ႔ အရမ္းအေရးၾကီးတယ္၊ အဲဒီေလာက္ လြယ္လြယ္ကူကူေလး အသစ္ၿပန္ေရးလုိက္လို႔ မရဘူးဆုိၿပီး ေၿပာေနၾကၿပန္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္လိုပါမႊားကေတာ့ ဒီdebate ၾကီးထဲမွာ ၀င္ပါဖုိ႔ အေၾကာင္း လံုး၀မရွိပါဘူး။ တစ္ခုေလးပါပဲ၊ ဘာလဲဆုိေတာ့ အေၿခခံဥပေဒဆိုတဲ့ indicator ေနာက္ကို လုိက္ရင္း၊ ေဆြးေႏြးၾက ၿငင္းခုန္ၾက သေဘာထားေတြ ကြဲလြဲၾကရင္း ကမာၻက ေငးၾကည္႔ရတဲ့ ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံတစ္ခုအၿဖစ္ ရပ္တည္ႏုိင္ဖုိ႔ ဆိုတဲံ တကယ့္မူလရည္မွန္းခ်က္ကို ေမ့မသြားၾကေစခ်င္ဘူး၊ မ်က္ၿခည္မၿပတ္သြားေစခ်င္ဘူး၊ အေႏွာင့္အယွက္ ၿဖစ္မသြားေစခ်င္ပါဘူး။

(၇)
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ၿမန္မာအသင္း ခ်န္ပီယံၿဖစ္ဖို႔ဆုိရင္ ၿပိဳင္ဘက္အသင္းထက္ အနည္းဆံုးတစ္ဂုိးေတာ့ ပိုသြင္းႏုိင္ဖုိ႔ လိုပါတယ္၊ ဒါေပမဲ့ အဲ့ဒီကၽြန္ေတာ္တုိ႔ သြင္းလုိက္တဲ့ အႏုိင္ဂုိးဟာ..
ေရရွည္အၿမင္ရွိရပါမယ္၊
တရားမွ်တရပါမယ္၊
အရည္အေသြးၿပည္႔၀ရပါမယ္၊
ေနာက္ၿပီး
လက္ေတြ႔လည္းက်၊ အေၿခခံလည္းက်ရပါမယ္။

အဲဒါကမွ တကယ့္အႏုိင္ဂုိးပဲ ၿဖစ္ပါတယ္။

By  
Phio Thiha