NCA ဘာလဲ ဘယ္လဲ ?

NCA ရဲ ့အရွည္ဟာ Nationwide Ceasefire Agreement ျဖစ္တယ္ ။ ျမန္မာလိုေတာ့ တစ္နိူင္ငံလံုး ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မွဳရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ျဖစ္တယ္ ။ အစိုးရနဲ ့ အစိုးရကို လက္နက္ကိုင္တိုက္ခိုက္ေနတဲ ့ အဖြဲ ့ေတြၾကား ျငိမ္းခ်မ္းေရးရယူဖို ့အတြက္ ကနဦး အပစ္အခတ္ရပ္စဲရန္ စတင္ခ်ဳပ္ဆိုတဲ ့ စာခ်ဳပ္ျဖစ္တယ္ ။

NCA ကို ဘာေၾကာင့္ ျပဳလုပ္ၾကသလဲ ?
--------------------------------------------

လက္ရွိ ျမန္မာနိူင္ငံရဲ ့ျပည္တြင္းစစ္ဟာ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္က စတင္တယ္ ။ သက္တမ္းအားျဖင့္ ၆၈ ၾကာျမင့္ေနျပီျဖစ္တဲ ့ ကမာၻအရွည္ဆံုး ျပည္တြင္းစစ္ၾကီးတစ္ခုျဖစ္တယ္ ။ ပါလီမန္ အစိုးရ ၊ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ ၊ ဆိုရွယ္လစ္အစိုးရ ၊ စစ္အစိုးရ ၊ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ စသျဖင့္ အစိုးရအဆက္ဆက္ေျပာင္းလဲသြားေပမယ္ ့ ဒီစစ္ကို ဒီေန ့အထိ အျပီးမသတ္နိူင္ေသးဘူး ။ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ကေန စလို ့ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္အထိ တိုင္းျပည္ရဲ ့တစ္ေနရာရာမွာ တိုက္ပြဲတစ္ခုေတာ့ ေန ့တိုင္းျဖစ္ေနတဲ ့အေနအထားျဖစ္တယ္ ။ ဒီ အႏွစ္ ၇၀ နီးပါး စစ္ဒဏ္ေၾကာင့္ တိုင္းျပည္ မတည္မျငိမ္ျဖစ္ ၊ သယံဇာတေတြဆံုးရွံဳး ၊ စစ္အသံုးစားရိတ္ေတြ ျမင့္တက္ ၊ ႏွစ္ဘက္စစ္သားေတြနဲ ့ျပည္သူေတြရဲ ့အသက္အိုးအိမ္စည္းစိမ္ ပ်က္စီးဆံုးရွံဳးမွဳေတြဟာ ေၾကာက္ခမန္းလိလိ ျဖစ္တယ္ ။ ဒီစစ္ပြဲၾကီးကို အျပီးရပ္စဲခ်င္တဲ ့အတြက္ ကနဦး အေနနဲ ့ အစိုးရ နဲ ့ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္တပ္ေတြအၾကား အပစ္အခတ္ရပ္စဲဖို ့ ညိွနိူင္းၾကျပီး ဒီ NCA စာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးဖို ့ၾကိဳးစားလာၾကတာျဖစ္တယ္ ။

NCA မထိုးခင္က အေျခအေန ဘယ္လိုရွိလဲ ?
-------------------------------------------------

၁၉၈၈ ခုႏွစ္ မတိုင္မီျပဳလုပ္ခဲ့တဲ ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြဟာ အကန္ ့အသတ္ရွိတယ္ ။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးေတြဟာလည္း ကာလတိုတစ္ခုအတြင္းမွာပဲ ျပန္လည္ပ်က္ျပယ္သြားတာကို ေတြ ့ရတယ္ ။ ၁၉၈၈ မွာေတာ့ စစ္အစိုးရ တက္လာခဲ့တယ္ ။ စစ္အစိုးရဟာ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး ခင္ညႊန္ ့ေခါင္းေဆာင္တဲ ့ တပ္မေတာ္ ေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ ့ကို ဦးေဆာင္ေစျပီး တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ ့မ်ားႏွင့္ ေစ့စပ္ညိွနိူင္းခဲ့တယ္ ။ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၁၀ ခုႏွစ္အတြင္း အဖြဲ ့ေပါင္း ၄၀ နဲ ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲခဲ့တာကို ေတြ ့ရတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ ၁၉၉၄ မွာ ေကအိုင္အို နဲ ့လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့တဲ ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္က လြဲလို ့ ဘယ္အဖြဲ ့အစည္းနဲ ့မွ တရား၀င္ လက္မွတ္ေရးထိုးတာကို မျပဳလုပ္ခဲ့ဘူး ။ ေကအိုင္အို နဲ ့ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ကို အစိုးရဘက္ကေရာ ေကအိုင္အိုဘက္ကပါ လွ်ိဳ ့၀ွက္ထားဖို ့ ႏွစ္ဘက္သေဘာတူညီခဲ့ၾကတယ္ ။ ဒီ အဖြဲ ့ေပါင္း ၄၀ ထဲမွာ တစ္ခ်ိဳ ့ဟာ စကတည္းက လက္နက္စြန္ ့ဖို ့သေဘာတူခဲ့ၾကျပီး တစ္ခ်ိဳ ့ကေတာ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲထားတဲ ့ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ ့အျဖစ္ပဲ ဆက္လက္ရပ္တည္ခဲ့ၾကတယ္ ။

စစ္အစိုးရဟာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ ့တစ္ဖြဲ ့ခ်င္းနဲ ့သာ သေဘာတူညီခ်က္ရယူျပီး တပ္ေပါင္းစု အေနနဲ ့ ညႊန္ ့ေပါင္းအဖြဲ ့အေနနဲ ့ ေဆြးေႏြးဖို ့ကိုေတာ့ ျငင္းဆန္ခဲ့တယ္ ။ ဒီစာနဲ ့ေရးမထားတဲ ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူခ်က္မွာ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ၁။ကိုယ့္ေဒသကို ဖြံ ့ျဖိဳးေအာင္လုပ္ ၂။ မူးယစ္ေဆး၀ါး မလုပ္နဲ ့ ၃။ နိူင္ငံေရးေဆြးေႏြးတာကို ေနာက္တက္လာမယ့္ အရပ္သားအစိုးရနဲ ့ ေဆြးေႏြး ၊ သူတို ့က စစ္အစိုးရ ျဖစ္လို ့ နိူင္ငံေရးေဆြးေႏြးလို ့မရဘူး ဆိုတဲ ့ အခ်က္သံုးခ်က္ ပါ၀င္တယ္လို ့ဆိုတယ္ ။

ဒီအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဟာ အံၾသစရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ အခ်ိန္ရွည္ၾကာျပီး မက်ိဳးေပါက္ခဲ့ဘူး ။ အေသးအဖြဲ ပစ္ခတ္မွဳေလးေတြ အနည္းငယ္ရွိခဲ့ေပမယ္ ့ KNPP ၊ MNDAA အဖြဲ ့ ႏွစ္ခုနဲ ့ပဲ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးပ်က္ခဲ့တယ္ ။က်န္တဲ ့အဖြဲ ့အားလံုးနဲ ့ အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္နီးပါး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးတည္ျမဲခဲ့ျပီး ကမာၻ ့သမိုင္းတစ္ေလ်ာက္ အၾကာဆံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လုပ္ထားတဲ ့ နိူင္ငံျဖစ္လာခဲ့တယ္ ။

၂၀၀၄ ခုႏွစ္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးခင္ညႊန္ ့ ဦးစီးတဲ ့ တပ္မေတာ္ေထာက္လွမ္းေရး အဖြဲ ့ဖ်က္သိမ္းခံရတယ္ ။ဒီေထာက္လွမ္းေရးတပ္ဖြဲ ့ကို ဖ်က္သိမ္းခဲ့မွဳဟာ စစ္အစိုးရ နဲ ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ ့ေတြၾကား ဆက္ဆံေရးကို အနည္းနဲ ့အမ်ားထိခိုက္သြားခဲ့တယ္ ။ အသစ္ဖြဲ ့စည္းလိုက္တဲ ့ စစ္ဘက္ေရးရာ လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ ့က အရာရွိေတြဟာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ေတြနဲ ့ ဖ်က္သိမ္းလိုက္တဲ ့ေထာက္လွမ္းေရးတပ္ဖြဲ ့အေဟာင္းၾကား ယခင္ကရွိခဲ့တဲ ့ ဆက္ဆံေရးမ်ိဳးကို ခ်က္ခ်င္းမတည္ေဆာက္နိူင္ခဲ့ဘူး။ စစ္အစိုးရဟာ အရပ္သားအစိုးရကို အာဏာလႊဲေျပာင္းေပးဖို ့လုပ္ေနျပီ ျဖစ္တဲ ့အတြက္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွာ ဖြဲ ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ အသစ္တစ္ခု ေပၚထြက္လာတယ္ ။ ဒီ အေျခခံဥပေဒအရ အပစ္ရပ္ထားတဲ ့တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ ့ေတြဟာ တရားမ၀င္နိူင္ဘူးလို ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ေခါင္းေဆာင္ေတြက ယူဆခဲ့ၾကတယ္ ။

စစ္အစိုးရဘက္က ဒီျပသနာကို ေျဖရွင္းဖို ့ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ ့ေတြကို Border Guard Force ( BGF ) ဆိုတဲ ့နယ္ျခားေစာင့္တပ္ေတြ အျဖစ္ ေျပာင္းလဲ ဖြဲ ့စည္းဖို ့အၾကံျပဳခဲ့တယ္ ။ BGF တပ္ဖြဲ ့ေတြဟာ လက္နက္စြန္ ့စရာမလို ။ လက္ရွိတိုင္းရင္းသားတပ္မွဴးေတြနဲ ့ပဲ ဖြဲ ့စည္းမယ္ ။ တပ္မေတာ္ဘက္က အရာရွိငယ္သံုးဦးနဲ ့ အျခားအဆင့္ ၂၇ ဦးသာ ပါ၀င္မယ္ ဆိုတဲ ့ဖြဲ ့စည္းပံု ျဖစ္တယ္ ။ စစ္အစိုးရအေနနဲ ဖြဲ ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနဲ ့ မဆန္ ့က်င္တဲ ့တပ္မေတာ္မဟုတ္ေသာ လက္နက္ကိုင္တပ္မ်ားအျဖစ္ရပ္တည္နိူင္ဖို ့ ဒီ BGF တပ္ဖြဲ ့ေတြကို ဥပေဒေၾကာင္းရာနည္းလမ္းအရ အဆိုျပဳခဲ့ဟန္ရွိတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ တစ္ခ်ိဳ ့တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ ့ေတြအေနနဲ ့ကေတာ့ သင့္ေတာ္တဲ ့နိူင္ငံေရးအေျဖတစ္ခုမရရွိေသးဘဲ တပ္မေတာ္နဲ ့ သြားေရာက္ေပါင္းစည္းလိုျခင္း မရွိခဲ့ၾကဘူး ။

၁၉၈၉ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၀၉ခုႏွစ္အထိ စစ္အစိုးရ နဲ ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတဲ ့ အဖြဲ ့ေပါင္း ၄၀ အနက္ လက္နက္စြန္ ့ / ျပည္သူ ့စစ္အျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းျပီး အစိုးရနဲ ့ အျပည့္အ၀ပူးေပါင္းသြားတဲ ့ အဖြဲ ့၁၅ဖြဲ ့ရွိတယ္ ။ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒအသစ္ ေပၚလာတဲ ့ အခ်ိန္မွာ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ ့ ၂၅ဖြဲ ့က်န္တယ္ ။ ဒီ ၂၅ ဖြဲ ့ထဲမွာ ၅ဖြဲ ့ဟာ BGF နယ္ျခားေစာင့္တပ္ေတြ အျဖစ္ေျပာင္းလဲဖြဲ ့စည္းဖို ့သေဘာတူခဲ့တယ္ ။ ၁၅ဖြဲ ့ကေတာ့ ျပည္သူ ့စစ္ေတြအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းခဲ့တယ္ ။ ၅ဖြဲ ့ကေတာ့ စစ္အစိုးရရဲ ့ကမ္းလွမ္းခ်က္ကို ျငင္းဆန္ျပီး ဒီအတိုင္းရွိေနခဲ့တယ္ ။၂၀၁၁ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရအဖြဲ ့ တက္လာခ်ိန္မွာေတာ့ အဲဒီ လက္က်န္ အဖြဲ ့ငါးဖြဲ ့အျပင္ အဖြဲ ့၁၁ဖြဲ ့ဟာ တပ္မေတာ္နဲ ့ စစ္ျဖစ္ေနၾကတုန္းျဖစ္တယ္ ။အျခားအဖြဲ ့ အေသးေလးေတြလဲ အနည္းငယ္ က်န္ရွိေနတယ္ ။ ဒါဟာ လက္ရွိအစိုးရရဲ ့ျငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ NCA မစတင္မီ ရွိေနခဲ့တဲ ့ ေနာက္ခံအေျခအေနျဖစ္တယ္ ။

NCA ကို ဘယ္လို အစပ်ိဳးခဲ့သလဲ ?
------------------------------------------

၂၀၁၁ ခုႏွစ္ မတ္လမွာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ေခါင္းေဆာင္တဲ ့ အစိုးရသစ္ တက္လာခဲ့တယ္ ။ ဒီအစိုးရဟာ ၂၀၁၁ၾသဂုတ္လ တစ္ရက္ေန ့မွာ တစ္ျပည္လံုးမွာ ရွိတဲ ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ားကို ဖိတ္ေခၚတဲ ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေၾကျငာခ်က္တစ္ရပ္ကို ထုတ္ျပန္ခဲ့တယ္ ။ ဒီထုတ္ျပန္ခ်က္ဟာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေန၀င္းဦးစီးတဲ ့ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီက ၁၉၆၃ ဧျပီ ၁ရက္ေန ့မွာထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ ့ ေတာတြင္းလက္နက္ကိုင္အဖြဲ ့အားလံုးကို ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ဖို ့ဖိတ္ေခၚကမ္းလွမ္းခ်က္ ရဲ ့ေနာက္ပိုင္းမွာ ပထမဆံုးေပၚထြက္လာတဲ ့ တရား၀င္ျငိမ္းခ်မ္းေရး ကမ္းလွမ္းခ်က္လည္း ျဖစ္တယ္ ။

ျငိမ္းခ်မ္းေရး အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ဖို ့ အတြက္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ဟာ အဖြဲ ့၂ဖြဲ ့ဖြဲ ့စည္းခဲ့တယ္ ။ အဖြဲ ့တစ္ဖြဲ ့ ကို ျပည္ခိုင္ျဖိဳး ဗဟိုအလုပ္အမွဳေဆာင္ ဦးသိန္းေဇာ္ ၊ ျပည္ခိုင္ျဖိဳး နာယက ဦးေအာင္ေသာင္းတို ့နဲ ့ ဖြဲ ့စည္းခဲ့တယ္ ။က်န္အဖြဲ ့တစ္ဖြဲ ့ကိုေတာ့ ၀န္ၾကီး ဦးေအာင္မင္းဦးေဆာင္ျပီး ဖြဲ ့စည္းေစခဲ့တယ္ ။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ဦးသိန္းေဇာ္တို ့အဖြဲ ့ဟာ စစ္အစိုးရလက္ထက္က အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးသေဘာတူညီခ်က္ရျပီး အဖြဲ ့ေတြျဖစ္တဲ ့ UWSA ၊ NDAA ၊ NSCKK ၊ SSPP ၊ DKBA ၊ KNU/KNLA ( Peace Council ) ၊ KIO ၊ ABSDF စတဲ ့အဖြဲ ့ေတြနဲ ့ ေဆြးေႏြးျပီး ဦးေအာင္မင္းတို ့အဖြဲ ့ကေတာ့ စစ္အစိုးရလက္ထက္မွာကတည္းက အပစ္အခတ္ရပ္လို ့မရဘဲ တိုက္ပြဲေတြ ဆက္ျဖစ္ေနခဲ့တဲ ့ KNU ၊ NMSP ၊ RCSS ၊ KNPP ၊ PNLO ၊ CNF ၊ ALP တို ့နဲ ့ ေတြ ့ဆံုေဆြးေႏြးၾကရမွာျဖစ္တယ္ ။

ဒီအဖြဲ ့ႏွစ္ဖြဲ ့ရဲ ့ ကနဦးေတြ ့ဆံုညိွနိူင္းမွဳေတြအရ ယခင္စစ္အစိုးရ လက္က်န္ အဖြဲ ့ငါးဖြဲ ့ထဲက UWSA နဲ ့ NDAA တို ့ဟာ ၂၀၁၁ စက္တင္ဘာမွာ ျပဳလုပ္တဲ ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမွဳမွာ စတင္ပါ၀င္လာၾကသလို ယခင္ကတည္းက အပစ္ရပ္မရဘဲ တိုက္ပြဲျဖစ္ေနတဲ ့ RCSS ၊ KNU လို အဖြဲ ့ေတြနဲ ့လဲ ၂၀၁၁ ဒီဇင္ဘာနဲ ့ ၂၀၁၂ ဇန္န၀ါရီလေတြမွာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးသေဘာတူညီခ်က္ကို စတင္လက္မွတ္ေရးထိုးနိူင္ခဲ့တယ္ ။

၂၀၁၂ ေမလ၃ရက္ေန ့မွာ နိူင္ငံေတာ္ သမၼတဟာ သူကိုယ္တိုင္ပါ၀င္တဲ ့ ျပည္ေထာင္စု ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရး ဗဟိုေကာ္မတီ ( UPCC ) ကို ဖြဲ ့စည္းတယ္ ။ UPCC မွာ အဖြဲ ့၀င္ ၁၁ ဦး ရွိတဲ ့အနက္ ၉ဦးဟာ နိူင္ငံေတာ္ ကာကြယ္ေရးႏွင့္ လံုျခံဳေရးေကာင္စီ ( ကာလံု ) အဖြဲ ့၀င္ေတြ ျဖစ္လို ့ လံုျခံဳေရးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ မူ၀ါဒပိုင္းဆိုင္ရာေတြကို အဆံုးအျဖတ္ေပးနိူင္တဲ ့ အာဏာအရွိဆံုး ေကာ္မတီတစ္ခု ျဖစ္လာတယ္ ။ UPCC ကေန ဒုတိယ သမၼတ ဦးေဆာင္တဲ ့ ျပည္ေထာင္စု ျငိမ္းခ်မ္းေရး အလုပ္ေကာ္မတီ ( UPWC ) ကို ဆက္လက္ဖြဲ ့စည္းတယ္ ။ UPWC မွာ ဒုဥကၠဌ သုံးဦးပါ၀င္ျပီး တစ္ဦးဟာ သမၼတရုံး အမွတ္ ၄ ၀န္ၾကီး ဦးေအာင္မင္း ျဖစ္လာတယ္ ။

၂၀၁၂ ေအာက္တိုဘာမွာေတာ့ သမၼတရဲ ့ အမိန္ ့နဲ ့ ျမန္မာနိူင္ငံ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးလုပ္ငန္း ဗဟိုဌာန ( MPC ) ကို ဖြဲ ့စည္းတယ္ ။ MPC ဟာ အစိုးရတစ္ပိုင္း NGO တစ္ပိုင္းအဖြဲ ့အစည္းျဖစ္ျပီး ဥေရာပသမဂၢရဲ ့ရံပံုေငြနဲ ့ NGO အျဖစ္ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ရမွာ ျဖစ္တယ္ ။ MPC ရဲ ့ အမွဳေဆာင္ေတြထဲမွာ သမၼတရုံး၀န္ၾကီး ဦးေအာင္မင္းအပါအ၀င္ အဆင့္ျမင့္ အရာရွိ ၁၃ ဦးပါ၀င္ျပီး က်န္သူေတြကေတာ့ ျပည္ပနိူင္ငံမ်ားမွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာေနထိုင္ခဲ့ၾကတဲ ့ပညာရွင္ေတြ ၊ အစိုးရကို ေတာ္လွန္ခဲ့ၾကတဲ ့ သူပုန္ေဟာင္းေတြ ျဖစ္တယ္ ။ UPWC ရဲ ့ဒုဥကၠဌတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးေအာင္မင္းဟာ MPC ရဲ ့ ေထာက္ခံမွဳနဲ ့ အစိုးရအဖြဲ ့ရဲ ့ေစ့စပ္ညိွနိူင္းေရး အၾကီးအကဲ ျဖစ္လာခဲ့တယ္ ။UPCC နဲ ့ UPWC တို ့ဖြဲ ့စည္းျပီးေနာက္ပိုင္းမွာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ရဲ ့အလႊာသံုးရပ္ကို အစိုးရက ေၾကျငာတယ္ ။ အဲဒီအလႊာသံုးရပ္ဟာ ၁။ ျပည္နယ္အဆင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ၂။ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ၃။ လႊတ္ေတာ္အဆင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတို ့ျဖစ္တယ္ ။

NCA ကို ဘယ္လိုၾကိဳးပမ္းခဲ့ၾကသလဲ ?
--------------------------------------------

ကနဦးေဆြးေႏြးမွဳေတြဟာ ျပည္နယ္အဆင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြက စတယ္ ။ျပည္နယ္အဆင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မတီေတြမွာ သက္ဆိုင္ရာျပည္နယ္၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ၊ ျပည္နယ္လံုျခံဳေရးႏွင့္ နယ္စပ္ေရးရာ၀န္ၾကီး ၊ ျပည္နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး၊ျပည္နယ္ေရွ ့ေနခ်ဳပ္ ၊ နယ္စပ္ေရးရာ၀န္ၾကီးဌာန ျပည္နယ္ရုံးအၾကီးအကဲတို ့ပါ၀င္တယ္ ။ ျပည္နယ္အဆင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြဟာ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မွဳမ်ားကို ရပ္တန္ ့ဖို ့ရည္ရြယ္တာျဖစ္တယ္ ။ဒီအဆင့္မွာ ရုိးရွင္းျပီး အေရးၾကီးတဲ ့ နိူင္ငံေရးကိစၥေတြ မပါ၀င္ဘူး ။ ျပည္နယ္အဆင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ သေဘာတူေဆြးေႏြးတဲ ့ အခ်က္ ၅ခ်က္ရွိတယ္ ။ အဲဒီအခ်က္ေတြကေတာ့ ၁။အပစ္အခတ္ရပ္စဲထားရန္ ၂။ သတ္မွတ္ဧရိယာအျပင္ဘက္တြင္ လက္နက္ကိုင္ေဆာင္ျခင္း မျပဳရန္ ၃။ႏွစ္ဘက္စလံုးက သတ္မွတ္ထားသည့္ဧရိယာမ်ားအတိုင္း ဆက္လက္ထားရွိရန္ ၄။ ႏွစ္ဘက္သတ္မွတ္ထားသည့္ေနရာေဒသမ်ားတြင္ ဆက္ဆံေရးရုံးမ်ားဖြင့္လွစ္ရန္ႏွင့္ ၅။ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ေဆြးေႏြးပြဲရက္ကို သတ္မွတ္ရန္တို ့ျဖစ္တယ္ ။ ျပည္နယ္အဆင့္သေဘာတူညီခ်က္ကို အစိုးရဘက္က ကာကြယ္ေရး၀န္ၾကီးနဲ ့ ျပည္နယ္ နယ္/လံု ၀န္ၾကီးက လက္မွတ္ေရးထိုးတယ္။ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ဘက္ကလည္း အလားတူအဆင့္ရွိတဲ ့ ေခါင္းေဆာင္က လတ္မွတ္ေရးထိုးတယ္ ။

ျပည္နယ္အဆင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ရရင္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကို ဆက္ေဆြးေႏြးၾကတယ္ ။ ျပည္ေထာင္စု အဆင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြဟာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးေခါင္းစဥ္ထက္ ပိုျပီး ၾကီးမားက်ယ္ျပန္ ့စြာ ေဆြးေႏြးၾကတယ္ ။ ျပည္နယ္အဆင့္ ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ ေဆြးေႏြးမွဳေတြဟာ လက္နက္ကိုင္တစ္ဖြဲ ့နဲ ့တစ္ဖြဲ ့သိပ္မကြဲျပားေပမယ္ ့ ျပည္ေထာင္စုအဆင္ ့ေဆြးေႏြးမွဳေတြမွာ တစ္ဖြဲ ့နဲ ့ တစ္ဖြဲ ့အေလးထားေဆြးေႏြးတဲ ့ ေခါင္းစဥ္ေတြ ကြဲျပားလာတယ္ ။ အၾကမ္းဖ်ဥ္းအားျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ စစ္ေရးကိစၥ ၊ စစ္မဲ ့ဇုန္ ၊ စစ္ဇုန္ ၊ ၾကားခံနယ္ေျမ ၊ လက္နက္ကိုင္ေဆာင္သြားလာျခင္း ၊ လူသစ္စုေဆာင္းမွဳ ၊ကေလးစစ္သား ၊ အဓမၼလုပ္အားေပးခိုင္းေစမွဳ ၊လူ ့အခြင့္အေရး ၊ စီးပြားေရးကိစၥမ်ား ၊မူးယစ္ေဆး၀ါး ၊ နိူင္ငံေရးေတြ ့ဆံုေဆြးေႏြးမွဳ ၊ ဒုကၡသည္မ်ား ၊ အက်ဥ္းသားမ်ား ၊ ဥပေဒေၾကာင္းရာကိစၥမ်ား ၊ ေစာင့္ၾကည့္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ား စတဲ ့အခ်က္ေတြ ပါ၀င္ၾကတယ္ ။

၂၀၁၃ ေအာက္တိုဘာလ ျမစ္ၾကီးနားမွာ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲမွာ ေကအိုင္အိုက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဂြမ္ေမာ္က တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အားလံုးပါ၀င္တဲ ့ အစည္းအေ၀းတစ္ခု က်င္းပဖို ့အဆိုျပဳရာက အစိုးရ ေစ့စပ္ညိွနိူင္းေရး အဖြဲ ့ေခါင္းေဆာင္ ဦးေအာင္မင္းက သေဘာတူခဲ့ ျပီး ၃၀.၁၀.၂၀၁၃ ရက္ကေန ၂.၁၁.၂၀၁၃ ရက္ေန ့အထိ လိုင္ဇာျမိဳ ့မွာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ ့၁၇ဖြဲ ့ပါ၀င္တဲ ့ညီလာခံကိုက်င္းပခဲ့တယ္ ။ ဒီညီလာခံကေန အဖြဲ ့ေပါင္း (၁၆) ဖြဲ ့ပါ၀င္တဲ ့ Nationwide Ceasefire Coordination Team (NCCT) ကို တိုင္းရင္းသားေတြဘက္က ဖြဲ ့စည္းျပီး တိုင္းရင္းသား တပ္ေပါင္းစုရဲ ့ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ ့အေနနဲ ့ အစိုးရဘက္က UPWC နဲ ့ စတင္ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္ ။

UPWC နဲ ့NCCT တို ့အၾကား NCA ညိွနိူင္းမွဳဆိုင္ရာ အစည္းအေ၀းဟာ ၈.၃.၂၀၁၄ ရက္ေန ့မွာစတင္တယ္ ။၃၁.၃.၂၀၁၄ မွာ NCA မူၾကမ္းရရွိခဲ့တယ္ ။ ၈.၄.၂၀၁၄မွာ ႏွစ္ဘက္လံုးကတင္ျပလာတဲ ့ NCA စာခ်ဳပ္မ်ားကို ေပါင္းစည္းျပီး စာခ်ဳပ္တစ္ခုတည္းျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္နိူင္ခဲ့တယ္ ။ NCA ပထမမူၾကမ္းမွာ အခ်က္၁၀၄ခ်က္ ေဆြးေႏြးၾကျပီး ၄၉ ခ်က္သေဘာတူညီမွဳရခဲ့တယ္ ။ ဒုတိယမူၾကမ္းမွာ ၅၅ ခ်က္ေဆြးေႏြးျပီး ၂၄ ခ်က္ သေဘာတူညီမွဳ ရခဲ့တယ္ ။ တတိယမူၾကမ္းမွာ ၃၁ခ်က္ေဆြးေႏြးျပီး ၂၆ ခ်က္ သေဘာတူညီမွဳ ရခဲ့တယ္ ။
စတုတၳမူၾကမ္းမွာ ၅ခ်က္ေဆြးေႏြးျပီး သေဘာတူညီမွဳ မရခဲ့ဘူး ။ ပဥၥမမူၾကမ္းမွာ ၈ခ်က္ေဆြးေႏြးျပီး ၈ခ်က္လံုးသေဘာတူညီမူ ရခဲ့ရာက ၇.၈.၂၀၁၅ မွာ NCA စာခ်ဳပ္ မူေခ်ာကို အတည္ျပဳနိူင္ခဲ့တယ္ ။

၉.၉.၂၀၁၅ ရက္ေန ့မွာ နိူင္ငံေတာ္ သမၼတက NCA ကို အဖြဲ ့အားလံုး ပါ၀င္ လက္မွတ္ေရးထိုးဖို ့ဖိတ္ေခၚတယ္ ။ ၄.၁၀.၂၀၁၅ ရက္ေန ့ မွာ NCA လက္မွတ္ေရးထိုးဖို ့ေဆြးေႏြးၾကတဲ ့ အဖြဲ ့ ၁၆ဖြဲ ့ အနက္ အဖြဲ ့၈ဖြဲ ့က လက္မွတ္ေရးထိုးဖို ့ဆံုးျဖတ္ၾကတယ္ ။ လက္မွတ္ေရးထိုးမယ့္ အဖြဲ ့ေတြက KNU ၊ KNLA - PC ၊PNLO ၊ ABSDF ၊ CNF ၊ RCSS\SSA ၊ ALP ၊ DKBA တို ႔ ျဖစ္ၾကျပီး က်န္ခဲ့မယ့္ အဖြဲ ့ေတြဟာ KIO ၊ UWSA ၊NDAA ၊ KNPP ၊ SSPP ၊ NMSP ၊ NSCN-K ၊ PSLF တို ့ျဖစ္ၾကတယ္ ။ ျငိမ္းခ်မ္းေရး စတင္ေဆြးေႏြးစဥ္ကေန NCA အတည္ျဖစ္တဲ ့အထိ ေတြ ့ဆံုေဆြးေႏြးမွဳ စုစုေပါင္း အၾကိမ္ ၅၀၀၀ (ငါးေထာင္) ေလာက္လုပ္ခဲ့ရတယ္လို ့ ဆိုတယ္ ။

NCA ထဲမွာ ဘာေတြပါသလဲ ?
-----------------------------------

NCA စာခ်ဳပ္ဟာ အခန္းေပါင္း (၇)ခန္း ၊ အပိုဒ္ေပါင္း (၃၃)ပိုဒ္ ပါ၀င္တယ္ ။ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာအခ်က္အလက္ (၅၅) ခ်က္ပါ၀င္တယ္ ။ နိူင္ငံေရးဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္ (၃၅ ) ခ်က္ပါ၀င္တယ္ ။ လူမွဳစီးပြားဘ၀နဲ ့သက္ဆိုင္တဲ ့ အခ်က္အလက္ (၂၃ ) ခ်က္ပါ၀င္တယ္ ။ အခန္းလိုက္ ပါ၀င္မွဳေတြကေတာ့ အခန္း(၁) အေျခခံမူမ်ား ၊ အခန္း(၂) ဦးတည္ခ်က္ႏွင့္ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ား ၊ အခန္း(၃) ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မွဳ ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ား ၊ အခန္း(၄) ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မွဳ ရပ္စဲေရး ခိုင္မာေအာင္ လုပ္ေဆာင္ျခင္း ၊ အခန္း(၅) နိူင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲဆိုင္ရာ အာမခံခ်က္မ်ား ၊ အခန္း(၆) ေရွ ့ဆက္ေဆာင္ရြက္မည္ ့လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ၊ အခန္း(၇) အေထြေထြတို ့ျဖစ္ၾကတယ္ ။

NCA သေဘာတူညီခ်က္ေတြအရ NCA လက္မွတ္ေရးထိုးျပီး ၂၄နာရီအတြင္းမွာ NCA ကို လက္မွတ္ေရးထိုးျပီးျပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ေအာက္ေျခအဆင့္ဆင့္ကို အသိေပးရမွာျဖစ္တယ္ ။ ၅ရက္အတြင္း စာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္အလက္ေတြကို ေအာက္ေျခအထိ ရွင္းျပရမယ္ ။ ၁၄ ရက္အတြင္း ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မွဳ ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္မွဳဆိုင္ရာ ညိွနိူင္းအစည္းအေ၀းေခၚရမယ္ ။ ဒီအစည္းအေ၀းကေန ေကာ္မတီ ႏွစ္ခု ဖြဲ ့စည္းမယ္ ။ ပထမတစ္ခုက JMC ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မွဳရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ ပူးတြဲေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီ ၊ ဒုတိယ တစ္ခုက UPDJC ျပည္ေထာင္စု ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္မွဳ ပူးတြဲေကာ္မတီ တို ့ျဖစ္တယ္ ။

JMC မွာ ႏွစ္ဘက္အဖြဲ ့အစည္းက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ၊ အမ်ားယံုၾကည္ေလးစားတဲ ့ပုဂၢိဳလ္ေတြပါ၀င္မွာျဖစ္တယ္ ။ နိူင္ငံျခားအစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ ့ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အဖြဲ ့အစည္းကိုယ္စားလွယ္ေတြဟာ ေလ့လာသူ ၊ အၾကံေပး ၊ နည္းပညာအေထာက္အကူျပဳ စသျဖင့္ သင့္ေတာ္သလို ပါ၀င္လာမွာ ျဖစ္တယ္ ။ JMC ေတြကို နိူင္ငံအဆင့္ ၊ ျပည္နယ္အဆင့္ ၊ ေဒသဆိုင္ရာအဆင့္ ေကာ္မတီေတြဆိုျပီး ဖြဲ ့စည္းသြားမွာ ျဖစ္တယ္ ။ JMC ေတြဟာ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မွဳေတြ မျဖစ္ပြားဖို ့ေစာင့္ၾကည့္ ထိန္းခ်ဳပ္သြားမွာ ျဖစ္တယ္ ။

UPDJC ဟာ NCA လက္မွတ္ေရးထိုးတဲ ့အခ်ိန္ကေန ရက္ေပါင္း၆၀ အတြင္း ပါ၀င္သင့္ပါ၀င္ထိုက္သူမ်ားႏွင့္အတူ ပူးတြဲျပီး နိူင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ မူေဘာင္ကို ေရးဆြဲရမွာျဖစ္တယ္ ။ NCA လက္မွတ္ေရးထိုးခ်ိန္ကေန ရက္ေပါင္း ၉၀ အတြင္း ပထမဆုံးနိူင္ငံေရးေတြ ့ဆံုေဆြးေႏြးပြဲကို စတင္က်င္းပရမွာျဖစ္တယ္ ။ နိူင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ အစိုးရ ၊လႊတ္ေတာ္၊ တပ္မေတာ္၊ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ ့အစည္းကိုယ္စားလွယ္ ၊ တရား၀င္နိူင္ငံေရးပါတီေတြရဲ ့ကိုယ္စားလွယ္၊တိုင္းရင္းသားကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ ့ အျခားပါ၀င္သင့္သူမ်ား အားလံုးပါ၀င္မွာ ျဖစ္တယ္ ။ေဆြးေႏြးပြဲ ရလာဒ္ေတြအရ ျပည္ေထာင္စုညီလာခံက်င္းပျပီး ျပည္ေထာင္စု သေဘာတူစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုသြားမွာျဖစ္တယ္ ။

NCA က ဘာေတြကို အာမခံလဲ ?
----------------------------------------

NCA စာခ်ဳပ္ အခန္း(၆) ပုဒ္ခြဲ ၂၄ (က) အရ NCA ကို လက္မွတ္ေရးထိုးတဲ ့ အဖြဲ ့ေတြဟာ NCA ကိုေဆာင္ရြက္မွဳေၾကာင့္ အေရးမယူဘူးလို ့ အစိုးရက အာမခံတယ္ ။ပုဒ္ခြဲ (ခ) အရ လက္မွတ္ေရးထိုးတဲ ့အဖြဲ ့ေတြကို မတရားသင္းအျဖစ္ ေၾကျငာထားျခင္းက ပယ္ဖ်က္ေပးမယ္ ။ လက္မွတ္ထိုးတဲ ့အဖြဲ ့(သို ့) လူေတြနဲ ့ ပတ္သက္တဲ ့ ဘယ္သူကိုမွ ဘယ္အဖြဲ ့အစည္းကိုမွ မတရားသင္း ဥပေဒနဲ ့ေသာ္လည္းေကာင္း ၊ နိူင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပံုတင္ျခင္း ဥပေဒအရေသာ္လည္းေကာင္း အေရးမယူဖို ့အာမခံတယ္ ။ ပုဒ္ခြဲ(ဂ) အရ လက္မွတ္ေရးထိုးတဲ ့ အဖြဲ ့ေတြထဲက မတရားသင္း အက္ဥပေဒနဲ ့ ယခင္တုန္းက အေရးယူခံထားရတဲ ့ သူေတြရွိရင္ လြတ္ေျမာက္ဖို ့အတြက္ ဥပေဒနဲ ့အညီ ေဆာင္ရြက္ေပးဖို ့အာမခံထားတယ္ ။

NCA ကို ဘယ္ေတာ့ လက္မွတ္ေရးထိုးမလဲ ?
-----------------------------------------------------

NCA ကို ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာ၁၅ရက္ေန ့ ေနျပည္ေတာ္ MICC2 မွာ လက္မွတ္ေရးထိုးမယ္ ။ သက္ေသေတြအေနနဲ ့ ျပည္တြင္းကေရာ ျပည္ပကပါ တက္ေရာက္ၾကမယ္ ။ အစိုးရဘက္က ဖိတ္ၾကားမယ့္သူေတြလဲ ရွိတယ္ ။ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ ့ေတြဘက္က ဖိတ္ၾကားမယ့္သူေတြလဲ ရွိတယ္ ။ ေကအန္ယူက ဖိတ္ၾကားမယ့္အထဲက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ နဲ ့ ဦးခြန္ထြန္ဦးတို ့ကေတာ့ မတက္နိူင္ဘူးလို ့ ျငင္းဆန္ထားတယ္ ။ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားေဟာင္းမ်ား အဖြဲ ့ကေတာ့ အေၾကာင္းျပန္ၾကားျခင္း မရွိေသးဘူး ။

===========================================

ေရးသားသူ - ရဲမိုး (ေနရီ )